Forum godinnen en beeldvorming
 weblog | godinnen | forum home ||

Orientaalse dans en geschiedenis daarvan

Wil je iets weten over een godin of iets anders wat met mythologie te maken heeft? Stel hier je vraag en kijk of iemand je kan helpen.

Orientaalse dans en geschiedenis daarvan

Berichtdoor Letty » zo 03 sep , 2006 10:56

Hallo nissaba's,
Ik ben nieuw op deze site en sowieso op dit soort forums, maar ik kom hier omdat ik dit een interessante site vind.
Ik ben nl. een boek aan het schrijven over orientaalse dans en kom daarbij op de oorsprong van deze dans, die denk ik te vinden is bij de allereerste dansen van de tempelpriesteressen die de godin vereerden. Zo te zien is er bij jullie veel kennis in huis over de godinnencultussen en daarom zou ik willen vragen of er bij jullie kennis is over de dans van deze priesteressen.

Groetjes Letty
Letty
 
Berichten: 16
Geregistreerd: do 31 aug , 2006 16:36
Woonplaats: Wageningen

Berichtdoor els » do 07 sep , 2006 9:41

Hai Letty, leuk je hier te ontmoeten!

Ik vind het onderwerp van je boek heel leuk. Wat je vraag betreft, zou ik niet zo vlug weten in hoeverre het begon met danseressen die 'de godin' vereerden, al is het maar omdat ik niet zou weten welke godin dat dan zou zijn. Niet dat ik ben gespecialiseerd in dit onderwerp, maar ik heb wel de indruk dat wij pas dingen weten vanaf het moment dat het al wijd was verspreid.

Als jij er een boek over schrijft, zul je wel al heel wat op het spoor zijn, maar hier een paar dingen van mijn kant.

Ten eerste de devadasi's: dat zijn inderdaad bekende tempeldanseressen, hoewel zij vooral zijn gewijd aan Shiva, de god van de dans. Ze waren in het verleden tempelprostitiuees, maar dat is op een gegeven moment verboden door de Engelsen, die hun beroep onzedelijk vonden. Het is nadien een beetje uitgestorven, maar het is nu wel weer populairder. Traditionele danseressen zijn er wel altijd geweest. Hun dansen zijn heel symbolisch, ze beelden er als het ware een verhaal of geschiedenis mee uit.


Ten tweede: apsara's, een soort hemelse danseressen. Ik weet hier verder niet veel van, want ik ben er nooit aan toegekomen, hoewel de apsara's mij wel intrigeren.

Ik heb hier wel een google search naar afbeeldingen van apsara's gedaan, dat is wel leuk om er een globale indruk van te krijgen:



Het beroemdste zijn natuurlijk de apsara's van Angkor Vat, het boeddhistische tempelcomplex in Cambodja.

Afbeelding



En deze, ook erg mooi vind ik:

Hier is een stuk over de cultus voor Yellama. Dat heeft ook verwantschap met de devadasi's, hoewel dit gaat over mannen die als vrouw door het leven gaan.

http://www.kamat.com/kalranga/people/ye ... llamma.htm

Er moet ergens een goed stuk over de devadasi's zijn, ik ga het vanavond opzoeken.
els
Beheerder
 
Berichten: 3134
Geregistreerd: zo 14 jul , 2002 22:08
Woonplaats: Amsterdam

Tempeldanseressen

Berichtdoor Letty » do 07 sep , 2006 16:13

Hoi Els,

Bedankt voor je reactie, ik zal je aanbevolen sites gaan bezoeken.
Op dit moment ben ik bezig de mythe van de Maenads te onderzoeken de danseressen die bij de god Dionysus horen.
Een woest stelletje dames, maar reuze boeiend om paralellen te vinden met b.v. de extatische dansen die ook nu nog voorkomen in Marokko (Hadra) en Egypte (Zar)
Ik ben zelf zo'n 20 jaar als buikdanseres en buikdanslerares bezig, op dit moment ben ik ziek en daarom ben ik aan een boek begonnen over het mij zo geliefde onderwerp, vrouwensolo dans.
Daarin wil ik zowel de geschiedenis als het heden behandelen.

Groetjes Letty (wacht met spanning op meer info uit de nissaba gelederen)
Letty
 
Berichten: 16
Geregistreerd: do 31 aug , 2006 16:36
Woonplaats: Wageningen

Berichtdoor els » do 07 sep , 2006 20:18

Hallo Letty,

Leuk dat je kan buikdansen. Goed ook om over er een boek over te gaan schrijven, als je niet kan dansen. Je kan daar wel heel veel kennis van opsteken die je later misschien weer kan toepassen. Zelf ben ik eigenlijk niet zo beweeglijk, vrees ik. :cool:

Het stuk dat ik zocht over de devadasi's staat niet meer online. Ik heb het nu even op mijn eigen server gezet, maar het is niet van mij. Je moet het dus even opslaan, dan haal ik het er daarna weer af.

http://www.nissaba.nl/godinnen/artikelen/devadasi.htm

Ik heb trouwens in het Tropenmuseum wel eens een voorstelling gezien van een devadasi, die een traditionele opleiding had gehad. Natuurlijk was dat niet zo traditioneel dat ze in een bordeel was opgeleid. Misschien kun je via het Tropenmuseum ook wel mensen vinden die je aan professionele informatie kunnen helpen.

Ik herinner me dat het ontzettend gestileerde dansen waren, in een traag en gestileerd tempo. Ik moest hieraan denken doordat je het over de maenaden had, die natuurlijk beroemd zijn vanwege hun 'razernij'. Tijdens de colleges etnomusicologie die ik heb gevolgd is wel eens gewezen op een proces dat binnen de traditionele praktijken schijnt te bestaan waarbij oorspronkelijke snelle en opzwepende muziek- of dansvormen in de loop van de tijd steeds trager en breder worden uitgesponnen. Vooral als het gaat om historische vormen, waarvan de praktijk eigenlijk niet meer bestaat.

Ik weet niet of dat hier ook heeft plaatsgevonden. Het is wel zo dat de dansen van deze danseres zich niet erg leenden voor een snelle dans, omdat ze complete verhalen uitbeeldde. Maar misschien is er juist door het tragere karakter meer tijd voor het uitbeelden van details.

De onderwerpen kunnen geschiedenissen van hindoegoden zijn, maar ook persoonlijke ervaringen over relaties met mensen. Het geheel was bijna een soort solistische mimevoorstelling, vanwege de uitbeeldende kracht.

Ik heb net even op mijn schijf gekeken, en zag dat ik een hele berg info over devadasi's heb, en ook nog wel over andere danseressen. Ik zet het even in een zip bestandje, dat kun je dan zelf eens doorkijken, want ik heb niet echt tijd om ze allemaal door te kijken en te zien of ze nog op het web staan. Als je wil mag je het zelf doorkijken, het is wel erg groot (3 megabyte). (Klik op de link, kies dan 'opslaan' en unzip het op je schrijf.)

http://www.nissaba.nl/godinnen/artikelen/devadasis.zip

Hier is ook nog een artikel over danseressen voor Durga. Daarin wordt veel uitgelegd over de rituelen, stijlen en symboliek. Er staan veel foto's bij. Ik kan eigenlijk niet zien of er danseressen bij zijn, het lijken mij overwegend mannen. Maar het is misschien toch wel interessant vanwege het bloederige karakter van de dansen.
Ik wil niet zeggen dat ik van bloederig houd, ik vind het eerlijk gezegd walgelijk :cry: , maar het is een kenmerk dat ook aan de rituelen rond Dionysos wordt toegeschreven, met name de maenaden zouden nogal wat beesten levend verscheuren tijdens hun orgiastische feesten. Dat is precies wat je hier op de foto's ook ziet. Niet voor fijne zieltjes, dus. :o

http://www.asianart.com/articles/hamid/index.html

Trance dancers of the goddess Durga

En hier nog een stuk over dakini's, met foto's van dansende dakini's ('hemeldanseressen'):

http://www.exoticindiaart.com/article/dakini

"Dance of the Yogini: Images of Aggression in Tantric Buddhism"

Ik moet ook nog ergens info hebben over de horen, Griekse godinnen of nimfen, die in hun dans de beweging van de sterren zouden uitbeelden. Wij hebben aan de horen ons woord 'uren' ontleend, dus letterlijk zou je kunnen zeggen dat het 'urendansen' waren. De Egyptenaren hadden trouwens ook urengodinnen, ik zal voor de aardigheid eens kijken of die ook werden geassocieerd met dansen.

Ik zal morgen ook nog een stuk opzoeken over Cybele of de Magna Mater, voor wie in de oudheid de rituelen beschreven zijn. Dat doet mij ook herinneren aan de maenaden, maar ik moet het nog eens bekijken.
els
Beheerder
 
Berichten: 3134
Geregistreerd: zo 14 jul , 2002 22:08
Woonplaats: Amsterdam

Berichtdoor willy » za 09 sep , 2006 18:57

Afbeelding

Meanade dansend, naar Kallimachos, 27 a 14 v.C.

willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Berichtdoor Letty » za 09 sep , 2006 20:23

Lieve Els en Willy,
Hartstikke bedankt alvast, op dit moment zit ik effe in de lappenmand maar jullie horen gauw meer van mij en ik zet er ook even geweldig dansende maenades op (sorry dat lukt niet hoe doe je dat????)
Tot gauw Letty
Letty
 
Berichten: 16
Geregistreerd: do 31 aug , 2006 16:36
Woonplaats: Wageningen

Berichtdoor els » zo 10 sep , 2006 10:56

Hallo Letty,

Ik weet niet precies wat je probleem is. Je kan een link geven naar een afbeelding met de volgende code:

Code: Selecteer alles
[url]http://www.spauda.lt/mitai/greek/maenad.jpg[/url]


Je kan een afbeelding direct laten zien met de volgende code:

Code: Selecteer alles
[img]http://www.spauda.lt/mitai/greek/maenad.jpg[/img]


Resultaat:

Afbeelding

Daarbij dan wel een link geven naar de website waar hij vandaan komt:

http://www.spauda.lt/mitai/greek/maenades.htm

Je vind de link naar de afbeelding door met de rechtermuistoets op de afbeelding te klippen. De link komt dan bij 'eigenschappen', die kopieer je gewoon.

Als het gaat om een afbeelding op je eigen computer, kun je die uploaden naar een image hosting server: hier staat uitgelegd hoe dat moet.

els
Beheerder
 
Berichten: 3134
Geregistreerd: zo 14 jul , 2002 22:08
Woonplaats: Amsterdam

Berichtdoor willy » zo 10 sep , 2006 18:14

Afbeelding

Salome dansend voor Herodes – Moreau, Gustave (detail)

willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Berichtdoor Letty » zo 10 sep , 2006 20:19

Geplaatst: Sun 10 Sep , 2006 21:16 Onderwerp:

--------------------------------------------------------------------------------

Hallo Willy en Els.
Bedankt voor jullie mooie plaatjes, ik ben nog niet zo'n doorgewinterde forum bezoeker dus ik moet het allemaal nog een beetje leren met die plaatjes enzo....ok ik heb een plaatje geselecteerd van een extatisch dansende Meanad zelf vind ik haar erg mooi omdat ze zo echt is. Ik hoop dat het lukt:


Op dit moment ben ik de plaatjes die ik heb op Griekse vazen aan het natekenen om de houdingen te vergelijken met de oosterse dansen die we nu kennen. De poses zijn heel herkenbaar.

Wat me ook erg interesseerd is of de Meanads alleen mythe zijn of ook werkelijk bestaan hebben.
Er moeten vrouwen zijn geweest die zo dansten en in extase raakten anders waren ze nooit zo getekend dat verzint geen man....En als ze bestonden wat deden ze hoe leeften ze want Griekse vrouwen waren niet erg vrij dus die vrije vrouwen moeten een bijzonder leven hebben gehad.
Kortom zijn er onder jullie forum leden mensen die me daar iets meer over kunnen vertellen. Zelf weet ik een leuke website over dit onderwerp: www.winterscapes.com
Jammer dat de maenads een mannelijke god aanbaden.....dionysus
Het was dus geen godinnen cultus of waren de maenads afstammelingen van een nog ouder matriachaat ???

Veel vragen en ik speur verder,
groetjes letty
Letty
 
Berichten: 16
Geregistreerd: do 31 aug , 2006 16:36
Woonplaats: Wageningen

Berichtdoor els » zo 10 sep , 2006 22:45

Zoals ik al zei, inderdaad, vind ik ook een van de mooiste maenaden. Hij doet mij denken aan de Minoische slangengodin van Kreta.

