nissaba

Ik heb eeen aantal overeenkomsten in de decors en motieven van het sprookje van Sneeuwwitje en de verdrijving uit de Hof van Eden op een rijtje gezet, om te proberen erachter te komen wat de schrijvers/vertellers met hun verhaal wilden zeggen. Overeenkomsten in beide verhalen zijn bijvoorbeeld een onbereikbare lokatie, een verbod en de overtreding ervan, een appel, leven en dood. Maar er zijn ook verschillen. Uit de verschillen en overeenkomsten zie je hoe de motieven worden gebruikt om een eigen verhaal uit te dragen.

Een belangrijk verschil is dat Adam en Eva in een scheppingsverhaal thuishoren, terwijl het sprookje van Sneeuwwitje zonnesymboliek en de jaarlijkse cyclus weergeeft. Een overeenkomst is de centrale rol van de appel in verband met leven en dood.

Ik heb hier de meest in het oog springende verschillen weggelaten, het gaat mij even om de parallellen.

Adam en Eva wonen in een tuin, het paradijs in het oosten. - Sneeuwwitje woont ver weg over de zeven bergen bij de zeven dwergen.

God is jaloers - De boze koningin is jaloers.

God verbiedt het eten van een appel - De kabouters verbieden te spreken

De appel zou dood brengen - de appel is gedeeltelijk giftig.

De slang beveelt het eten aan, omdat de appel leven en kennis brengt. - De boze stiefmoeder beveelt het eten aan om Sneeuwwitje te elimineren.

Eva overtreedt het verbod van god. - Sneeuwwitje overtreedt het verbod van de kabouters.

Eva luistert naar de slang - Sneeuwwitje luistert naar de oude vrouw.

Eva eet eerst, dan Adam - De boze koningin eet eerst, dan Sneeuwwitje.

Adam en Eva ontdekken hun naaktheid - Sneeuwwitje valt dood.

God ziet aan het vijgeblad wat er gebeurd is en moppert - De kabouters leggen Sneeuwwitje in een glazen kist, baren haar op en treuren.

God stuurt Adam en Eva weg. - Een mooie prins neemt Sneeuwwitje mee.

Zouden Adam en Eva geluisterd hebben naar god, dan waren ze nu nog in de tuin aan het werk. - Zou Sneeuwwitje hebben geluisterd naar de kabouters, dan zat ze nu nog in het huisje bordjes te wassen.

De jaloerse god wil niet dat de mensen gelijk worden aan de goden. - De boze koningin wil niet dat Sneeuwwitje mooier is dan zij.

God stuurde Adam en Eva weg. - De stiefmoeder wilde Sneeuwwitje laten doden door de jager, die haar losliet in het bos.

God had gelogen, de slang spak de waarheid. - De kabouters waren oprecht, de boze stiefmoeder loog.

De appel brengt 'dood' door de verdrijving uit het paradijs. - Sneeuwwitje stikt in de appel.

Conclusie: Eva zal baren in pijn, Adam werken in zweet aanschijns - Sneeuwwitje leeft nog lang en gelukkig met haar prins.

Adam en Eva worden sterfelijk en krijgen kinderen - Je mag aannemen dat Sneeuwwitje en de prins hetzelfde gaan doen, want wat is anders een huwelijk?

Het is een beetje globaal, maar okee. De uitkomst van beide verhalen is denk ik dat de levenscyclus eeuwig doorgaat, maar de mensen zelf zijn sterfelijk. Hun kinderen zetten het leven voort. Er wordt wel een moraal gezet, maar het lijkt er niet helemaal op dat 'eerlijk het langst duurt'.

Wat mij opvalt is niet alleen de overeenkomst in de motieven, maar ook het grote verschil in tijd en plaats. Er bestaan nog vele verhalen waarin dezelfde motieven voorkomen. Zelfs de Soemeriërs vertelden al zo'n soort verhaal. Ik vraag me af of je het inzicht in de overlevering zou vergroten als je die verhalen eens 'synoptisch' op een rijtje zou zetten. Het leert je niet alleen iets over de manier waarop mensen de overleveringen doorgaven, maar misschien ook op welke schaal dat gebeurde.

