nissaba

Ik zah ergens op de site een vraag over wie de godin is wier lichaam aan de voorkant geheel met borsten bedekt is. Ik weet niet meer waar, dus daarom op deze manier een uitleg. Iemand vroeg wat die borsten betekenen. Dat de godin Artemis is, is welbekend. De symboliek van de borsten is de volgende.
Artemis is de godin van de maan en de jacht. Zij beschermde akkers, gaf vruchtbaarheid aan gewassen, dieren en mensen en bewaakte wet en recht. Er schijn t de invloed van een Aziatische Efezische Artemis (Tauris) te zijn geweest, die haar voortbrengende en voedende natuurkracht er nog aan toegevoegd heeft. Deze dame werd vaak zwart afgebeeld (betekent vaak moeder-aarde) en eiste ook bloedige mensenoffers. Deze godin werd uitgebeeld met een lichaam dat aan de voorkant geheel bedekt was met borsten. Haar voedende kracht werd daardoor tot uiting gebracht.

Wie weet iets meer over de relatie moeder-godin en mensenoffers?

Hallo Balance,

Hier vroeg iemand naar een godin met borsten op de rug:

En hier had ik een vraag over Artemis van Ephese:

De links naar de afbeeldingen werken zo te zien niet meer, maar ik heb ze denk ik nog wel ergens opgeslagen, ik zal zien of ik ze op mijn eigen server kan zetten.

Deze dame werd vaak zwart afgebeeld (betekent vaak moeder-aarde) en eiste ook bloedige mensenoffers.

Bedoel je een 'zwarte' Ephesische Diana, zoals de foto die in de andere topic staat? Dat is een foto die ik zelf heb gemaakt van een Dianabeeld dat in het Capitool-museum in Rome staat. Van dit beeld komen ook niet-zwarte versies voor.

Ik heb ooit een boek uit een bibliotheek opgevist, waarin een kaart stond met de verspreiding van beelden van dit type. Ze kwamen veel voor, in het Mediterrane gebied en tot diep in Azië. Maar ik heb in het boek geen enkel jaartal kunnen vinden. Ik weet dus niet eens of die verspreiding van voor of na het begin van onze jaartelling stamt. Deze Diana was dus in elk geval erg populair rond en na het begin van de christelijke jaartelling, getuige ook het bijbelverhaal van Paulus in Ephese. (Leuk verhaal, een van de bijbelmotieven die ik aan wil voeren in een stuk om te laten zien dat Paulus eigenlijk is gemodelleerd naar Apollo, de tweelingzuster van Diana.)

Wie weet iets meer over de relatie moeder-godin en mensenoffers?

Er is veel geschreven over mensenoffers, niet alleen voor een moedergodin.

Er komen nog steeds mensenoffers voor, bijvoorbeeld voor diverse Indiase godinnen. Daar loopt ook een topic over.

Volgens mij het bewijs dat alleen het geloof in godinnen de wereld nog niet meteen verheft. Er komt toch wel wat meer bij kijken.

Ik wilde de eerste artikelen nog vertalen, zie dat dat er nog steeds niet van is gekomen. Maar toch is het wel belangrijk, dan kan iedereen het lezen. Anders geloof je het toch niet?
De naam voor de godin aan wie wordt geofferd, verschilt plaatselijk. Kali is het bekendste.
Mensenoffers schijnen ook een rol te spelen bij tantra, hoewel dat om een minderheidsgroep gaat. Ik weet niet precies wat tantra is, en ik weet ook niet het fijne van het verband met mensenoffers.

Ook de tophets rond Carthago zijn heel bekend. Daar zouden mensenoffers worden gepleegd voor Tanit en Baal Hammon. Helaas blijft het een beetje obscuur. Voor de ene groep wetenschappers is het een uitgemaakte zaak dat mensenoffers hier plaats vinden, anderen blijven volhouden dat het bewijs te dubbelzinnig is. Voor wat ik heb kunnen vinden geloof ik er eigenlijk heel erg in.

Een ander beroemd offer vond plaats op Kreta, in de tijd van de uitbarsting van de vulkaan op Tera, dus juist toen Kreta werd verwoest. Daar vond een mensenoffer plaats precies op het moment van een aardbeving, of althans iets waardoor de betrokkenen overleden zodat het offer niet kon worden voltooid. Dit is hoe ze millennia later door archeologen werden gevonden. Caught in the act dus. Kreta wordt geassocieerd met een vreedzame godinnencultus.