Afbeelding

http://witcombe.sbc.edu/snakegoddess/

Wat je vraag betreft of de maenaden echt bestonden: in elk geval bestonden 'orgiastische rituelen' echt, het is mij niet direct duidelijk waar de werkelijkheid overgaat in mythe, of wat een herinnering is aan een historische werkelijkheid, of aan een soort 'demoniserende' beschrijving van rituelen die voor mannen niet toegankelijk waren.

Ik zal eens kijken wat ik nog aan info heb waarbij je uit elkaar kan houden wanneer het om echte rituelen gaat of om mythen.
Laatst bijgewerkt door els op ma 11 sep , 2006 13:39, in totaal 1 keer bewerkt.
els
Beheerder
 
Berichten: 3134
Geregistreerd: zo 14 jul , 2002 22:08
Woonplaats: Amsterdam

Berichtdoor Letty » ma 11 sep , 2006 7:30

Hallo Els,
Wat een goed artikel over de slangen godin en wat een overeenkomsten met de maenaden die dansten met slangen en vaak afgebeeld worden met slangen in het haar. De bron is dus veel ouder, wat ik al vermoedde.
Doei
Letty
 
Berichten: 16
Geregistreerd: do 31 aug , 2006 16:36
Woonplaats: Wageningen

Berichtdoor RoyJava » ma 11 sep , 2006 13:17

Heel bijzonder idee Letty, om zo'n boek te gaan schrijven. En ook heel benieuwd of het boek uitgegeven gaat worden en wij deze dus kunnen aanschaffen.

Heb zelf veel interesse in de dans en de daarmee verwante symbolieken, vanwege een Javaanse hofdans (is een magische rei-dans), die als zeer sacraal geldt en nog steeds wordt uitgevoerd ééns per jaar (heet de Bedhaya Ketawang). Deze is gewijd aan de Godin Der Zuiderzee, en de achterliggende overleveringen sluiten nauw aan bij de Hindu mythen en legenden. Álles in deze hofdans heeft een betekenis, een doel en een achtergrond uit een ver verleden ...

In die overleveringen komt idd goed uit dat de dans zou zijn gecreëerd door de vrouw, een vorm is van de Godin, bovenal met erotiek te maken heeft (en daarmee met allerlei zij-verwante zaken, zoals oa. verleiding, schoonheid, verstrooiing, maar ook spirituele boodschappen, dmv. oa zang en dans) en creatieve, sjamanistische krachten zijn die spiegelden aan de Cosmos, of het Universum met alle sterren en planeten.

Veelal werden deze vrouwen verbonden met priesteressen, tovenaressen, heksen, feëen en elven, zeemeerminnen en andere legendarische wezens. Eigenlijk zijn allerlei artikelen, onderzoeken, berichten etc. nog nooit echt op een rij gezet, waardoor er een soort overzicht onstaat. Dan zou een "verleiding" (van bv. onzichtbare feëerieke wezens, of engelachtige beeldschone Dakhini's, in het Grand Palace, Bangkok, te zien als de Kinnari's, die één zijn met de Bidadari's en overeenomen met de Apsara's) best tot hachelijke situaties kunnen leiden, terwijl de Durga-figuur tot stand zou zijn gekomen om juist te verdedigen. Tegen een Demoon... Overigens worden deze (latere) dansen veelal met priesters verbonden, zelfs met transsexuelen (oa. op Sulawesi, bij sommige Indiaanse stammen en in Polynesië).

De mandala-dans, of de rei-dans, komt ook voor in bv. Bijbelse teksten, met bijna dezelfde symbolieken. Tijdens Koning David werden deze sacrale dansen nog opgevoerd. De Meanade was rond Kreta en de eilanden daar nauw verbonden met de Mena, de als 1e beschouwde Egyptische heerser van de Twee Landen rond 3000 BC., die de latere heerser Pharaoh zou worden. Grappig feit is dat Mena toen de betekenis van "Maan" had (de Volle Maan) en de "melk-gevende borsten de moeder", terwijl Mena later de Godin v/d Menstruatie wordt genoemd ...

Opper-Egypte heette Khemennu, of "Land van Maan", behorende aan de Maan-Godin, en Men-nefer was de Mooie Maan-Maagd. Zij wordt met een slangendans genoemd, waardoor Cleopatra ook gekozen zou hebben voor slangen in haar zelfmoord,... mooi toch?

Groet Roy
RoyJava
 
Berichten: 366
Geregistreerd: ma 12 sep , 2005 20:07
Woonplaats: Den Haag

Berichtdoor Letty » ma 11 sep , 2006 16:42

Wauw prachtig Roy, ik heb weer veel onderzoek te doen, wat is het internet een heerlijk medium wanneer het gaat om de uitwisseling van kennis en ideeen.
Ik ben zelf trouwens van huis uit ook beeldend kunstenaar maar langzaam in het dansen gerolt nu rol ik er weer uit en wil mijn tekentalenten gaan bundelen met de kennis van de dans.
En daar een mooi boek van maken, natuurlijk wil ik het gaan uitgeven maar zo ver is het nog niet.
Groetjes Letty
Letty
 
Berichten: 16
Geregistreerd: do 31 aug , 2006 16:36
Woonplaats: Wageningen

Berichtdoor willy » ma 11 sep , 2006 17:49

Afbeelding

Wall-painting, Bacchanalian dance, Villa Pamfilli, Rome, 1st century. AD.



Letty, volgens dat ik op het net heb gelezen zou het Buikdansen uit Egypte afstammen? (Bellydancers)
willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Berichtdoor willy » ma 11 sep , 2006 19:57

Afbeelding

Bacchante op een panter, Bouguereau, William, Hotel Bartholoni, Parijs.



Geschiedenis van de dans

willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Berichtdoor devrouwechtzien » ma 11 sep , 2006 21:57

willy schreef:Moreau, Gustave




Jeetje, wat een intensiteit in de schilderingen van Moreau. Prachtig. Ik kende hem eigenlijk niet.

Bedankt voor de link!!
devrouwechtzien
 
Berichten: 130
Geregistreerd: zo 05 feb , 2006 17:33

Berichtdoor Letty » di 12 sep , 2006 6:37

Hoi Willy,
Ik ga al heel wat jaartjes mee in buikdansland en heb gemerkt dat iedereen elkaar maar wat napraat. Er zijn verschillende theorieen in omloop. De meest verspreidde is dat het afstamt van de indiaase tempeldanseressen en dat de zigeuners uit Rasjastan het weer verder over Turkije, Egypte etc. hebben verspreid. (Zie de film Latcho Drom van Tony Gatlif daarin wordt dat erg mooi verbeeld.)
En dan hebben we nog de Godinnen cultus aanhangers die meestal stoelen op vage romantische ideeen van dansende vrouwen in het maanlicht. Mogen we de echte fanatieke Egyte dromers niet vergeten die zich zelf Cleopatra wanen en zweren bij het idee dat de dansen voor de Pharao's de echte bron is.
Maar weinigen doen gedegen onderzoek en veel van de theorieen die in omloop zijn komen uit een orientalistisch romantische ideeen die gemeengoed zijn in buikdansland, voor veel vrouwen is het de droom van de oosterse prinses of de godin te zijn in hun mooie glitterpak. Niets op tegen maar ik wil het anders.
Daarom ben ik ook altijd anders met mijn dans omgegaan en heb ook met een aantal collega's een cursus opgericht waarin mensen zich kunnen verdiepen in de diverse dansstijlen en de rol daarvan.
Op dit moment kan ik niet dansen en neem de gelegenheid te baat om alles nu eens goed uit te zoeken en daar een boek van te maken.Er is wel een goed boek over dit onderwerp geschreven The serpent and the Nile, maar dat is dan ook al jaren het enige overigens prachtige boek dus tijd voor wat nieuws in het Nederlands (er zijn wel wat handboeken enzo maar dat geeft geen echt beeld) Bedankt voor je plaat, de bacchantes in Rome maken het wel bont in hun blootje vind je niet?? Groet Letty
Letty
 
Berichten: 16
Geregistreerd: do 31 aug , 2006 16:36
Woonplaats: Wageningen

Berichtdoor Letty » di 12 sep , 2006 6:41

:lach2: ps. ben heel blij met de link naar het boek THE DANCE !!!
Letty
 
Berichten: 16
Geregistreerd: do 31 aug , 2006 16:36
Woonplaats: Wageningen

Berichtdoor willy » di 12 sep , 2006 10:39

Hello, Letty, zoals ge waarschijnlijk wel gezien hebt, had ik een vraagteken gezet bij die zin over buikdansen. Ik heb er geen snars verstand van. Ik geloof u gerust dat gij daar heel wat meer over weet.

Afbeelding

F21.1 THE KHARITES
Museo Archeologico Nazionale di Napoli, Naples, Italy
Fresco, Imperial Roman IV Style
Context: Pompeii, House of Titus Dentatus Panthera
Date: ca 65 -79 AD
Period: Imperial Roman

The three Graces (Kharites) dance naked in a circle, two resting their hands on the shoulders of the third. They are crowned with wreaths of myrtle and two of them hold myrtle sprigs.



Afbeelding

Z21.1 THE THREE KHARITES
Shahba Museum, Shahba, Syria
Mosaic, Period: Imperial Roman

The three Kharites (Graces), crowned with myrtle and wearing arm and leg bands, dance in a circle.

willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Berichtdoor willy » di 12 sep , 2006 10:52

Afbeelding

K12.4 DIONYSOS & HIS RETINUE
Harvard University Art Museums, Cambridge, Massachusetts, USA
Attic Red Figure
Shape: Krater, bell
Painter: Attributed to the Curti Painter
Date: ca 440 - 430 BC
Period: Classical

Side A: Dionysos stands attended by a Satyros and Mainas. The god is bearded, and crowned with a wreath of ivy. He holds a drinking cup in one hand and a double-thyrsos (pine-cone tipped staff) in the other. The Mainas beats a tambourine and the Satyros plays a flute.

Note: This image is a montage of several photos of the vase.



Afbeelding

K12.5 THE TRAIN OF DIONYSOS
Tampa Museum of Art, Tampa, Florida, USA
Apulian Red Figure
Shape: Krater, column
Painter: Name vase of the Maplewood Painter
Date: ca 350 BC
Period: Late Classical

The youthful god Dionysos stands holding a thyrsos (pine-cone tipped staff) in one hand and a cup in the other. He is attended by a Mainas Nymphe, bearing thyrsos and ivy-wreath, and a young, horse-tailed Satyros with a flaming torch, and handled jug.

Note: This image is a montage of several photos of the vase.



Afbeelding

K12.28 DIONYSOS & MAINADES
Cabinet des Medailles, Paris, France
Attic Black Figure
Shape: Neck Amphora
Painter: The Amasis Painter
Date: ca 540 - 530 BC
Period: Archaic

Side A: A pair of Mainades, draped with vines and a oabtger skin, present a hare to Dionysos. The god holds a wine-cup.

willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Berichtdoor willy » di 12 sep , 2006 11:04

Afbeelding

T60.1 SATYROS & MAINAS
Harvard University Art Museums, Cambridge, MA, USA
Attic Red Figure
Shape: Kylix
Painter: Attributed to Makron
Date: ca 490 - 480 BC
Period: Late Archaic

A Satyros, depicted with horse's ears and tail, dances with a Mainas Nymphe holding a panther skin.



Afbeelding

T60.10 SATYROS & MAINAS NYMPHE
Harvard University Art Museums, Cambridge, Massachusetts, USA
Attic Red Figure
Shape: Kylix
Painter: Attributed to Douris
Date: ca 480 BC
Period: Late Archaic / Early Classical

Tondo: A Satyros grasps a Mainas Nymphe by the arm and waist. He is shown with the usual features of his kind: horse's tail and ears, pug nose, balding head and erect member. His rhyton (drinking horn) is cast to one side. The Mainas wields a thyrsos (pine cone tipped staff).



Afbeelding

T60.12 SATYROS & MAINAS
Tampa Museum of Art, Florida, USA
Attic Red Figure
Shape: Pelike
Painter: Attributed to the Class of Small Pelikai by Pan Painter
Date: ca 470 - 460 BC
Period: Early Classical

A Satyros is shown in lascivious pursuit of a Mainas Nymphe. He has the usual features of his kind: horse's tail and ears, pug nose, balding head. The Mainas bears a thyrsos (pine-cone tipped staff).

Note: This image is a montage of two photos of the vase.

willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Berichtdoor willy » di 12 sep , 2006 11:14

Afbeelding

T60.13 SATYROS & MAINAS
Antiken-sammlungen, Munich, Germany
Attic Red Figure
Shape: Amphora, pointed
Painter: Attributed to the Kelophrades Painter
Date: ca 500 - 490 BC
Period: Late Archaic

Detail of a Mainas and Satyros from a scene depicting the company of Dionysos. The Satyros is draped with a panther skin and plays a double-flute. He has the features typical of his kind: horse's ears and tail, pug nose and eret member. The Mainas Nymphe wields a thyrsos (pine cone tipped staff) and has her head thrown back in an orgiastic dance.