Sneeuwwitje

Toelichting :
Het sprookje werd ook als het in het Hoogduits verteld werd, toch met de Platduitse titel genoemd.
Er zijn van dit overbekende sprookje vele varianten. In een daarvan wordt Sneeuwwitje gevonden in het bos door de koning, die haar heel mooi vindt. Maar de jaloerse koningin laat uit de slee haar handschoen vallen en het kind moet hem oprapen, terwijl de slee gauw doorrijdt. In sommige versies zijn er drie zusters. Sneeuwwitje is dan de jongste en de mooiste.
Het begint als een wintersprookje. Men vindt achtereenvolgens de stemming van Advent (er wordt een kind verwacht), geboorte, beproeving, dood en opwekking uit de dood. De glazen kist is in sommige versies een zilveren kistje. Het spiegeltje aan de wand, dat weet te vertellen, wie de schoonste is in het land, is een afstammeling van de toverspiegels, die reeds in de oudheid gebruikt werden, om daarmee voorspellingen te doen. In de Middeleeuwen waren deze praktijken in allerlei vorm in zwang, totdat de kerk daartegen optrad. Nog steeds behoort het tot de kunst van de waarzegsters uit een glazen bol de toekomst te voorspellen. Het spiegeltje is in sommige versies van het verhaal een hond die Spiegel heet en waar de boze koningin aan vraagt wie de mooiste is. Het getal 7 (de zeven dwergen) verwijst naar de 7 planeten.
Het verhaal, zoals dat hier verteld wordt, schijnt de verbinding van twee afzonderlijke stukken te zijn : het sprookje van de Schöne Richilde dat Musäus in zijn 'Volksmärchen der Deutschen' (1782-1787) literair behandeld heeft en waarvoor hij de stof wel uit de Italiaanse novellenverzameling van Basile (1634) gehaald zal hebben, en uit een oude Maria-legende (vgl. Wesselski, Deutsche Märchen vor Grimm, blz. 334-347). In deze 'originele' versie is het geen kus, maar het struikelen over een boomstronk dat er voor zorgt dat de giftige appel uit haar keel schiet en Sneeuwwitje weer tot leven komt. De kus is afkomstig van de Disney-tekenfilm-versie, die overigens veel deugelijker en liever is. De Efteling-versie is ook gekuist. Deze versies zijn helaas wel de bekendste.
Onderstaande tekst uit het Ölenbergse handschrift komt van de familie Hassenpflug, waarschijnlijk van Marie Hassenpflug. Al in april 1808 had Jacob Grimm een bijna identieke versie naar Savigny gestuurd. In een randnotitie bij het slot zegt Jacob Grimm : "Dit slot is niet goed, en gebrekkig." In de eerste druk werd deze versie gecontamineerd met een andere, afkomstig van Ferdinand Sieberts uit Treysa, waardoor het slot er heel anders uit ziet. Vanaf de tweede druk wordt de manier waarop Sneeuwwitje uit haar doodsslaap opgewekt wordt verteld volgens nog een andere versie, afkomstig van Heinrich Leopold Stein uit Frankfurt am Main.



Els, waar blijft in uw vergelijking de "Levensboom" "The Tree of Life" en ook "De boom van goed en kwaad", die volgens mij toch de twee voornaamste punten uit het verhaal van de zondeval zijn?
Al het overige vloeit hier toch uit voort.

Adam & Eva

door William Blake

Els, waar blijft in uw vergelijking de "Levensboom" "The Tree of Life" en ook "De boom van goed en kwaad", die volgens mij toch de twee voornaamste punten uit het verhaal van de zondeval zijn?

Strikt genomen zit er geen boom in Sneeuwwitje. Ze wordt natuurlijk wel het bos in gestuurd, ik vroeg me nog af of dit te vergelijken is met het heilige asherabos dat in de bijbel af en toe genoemd wordt, of met bomen in het paradijs, maar het lijkt me niet duidelijk.
Deze appel doet mij vooral denken aan de granaatappel waar Kore in de onderwereld van at, die haar aan de onderwereld bond.

Wel zou ik aan die boom denken bij het sprookje van Vrouw Holle, als de kinderen o.a. de appels van een boom moeten schudden. Bij de afbeelding hierboven moest ik trouwens denken aan de boom uit een ander sprookje van Grimm, ik denk Eenoogje, Tweeoogje en Drieoogje, waarin Tweeoogje een bijzondere, schitterende boom plantte, waaraan allemaal juwelen groeiden.

Ik zie in Sneeuwwitje ook niet echt een zondeval, het is meer een verhaal van wederopstanding, en van de zonnecyclus. De glazen kist waarin Sneeuwwitje ligt opgebaard is ook een vorm van zonnesymboliek.
Het genesisverhaal zal van oorsprong wel een andere betekenis hebben gehad, maar er is een moralistische draai aan gegeven. Ik zou het eigenlijk zo snel niet weten, het motief van de appel wordt op zoveel manieren gebruikt. Het kan ook wel met seks of met hofmakerij te maken hebben. De essentie van de appel kan zijn een vruchtbaarheidssymbool, of een blijk van liefde of toenadering, of een symbool van eeuwig leven en/of dood, of soms ook weer van de zon. Misschien zijn die betekenissen wel allemaal aan elkaar verwant. Of misschien wordt alles een beetje door elkaar gegooid?