Bij Wikipedia staan nog een paar dingen op een rijtje:

De jaarlijkse paasviering heeft nog duidelijke herinneringen aan een mensenoffer. Alleen wordt het niet uitgevoerd, maar herdacht. In de tijd dat het christendom ontstond was men volgens mij allang vergeten dat de kruisiging een herinnering aan een echt mensenoffer betrof. Die verhalen werden verspreid in de mythologie, maar de herkomst is onzeker.

Veel Griekse mythen geven ook een herinnering aan mensenoffers weer, of aan pogingen het gebruik uit te bannen. Het bekendste met betrekking tot de Aziatische Artemis gaat natuurlijk over Iphigeneia, die aan Artemis zou worden geofferd; Artemis stelde een hinde voor haar in de plaats.
Een andere Griekse mythe waarin een mensenoffer op die manier wordt verhinderd is als Hera of Hermes een ram laat offeren in de plaats van Phryxos en Helle.
In de bijbel en koran komt dit verhaal terug als de ram die voor Isaac in de plaats wordt gesteld.

James Frazer heeft in De gouden Tak (The golden Bough) beschrijvingen van mensenoffers over de hele wereld verzameld. Zijn uitgangspunt is de Romeinse Diana, die werd vereerd in Aricia, in het heilige bos ten zuiden van Rome, voor wie jaarlijks iemand zou worden geofferd. Zij had ook een band met de Ephesische Diana.

Verder noemt Barbara Walker nog iets, maar ik kan het niet meer vinden. In elk geval heeft zij over een moedergodin die leven geeft en het ook weer terugneemt. Ze heeft het over de godin als 'devourer', dus een moeder die haar eigen kinderen verslindt. Maar ik weet niet meer precies wat ze nou wil zeggen. Ze had het in elk geval ook over Kali.

Ik las ook iets over mensenoffers aan de Zwarte Zee, aan een godin die duidelijk Anahita is, een godin die eigenlijk helemaal niet met mensenoffers wordt geassocieerd. Het kwam geloof ik van een Griekse schrijver, die de bewuste godin Athene noemde. Het deed mij eraan denken dat het verhaal over Iphigeneia wel eens kan verwijzen naar deze Anahita-cultus. Ook suggereert het dat Anahita misschien gelijk kan worden gesteld met de Aziatische Artemis. Dit is in elk geval iets waar ik alert op ben.

Alles bij elkaar is het toch erg moeilijk om iets te vinden over mensenoffers en godinnen, omdat veel info via mythen komt, of via andere culturen die het afkeuren, maar er ook niet het fijne van weten.

Ik heb de afbeelding van de Myceense godin alweer teruggevonden en op het web gezet. Ik geef hem hier alvast:

Dit gaat dus om een beeld van Kreta uit de Myceense tijd, dat dateert van 1500 jaar voor onze jaartelling.

Dat zijn geen borsten maar eieren. En je kijkt naar de Artmemis Ephesos, die in Ephese vereerd werd als vruchtbaarheidsgodin.

Hai Mark, ik weet niet meer uit welk boek ik het heb gescand, maar het bijschrift zal toch wel kloppen. Als ik tijd heb, zal ik weer eens door mijn boeken bladeren.

Hier is de Artemis van Ephese:

http://www.nissaba.nl/nisphp/viewtopic.php?t=221

Dat beeld staat trouwens in het Capitool in Rome, daar heb ik de foto gemaakt (zie ook een bijdrage hierboven). Maar er zijn legio van dit soort afbeeldingen. De verering van de Artemis van Ephese strekte zich over een veel groter gebied uit. Dat is ook te zien aan afbeeldingen op munten, die door een groot gebied in Azië te vinden waren. Die dateren vooral van rond het begin van onze jaartelling, en zijn dus niet echt heel oud (vind ik tenminste).

Wat dat borsten of eieren betreft, de een zegt dit, de ander dat. Ik houd het erop dat men het er niet over eens is en het niet precies weet, en zeg voor het gemak maar borsten.