Note: This image is a montage of two photos of the vase.



Afbeelding

T62.2 MAINAS NYMPHE
Antikensammlungen, Munich, Germany
Attic Red Figure (Interior: White Ground)
Shape: Kylix
Painter: Attributed to the Brygos Painter
Date: ca 590 BC
Period: Late Archaic

Tondo: A Mainas Nymphe with her head thrown back in the orgiastic dance of the god Dionysos. She is draped with a panther skin cloak, and holds a live cub and thyrsos (pine cone tipped staff). Her hair is bound with a live serpent.



Afbeelding

T62.1 MAINAS NYMPHE
Antikensammlungen, Munich, Germany
Attic Red Figure
Shape: Amphora, pointed
Painter: Attributed to the Kleophrades Painter
Date: ca 500 - 490 BC
Period: Late Archaic

Detail of a Mainas Nymphe from a painting of the train of Dionysos. She is cloaked in the skin of a spotted deer, and holds a thyrsos (pine cone tipped staff) in one hand and a live serpent in the other.

willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Berichtdoor willy » di 12 sep , 2006 14:07

Afbeelding

Dancing woman
Tomb of the Lionesses, Tarquinia, 520 B.C.

Located on the back wall.

Afbeelding

Woman dancer
Tomb of the Triclinium, Tarquinia

Afbeelding

Dancers
Tomb of the Lionesses, Tarquinia, 520 B.C.

The young man carries a metal olpe, or jug, and in the young lady's right hand are castanets.

Afbeelding

Lyre-player and dancing woman
Tomb of the Triclinium, Tarquinia, 470 B.C.

willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Berichtdoor Letty » di 12 sep , 2006 22:53

Geweldig Willy !!
Hier kan ik weer even mee verder er zitten heel bijzondere platen tussen. Ik verbaas me over de schoonheid van de schilderingen.
En wanneer je de afbeeldingen nauwkeurig bestudeerd kun je je een aardige voorstelling maken van de dansen.
Groetjes Letty
Letty
 
Berichten: 16
Geregistreerd: do 31 aug , 2006 16:36
Woonplaats: Wageningen

Dionyssos zijn Meanaden"dansen"niet ze zijn slaapd

Berichtdoor clue » wo 13 sep , 2006 16:52

LETTY , Dit Forum is het enige dat ik ken waarop ik deze onopgemerkte geestelijk kwelling van de Olifant en het ontkennen van zijn natuurlijke"habitat"de zee, opmerkzaam kan maken., daarom dans ik van vreugde, tenzij Els zoals bij haar gebruikelijk is vindt, dat het -eigenlijk- in een andere "Topic" thuishoort-! ( die nog niet bestaat! ) :(

Het is niet de bedoeling dat je hier frustraties komt spuien. buiten-topic onzin verwijderd, niet de moeite genomen om mogelijke zinvolle tussen-informatie te scheiden van de onzin.

Je hebt hiermee voldoende aanwijzingen gehad.

Els
Laatst bijgewerkt door clue op do 14 sep , 2006 18:55, in totaal 3 keer bewerkt.
clue
 
Berichten: 66
Geregistreerd: di 12 sep , 2006 11:35

Berichtdoor Letty » wo 13 sep , 2006 17:51


Groet Letty
Letty
 
Berichten: 16
Geregistreerd: do 31 aug , 2006 16:36
Woonplaats: Wageningen

Berichtdoor willy » wo 13 sep , 2006 19:03

Letty, wat is eigenlijk de bedoeling van die URL van ImageShack over Dancers? Als de bedoeling was van een afbeelding te plaatsen is het fout gegaan. Els, zal het mij wel niet kwalijk nemen als ik u vertel hoe ge het wel moet doen.
A: ge klikt op Img in de bovenstaande balk.
B: naast deze eerste Img plakt ge de URL van ImageShack.
C: ge klikt terug op Img waar nu een sterretje bij staat.
D: klik onderaan op Voorbeeld en zie of het gelukt is en de afbeelding er staat.

Voor een link naar de pagina waar de afbeelding vandaan komt doet ge hetzelfde met het woord URL op de bovenstaande balk.
Ge krijgt altijd twee bewerkingen: een met het gewone woord, en een met een sterretje erbij.

Groetjes
willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Berichtdoor Letty » wo 13 sep , 2006 20:00

[img]Dit is bedoelt als antwoord op het olifanten verhaal (grapje) met dank aan Willy[/img]
Letty
 
Berichten: 16
Geregistreerd: do 31 aug , 2006 16:36
Woonplaats: Wageningen

Berichtdoor willy » do 14 sep , 2006 16:09

Afbeelding

Danseres, Karnak, Egypte, 1878

Afbeelding

Danseres, de Forbin, Egypte

Afbeelding

Danseressen, de Montaut, Egypte

willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Berichtdoor willy » do 14 sep , 2006 16:45

Afbeelding

Ottomaanse (Turkije) danseres & danser



Afbeelding

Kampong Javanais. Javanese dancers.



Letty ik weet niet wat een Kampong is, maar als Roy hier naar kijkt zal hij het wel vertellen, hoop ik?

Danses anciennes de l’Inde

willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Berichtdoor els » do 14 sep , 2006 20:05

Clue bluehue, update je bookmarks met deze link:

http://www.nissaba.nl/nisphp/viewtopic.php?t=602

Dat is waarin ik vanaf nu jouw bijdrages die ik heb verwijderd ga plaatsen. Ik zeg het maar 1 keer, dus onthoud goed waar ze staan.

Ik geef er geen redenen meer bij, die mag je zelf bedenken.
els
Beheerder
 
Berichten: 3134
Geregistreerd: zo 14 jul , 2002 22:08
Woonplaats: Amsterdam

Berichtdoor Letty » do 14 sep , 2006 20:46

Willy wat heb je me weer verwend met je mooie afbeeldingen :lach2:
Ik heb me ook even ingelezen in de website adressen die Els me heeft gegeven. En natuurlijk roept dat weer vragen op. Wat me treft is dat er altijd van die bloedige rituelen rond de godinnencultussen zich afspelen. Zelf ben ik een niet vleesetende dieren liefhebber en die bloedoffers doen me walgen.
Ik sprak hierover met mijn Marokkaanse hartsvriendin die dit soort praktijken zelf heeft meegemaakt en zei raadde me aan me daar maar niet verder in te verdiepen (hetgeen ik natuurlijk toch doe...)
Volgens haar komt het bij de Hadra en Zar (trance rituelen die ook nog heden ten dage voorkomen) er op aan de boze geest die in een vrouw gevaren is te kalmeren door bloed te offeren pas dan kan die geest of djinn de vrouw verlaten en kan zij genezen (dit soort rituelen worden als genezings rituelen gebruikt)
In Els haar aanbevelingen kwam ik ook een stukje hierover tegen in dat geval moest de Godin tevreden worden gesteld.
Zelf ben ik ook eens echt in trance geraakt zonder bloedige taferelen en toen heeft een djinn mij ook verlaten, zei de Algerijnse muzikant die er bij was. Zelf heb ik de djinn nooit in mij bespeurt maar ik heb me wel dagenlang heerlijk gevoeld na die ervaring.
Mijn vraag, is er iemand die mij daar iets over kan vertellen.
En nog een vraag ik heb ergens gelezen dat Plato een opsomming heeft gemaakt van de verschillende vormen van extase , trance en gewone gekte weet iemand daar wat van ? Misschien leidt dat weer tot beter begrip van de Maenades.
En zo duiken we dieper en dieper in deze materie of juist in de geest...
Groet Letty
Letty
 
Berichten: 16
Geregistreerd: do 31 aug , 2006 16:36
Woonplaats: Wageningen

Berichtdoor els » do 14 sep , 2006 21:13

Ik ben nog aan het zoeken naar 'danspraktijken', maar ik heb het even zo chaotisch dat het nog niet is gelukt. Het meeste wat ik vind is volgens mij puur mythisch en iconografisch.

Wel is het zo dat in de godsdienstige rituelen muziek en dans zijn geïntegreerd. Ik ga dus nog even verder door mijn aantekeningen over antieke muziek snorren. Ik zal direct eens kijken of ik nog iets vind van Plato en anderen over muziek en dans.

Zelf ben ik ook eens echt in trance geraakt zonder bloedige taferelen en toen heeft een djinn mij ook verlaten, zei de Algerijnse muzikant die er bij was.


Hahaha, fantastisch. :lach2: Een Surinaamse vriend vertelde dat hij tijdens een winti pre werd 'rondgedraaid', waardoor je ook in een trance komt, en zo je eigen winti kan ontmoeten. Bij hem gebeurde er niets, hij zei dat hij er alleen maar draaierig van werd. Winti is natuurlijk ook een vorm van geïntegreerde dans en rituelen, en de dans is eigenlijk ook een soort 'contactmiddel'. Het put je op de een of andere manier uit, waardoor je in extase raakt.

'Winti' komt eigenlijk ook waarschijnlijk van 'wind', wat dus wil zeggen een soort 'geest'.

Wat dat betreft kun je misschien een vraag stellen op deze site:

http://www.winticultuur.com/

Een fantastische winti-site, ik weet alleen niet of je het orientaals kan noemen. Het komt natuurlijk uit Afrika, en heeft ook raakvlakken met andere noord-Afrikaanse rituelen, en het is ook vergeleken met de dans van de derwishen, soefimoslims.

Ik sprak hierover met mijn Marokkaanse hartsvriendin die dit soort praktijken zelf heeft meegemaakt en zei raadde me aan me daar maar niet verder in te verdiepen (hetgeen ik natuurlijk toch doe...)
Volgens haar komt het bij de Hadra en Zar (trance rituelen die ook nog heden ten dage voorkomen) er op aan de boze geest die in een vrouw gevaren is te kalmeren door bloed te offeren pas dan kan die geest of djinn de vrouw verlaten en kan zij genezen (dit soort rituelen worden als genezings rituelen gebruikt)


Hmm, schiet me te binnen, een bepaald extatisch ritueel dat overeenkomst vertoont met de surinaamse winti pre is een Marokkaans of Maghrebijns (misschien niet legaal, dat weet ik niet precies) ritueel voor Aisha Qandisha een soort volksfiguur uit de pre-islamitische tijd, die in de folklore voortleefde. Misschien wil je je Marokkaanse vriendin wel eens vragen of zij daar iets van weet?
Het gaat ook om een ritueel waarbij extatische muziek wordt gespeeld, die mensen in trance brengt. Misschien heeft het ook wel iets te maken met datgene wat je meemaakte met die Algerijnse muzikant.

Aisha Qandisha is zelf verbonden met djinns, maar zoals haar naam laat zien gaat ze ook terug op voor-islamitische godinnen. Aisa is trouwens ook een belangrijke winti, de winti van de aarde.

En zo duiken we dieper en dieper in deze materie of juist in de geest...


Inderdaad, we kruipen in de ziel van de mythen. :lach2:

Heb je wel de Bacchanten van Euripides gelezen, trouwens?
els
Beheerder
 
Berichten: 3134
Geregistreerd: zo 14 jul , 2002 22:08
Woonplaats: Amsterdam

Berichtdoor willy » vr 15 sep , 2006 10:18

Afbeelding

Dionysos, Pan en Maenade
Marble relief Roman c. AD 100. British Museum, London.

Afbeelding

Red-figured kylix (drinking-cup) with a dancing girl and a youth playing the pipes.
Athens, about 510 BC. British Museum, London.

Afbeelding

Dansense Sater & Maenade.
Villa Albani, Rom. The Thorvaldsen Museum, Copenhagen.

willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Berichtdoor willy » vr 15 sep , 2006 11:21

Afbeelding

Maenad, Pompeïan fresco

Afbeelding

Maenads, Landesmuseum Oldenburg

Afbeelding

Baccanale, Antonio Dominicci 1733 ca. 1794, Museo Correale di Terranova, Sorrento.



willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Berichtdoor willy » vr 15 sep , 2006 17:59

Afbeelding

Dansende Bacchante, Dionysosmosaïk, Keulen



Afbeelding

Maenad, fragment of an Attic red-figure cup, ca. 480 BC. (Macron)

willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Berichtdoor RoyJava » vr 15 sep , 2006 20:31

Letty ik weet niet wat een Kampong is, maar als Roy hier naar kijkt zal hij het wel vertellen, hoop ik?

Een kampong is letterlijk "gehucht" of "dorpje". Dat kan dus ook een bepaalde of aparte wijk zijn in een stad, en in gebruik betekent het de plek waar je geboren en getogen bent.