Er worden gigantisch veel appels vergeven of gestolen in de mythologie, en steeds brengen ze iets aan het rollen. Denk maar aan de appels van de Hesperiden, in het paradijs van Genesis, de appels die Paris aan de drie godinnen gaf, de appels die Atalanta afleidden, de appels die Gerd ontving van Freijr, de appels van Idunn die de goden verjongden, de granaatappel die Hades aan Kore gaf etc. Ze verschillen van elkaar, maar toch ook weer niet.

Hier zijn ook nog oudere versies van het sprookje:



In de oudse versie van Grimm (1812) is de koningin Sneeuwwitjes echte moeder, niet haar stiefmoeder.

Els, mag ik u laten opmerken dat het woord “appel” in de Bijbel helemaal niet genoemd wordt.
Ook niet in de Statenvertaling. Wij zijn het zo gewoon om te zeggen dat Eva en Adam in de appel hebben gebeten, dat niemand er ooit bij stilstaat of dit wel waar is. Er is wel sprake van fruit, maar dat is dan ook alles.
Ik heb hier een transcriptie uit Genesis, met zowel de nederlandse als de hebreeuwse tekst geplaatst : Genesis, door Dr. M. Reisel, uitgave Kruseman - Den Haag.

15. God de Paraatblijkende nam de mens mee - waji(L)QACH haSJÊM ELOHIEM ET haADAM - en gaf hem een woonplaats in de tuin Eden - wajaNIECHêhoe veGHAN 'ÊDEN - om die te bewerken -le'OVDà - en om die in stand te houden - oeleSJOMRà.
16/17. Toen legde God de Paraatblijkende de mens een gebod op - wajeTSAW haSJÊM ELOHIEM 'AL haADAM - door te zeggen lÊMOR: “Van elke boom van de tuin moogt gij wel eten - miKOL 'ÊTS haGHAN ACHOL tOCHÊL - maar van de “boom van kennis omtrent goed en kwaad" - oemê'ÊTS haDÀ'AT TOV waRA' -daarvan zult ge niet eten - LO' tOCHAL MIMMÈNNOE; waarlijk -KIE - op de dag dat gij daarvan eet - beJOM AKHOLcha MIMMÈNNOE - zult gij zeker ellende ervaren - MOT taMOET."
Genesis 2:15-17

1. En de slang is geweest - wehaNACHASj HAJAH - slimmer dan alle dieren van het veld - 'AROEM miKOL CHAJJAT haSADEH -die God de Paraatblijkende gemaakt had - ASJER 'ASAH haSJÊM ELOHIEM; hij zei tot de vrouw - wajÒMER EL haISJAH: “(Is het) inderdaad (waar) - AF - dat God gezegd heeft - KIE AMAR ELOHIEM: jullie moogt niet eten - LO' toKHeLoe - van al het geboomte van de tuin - miKOL 'ÊTS haGHAN?"
2/3. Toen zei de vrouw tot de slang - watÒMER haISJAH EL haNACHASJ: “Van het fruit van het geboomte van de tuin mogen we eten - miPeRIE 'ÊTS haGHAN noKHÊL - maar van het fruit van de boom die in het midden van de tuin (is) - oemiPeRiE ha'ÊTS ASJER beTOKH haGHAN - heeft God gezegd - AMAR ELOHIEM: “Jullie moogt daarvan niet eten - LO' tOKHeLoe MIMMÈNNOE - en jullie moogt hem niet aanraken-weLo' ti(N)GHe'oe BO - opdat jullie niet ellende ervaart – PEN teMOEToe(n)."
4/5. Toen zei de slang tot de vrouw - wajÒMER haNACHASJ EL haISJAH: “Jullie zult zeker geen ellende ondervinden — LO' MOT teMOEToe[n] - maar God weet - KIE JODÊA' ELOHIEM - dat op de dag dat jullie daarvan eet - KIE beJOM AKHOLchem MIMMÈNNOE - dan zullen jullie ogen geopend worden - weniFQeCHoe 'ÊJNÊjkhem - dan zullen jullie als God blijken - wiHJIEtem kÊLOHIEM - kenners van goed en kwaad - JODe'êj TOV waRA'."
6. Toen zag de vrouw - watêRE' haISJAH - dat de boom goed (was) tot spijziging - KIE TOV ha'ÊTS leMA'AKHAL - en dat hij een lust (was) voor de ogen — weKHIE TA'AWAH HOE la'ÊJNàjim - en (dat) de boom aantrekkelijk (was) om inzicht te verwerven -weNECHMAD ha'ÊTS lehaSKIEL - toen nam zij van zijn fruit -wati(L)QACH miPIRJO - [en] at - watoKHAL - en gaf ook aan haar man - wati(N)TÊN GHAM leIESJà - met haar - 'IMMà - en hij at - wajOKHAL.
Genesis 3:1-6