Het zijn echt eiren, ik heb namelijk dit beeldje in huis. Vorig jaar in Ephese gekocht. Zie voor meer info
http://nl.wikipedia.org/wiki/Artemis_van_Efeze

els schreef:Hai Mark, ik weet niet meer uit welk boek ik het heb gescand, maar het bijschrift zal toch wel kloppen. Als ik tijd heb, zal ik weer eens door mijn boeken bladeren.

Hier is de Artemis van Ephese:

http://www.nissaba.nl/nisphp/viewtopic.php?t=221

Dat beeld staat trouwens in het Capitool in Rome, daar heb ik de foto gemaakt (zie ook een bijdrage hierboven). Maar er zijn legio van dit soort afbeeldingen. De verering van de Artemis van Ephese strekte zich over een veel groter gebied uit. Dat is ook te zien aan afbeeldingen op munten, die door een groot gebied in Azië te vinden waren. Die dateren vooral van rond het begin van onze jaartelling, en zijn dus niet echt heel oud (vind ik tenminste).

Wat dat borsten of eieren betreft, de een zegt dit, de ander dat. Ik houd het erop dat men het er niet over eens is en het niet precies weet, en zeg voor het gemak maar borsten.

Hallo Mark,

Dat is een ander beeld, zie de andere thread waarnaar werd gelinkt. Maar ook dan, er zijn zoveel beelden van Artemis van Ephese, ze zien er allemaal wat anders uit. Zelfs op de pagina van wikipedia waar je zelf naar linkte staat het volgende te lezen:

De protuberanties vooraan de borst van de twee beroemde beelden van Artemis worden uiteenlopend geïnterpreteerd. Sommigen zeggen dat het inderdaad vele borsten zijn ten teken van vruchtbaarheid en overvloed. De Grieken hadden haar de bijnaam Polimastos gegeven (veelborstige). Anderen beweren dat het eieren zijn, als teken van vruchtbaarheid. De Zwitserse onderzoeker G. Sheiterle beweert dat het de testikels van geofferde stieren zijn[1].

Zoals je ziet noemden de Grieken haar Polimastos, wat betekent vele borsten. Dus dat is wel degelijk een geldige interpretatie. Dat wil niet zeggen dat het het enige juiste antwoord is. Maar ik zeg voor het gemak maar borsten, al weet ik dat er meer interpretaties over zijn.

Wel leuk dat je dat beeld hebt gekocht trouwens. Lijkt me leuk om te hebben.

Het lijkt op een druiventros. Misschien werden het ook als vele borsten geïnterpreteerd omwille van... nu ja, minder religieuze of spirituele redenen maar is het een soort seksistische grappenmakerij. Want de dingen lijken inderdaad meer op eieren, druiven of testikels dan op borsten. Dat de Grieken haar natuurlijk "veelborstig" noemen versterkt deze interpretatie. Maar misschien waren de Grieken die haar zo noemden de oorspronkelijke betekenis vergeten? Op een 18-eeuwse gravure wordt ze inderdaad als veelborstig afgebeeld:
www.ymago.net/cyberart/artemis/mamelles.html

Maar ja, dat is een afbeelding uit de christelijke periode, waarin seksualiteit een absoluut taboe was en daardoor moesten de mensen hun driften op andere manieren botvieren. Ik wil niet respectloos zijn hoor. Maar het heidendom werd al vaker noch losbandiger en erotischer getint dan het al was.

Ik denk inderdaad dat het oorspronkelijk druiven of eieren moesten voorstellen, maar doordat het op borsten lijken en daar borsten voor mensen veel interessanter zijn dan eieren of druiven, werd ze bekend als de Diana met Vele Borsten.

Hallo Endymion,

Bedankt voor de afbeelding, dat laat inderdaad nog eens zien dat de interpretatie van 'borsten' inderdaad niet nieuw is.

De afbeelding doet met trouwens denken aan een tegengestelde interpretatie over 'Amazones', wat 'zonder borsten' zou betekenen, een interpretatie die ook door de Grieken werd verspreid, maar vaak klakkeloos is overgenomen.

Toevallig zouden juist de Amazones de oorspronkelijke grondleggers zouden zijn geweest van het heiligdom in Efeze. De 'borstlozen' zouden dan dus dan verantwoordelijk zijn geweest voor de 'godin met de vele borsten'. Maar dat was in mythische tijden, voor de latere bekende Diana-beelden werden gemaakt, die nu nog zo bekend zijn.