De foto betreft de "straatdans", ofwel "djoged". Van ouds behoorde deze dans tot de sensuele dans die veelal tegen de avond werd opgevoerd en tot diep in de nacht kon duren. Danseressen nodigden toeschouwers uit om mee te doen (zowel mannen als vrouwen), onder begeleiding van de gamelan muziek (een Indonesische muziek met meerdere leden als van een orkest). De meer oorspronkelijke danseressen werden als een soort hulp beschouwd voor allerlei problemen, die ook van sexuele aard konden zijn. Vaak werden deze danseressen als vrouwen beschouwd die bovennatuurlijk krachten bezaten en in verbinding stonden met wezens uit andere werelden ...

Prachtige linken en foto's Willy, geniet ervan. Vele dansers worden overigens uitgebreid onder de loep gelegd, en betreffen veelal de voorstellingen van homosexuele mannen, in verschillende boeken (ook hele goede bij!) toegelicht,... Deze zullen steeds populairder worden, en ben net terug uit China & Thailand, waar deze voorstellingen enorm gewild zijn, groet Roy
RoyJava
 
Berichten: 366
Geregistreerd: ma 12 sep , 2005 20:07
Woonplaats: Den Haag

Berichtdoor els » vr 15 sep , 2006 21:17

Inderdaad, het zijn wel erg veel mooie afbeeldingen intussen zeg. Vooral al die kleuren zijn heel mooi, da's wat anders dan al die silhouetten op de vazen. :lach2:

Ik hoop niet dat het erg is dat ik er ook wat tekst tussen door gooi, het is wel vermoeid om te lezen, ik heb een paar citaten van Plato, die ik interessant vind.

In De Wetten en Politeia schrijft Plato over muziek en dans. Misschien ook wel in andere boeken, maar deze kun je hier in pdf downloaden. In de Wetten staat heel veel over dans zo te zien, maar ik wou graag een stukje uit Politeia kwijt. Uiteindelijk vormen muziek, zang en dans een eenheid. Wat hun uitdrukkend vermogen betreft vullen ze elkaar aan waar de ander te kort schiet.

[url=http://www.arsfloreat.nl/documents/Plato11.pdf#search=%22plato%20wetten%20dans%22]http://www.arsfloreat.nl/documents/Plato11.pdf#search=%
22plato%20wetten%20dans%22[/url]

[url=http://www.arsfloreat.nl/documents/Plato10.pdf#search=%22plato%20wetten%20dans%22]http://www.arsfloreat.nl/documents/Plato10.pdf#search=%
22plato%20wetten%20dans%22[/url]

Wat muziek betreft maakt Plato een verdeling in de toonsoorten die de zeden bederven en die de deugd bevorderen. Zoiets neemt hij ook in de andere kunsten waar. Hij heeft het over 'consonante' en 'dissonante' waarden, waarbij de consante waarden leiden tot harmonie en waarheid, terwijl de dissonantie leidt tot valsheid en verwekelijking.
Ik heb meer verstand van muziek dan van dans, en dit is wel een beroemde passage, dus ik pluk hem er even uit. Ik kan beter zeggen berucht, want Plato kraakt zomaar even een aantal toonsoorten af op grond van nogal subjectieve kenmerken, ten gunste van andere. Dat is toch wel interessant om te weten, vind ik, dan zie je van welk uitgangspunt hij dit schrijft. Ik ga het even eruit halen. Zo terug...
els
Beheerder
 
Berichten: 3134
Geregistreerd: zo 14 jul , 2002 22:08
Woonplaats: Amsterdam

Berichtdoor els » vr 15 sep , 2006 21:55

Hier dus de bij muzikanten bekende passage van Plato over de muzikale opvoeding en de toonsoorten. (Politeia, vanaf pagina 161)

- Dan rest ons nu de kunst van zang en melodie.
- Dat is duidelijk, zei hij.
- Iedereen kan nu toch wel bedenken wat we daarover gaan zeggen, als we consequent willen blijven.
- Ik vrees, zei Glaukoon lachend, dat ik niet tot 'iedereen' behoor, Sokrates. Ik kan op dit moment echt niet bedenken wat we gaan zeggen, al heb ik wel een vermoeden.
[d] - Ge kunt in ieder geval zeggen dat een lied uit drie factoren bestaat, zei ik: namelijk woord, toonsoort en ritme.
- Ja, zei hij, dat is zo.
- En het zal toch wat de woorden betreft niets uitmaken of ze op muziek zijn gezet of niet, als het erom gaat te spreken in dezelfde stijl en intonatie die wij tevoren aangaven.
- Nee, dat maakt niets uit, zei hij.
- En toonsoort en ritme moeten zich richten naar de woorden.
- Natuurlijk.

- Maar we zeiden ook dat we geen behoefte hadden aan geklaag en gejammer.
- O nee.
[e] - En welke toonsoorten zijn klagend? Zeg het me, ge zijt toch musicus?
- De gemengde lydische en de hoge lydische toonaard, en dergelijke.
- Die moeten wij dus afschaffen, zei ik. Ze hebben geen enkel nut, zelfs niet voor vrouwen die hun waardigheid willen behouden, laat staan voor mannen.
- Zeker.
- Verder is dronkenschap in hoge mate ongepast voor degenen die in de staat de verantwoordelijkheid dragen, net als wekelijkheid trouwens en leegloperij. -
Ongetwijfeld.
[399a] - Welke toonsoorten komen voor in weke ontspanningsmuziek?
- De ionische, zei hij, en de lydische. Die noemen ze ontspannen.
- Hebben zij enig nut voor weerbare mannen, beste vriend?
- Absoluut niet, zei hij. Waarschijnlijk houdt ge dan de dorische en de phrygische toonaard over.
- Ik ben niet thuis in de verschillende toonaarden, zei ik, maar ge moet in ieder geval die toonaard kiezen die op treffende wijze klanken en nuances kan weergeven van een dapper man, die krijgsman is of een ander beroep heeft waarbij hij in het nauw kan komen. Zo iemand draagt standvastig en onbewogen het lot, als hij [b] faalt, of wordt geconfronteerd met verwondingen, verliezen en andere tegenslagen.
En kies nu nog een andere toonaard die past bij een man die ook in vrede en buiten noodsituaties vrij kan handelen. Zo iemand bidt tot de goden en overreedt mensen met argumenten of waarschuwingen. Hij stelt zich anderzijds open voor iemand die hem iets vraagt en hem met krachtige argumenten probeert te overtuigen. Hij zal dan niet handelen in strijd met het gezonde verstand en zich niet arrogant betonen, maar bescheiden en gematigd, en vrede hebben met de gebeurtenissen en hun afloop.

Behoud [c] die twee toonaarden: die voor handelen in nood en die voor vrij handelen. Die twee zullen het best de klank weergeven van een mens wie het tegenzit en een mens wie het meezit, dus van de beheerste en van de dappere mens.

- Dan vraagt ge mij geen andere toonaarden te behouden dan die welke ik zojuist genoemd heb, merkte hij op.
- Dus, zei ik, hebben we voor onze liederen en melodieen geen instrumenten nodig die op alle toonaarden gestemd kunnen worden.
- Nee, volgens mij niet, zei hij.
- Dan hebben wij dus geen werk voor de makers van [d] harpen en alle andere muziekinstrumenten die veelsnarig en veeltonig zijn.
- Daar ziet het wel naar uit.
- Zullen we wel fluitmakers en fluitisten in de stad toelaten? Of is de fluit soms geen veeltonig instrument? Is de fluit eigenlijk niet het instrument met de meeste tonen? De instrumenten die alle toonsoorten omvatten, bootsen immers de fluit na?
- Maar natuurlijk, zei hij.
- Dan kan onze gemeenschap dus uitsluitend de lier en de citer gebruiken, zei ik, en de herder in het veld mag gebruik maken van de herdersfluit.
[e] - Dat is onze conclusie, zei hij.

- Het is niets nieuws, beste vriend, als we Apolloon en diens instrumenten verkiezen boven Marsyas met zijn instrumenten, zei ik.
- Gunst nee, zei hij.
- Kijk eens aan, zei ik, zonder dat we er erg in hebben, zuiveren wij de gemeenschap waarvan we zojuist nog zeiden dat ze te veel luxe wilde.
- Wat verstandig van ons, zei hij.

- Goed, zei ik, laten we het zuiveringsproces tot een goed einde brengen. We hebben de toonaarden bekeken, en nu is het ritme aan de beurt. Er is geen behoefte aan ingewikkelde ritmen en allerlei versvoeten, want we moeten alleen kijken welke ritmen passen bij een inge togen en mannelijke levensstijl. [400a] De manier van spreken van iemand die zo leeft, moet het uitgangspunt zijn voor ritmiek en melodie, want die moeten het gesproken woord volgen. Gij moet maar zeggen welke ritmen geschikt zijn, zoals ge dat ook al met de toonaarden hebt gedaan.
- Maar mijn hemel, zei hij, dat kan ik niet. Ik kan u wel uit eigen ervaring zeggen dat er drie basisritmen zijn waarmee de versvoeten worden opgebouwd, zoals er ook vier intonaties zijn waaruit alle toonaarden worden samengesteld. Maar naar welke wijze van leven elk daar van verwijst, kan ik niet vertellen.
- Dat moeten we eens met Damoon bespreken, zei ik. De vraag is dan welke versvoeten tot gebondenheid, overmoed, verdwazing en dergelijke leiden, en welke ritmen het tegengestelde effect hebben. Ik meen dat ik hem iets heb horen zeggen in de trant van een 'soldatenritme' dat samengesteld zou zijn, en de 'daktylos', en het 'heldenritme' dat hij heeft gemaakt, ik weet niet hoe, en waarvan het sterke en het zwakke maatdeel gelijk zouden zijn. Dan had hij het nog over de 'iambos' en de [c] 'trochaios' en hij sprak ook over lange en korte maatdelen. Af en toe let hij evenzeer op de bewegingen van de dansende voeten als op het ritme zelf of misschien wel op het samenspel van die twee, ik weet het niet. Dat moeten we maar aan Damoon overlaten, zoals ik al zei, want daarin wegwijs worden is geen kleinigheid, vindt ge ook niet?
- Nee, zeker niet.
- Orde is het kenmerk van een goed ritme en wanorde van een gebrekkig ritme. Dat onderscheid kunt ge toch wel maken?
- Natuurlijk.
[d] - Een goed ritme hoort bij de juiste wijze van spreken en een gebrekkig ritme niet. Zo kunnen we ook harmonische en niet-harmonische toonaarden van elkaar onderscheiden, want ritme en toonaard volgen het gesproken woord en niet omgekeerd.
- Dat is waar.
- Maar wat is dan die wijze van spreken, zei ik, en wat is de inhoud ervan? Is die niet het gevolg van de innerlijke gesteldheid van de ziel?
- Natuurlijk.
- En alles richt zich naar het spreken, nietwaar?
- Ja.
- Goede woorden, goede toonaarden, goede ordening [e] en goed ritme gaan dus samen met goedhartigheid, wat niet verward moet worden met onnozelheid. Dat zou een verkeerd beeld geven. Maar we bedoelen echt inzicht dat eigen is aan een goed en nobel karakter.
- Daar ben ik het helemaal mee eens, zei hij.
- Is dat niet wat de jeugd moet nastreven, om te kunnen doen waartoe zij bestemd is?
- Ja zeker.
[401a] - Al die kwaliteiten zijn in de schilderkunst rijkelijk aanwezig en dat geldt ook voor ieder handwerk: weven, borduren, bouwen van huizen en vervaardigen van huisraad en gereedschap, en ook voor de organische vormen in de natuur, planten inbegrepen, want in ieder van hen is harmonie of disharmonie aanwezig. Wanorde, gebrek aan maat en disharmonie zijn verwant aan slechte taal en een slechte inborst, terwijl de tegenovergestelde kwaliteiten wijzen op het tegendeel: een gematigd en goed karakter. Daar zijn ze een afspiegeling van.
- Dat is zeker zo, antwoordde hij.

[b] - Moeten we nu alleen op de dichters letten en hen verplichten in hun gedichten een beeld van de goede mens te scheppen en anders het dichten te laten, of houden we ook toezicht op de andere kunstenaars en verhinderen we dat ze kwaadaardigheid, losbandigheid, gebondenheid en disharmonie belichamen in afbeeldingen van levende wezens, zelfs in huizen of wat er nog meer uit hun handen komt? Moeten we iemand die zich niet aan die regel houdt, verbieden te werken? Op die manier zullen onze wachters tenminste niet opgevoed worden met slechte voorbeelden, alsof ze in een weide met giftig [c] onkruid grazen, dag na dag een beetje van al dat gif binnenkrijgen en zo ongemerkt een grote portie slechtheid in zichzelf verzamelen. We moeten toch kunstenaars zoeken die van nature in staat zijn de kenmerken van schoonheid en harmonie op te sporen? Dan leven onze jongeren in een gezonde omgeving en genieten van dat ding, waarvan een vleug schoonheid hun oog of oor treft, net zoals een koel briesje uit heilzame streken [d] gezondheid brengt. Zo worden ze, zonder dat ze het merken, al vanaf hun vroegste kindertijd naar affiniteit, liefde en voorkeur voor nobele taal en uitbeelding geleid.
- Dat is verreweg de beste opvoeding, sprak hij.