Els, mag ik u laten opmerken dat het woord “appel” in de Bijbel helemaal niet genoemd wordt.

Dat is waar, er staat eigenlijk gewoon 'vruchten'. Bedankt voor de transcriptie.

Er zijn zelfs twee bomen, de ene is de boom van 'kennis van goed en kwaad', de andere is de levensboom. Adam en Eva eten alleen van de boom der kennis, en krijgen dus 'kennis van goed en kwaad', dat kennelijk inhoudt dat ze zich bewust werden van hun naaktheid. Dit maakte hen 'gelijk aan de goden'.

Van de levensboom hadden ze helemaal niet gegeten. Voor het zover kwam had god ze al het paradijs gezet, anders zouden ze ook nog 'eeuwig blijven leven'. Typische onnavolgbare bijbelse redeneertrant weer. Volgens mij zouden ze juist eeuwig blijven leven als ze niet van de levensboom aten, want dan zouden ze nu nog in dat paradijs zitten.

Een overeenkomst is trouwens ook de leugen, en verband met die bomen. De leugen in Sneeuwwitje is duidelijk: de koningin doet of ze het beste met Sneeuwwitje voor heeft, maar ze wil haar dood hebben.

De leugen in Genesis is ingewikkelder, volgens mij mede omdat de bijbelse logica zo krom is.

God zegt: 2:16 Van alle bomen in de tuin mag je eten, 17 maar niet van de boom van de kennis van goed en kwaad; wanneer je daarvan eet, zul je onherroepelijk sterven.
In werkelijkheid zullen ze niet sterven, ze krijgen kennis van 'goed en kwaad'. De reden dat de dood zijn intrede doet, is dat god niet wil dat ze van de levensboom eten. Maar er was geen verbod van de levensboom te eten. God wilde niet dat ze eeuwig zouden leven. Maar eerder loog hij dat ze niet van de boom der kennis moesten eten op straffe van de dood, en zette ze vervolgens zelf het paradijs uit, waar de sterfelijkheid zijn intrede deed - mogen we aannemen.

Ik snap er niks van. Wat wil god nou? Wil hij Adam en Eva dood hebben, wil hij dat ze eeuwig leven, wil hij ze straffen? Worden ze alleen maar gestraft vanwege hun ongehoorzaamheid, en loog god over het wezen van de boom om de gehoorzaamheid op de proef te stellen? Of waren Adam en Eva toch al gedoemd te sterven als ze niet van die levensboom aten?

Hoe dan ook, de motieven in beide verhalen zijn een onbereikbaar land waar leven en sterven met elkaar in verband staan, symbolen van de levenscyclus, verbod, waarschuwing, jaloezie etc. Volgens mij hebben deze motieven een gemeenschappelijke herkomst (een of ander mythische voorstelling over de levenscyclus), maar ze worden selectief ingezet om een eigen punt te maken.

hoi hoi,

op zich is het toch vreemd dat de boom ze kennis geeft van goed en kwaad. De kennis van goed en kwaad die de boom geeft moet wel de moraal van God zelf zijn (een ander is er immers niet???).

Op het moment dat A+E van de boom eten beseffen ze dat ze naakt zijn en dat dat 'slecht' is. Waarom laat God ze naakt rondlopen als hij naaktheid zelf slecht vindt?


Wat ik er eigenlijk mee wil zeggen, die God is geen lieverdje. Ik kan veel voorbeelden geven waaruit blijkt dat hij liegt/bedriegt (ik wil er wel een paar noemen als jullie willen...) en toch zegt 'de kerk' dat het een liefhebbende god is. Lezen ze zelf de bijbel dan niet??

knufff
Cali

De kennis van goed en kwaad die de boom geeft moet wel de moraal van God zelf zijn (een ander is er immers niet???).