Nog even voor de goede orde, dat 'vele borsten' dan wel eieren, testikels, druiven etc. slaat dus op de Diana of Artemis van Efese, die in een andere thread aan de orde kwam.

De afbeelding hierboven is van een Myceens beeld van Kreta, van 1500 jaar v.o.j., dus zo'n duizend à 1500 jaar ouder dan Artemis van Efeze, waarvan de beelden van rond het begin van onze jaartelling dateren.

De Myceense cultuur was een Griekse cultuur, die de Minoïsche cultuur op Kreta opvolgde na een enorme natuurramp (vloedgolven en aardbevingen veroorzaakt door vulkanische activiteit, tot uiteindelijk de finale uitbarsting van Santorini de bekende grote ramp in het Middellandsezeegebied veroorzaakte).
De Myceense cultuur kwam in een breder verspreid gebied voor, namelijk waar de Grieken leefden. Maar deze vaas komt van Kreta. Het is niet dezelfde als de Diana van Artemis, maar er werd geopperd dat deze vaas een voorloper zou kunnen zijn van deze Artemis. Ook op deze vaas kun ik niet goed zien wat de decoratie voorstelt. Maar het gaat in elk geval niet om Diana van Efeze, alleen maar om een mogelijke voorloper.

Eerlijk gezegd durf ik zelf geen uitspraak te doen over wat het precies voorstelt, ik som maar op wat anderen erover zeggen. :bloos:

Mja, heb ik ook al eens gelezen dat de Amazonen Ephesos gesticht hadden en de temple van de godin Artemis. Mja, wie weet, de Amazones zouden toch een van hun borsten afgesneden hebben om beter te kunnen boogschieten. Misschien hebben ze de afgesneden borsten aan het cultusbeeld gehangen :knipoog:

.

Sorry dat ik de threads door mekaar haal :cry:

Nochtans... zoveel verschil zie ik niet tussen beide beelden.

http://www.ulg.ac.be/archgrec/aegaeum22pdf.html

Sub 10.3 staat het artikel van Sarah Morris

Artemis beelden geen borsten ,geen ballen maar buidels.
blz 8 en 9 van dit artikel van de eminente classica Sarah Morris.

Heel specialistisch maar heel interessant ( het hele artikel trouwens)
turanclancath

zie hierboven en hierna.
Alle begin is moeilijk in een nieuw forum
turanclancath

:):)

http://www.ulg.ac.be/archgrec/aegaeum22pdf.html

Kennelijk w3erkt de link alleen zo het is nr.10.3 het artikelvan Sarah Morris

Een prettig weekend.
turanclancath

Zowiezo bedankt voor deze site, turanclancath (even op je naam oefenen. :lach2:

)
De andere artikelen lijken me ook interessant.

Ik wou de passage even quoten, maar het is veel te veel.

Maar het komt er dus op neer dat het om een standaard cultische uitrusting van godsdbeelden in het Nabije Oosten zou gaan. Het zou gaan om een soort kettingen met kralen in deze vorm. Dat zou terug kunnen gaan op neolithische beelden, en een band hebben met borstplaten van godinnen die als bescherming dienden in de strijd. Zoiets als de aegis dus, waar de schrijfsters zelf nog een verband mee legt.

Ze noemt ook een beschrijving van een cultisch ornament in Hittitische teksten die met de ornamenten van Artemis van Ephese verwant kunnen zijn. Daarin wordt gesproken over zakken die 'kurea' heten. Die zouden van leer of dierenhuid zijn. In de mythe van Telipinu wordt zo'n zak of huid in een boom gehangen. Daar lijkt een herinnering van de mythe van het Gulden Vlies in te zitten. Het woord kurea wordt in verband gebracht met het Griekse 'bursa' (waar ook ons 'beurs' van komt).

Ik heb nog wel geprobeerd een afbeelding te vinden van die Zeus van Labraunda die wordt genoemd, die ook zoiets zou dragen, maar dat is me niet gelukt, helaas.

PS, leuk dat je iets post, je bent al lang aangemeld, zie ik.

nissaba

Artemis: godin met vele borsten. - Symboliek van de borsten.

geen borsten maar eieren

Eieren

Artemis Potnia enz

de link van het artikel

het artikel is 10.nr 3 in de totaal link