- En Glaukoon, ging ik verder, is muziekonderricht niet het allerbelangrijkste, omdat hierbij ritme en harmonie het diepst in ons doordringen en ons het krachtigst beroeren? Door deze orde komen we in evenwicht en dat gebeurt niet bij een slechte opvoeding. Is muziek [e] onderricht verder ook niet belangrijk, omdat iemand met een behoorlijke opvoeding zeer scherp onvolkomenheden kan zien aan dingen die niet mooi gemaakt of gegroeid zijn, en daar dan terecht een hekel aan heeft, terwijl hij mooie dingen prijst? Hij geniet ervan, neemt [402a] ze in zich op en koestert ze en daardoor wordt hij edel en goed. Lelijke dingen verafschuwt en haat hij met recht, ook al is hij te jong om te begrijpen waarom. En als dan de rede komt, verwelkomt hij deze van ganser harte. Dan is er herkenning omdat hij er tijdens zijn opvoeding mee vertrouwd is geraakt.
- Dat zijn zeker redenen voor muziekonderricht, zei hij.
- Het is te vergelijken, zei ik, met het leren van de letters van het alfabet. We vinden dat we ze pas dan voldoende kennen wanneer de letters - waarvan het aantal [b] op zichzelf klein is - in alle combinaties waarin ze zich voordoen, zowel kortere als langere, betekenis hebben gekregen en het niet meer nodig is ze steeds afzonderlijk te onderscheiden. We zijn er juist op gebrand ze in alle vormen te herkennen, omdat we dan pas kunnen lezen.
- Ja, dat is zo.
- En wanneer de letters in water of spiegels weerkaatst worden, zullen we ze pas herkennen als we de originele letters zelf geleerd hebben. Dat hoort toch ook bij het lezen?
- Zeker.
- Lieve help, ik had dus gelijk toen ik zei dat zowel wij [c] als de mensen die door ons tot wachters moeten worden opgeleid, pas goede musici zullen zijn, als we de vormen van soberheid, moed, mildheid, grootmoedigheid en alle deugden die daaraan verwant zijn, in alle combinaties hebben leren kennen, en ook het tegendeel ervan. Ook zullen we als vanzelf zowel de oorspronkelijke als de afgeleide vormen ervan moeten kunnen herkennen, want dat hoort allemaal bij de muzische vorming.
- Dat is overduidelijk, zei hij.
[d] - Is het dan niet het mooiste schouwspel voor iemand die er oog voor heeft, dat een zuiver mens door een fijne afstemming harmonieert met een uitdrukking in fysieke vorm die aan hem verwant is?
- Een mooier schouwspel is er niet.
- Het mooiste schouwspel is ons waarschijnlijk ook het meest dierbaar.
- Natuurlijk.
- Een echte minnaar van de schone kunsten zal zich dan ook het meest tot dat soort mensen aangetrokken voelen. Maar hij bemint niet iemand die niet in harmonie is.
- Nee, zei hij, niet als er iets mis is met de ziel, maar als het om een lichamelijk tekort gaat, zal de echte liefhebber dat verdragen en toch van hem houden.
[e] - Ik denk, zei ik, dat gij een dergelijke geliefde hebt of hebt gehad, en ik ben het met u eens. Maar vertel mij: kan buitensporig genot samengaan met maatgevoel?
- Hoe zou dat kunnen? zei hij, het brengt iemand evenzeer buiten zichzelf als pijn.
[403a]
- Gaat het samen met enige andere goede eigenschap?
- Nee.
- En wel met geweld en ongehoorzaamheid?
- Ja zeker, dat kan wel.
- Kunt ge een groter en heviger genot noemen dan liefdesgenot?
- Nee, en ook geen dwazer.
- Maar is ware liefde niet gericht op het beminnen van orde en schoonheid in het kader van maat en harmonie?
- Zeker, zei hij.
- Dus dwaasheid en losbandigheid hebben geen verwantschap met ware liefde.
- Nee.
[b] - Dat liefdesgenot moet dus niet met ware liefde in verband worden gebracht. De minnaar die oprecht bemint, laat zich niet door mateloosheid meeslepen, evenmin als degene die bemind wordt.
- Bij God, nee, Sokrates, dat heeft allemaal niets met liefde te maken.
- Dan ziet het er dus naar uit dat er in de gemeenschap die ge gaat stichten, een wet zal komen die bepaalt dat een minnaar mag omgaan met zijn jonge vriend, met hem mag samen zijn en hem mag aanraken zoals een vader zijn zoon, uit edele bedoelingen en met instemming van de ander. Ook in alle andere opzichten moet de minnaar zo omgaan met zijn vriend dat hij nooit de [c] schijn wekt dat hun samenzijn verder is gegaan dan dat. Als hij zich daar niet aan houdt, zal hij zich blootstellen aan het verwijt grof en platvloers te zijn.
- Zo is het, zei hij.
- Denkt ge ook niet dat hiermee ons gesprek over muzische vorming is afgerond? vroeg ik. We zijn uitgekomen waar we moesten zijn, want ik denk dat muzische vorming moet uitmonden in liefde voor het schone.

- Daar ben ik het mee eens, zei hij. - Verder moeten onze jongeren ook onderricht krijgen om het lichaam te ontwikkelen. - Natuurlijk.


Dit gelezen hebbende denk ik niet dat Plato heel positief zal zijn over de orgiastische danspartijen rond Dionysos. :?

Ik heb al wel even gekeken wat Plato in de Wetten zegt. Hij heeft het wel over Apollo en Dionysos, maar ik zag niet dat hij hierop doorging met betrekking tot de danssoorten. Ik dacht dat Apollo en Dionysos misschien iets te maken zouden kunnen hebben met de begrippen trance, extase en gekte, maar ik zag hier tot nu toe niets over. Op zich staan er wel boeiende dingen over dans in. Maar het is teveel om het zo snel te kunnen overzien, je moet het echt op je gemak lezen.
els
Beheerder
 
Berichten: 3134
Geregistreerd: zo 14 jul , 2002 22:08
Woonplaats: Amsterdam

Berichtdoor els » vr 15 sep , 2006 22:10

Nou toch, een klein stukje dan. Er wordt in De Wetten onderscheid gemaakt tussen twee soorten dansen, de 'wapendans' (pyrrhika) en de 'vredesdans' (emmeleia). Een stukje, vanaf p347:

Bij de vredesdans moeten we er steeds goed op letten of de danser zich op de juiste of op een onnatuurlijke manier aan de edele dansvorm houdt en of hij deze dansen uitvoert op de manier die past bij mensen die zich aan de wet houden. Daar-om moeten we om te beginnen onderscheid maken tussen de dans met een dubieus karakter en de dans die boven alle twijfel is verheven. Welke dans is die laatste?

Hoe kunnen we beide soorten uit elkaar houden? Alle dansen van Bakchos, en de dansen waaraan mensen zich overgeven bij bepaalde zuiverings- of inwijdingsriten, waarbij ze in hun dronkenschap naar hun idee imitaties geven van Nymphen, van Pan, van de Silenen of van Satyrs, van geen van deze dansen is gemakkelijk te bepalen of ze tot het type van de vredesdans of tot dat van de oorlogsdans of misschien nog tot een ander type behoren.

Het lijkt me verreweg de beste manier de scheidslijn als volgt te trekken: we plaatsen ze apart van de vredesdans en de oorlogsdans, en verklaren dat dit type dans niet geschikt is voor onze burgers. Nu we dit hebben vastgesteld, kunnen we deze dans met rust laten en we keren weer terug naar de oorlogsdans en de vredesdans die zonder twijfel wel bij ons horen. De dansen van de vreedzame Muze, waarin de mensen de goden en de kinderen van de goden eren, vormen in hun geheel een type: ze worden uitgevoerd vanuit het gevoel dat de omstandigheden ons welgezind zijn. We kunnen [e] dit type dus in twee groepen splitsen: de eerste laat grotere vreugde zien en hoort bij de mens die zijn geluk niet op kan omdat hij aan bepaalde moeilijkheden en gevaren is ontsnapt, en de tweede heeft te maken met het hand-haven en vermeerderen van vroegere zegeningen en toont ons een kalmer soort vreugde. In elke dans beweegt ieder mens zijn lichaam heftiger naarmate zijn vreugde groter is, en minder heftig naarmate deze vreugde kleiner is. Hij [816a] maakt ook minder heftige bewegingen als hij meer zelfbeheersing heeft en door oefening moedig is geworden.

Wanneer hij laf is en niet geleerd heeft zich te beheersen, geeft hij zich over aan grotere en bruuskere veranderingen in beweging. Trouwens, voor iedereen geldt: iemand die zijn stem gebruikt om te zingen of te spreken, kan onmogelijk zijn lichaam helemaal stil houden. Vandaar dat de danskunst werd geboren toen het uitbeelden van de tekst door middel van gebaren in zwang kwam.


Hmm, de Bakchische dansen worden dus niet per definitie veroordeeld. Maar ik denk dat je het boek eerst goed moet lezen voor je er iets zinnigs over kan zeggen, dus dat moet ik eerst gaan doen. Da's fijn, ik leg het op de stapel. :bloos:

Letty, misschien heb jij er wat aan. Ik heb er veel aan, maar ik heb er niet direct tijd voor.
els
Beheerder
 
Berichten: 3134
Geregistreerd: zo 14 jul , 2002 22:08
Woonplaats: Amsterdam

Berichtdoor willy » za 16 sep , 2006 14:16

Bedankt, Roy, weer iets bijgeleerd. Ik wist dat ik op u kon rekenen voor een Javaanse uitleg. willy
willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Berichtdoor willy » zo 17 sep , 2006 12:53

Afbeelding

Apsaras, Angkor Thom, Cambodia



Afbeelding

Apsaras, Angkor Vat, Cambodia



Afbeelding

Apsara, Angkor Vat, Cambodja
Bas-relief
Date : approx. entre 1112 et 1145



Apsaras

(Sanskrit) [from ap water + saras flowing from the verbal root sri to flow, glide, blow (as of wind)] Moving in the waters; a class of feminine divinities known as celestial water nymphs, whose location is commonly placed in the sky between the clouds rather than in the waters of earth, although they are often described as visiting earth. These fairy-like wives of the gandharvas (celestial musicians) can change their shape at will, often appearing as aquatic birds. In Manu they are held to be the creations of the seven manus, but in the Puranas and the Ramayana their origin is attributed to the churning of the cosmic waters, and it is said that neither gods nor asuras would have them for wives.

Since mythologically they were common to all, they are called Sumadatmajas (self-willed pleasurers) -- 35 millions of them, of whom Kama, god of love, is lord and king. One of their roles is to act as temptresses to those too ardent for divine status. Only the individual who can withstand the perfumed entreaties of the apsarasas is worthy of full enlightenment. In the Yajur-Veda the apsarasas are called sunbeams because of their connection with the gandharva who personifies the sun.

Blavatsky looks upon the apsarasas as "both qualities and quantities" (SD 2:585) and also as " 'sleep-producing' aquatic plants, and interior forces of nature" (TG 28).

In the Puranas the apsarasas are sometimes divided into two classes, the daivika (divine or belonging to the devas), hence highly ethereal beings, and the laukika [from loka worldly], belonging to the worlds of manifestation, such as a physical plane. Considered apart from mythologic references, the apsarasas bear a strong resemblance to the undines of medieval Europe, nature forces and elementals appurtenant to all ten ranges of their hierarchical distribution, from the spiritual to the grossly material and physical. Every one of the seven or ten cosmic elements (bhutas) or principles (tattvas) has its own class of inhabitants.

Encyclopedic Theosophical Glossary
willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Berichtdoor willy » ma 18 sep , 2006 17:46

De Magische Dans

De mythen van de mens spreken over de schepping van de wereld als over Gods dans. Sjiva Nataraja, de Heer van de Dans, zendt pulserende golven van ontwakend geluid door de materie en verlokt het daardoor om uit de lethargie tot leven te komen. En de materie danst en verschijnt rondom hem als een aureool van vurige emanaties. Al dansend schept hij en houdt de veelvuldige verschijnselen van het heelal in stand; al dansend vernietigt hij met vuur alle vormen en namen en geeft nieuwe rust :

Zijn vorm is overal en dringt door alles heen...
Overal wordt de sierlijke dans van Sjiva tot uitdrukking gebracht...
Hij danst met Water, Vuur, Wind en Ether...
Aldus danst onze Heer voor eeuwig in de hof.