Het is inderdaad heel vreemd, het moet de moraal van de goden zijn, en de mensen mogen er niet van eten, anders worden ze aan de goden gelijk (aan 'ons' gelijk, zegt god).

Met 'jullie zullen zeker sterven' bedoel 'god' misschien: dan gooi ik jullie uit het paradijs en wordt de cyclus van geboorte en sterfelijkheid geïntroduceerd. Dan is het nog maar een half leugentje.

Ik kan veel voorbeelden geven waaruit blijkt dat hij liegt/bedriegt (ik wil er wel een paar noemen als jullie willen...) en toch zegt 'de kerk' dat het een liefhebbende god is.

Nou, graag. Het zal hem meer laten lijken op de konkelende, moordzuchtige 'boze koningin', of in het origineel 'Sneeuwwitjes moeder'.

Ik heb dat 'liefhebbend' en 'vergevingsgezind' ook nooit begrepen, althans niet sinds ik de bijbel heb gelezen. Integendeel, hij zegt zelf notabene dat hij jaloers en wrokkig is. Misschien lijden de kerkelijken aan het Stockholm-syndroom?

De slechte eigenschappen van god zijn misschien ook een teken dat hij verschillende goden en godinnen heeft geabsorbeerd. Denk bijvoorbeeld aan de jaloerse Hera, die haar mededingsters bij Zeus over de hele wereld achtervolgt. Of aan Hermes, de boodschapper van de goden, die steelt, liegt en bedriegt. Moordende en oorlogszuchtige goden zijn er natuurlijk helemaal te over.

Ik vond net nog een oud kladje waarop ik hier kennelijk al eens mee bezig was. Ik wou het ook nog eens gaan vergelijken met de geschiedenis van Kore in de onderwereld, daar staan een paar aantekeningen over, die ik er ook maar even bij zet. Het is niet erg uitgewerkt, maar ja, je moet ergens beginnen.

Kore betekent 'maagd', Sneeuwwitje was 'zeven jaar'.

Kore wordt door Hades naar de onderwereld ontvoerd, terwijl ze met haar vriendinnen bloemen plukte. In tegenstelling tot de jager, die Sneeuwwitje alleen het bos in stuurde.

Demeter (Kores moeder) zoekt haar kind overal, om haar te redden. In tegenstelling natuurlijk tot Sneeuwwitjes (stief)moeder, die haar zoekt om haar te doden.

De ontvoering van Kore wordt gezien door Helios, de zon, die een soort 'alziend oog' is. De verblijfplaats van Sneeuwwitje wordt gadegeslagen via de spiegel, die ook een metafoor is voor een oog, en die ook een doorgang naar de onderwereld symboliseert. Zowel Helios als de spiegel zijn neutraal en veroordelen niet.

Hades geeft Kore (volgens een versie) een granaatappel te eten: deze appel bindt haar aan de onderwereld, ze kan dus niet meer terug naar de wereld van de levenden. Dat is natuurlijk ook het gevolg van Sneeuwwitjes appel.

tijdens haar treurige zoektocht 'sterft' de natuur. Daarom mag Kore uiteindelijk toch een deel van het jaar terugkeren. Zowel Kore als Sneeuwwitje waren symbolisch dood, en keerden weer tot leven.

Het andere deel is Kore koningin van de onderwereld. Zij trouwt dus met Hades.

Kore krijgt een kind, Aeon of Dionysos.

De geschiedenis van Kore is een verklaring voor de seizoenen. De geschiedenis van Sneeuwwitje is dit in feite ook, want de seizoenen fungeren als markeringspunten in het sprookje.

Els, mag ik u laten opmerken dat het woord “appel” in de Bijbel helemaal niet genoemd wordt.
Ook niet in de Statenvertaling. Wij zijn het zo gewoon om te zeggen dat Eva en Adam in de appel hebben gebeten, dat niemand er ooit bij stilstaat of dit wel waar is. Er is wel sprake van fruit, maar dat is dan ook alles.

Wat een interesante bijdrage Willy, daarvoor dank!

Heb idd meer gelezen dat de appel niet voorkomt in het Adam-Eva verhaal, en deze veel later als symbool is toegevoegd. Het zou eerder de vijgeboom betreffen, die als weldaad in die streken van het Midden-Oosten voorkomt. De vruchtbaarheidsrituelen zijn veel bestudeerd en onderzocht, en de vijg is zelfs als vrouwelijk symbool bestempeld. Tenslotte sloeg Adam een vijgeblaadje voor zijn mannelijkheid, door kunstschilders veel bewerkt. Over de vijgeboom moet ergens in de hoofdstukken staan van Mattheus en Zacharias iets te vinden zijn ...