De schepper wordt beschouwd als de 'Onbewogen Beweger' achter alle gebeurtenissen in de kosmos, het stilstaande punt waarom alles moet draaien, eenvoudig omdat het zwijgt en zowel beweging als volmaakte onbeweeglijkheid inhoudt.
De Romeinse dichter uit de tweede eeuw Lucianus ziet de dans als het begin van de schepping : 'Met de schepping van het heelal ontstond ook de dans dat betekent de vereniging van alle elementen. De rondedans van de sterren, de constellatie van de planeten in verhouding tot de vaste sterren, de schitterende orde en harmonie in al deze bewegingen is een afspiegeling van de oorspronkelijke dans ten tijde van de schepping. Door zijn goddelijke oorsprong heeft de dans een plaats in de mysteriën en wordt door de goden bemind en door de mensen te hunner ere uitgevoerd' (Over de dans).

De dans was voor de mens de natuurlijke wijze om zich op één lijn te stellen met de machten van de kosmos. Ritmische beweging gaf de sleutel voor zowel het scheppen als het re-integreren van de 'vormen als in een droom' en was zo een middel om in aanraking te zijn met de levensbron. De dans, als expressie van de mens die wordt bewogen door de transcendente macht, is ook de vroegste kunstvorm. Voordat de dans zich ontwikkelt tot een bewuste religieuze rite is het een ritmische vrijmaking van energie, een extatische handeling. Slechts zeer geleidelijk, onder invloed van gevestigde culturen, wordt de dans omgevormd van spontane expressie van beweging tot een vast patroon van passen, gebaren en houdingen. In welke vorm de dans zich ook aandient, toch is altijd het doel om nader tot de godheid te komen.

De mens heeft alleen begrip en kennis van zijn eigen wezen voor zover hij in staat is om het beeld van zijn goden te visualiseren, die de maatstaf zijn van zijn doordringen in het mysterie van het zijn. In het nabootsen van de karakteristieke eigenschappen van de aanbeden godheid is iedere dans een metamorfose door gevaren die tracht de danser te veranderen in een god of in een andere aanbeden bestaansvorm. Dit streven komt tot uitdrukking in een Hermetisch gezegde :

Als gij uzelf niet aan God gelijk kunt stellen
Kunt ge hem ook niet kennen,
Want gelijken kennen elkaar.


In de dans stijgt de mens uit boven fragmentatie, die het resultaat is van de spiegel-truc waardoor het Al uiteenviel in veelheid, en zolang de dans duurt, voelt hij zich weer één met zichzelf en de wereld om hem heen. Dit idee wordt geïllustreerd in de legende van de god Krisjna, die, jeugdig en aantrekkelijk, eens langs de verblijfplaats van de koeherders liep. Ieder meisje dat hem zag werd aangetrokken door zijn schoonheid en charme en vroeg hem met haar te dansen. Aan elk meisje beloofde hij dat hij zou komen voor de dans in de nacht van de volle maan, en tegen die tijd verzamelden zich daar zestienhonderd maagden. Bij deze gelegenheid werd het wonder van de god gewrocht: hij verscheen als een aparte Krisjna voor ieder meisje, dat geloofde dat zij alleen danste met haar geliefde heer.

Het vroegste denkbeeld van de tijd was cyclisch, niet lineair: een niet eindigende opeenvolging van geboorte en dood. De nieuwe en volle maan waren de vroegste gewijde tijden. De fasen van de maan, de zon langs zijn sterrenbaan en de cyclus van de wisseling der seizoenen waren tijdsindicators. Het denkbeeld van de maan als heerseres over alles wat onderhevig is aan cyclische verandering - plantengroei, vruchtbaarheid, de vrouw, de geboorte - inspireerde het geloof dan de dood nooit permanent was, maar dat alles onderworpen was aan een proces van rijping en aftakeling en dat het leven altijd weer opnieuw werd geboren. Het binnentreden van de heilige tijd in de dans is het binnentreden van het eeuwige en tijdloze, dat identiek is met het hier en nu.

Alle dans, dat wil zeggen imitatie, is gericht op het bereiken van identiteit met dat wat geobserveerd en gedanst wordt. De dans is en verschaft extase omdat hij in aanraking is met de levenskracht. Behalve dat er eenvoudig de vreugde van de ritmische beweging is, is de dans als basis een herschepping van allerlei voorvallen uit het leven in ritmisch spel. Het dansdrama komt pas veel later op, wanneer het verleden met opzet wordt ingebracht in het dansthema.

In het dansritueel - alle vroege ritueel is in de vorm van dans - stelde de mens zijn god voor en vierde en herdacht de gemeten bewegingen van de god in de schepping en de sporen van zijn omwandeling op aarde. De mens stelt zich ten doel om de goddelijke handelingen aan het begin der tijden aanwezig te doen zijn en door middel van nauwkeurige herhaling van de rite door de duizenden jaren heen, op het einde der tijden vooruit te lopen. Door het steeds opnieuw dansen van het oorspronkelijke mysterie van de Schepping wordt de danser, als interpreterend medium en middelpunt van de rite, in aanraking gebracht met het oergebeuren waardoor tegelijkertijd de dans wordt getransformeerd in een handeling van zelfrealisatie, want beide aspecten zijn noodzakelijke onderdelen voor de voortzetting van het leven zowel op het kosmische als op het individuele vlak.

Alle mythologieën bevatten de idee van het geleidelijke verval van het universum en van het cataclysme aan het einde der tijden; de natuur eist vernieuwing, en de altijd durende functie van het ritueel is om leven vrij te maken, om de werking van de tijd te compenseren. Als symbolische voorstelling van een oergebeurtenis wordt de dans met nauwlettende aandacht voor het detail uitgevoerd, dit om de doeltreffendheid ervan te verzekeren, die ten doel heeft de hogere macht op te roepen en de invloed ervan te benutten. Kenmerkende geluiden en bewegingen horend bij de verschillende stammen en rassen zijn zo diep geworteld dat zij zonder belangrijke wijzigingen duizenden jaren blijven voortbestaan. Door exacte herhaling van de gewijde dansbewegingen worden ervaringen opgeroepen die verband houden met de oorsprong ervan en de deelnemer gaat vrijwillig de speel-wereld van de goden binnen met het doel om te worden als zij. Rituele dans is nooit gericht op toeschouwers maar omvat eerder alle aanwezigen; de rite zelf wordt uitsluitend gericht tot de godheid.

Religie is iets anders dan dans, zoals kunst iets anders is dan werk; het gewijde wordt profaan vermaak en oude rituelen die worden gedegradeerd tot de marges van een nieuw leven degenereren tot sociale gewoonten en volksdansen en spelen worden.
Als symbolische expressie van 's mensen begrip van de wereld laat het dansritueel een realiteit zien die uitstijgt boven empirisch redeneren en abstracte kosmologische speculaties. In de meeste gevallen en voor de meeste volken is het dansritueel het centrale basiselement van het leven geweest; later zijn daar alle kunsten uit voortgekomen.

Zodra de mens de naam van de god weet, i.e. zijn speciale functie en macht, raakt hij in staat om iets aan hem te doen. Zo wordt de mythologie geboren. Iedere ervaring van macht leidt er aldus toe dat er een vorm aan wordt gegeven en iedere god die zo tot stand komt vertegenwoordigt evenzoveel gewonnen bewustzijn. Om de wereld te begrijpen en er op afgestemd te zijn hoefde hij alleen maar de mythen te kennen, deel te nemen aan het ritueel en de symbolen ervan te ontrafelen.

Het mysterie van de dood vormt de grootste uitdaging voor de menselijke geest en de vroegst bekende cultussen zijn dodencultussen. Het begrafenisritueel is gebaseerd op het geloof dat de dood slechts een ander aspect is van het leven en dat het de plicht is van de levenden om de gestorvene in zijn opstanding bij te staan. Het dansen van dergelijk ritueel beeldt over het algemeen de strijd van de gestorvene met de demonen der duisternis uit en zijn uiteindelijke overwinning op hen. De dans wordt benadrukt door krachtige ritmen, luide muzikale begeleiding en het geweeklaag van de rouwenden. In Egypte bereikte het begrafenisritueel gigantische proporties. Het werd uitgevoerd in een ingewikkeld patroon; bij de begrafenis van een farao kwam de hele gemeenschap er in magische ondersteuning aan te pas. Dansen rondom baar of brandstapel waren universeel, als invocatie van de macht van het leven en als bescherming tegen de macht van de duisternis.

Vreselijke demonen in de iconografie van de magische tradities van de wereld dragen altijd maskers en worden dikwijls dansend in verterende vlammen afgebeeld, want vuur of hitte is een symbool van transformatie. In de extase van de dans, als de vrees op magische wijze wordt getransformeerd in verrukking, komt achter het schrikwekkende masker van de demon een welwillende god tevoorschijn. Het omvatten van de dualiteit van de natuur, het zich overgeven aan de dans is het zich beschermen tegen scheiding; het leven in zijn totaliteit gaat verder, in zijn eeuwige afwisseling van mooi en lelijk (goed en kwaad) totdat de taken zijn volbracht.

In zijn vroegst bestaande vormen werd de rite altijd gelopen of gedanst in de vorm van een labyrint of spiraal. Beide zijn uitbeeldingen van de omzwervingen van de geest, het binnen gaan door een poort in de doolhof van duisternis of dood en dan van de terugkeer, met het bereiken van de wedergeboorte. De dood, als meester over alles onder de zon, werd beleefd en uitgebeeld als de laatste voleinding van het leven, als de uiteindelijke taak van het leven en noodzakelijke voorbereiding van de wedergeboorte. Wedergeboorte is daarom het centrale doel van de dodencultus

Alle belangrijke gebeurtenissen en seizoenen: geboorte, puberteit, huwelijk, strijd, overwinning, jacht, zaaitijd en oogst, waren een gelegenheid tot dansen en magische riten. Dansen is altijd een activiteit van de gemeenschap geweest, waardoor geluid, ritme en beweging werden verenigd. De dans drukt zichzelf uit in de drang tot het losmaken van psychologische spanningen, in het spel van ledematen dat voert tot ritmisch bepaalde bewegingen, handgeklap, op de dijen slaan en gestamp met de voeten; in de vroege stadia van de dans was het menselijke lichaam zelf het geluidvoortbrengende instrument.

Over het geheel genomen waren de seksen tijdens de dans gescheiden. Mannendansen waren veel groter in aantal dan vrouwendansen. Alleen de mannen voerden zonne-, oorlog- en bijna alle diere-geestdansen uit en ook de regen- en sjamanistische medicijndansen; in feite werd het vrouwen maar zelden toegestaan deel te nemen aan de diere- en maskerdansen van de stam. Aan de andere kant waren in de landbouwcultures dikwijls de vrouwen de enige deelnemers aan de vruchtbaarheidsdansen, bepaalde regen- en oogstdansen, tijdens geboorterituelen, bij de wijding van meisjes, bij de aanbidding van de maan en tijdens het rouwritueel. Rondedansen en koordansen, die het oudst zijn, werden slechts geleidelijk verdrongen door reidansen waar de deelnemers tegenover elkaar staan, zoals speciaal in oorlogsdansen waar het koor zich verdeelt in twee vijandig tegenover elkaar staande groepen. Dansen in paren horen voornamelijk bij paring- en huwelijksceremonieën, maar komen ook voor in strijd-rituelen als nabootsing van gevechten van man tegen man. Dieredansen worden begeleid door natuurgeluiden en de geluiden die bij het dier horen, naar binnen gekeerde mystieke dansen door lage, geaspireerde neuriënde geluiden en de extase van wilde, springende of wervelende dansen door krachtige uitroepen en kreten.

Oorspronkelijk is de stampende voet de maatgever waar een scherper geluid aan wordt toegevoegd door handgeklap of door op een of ander lichaamsdeel te slaan. De matriarchale vroege landbouwers vonden de trommel uit die het dansen onderstreept met een regelmatig ostinato geluid; de gespleten trommel, een uitgeholde stam die in de lengte gespleten is, is een symbool van het vrouwelijke, de fluit een symbool van de fallus en de vruchtbaarheid. De basale geluidspatronen werden verrijkt door het gebrek van stokken waarmee op de grond werd gestampt en door het bevestigen van ratelende voorwerpen aan het lichaam. Het gebruik van melodische instrumentale muziek ter begeleiding is een late ontwikkeling die voortkwam uit het vroege dans-lied, omdat muzikale begeleiding aanvankelijk altijd door de danser zelf werd gezongen en daardoor een spirituele connectie schiep tussen het thema en het magische doel van de dans. In religieuze dansriten wordt de muziek nogal eens geïntoneerd op liturgische wijze, omdat syllabische psalmodie de extatische kwaliteit van ieder verenigingsritueel verhoogt. De onbeteugelde uitroep, van waaruit de stem zonder enige overgang tussen spanning en ontspanning plotseling daalt, evenals opgewonden, nadrukkelijk uitgesproken uitlatingen, zijn uitdrukkingen van extase.