De appel zou als symbool gebruikt zijn in de overleveringen die linken met Venus. Deze planeet maakt een pentagram aan ons hemelgewelf, en vruchten die de pentagram vertonen (zoals de appel en de blimbing/stervrucht) werden als symbool gebruikt (de appel vertoont een pentagram wanneer je deze dwars over open snijdt). De appel voorgesteld als de gifgroene spreekt voor zich als hét symbool van giftigheid. Dacht dat déze appel aan Sneeuwwitje werd gegeven ...

Wat mij zelf opvalt zijn de vele symbolieken in het Sneeuwwitje-sprookje en dat zij als eerste te vondeling wordt gelegd. Eigenlijk niet gelegd, maar zij wordt gevonden door de 7 (een heel merkwaardig en als heilig getal beschouwd, vooral in de Egyptische gedachten), nadat de jager een wild dier had gedood en de lever, longen en hart eruit had gehaald als bewijs voor de boze koningin die wilde dat Sneeuwwitje gedood zou worden. Deze koningin verneemt nog steeds in haar toverspiegel dat er een "mooiere" dan zijzelf bestaat. (Op Java worden sommige koningen een zelfde achtergrond toegekend, soms vermengd met het Mozes-verhaal)

Dan doet de koningin aan hekserij (spiegels, kammen ed. zijn bekende voorwerpen voor spirituele gebruiken). Dmv. allerlei symbolieke trucs (oa. het koord, waarmee zij Sneeuwwitje de lucht ontneemt (keurslijf), de gouden kam die verstrikt raakt in het haar van Sneeuwwitje en tenslotte bij de 3e keer (ook bijzonder symbolisch) die giftige appel). (Op Java is het verhaal van Ranggda beroemd, die haar beeldschone dochter echter verdedigt diep in het bos, waar zij haar heksen praktijken uitvoert, en de Kroonprins tenslotte de dochter huwt, waardoor de heksenmoeder in ere wordt hersteld)

Dat deze moederkoningin de natuurlijke moeder van Sneeuwwitje zou zijn, lijkt idd op de mythe van Demeter en Kore, en ook op die van Aphrodite en de as. schoondochter Psyche die verliefd wordt op Eros, zoon van Aphrodite/Venus. Verschillende symbolieken en mogelijkheden staan in volgende link, de moeite wel.

Overigens zijn de kleuren wit, zwart, rood en groen op Java nog steeds de meest symbolieke kleuren, zowel in het dagelijkse leven, als in de Islam, als in de meer geestelijke beschouwingen, groet Roy

PST-je: ... er bestaan verschillende voorstellingen, dat de Slang uit de vagina van Eva verschijnt, of dat Adam oprijst uit de aarde die voor de boom is. Dergelijke vaak gnostische voorstellingen hebben zowel afschuw als diepgaande interesse veroorzaakt, die oa. de Lilith-figuur en de Eva-uit-Adam's-rib interessant maakten ...

Deze koningin verneemt nog steeds in haar toverspiegel dat er een "mooiere" dan zijzelf bestaat.

Het schiet opeens door me heen dat dit een variatie is op een ander motief dat veel voorkomt, maar dan bij mannen: een of ander orakel vertelt dat er een zoon op komst is die machtiger wordt dan de vader. Vervolgens probeert de vader de zoon op dood te krijgen, maar dit mislukt altijd, en vervolgens neemt de zoon inderdaad de macht van de vader over. Bv Perseus, Oedipus, Kronos, Zeus etc.
Hier gebeurt hetzelfde met een dochtertje, alleen zij wordt 'mooier' dan de moeder. Typisch vrouwelijk zeker.
Ik zeg maar even 'moeder', omdat het schijnt dat het in het oorspronkelijke verhaal ging om een moeder. In de 19e-eeuwse moraal zou het ondenkbaar zijn dat een moeder van haar kind af wou komen, dus Grimm maakte er maar een stiefmoeder van.

Dan doet de koningin aan hekserij (spiegels, kammen ed. zijn bekende voorwerpen voor spirituele gebruiken).

Over de symboliek van Sneeuwwitje is inderdaad ook veel interessants te melden. Over spirituele uitleg weet ik eerlijk gezegd niets, ik was zelf meer de kant van zonnesymboliek uitgegaan. Dat wil zeggen: het is een variatie van de 'seizoensgodsdiensten', zal ik maar zeggen, waarin iemand sterft en weer uit de dood opstaat, waarbij de sterfelijkheid van de natuur en de terugkeer van de lente wordt gesymboliseerd.