De mens observeerde de dansbewegingen van dieren van nabij en leerde ze te imiteren. Hij was er van afhankelijk voor zijn voedsel, kleding, gereedschappen en wapens en moest daarom hun gewoonten en eigenschappen bestuderen.
In het oude Mexico vond om de acht jaar een festival plaats, wanneer het plantaardige leven in rust verkeerde; dit was het festival van de dans der goden. De dansers droegen dierenhuiden en veren en bedekten het hoofd met een masker. In zulke dansen trachtte de leider van de stam of gemeenschap, als de vertegenwoordiger van de voorouder op aarde, vorm en bewegingen van het dier zo zuiver mogelijk te imiteren, daar men geloofde dat dit de zekerste manier was om de fysieke en spirituele kwaliteiten van het dier te assimileren. Het nagebootste dier moest getroffen worden door de sympathische reactie van de mens op hem, opdat het zijn verwachtingen en verlangens zou inwilligen.
De Wadda stam uit Ceylon kende een traditionele jachtdans, waarin een van de dansers schoot op een pol gras die een wild zwijn voorstelde. Na het dier te hebben verwond ging hij voort met zijn dans, voorgevend het aangeschoten dier te achtervolgen. Plotseling zonk hij op een knie en sleepte het andere been achter zich aan, wat betekende dat het zwijn op zijn beurt had aangevallen en de danser had verwond. Na zorgvuldige behandeling van het been werd het dier tenslotte door de jager gedood.

In vele streken, vooral in de tropen, werd van bepaalde dieren verondersteld dat zij het klimaat beïnvloedden en vooral dat zij de macht hadden om regen te brengen in tijden van droogte; imitatie van deze dieren stond gelijk aan het teweegbrengen van regenval. De kangoeroedans van de Australische inboorlingen was bijvoorbeeld van dien aard. Als de kangoeroe tijdens perioden van droogte zeldzaam was geworden, zodat het de stam moeite kostte ze op te sporen, gingen de leden van de stam de sprongen van het dier nabootsen : 'Toen de dansers een staart hadden aangedaan begonnen zij zich te bewegen als een groep kangoeroes. Zij namen dan een sprong vooruit en gingen zitten en zich krabben, zoals de gewoonte is van kangoeroes als zij zich warmen in de zon. Een man sloeg het ritme van de dans met een knots op een schild, terwijl twee anderen wapens droegen en de dierendansers langzaam overal volgden, hen steels besluipend, zodat zij hen met hun speren konden steken.' (R. Sonner, Musik und Tanz).

In iedere dans worden de leden van de gemeenschap in een actieve en een passieve eenheid verdeeld: de persoon die wordt geïdentificeerd met de dierlijke geest, demon of god - de sjamaan - en de anderen, die getuige zijn van de transformatie en de openbaring. Voor de sjamaan is de dans een onderdeel van zijn functie om een band te leggen tussen de stam en de voorouderlijke geest; in al zijn taken, waaronder ook die van genezing en geestenbezwering, dient hij als een kanaal voor goddelijke macht. In de geestenbezwerende dansen zingt de sjamaan, hij slaat op zijn trommel en maakt wilde, extatische bewegingen die zijn achtervolging van boze geesten voorstellen. Hij vecht met ze in zijn dans en met veranderde stem, dat wil zeggen met de stem van de voorouderlijke geest, haalt hij ze over om de zieke te verlaten, om wie hij heen danst en op wie hij de genezende machten overbrengt. Door middel van zijn extatische dansreis naar dat wat buiten de wereld der gewone stervelingen ligt, wordt hij één met het bovennatuurlijke.

De cultus van de godin Cybele, een van de vele personificaties van de Grote Moeder, verbreidde zich van Klein Azië naar Griekenland en Italië. De cultus werd door haar priesters, de Korybanten, gevierd op begeleiding van het wilde geluid van trommels, cimbalen, fluiten en ratels, terwijl de dansers in extatische trance rondwervelden, met wapperende haren en onder het uitstoten van doordringende kreten en uitroepen. De climax van de rite was dikwijls de zelfcastratie van de priesters als teken van hun totale overgave aan de godin.
In de cultus van de god Dionysius of Bacchus, kwamen eveneens dergelijke orgiastische riten voor, die de ingewijden ertoe brachten zich geheel over te geven aan hun instinctieve natuur en daardoor de scheppende macht van de god volledig te ervaren. Het middel tot initiatie was wijn en een van de vele symbolen van de cultus was de thyrsosstaf, met een fallische conus erop. De extatische dansen van de Maenaden in het voorjaar gaven uitdrukking aan de blind makende zinnelijke openbaring van de god. Volgens het getuigenis van Diodorus : 'In vele steden van Griekenland zijn er om het andere jaar bacchanale samenkomsten van vrouwen, en het is de gewoonte, dat de maagden de thyrsos dragen en samen plezier maken en de god eer bewijzen en verheerlijken. Getrouwde vrouwen vereren de god in georganiseerde groepjes en maken op alle mogelijke manieren plezier om de aanwezigheid van Dionysos te vieren, in een nabootsing van de Maenaden, die naar verluidt vanouds onafgebroken de god begeleidden.'

Voor agrarische volken waren de tijden van zaaien en oogsten het belangrijkst en daarom heilig; deze tijdstippen werden gevierd met offers aan de goden van hemel en aarde. Het rondspringen om de zaailingen was een inspanning die ten doel had het zaad te doen groeien. Hoe hoger de sprong, hoe hoger de plant waarschijnlijk werd. Stampende dansen waren even algemeen, als een manier om de vruchtbaarheid van de aarde te verzekeren, het ritmische gestamp was analoog aan het scheppende ritme van de fallus. Vruchtbaarheidsdansen, die altijd werden begeleid door sterke ritmen, waren dikwijls voorstellingen van de seksuele daad of eindigden in massa-copulatie. Het ontspruiten van het zaad werd geassocieerd met de bevruchte baarmoeder, en de bevruchtende macht in de natuur werd vereerd als de manifestatie van de god. Het voortbrengen van vruchten door de levenscheppende macht van Moeder Aarde.

De dans, als de stoffelijke verbeelding van groei en ontbinding, is de oudste vorm van magie. Er zijn ontelbare zonne-aanbiddings dansrituelen in de magische tradities van de wereld. Met midzomer vierden de Mandan Indianen hun grote zonnedans, die werd voorafgegaan door een aantal geheime voorbereidende riten. De zonnepaal werd opgericht in het midden van een grote ingesloten ruimte. Vlakbij stond het altaar, versierd met de symbolen van de stam. De dansers waren beschilderd en hielden in het rondgaan om de paal de ogen gericht op het zonnesymbool er bovenop. Op soortgelijke wijze vierden ook de Navajo's de wedergeboorte van de zon in de winter, bij nacht, in een ingesloten ruimte, die alleen kon worden betreden van de oostkant. In het midden van de heilige plaats werd een stapel hout in brand gestoken, waarna de jonge mannen van de stam, witgeschilderd, rondom het vuur dansten in de richting van de omloop van de zon, waarvan zij zo het opkomen symbolisch uitbeeldden; zingend en dansende hezen zij een beeltenis van de zon op de in het midden staande paal. Enige tijd bleef deze boven hangen en werd dan weer neergehaald. Deze dans werd gevolgd door een vruchtbaarheidsritueel, gedurende hetwelk een zaad werd geplant; tijdens de dans werd dit symbolisch tot groei gebracht en aan het eind van de dans droeg het vrucht. Met de zonsopgang kwam de dans tot een einde, na een climax met wild wervelende bewegingen. Nu was de magische ruimte aan alle vier kanten open. Omdat de bewegingen van de sterren cirkelvormig zijn, neemt de mens, door dit na te bootsen, deel aan de kosmische rondedans en begint de realiteit te ervaren als een orde rondom een middelpunt: de voorouderlijke god is hij die onbeweeglijk in het midden is geplaatst.

Plotinus geeft in zijn Enneaden commentaar op deze middelpuntsbeleving door een beeld te gebruiken dat is overgenomen van het koor uit de Oudheid, dat zingend en dansend rondom zijn leider of rondom het altaar bewoog : 'Zoals het koor altijd in een cirkel rondom de leider beweegt, en het beste zingt als het met het gezicht naar hem toegekeerd is, zo moeten wij hem ook omringen, en als wij hem aanzien, kunnen wij ons doel en onze plaats aanschouwen, onze stem is in harmonie met hem en wij dansen om hem heen in een dans die wordt geïnspireerd door de waarheid. In deze dans kunnen wij de bron van het leven vinden, de bron van de intelligentie, het principe van het bestaan, de oorzaak van de goedheid en de oorsprong van ziel.'

Sjiva's dans, die plaatsvindt in het centrum van het universum zowel als in het hart van de mens, symboliseert de eenwording van tijd en ruimte binnen de evolutie, de incarnatie van tijdloze energie, die zich manifesteert in de duale aspecten van de natuur. Hij danst om het leven van de kosmos te handhaven en om diegenen die hem zoeken vrij te maken.

Alle heilige constructies stellen in symbolische vorm het heelal voor. Het afsluiten van de heilige plaats met poorten was essentieel als de rite uitwerking wilde hebben, het was het veilig stellen en concentreren van de invloed die uitging van het heilige voorwerp, dier of persoon, binnen de begrensde ruimte. Het rondgaan om heilige bergen, bomen, tempels en heiligdommen is een van de oudste religieuze activiteiten en wordt sinds megalithische tijden universeel beoefend. Hij loopt of danst rondom het heiligdom, waardoor hij radiaal wordt verbonden met het centrum (de berg Kailas, de Ka'aba, de Boroboedoer stoepa).
'De Kruisweg', gemarkeerd door de stopplaatsen, wordt nog altijd afgelegd in processie, dikwijls een heuvel op in opstijgende volgorde buiten de kerk, of in een open ruimte in de buurt; in andere gevallen wordt de heilige weg herdacht door de priester en de gemeente die een rondgang maken door de kerk en eindigen bij het altaar.

De stoepa van de Boroboedoer, als Boeddhistisch symbool van de kosmos, stelt langs de verticale as het opklimmen in vier lagen voor van de wereld van lust en illusie via de wereld van vormen en het vormeloze naar de Absolute Schoonheid, voorgesteld door het symbool van de Boeddha als Vajrasattva die draait aan het Rad van de Wet. Hij zit in het midden, bij de as van het rad, waar de tegengestelden draaien. De aanbidder ging rond de stoepa en beklom hem ook. De godheid, het heilige centrum, heeft de aanbidder ook nodig. Ibn Arabi bijvoorbeeld leerde, dat de Ka'aba wordt bezield door degenen die er omheen lopen. De tweede geboorte van de mens, zijn 'voltooiing' wordt geëffectueerd door een historisch bepaalde traditie, die het aldus tot een essentieel gereedschap maakt voor inwijding in de geheimen van een gemeenschap en een omhulsel voor de Geest : 'Een natuurlijk lichaam wordt gezaaid, een geestelijk lichaam wordt opgewekt'.

Door middel van de dans bereikt de mens de toestand die zijn werk maakt tot dienst; dit vooronderstelt de 'dood' en de 'wederopstanding' van de danser door middel van opoffering, wat het patroon is van de grote cyclus van in-leven-zijn-door-elkaar-te-doden. Het thema van de dood als het leven van de levenden loopt als een rode draad door de geschiedenis van de heilige tradities van de wereld. Het wordt samengevat in de dans van de Hindoe moeder-god Kali, de belichaming van het heelal dat wezens voortbrengt om ze te verteren.

Alle labyrintische dansen bootsen de reis van de doden na; het slingerende pad stelt de omzwervingen van de ziel voor: oerdoolhof bij de ingang van de goddelijke wereld zoals die welke buiten prehistorische grotheiligdommen zijn getrokken, werd de mandalische weg van de hoge godsdiensten.
Men zegt dat aan de mystieke Maro dans van West Ceram, die negen nachten duurt, de negen families van de mens hebben deelgenomen. De vrouwen zaten in het midden en de mannen om hen heen dansten een grote negenvoudige spiraal. Volgens de mythe werd de maagd Hainuwele die tijdens de negen nachten de mens verscheidene werktuigen en bekwaamheden had aangeboden, toen gedood, maar haar dode en begraven lichaam werd de oorsprong van het voedsel van de mens. In een andere labyrint-rite, de Melkulese Na-leng, stelden de dansers de structuur van het labyrint voor en gaven een ooggetuigenverslag van de dramatisering van de reis der doden. De dans zelf was een inwijdingsceremonie van de stam waarin de neofiet, onderweg zingend, trachtte zich te voegen bij de personages in het heiligdom door langs het pad van het labyrint te lopen. De climax van de dans was het rituele huwelijk, de éénwording met het centrum.