Sneeuwwitje is dus eigenlijk een soort 'verlosser', net als Kore ("Soteira'), en natuurlijk Jezus ('Soter').

Dat is een hele conctrete uitleg, maar het is inderdaad een gegeven dat dit in de mysteriegodsdiensten ook spiritueel wordt uitgelegd. Bijvoorbeeld: mensen nemen deel aan dit mysterie, worden daardoor gereinigd, en als een 'nieuw mens', vrij van zonden, 'wedergeboren'. Het is het doel van de bedevaarten naar zulke mysteriegodsdiensten.

Sneeuwwitje is dus volgens mij de navertelling van een 'mysteriegodsdienst', net zoals Kore/Demeter de hoofdpersoon waren van het Eleusinische mysterie. De islam heeft trouwens nog altijd hetzelfde gebruik, hun jaarlijkse bedevaart naar Mekka. De handelingen die mensen daar moeten verrichten, blijken nog steeds variaties te zijn van de 'liturgie' van de vroegere mysteries, alleen is alles geïslamiseerd.

Hier is trouwens een hele leuke website, waarin verklaringen worden gegeven voor alle motieven in Sneeuwwitje:

Toptoffe link, dank Els ... mij valt elke keer die vergiftigde kam op, die als symbool voorkomt in de mythen rond de zeemeermin.
De gouden kam en de paarlemoeren spiegel.

Zij die niet kon lopen, wist elke knoop te ontwarren en de mens een spiegel voor te houden. En dit ruilde zij in om een paar benen te willen hebben, en zo haar stem kwijtraakte ... wat een mooie tragiek van uiterlijke en innerlijke kenmerken. Verliefd worden in een dergelijke mythe samen te vatten getuigt van veel inlevingsvermogen, mysterieuze krachten en nog nooit onderzochte zaken van onze psyche. Sneeuwwitje geeft misschien wel een aanzet met al haar zusters

groet Roy

Op de Deense Gundestrup-ketel staat een afbeelding van een vrouwenhoofd, waarvan het haar wordt gevlochten. Dat is wel uitgelegd als de zon of een zonnegodin, waarvan de vlechten de zonnestralen symboliseren.
Een herinnering aan deze symboliek zou zijn overgebleven in gevlochten brood dat met feestdagen wordt gegeten, of in onze krakeling.

Sneeuwwitje eet en drinkt trouwens ook in het huisje, van alle zeven bordjes en bekertjes wat, een verwijzing naar het avondmaal dus... De oudste afbeeldingen van het Laatste Avondmaal laten trouwens ook maar zeven apostelen zien in plaats van de 12 die we nu noemen.

ah ja,... ooit van gehoord van die 7 apostelen.
Heb je daar een eventuele link van, Els? Sommige zaken ontgaan je en gaat er ineens een lichtje op bij vernoeming ervan.

Zoiets is dat met de Westerse Dierenriemtekens. Daar waren er ooit 6 van, die dus in tweevoud nu bestaan. Op Java heb je de Orang Tengger, een bergvolkje, dat vluchtte toen de Islam zijn intrede deed. Hun gebied is wereldberoemd geworden vanwege de zonsondergang op de Bromo (idd gelinkt met een mythe van Brahma). Zij schijnen de énigen te zijn in het Oosten die een bekerset in bezit hebben waar nog de oude dierenriemtekens op staan, incluis de oorspronkelijke 6 ... jammer, dat er zo weinig aandacht aan besteed wordt, ook daar deze bekers voor ritueel gebruik zijn en niet zomaar tevoorschijn gehaald worden. Gelukkig zijn er bestaande berichten over,... groet Roy

Ik heb niet zo snel een link naar die zeven apostelen, maar ik ben in Rome in de catacomben geweest, met de graven van de vroegste Christenen in Rome, daar zijn er afbeeldingen van te vinden.

Ik had daar wel een boekje gekocht, ik zal eens kijken of ik dat ergens in de catacomben van mijn huis kan terugvinden. Als ik de bewuste catacombe heb teruggevonden, kan ik het vast ook wel op het web vinden.

Bedankt voor die Orang Tengger, ik zal hierover ook mijn ogen en oren eens openhouden.

God had gelogen, de slang spak de waarheid

Nou, dat klopt niet helemaal, want de slang zei dat het eten van de appel het eeuwige leven zou geven, en dat was ook niet zo.

Misschien Heidi, sprak die slang zoveel mogelijke "waarheid", want het "eeuwige leven" betrof de vermenigvuldiging, en wel niet de 1 + 1 = 2, maar eerder de 1 X 1 = 1.

Deze 3 eenheden leveren nog steeds de meest mogelijke fantasie op, terwijl het samenkomen van moeder en vader deze produceert. Zou alles verlopen zoals dat zou horen, kan dit proces een eeuwigheid beschoren zijn. Maar ja, het is eveneens bekend (in bijna alle mythen) dat de 2 verdeeldheid zaait, en dus de tweede 1 (zeg maar het 2e kind) de eerste immer naar zijn positie, hoofd, kroon etc. zal stoten.

Sommige onderzoeken proberen met de slang het sexuele aspect van Adam aan te tonen, doch kunnen niet tot die cruciale uitkomst komen. Waardoor vele berichten aantonen, dat het gesis van de slang (ISH-ISH) de Godin zelve is, en deze spraak voorlopig nog in geheim houdt (las ik ergens, en vond ik een redelijke oplossing ivm. Isis) ... groet Roy

Dit is het verbod:

Genesis 2:25
God, de HEER, bracht de mens dus in de tuin van Eden, om die te bewerken en erover te waken. 16 Hij hield hem het volgende voor: ‘Van alle bomen in de tuin mag je eten, 17 maar niet van de boom van de kennis van goed en kwaad; wanneer je daarvan eet, zul je onherroepelijk sterven.’

Vervolgens komt de slang, en vraagt hoe het zit met dat verbod:

3:2 ‘We mogen de vruchten van alle bomen eten,’ antwoordde de vrouw, 3 ‘behalve die van de boom in het midden van de tuin. God heeft ons verboden van de vruchten van die boom te eten of ze zelfs maar aan te raken; doen we dat toch, dan zullen we sterven.’
4 ‘Jullie zullen helemaal niet sterven,’ zei de slang. 5 ‘Integendeel, God weet dat jullie de ogen zullen opengaan zodra je daarvan eet, dat jullie dan als goden (3:5) als goden – Ook mogelijk is de vertaling: ‘als God’.zullen zijn en kennis zullen hebben van goed en kwaad.’

De schaamte is geïntroduceerd, god boos, en iedereen wordt gestraft. Maar dan blijkt er opeens nog een boom te zijn:

3:22 Toen dacht God, de HEER: Nu is de mens aan ons gelijk geworden, nu heeft hij kennis van goed en kwaad. Nu wil ik voorkomen dat hij ook vruchten van de levensboom plukt, want als hij die zou eten, zou hij eeuwig leven. 23 Daarom stuurde hij de mens weg uit de tuin van Eden om de aarde te gaan bewerken, waaruit hij was genomen.

De mens heeft nog niet van de levensboom gegeten: dus is de mens kennelijk al sterfelijk!!! Het eten van de boom der kennis heeft er niets mee te maken. God had toch wel echt gelogen.

Deze misleiding is al een heel oud motief. De Soemerische (Akkadische) Adapa had van zijn vader Ea (Enki) wijsheid gekregen, maar geen eeuwig leven. Hij moest een keer langs bij de hemelgod Anu, en de watergod Ea waarschuwde hem niets te eten en te drinken in de hemel. Anu, zette hem in de hemel het brood en water des levens voor, en was heel verbaasd dat Adapa het aanbod afsloeg. Adapa is dus wel braaf, maar het loopt net zo slecht voor hem af.



Hades misleidde Persephone granaatappels te eten, waardoor zij was gebonden aan de onderwereld, zodat ze niet meer terug kon naar haar moeder. Dit werd later gedeeltelijk hersteld.

Het is steeds hetzelfde verhaal net iets anders, en het verband tussen dood en levend zijn in een wereld buiten de onze speelt er altijd een rol in.

Het lijkt altijd een soort dodenwereld te zijn. Misschien zit er wel een verwarring in door het idee van 'leven na de dood', of een 'leven naast dit leven'. Het 'eeuwige leven' kan net zo goed zijn wat wij 'dood' noemen. Adam en Eva hadden hun kans op eeuwig leven in het paradijs, Kore in de onderwereld, Adapa in de hemel, Sneeuwwitje, nou ja, ver weg over de zeven bergen.

PS dat van die zeven apostelen kan ik niet meer vinden. Misschien is er wel iets over verteld tijdens een rondleiding of zo. Het had geloof ik iets met het laatste avondmaal te maken, maar ik weet het gewoon niet meer goed genoeg om het terug te kunnen vinden.