De rituele inwijdingen in de Grieks-oriëntaalse mysterie-cultussen, zoals beschreven door Plutarchus [Over Isis en Osiris], vierden eveneens de geestelijke eenwording na een reis langs de donkere gangen van het labyrint, hier in een al wat geallegoriseerde versie : 'De dood en de inwijding komen duidelijk overeen, woord voor woord, ding voor ding.
De Geranos dans uit Delos, waarin de omzwervingen van Theseus in het Kretenzische labyrint worden herdacht, is het historische prototype waardoor de vroeg-christelijke kerk-dansen werden beïnvloed. De dansers hielden allen een touw vast, dat een symbool was van de draad van Ariadne. Aangezien die door Theseus eerst werd afgerold en vervolgens weer opgewonden, voerde de dansleider de dansers er eerst mee tot aan het centrum van het labyrint en dan er weer uit. De dansers, die van rechts naar links het labyrint zijn binnengedanst in de richting van involutie en dood, keren zich in het centrum om en volgen hun leider die weer naar buiten danst, nu in tegenovergestelde richting, die van evolutie en geboorte. Het patroon van de spiralen in de Geranos dans betekent de voortzetting van het leven na de dood, het teken van onsterfelijkheid in de kern van de menselijke ervaring.

Op het labyrint van de kathedraal van Auxerre, werd ieder jaar op Pasen het Pelota balspel of dans uitgevoerd, in een driepassen ritme (tripudium) op begeleiding van het ritmische gezang van de Paasantifoon. Hij werd gedanst in een lange rij langs het patroon van het labyrint door de deken (of een andere hoge kerkdignitaris) en de kanunniken. De bal (pilota), die de deken of zijn afgezant had ontvangen van de pas ingewijde kanunniken, werd tijdens de dans afwisselend doorgegeven, in een slingerende vorm langs de rij dansers welke ook om zijn eigen as draaide. De essentie van de dans was het circuleren van de bal van de leider van de groep naar de andere leden en vandaar terug naar de leider, die zich waarschijnlijk in het midden van de kring bevond, bekleed met de waardigheden van zijn rang. Als het zingen en dansen voorbij was, namen de deken en het kapittel gezamenlijk deel aan een gewijde maaltijd. Waarschijnlijk is het symbolisme van de Pelota dans de voorstelling van de schijnbare baan van de zon door het jaar heen, het 'Lijden', en het overeenkomstige Lijden van de schepping, analoog aan de weg van de geïncarneerde Christus, zijn dood, begrafenis en wederopstanding als de Christus-zon met Pasen.

Het vroegst bekende christelijke mysterie ritueel is de Dans van Jezus, die wordt beschreven in de apocriefe Handelingen van de Heilige Johannes; tot in de vierde eeuw werd dit nog beschouwd als een inwijdingsritueel. Deze gedanste lofzang is een spiritueel offeren tegelijkertijd de vervulling van het Laatste Avondmaal. Christus staat in het midden en de twaalf apostelen lopen in een kring om hem heen.

Verschillende uittreksels uit het boek : De Magische Dans, Maria-Gabriele Wosien, ISBN 90 228 4022 0
willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Dansende Olifanten!

Berichtdoor clue » ma 18 sep , 2006 18:46

Letty schreef: is er iemand die mij daar iets over kan vertellen.
En nog een vraag ik heb ergens gelezen dat Plato een opsomming heeft gemaakt van de verschillende vormen van extase , trance en gewone gekte weet iemand daar wat van ? Misschien leidt dat weer tot beter begrip van de Maenades. Nou ik denk dat de Olifanten evenals de konijnenrammelaars aleen in de vrije natuur"dansen"bij maanlicht als ze in de:"Must"zijn een "Satir"met horentjes is dus eigenlijk een personificatie van de Olifant!

Groet Letty
clue
 
Berichten: 66
Geregistreerd: di 12 sep , 2006 11:35

Berichtdoor Letty » ma 18 sep , 2006 19:56

Beste Forumbezoekers,
Allereerst hartstikke bedankt voor de kennis en wijsheid die jullie aan me doorgeven dat gaat veel sneller dan mijn eigen gezoek.
Els bedankt voor het stuk over Plato wat me intrigreerd is het stuk over ritme, ik speel zelf Bendir en tamboerijn en ik vraag me steeds af op welk ritme de Maenades hebben gedanst.
Op dit moment teken ik alle poses na en verbeeld me hoe hun dans er heeft uit gezien maar wel ritme hoort erbij ? Ik weet dat veel oude ritmes een basis vormen voor de dichtkunst en blijkbaar is dat hierbij ook het geval, dus vraag ik me af wat voor ritme zit er onder gedichten voor Dionysus dan weten we misschien ook iets over het dansritme.
Ik ben geen gymnasiast en voor mij is dit alles nieuw terrein maar mensen wat geniet ik hiervan !!!
In het stuk van Willy herken ik veel van mijn eigen zoektocht, voor mij is dans veel meer dan wat bewegingen soms tilt de dans mij boven mijzelf uit en dan niet alleen in extase maar heel diep als innerlijk beleving van iets onnoembaars. Dat heb ik ook altijd aan mijn leerlingen proberen over te dragen.
Voor Roy heb ik nog wat leuke mannen die dansen als vrouwen het zijn de Koceks Turkse mannen die in de Ottomaanse tijd als vrouwen dansten, ze deden dit zo overtuigend dat ze moeiteloos de plaats van de Egyptische Ghawazee (zie plaatjes Willy) danseressen innamen toen die in een poging Cairo te zuiveren van hoererij naar Luxor waren verbannen.
Menig orientalist op zoek naar avontuur kwam na een wat nadere beschouwing van de mysterieuse Egyptische prinses tot de ontdekking dat hij met een Turkse prins van doen had.

Helaas is dit plaatje wat klein maar dit zijn ze. Ik zoek er nog meer voor je op als je het leuk vind.

Verder wil ik jullie allen een goede voortzetting op mijn thema wensen, ik ga even voor 2 weken naar Turkije en zal mijn speurtocht daar zeker voortzetten. Tot 4 oktober!!! :cool:
Letty
 
Berichten: 16
Geregistreerd: do 31 aug , 2006 16:36
Woonplaats: Wageningen

Berichtdoor Letty » ma 18 sep , 2006 20:06

Ach Clue ook nog wat voor jou,
Letty
 
Berichten: 16
Geregistreerd: do 31 aug , 2006 16:36
Woonplaats: Wageningen

Berichtdoor Letty » ma 18 sep , 2006 20:16

Nog steeds worden er trouwens Kocek dansen opgevoerd, deze dansen zijn heel speels en acrobatisch. Ze proberen de dans nog levend te houden in Turkije (Kocek waren zigeuners)Niet al te lang geleden heb ik de voorstelling van de heren van het plaatje gezien.
Goed bedoelt en ook goed gedanst,maar dat ze hun snorren lieten staan en over het algemeen nogal macho waren was wel een afknapper moet ik zeggen. Ik durf te wedden dat rond 1800 dat zeker niet het geval was. Ik moet ergens nog een fraaie plaat hebben van zo'n jongeling maar kan die op het moment niet vinden.
[img][/img]
Letty
 
Berichten: 16
Geregistreerd: do 31 aug , 2006 16:36
Woonplaats: Wageningen

Berichtdoor willy » di 19 sep , 2006 12:28

Letty is het deze jongeman die ge bedoelt?

Afbeelding

Dancing Köçek with a tambourine, Turkije.

Photograph, late 19th c. Private collection.



Afbeelding

Afbeelding

Pradh'rian’s

These pictures show the most common Pradh'rian’s dress, Gwazee



Afbeelding

Indian Sun Dance

Created, Published [1851?]
Native American Sioux Sun Dance, a man with his chest skin attached, with sinew, to a pole, drummers, and spectators.

Notes: Title hand-written on back of book page engraving; "G. Catlin," and "97" printed with illustration.
Engraving of a George Catlin drawing.

Source: Catlin, George "Illustrations of the manners, customs, and condition of the North American Indians."

willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Berichtdoor willy » wo 20 sep , 2006 15:41

Afbeelding

Maenade & Sater

Dionysos-Mosaik, um 220
Tanzende Mänade und jugendlicher Satyr
Wandmosaik?, Mosaikkunst
Köln, öffentliche Sammlung, Römisch-Germanisches Museum
Köln, Platz, Domplatz, Südseite

[url]http://www.bildindex.de/rx/apsisa.dll/treenavigate?sid={34505df3-fa91-482d-a72f-eee586a120a0}&cnt=34811&rid=4&aid=*&tastr=r3b&query=+xdbdoctype%3Aico%20+r3a!%22klassische%20mythologie%20und%20antike%20geschichte%22&des=klassische%20mythologie%20und%20antike%20geschichte#jmp[/url]

Afbeelding

Maenade & Sater

Schaal Eretria- Malers, Vulci, 430 v.C.

[url]http://www.bildindex.de/rx/apsisa.dll/treenavigate?sid={34505df3-fa91-482d-a72f-eee586a120a0}&cnt=34811&rid=4&aid=*&tastr=r3b&query=+xdbdoctype%3Aico%20+r3a!%22klassische%20mythologie%20und%20antike%20geschichte%22&des=klassische%20mythologie%20und%20antike%20geschichte#jmp[/url]
willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Berichtdoor willy » wo 20 sep , 2006 18:58

Afbeelding

Eurynome door Elsie Russell

De Pelasgische scheppingsmythe : Eurynome

In den beginne rees Eurynome, de Godin van Alle Dingen, naakt op uit Chaos, maar trof niets substantieels aan waarop ze haar voet kon zetten en scheidde daarom de zee van de hemel, waarna ze eenzaam op haar golven danste. Ze danste naar het zuiden, en de wind die ze achter zich in beweging bracht, scheen haar iets nieuws en aparts toe, waarmee ze een scheppingsdaad kon verrichten. Ze draaide zich bliksemsnel om, kreeg deze noordenwind te pakken, wreef hem tussen haar handen en zie daar was de grote slang Ophion. Eurynome danste om zich te warmen, wilder en wilder, tot Ophion, wellustig geworden, zich om die goddelijke lendenen kronkelde en gedreven werd met haar te paren.

Nu heeft de Noordenwind, ook wel Boreas genaamd, bevruchtende kracht; dat is de reden waarom merries dikwijls hun achterdeel naar de wind keren en zonder hulp van een hengst veulens voortbrengen. Ook Eurynome werd zo bezwangerd.

Vervolgens nam ze de gedaante van een duif aan, broedde op de golven en legde, nadat de geëigende tijd was verstreken, het Universele Ei. Op haar verzoek kronkelde Ophion zich zeven maal om dit ei heen, tot het uitkwam en in tweeën brak. Er uit viel al het bestaande, haar kinderen: de zon, de maan, de planeten, de sterren, de aarde met haar bergen en rivieren, haar bomen, gewassen en levende wezens.

Eurynome en Ophion vestigden zich op de berg Olympos, waar hij haar kwetste door de eer op te eisen de schepper van het Universum te zijn. Meteen daarop verpletterde ze zijn kop met haar hiel, schopte zijn tanden uit zijn mond en verbande hem naar de donkere spelonken onder de aarde.

Vervolgens schiep de godin de zeven planetaire machten en stelde over elk een Titaanse en een Titaan aan. Theia en Hyperion over de Zon, Phoibe en Atlas over de Maan, Dione en Krios over de planeet Mars, Metis en Koios over de planeet Mercurius, Themis en Eurymedon over de planeet Jupiter, Tethys en Okeanos over Venus, Rhea en Kronos over de planeet Saturnus.

De eerste mens was echter Pelasgos, de voorvader van de Pelasgen; hij ontsproot aan de grond van Arkadië, gevolgd door enkele anderen, die hij hutten leerde maken, zich met eikels leerde voeden en buizen van varkenshuid leerde naaien zoals de arme mensen ze in Euboia en Phokis nog steeds dragen.

Robert Graves : Griekse Mythen, ISBN 90 2694405 5

URL voor de afbeelding.
willy
 
Berichten: 1092
Geregistreerd: di 06 aug , 2002 10:01
Woonplaats: Brasschaat

Volgende

Keer terug naar Prikbord mythologie, goden en godinnen



Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers. en 7 gasten