nissaba

TUMNUS = PAN (Of net andersom? Wat is het eigenlijk)

De eerste inwoner die de kinderen in Narnia ontmoeten,
is een vreemd wezen, dat de naam Tumnus draagt.
Hij ziet eruit als een combinatie van een mens met een geit.
Wat velen niet weten, is dat Tumnus letterlijk
de Griekse afgod Pan voorstelt.

- Pan is een geest die woont in het woud.
Waar woont Tumnus? In het woud!
- Pan speelt virtuoos muziek. De panfluit is naar hem vernoemd.
Tumnus heeft inderdaad een fluitje, waarmee hij
prachtige muziek speelt, en op die manier anderen betovert
(bijvoorbeeld het meisje Lucy).
- Pan inspireert mensen tot wilde feesten in het bos,
midden in de nacht. Tumnus viert inderdaad, met alle
andere inwoners van Narnia, 's nachts feest in het bos.

Pan = Tumnus: opperdemon.

De naam Pan of Tumnus betekent ‘ALLES’. Hij is de opperdemon van alle heidense goden. Al duizenden jaren speelt hij een hoofdrol in de heidense cultussen, overal ter wereld.
Ook vandaag heeft hij een belangrijke plaats in de moderne hekserij.

Perverse seks.
Pan symboliseert extreme vormen van seksuele perversie,
waaronder seks met DIEREN!
Hij zet mensen aan tot groepsseks.

PANIEK
Pan (Tumnus) staat symbool voor angst, die je plots overvalt
op een eenzame plaats. Het woordje PANIEK is afgeleid van zijn naam.

RITUELE DANS
Pan (Tumnus) leidde nymfen (vrouwelijke bosgeesten) in extatische, rituele dans in het bos.

VALSE PROFEET
Pan (Tumnus) is tevens de god van valse profetie. Hij geeft de inspiratie door, die hij zelf ontvangt van de nymfen. In Narnia worden nymfen als goede wezens voorgesteld.
In Narnia wordt Tumnus, alias Pan, ten tonele gevoerd als een wezentje dat eerst slecht is, maar daar spijt van krijgt.
Eerst betovert hij Lucy met zijn fluitje en liegt tegen haar.
Later wordt hij zogezegd een goede faun. Vervolgens komen er
steeds meer figuren uit de afgoderij in Narnia voor,
die allemaal als vriendjes van de kinderen worden voorgesteld.

Ah... bedankt voor deze toelichting, ik vroeg het me al af waar de naam vandaan kwam. En dan te bedenken dat ik de film weken aan een stuk heb gedraaid. Ik kon er echter niet toe komen hem te gaan zien, vanwege het 'religieuze gehalte' dat erdoor werd uitgestraald. Dat stootte mij een beetje af, sorry.

Na dit stukje over dat Tumnus dus geïnspireerd is op Pan heb ik er spijt van dat ik toch niet ben gaan kijken. Hoewel in de biografie van C.S. Lewis veel tamtam wordt gemaakt van zijn 'bekering' tot het christendom, waardoor ik weer denk dat mijn intuitieve afweer tegen de film toch ergens op gebaseerd was.

Pan (Tumnus) is tevens de god van valse profetie. Hij geeft de inspiratie door, die hij zelf ontvangt van de nymfen.

Pans Romeinse equivalent is Faunus. Deze had een vrouwelijke tegenhanger, Fauna. Een andere naam voor Fauna was Fatua. Deze naam verwijst naar haar functie als orakel of profetes (van pro en fatuare) Deze woorden zijn ook gekoppeld aan het 'fatum', het 'woord' dat het onontkoombare lot vastlegt, en met de faten, de lotsgodinnen. Fatua was verder geassocieerd met belangrijke orakelgodinnen. Ze werd als Fentua Fatua ook geassocieerd met een Gallische orakelgeit, die de Romeinen Fenta noemden. In Pompei bestaat van haar een afbeelding met dansende en musicerende vrouwen.

Als Fauna loopt het slecht met haar af. Faunus is vaak dronken, en in deze toestand valt hij Fauna lastig. Fauna werd door de dronken Faunus geslagen met mirtetakken. Daarom waren wijn en mirte voor Fauna verboden!! Fabuleus. De dronken Faunus sloeg zijn vrouw, en daarom was wijn voor Fauna verboden! En dit was niet zomaar een grapje. Faunus nam op een gegeven moment het orakel van Fauna over. Omdat Fauna teveel wijn had gedronken, sloeg hij haar dood. Deze geschiedenis wordt geassocieerd met een bepaling in de Romeinse wet die vrouwen verbood wijn te drinken. Letterlijk houdt dit in dat de religieuze macht van vrouwen werd beperkt, want het contact met de goden werd vaak bereikt door drogerende middelen.

Wat je in die mythen steeds terugziet is dat er een oude godsdienst met geweld de kop in wordt gedrukt. Faunus staat met al zijn primitieve, orgiastische kenmerken voor de nieuwe religie.

Wat meestal niet duidelijk wordt, is dat zulke 'nymfen' of 'feeën' teruggaan op een wijdverspreide godinnencultus, waarin de 'Grote Godin' centraal staat. Dat is een anonieme naam, maar het houdt wel in dat vrouwen of godinnen in de eerdere religie een centrale rol speelde, die door de nieuwe religie werd beëindigd en gebagatelliseerd.

Misschien had ik de film toch maar moeten gaan zien. Het klinkt toch een beetje als 'bekeren' van primitieve wezentjes naar een hogere beschaving, wat een typisch christelijk element lijkt. Het klinkt ook allemaal lief en onschuldig, maar met woorden als 'deugdzaam' en 'liefde' wordt iemands persoonlijke ontwikkeling de kop ingedrukt.

Tegenwoordig zie je die thema's terug in allerlei kinderverhalen. Er is wel iets aan veranderd, maar toch zie ik voortdurend een 'christelijke' vrouwbeeld in die verhalen dat ik niet kan verdragen. Dat zie je ook in bijvoorbeeld in de verfilming van Tolkien.

Ik heb eens gelezen over de god Pan mbt tot een Berberse carnival:
http://www.nissaba.nl/nisphp/viewtopic.php?t=922

Ik denk nu ook aan de fluit van pan, en de oorsprong van deze traditie. Oudere schrijvers zouden het toegeschreven aan de Libiers (de voorouders van de Berbers).

Maar dat zou ook aangemoedigd door de archeologie:
"45000 BCE the oldest musical instrument, the flute, is used in North Africa."

Athena/Neith (van Libische oorsprong volgens Herodotus) had ook een fluit gecreerd met de ribben van Medusa.
Athena had volgens bepaalde verhalen een geitgod als vader.

De Libiers zouden ook heel goed kunnen fluiten volgens de verhalen:
"The fast-moving Numidians were everywhere in great numbers and controlled the country. There was one occasion when Caesar's cavalry were off duty and were being entertained by a Libyan who was dancing and playing the flute at the same time in a most remarkable manner. The cavalrymen had given their horses to their servants to hold and were sitting on the ground enjoying the performance, when the enemy suddenly swept all round them and attacked, killing some of them on the spot, and chasing the rest of them, who were flying in disorder, right up to their camp."
http://www.livius.org/caa-can/caesar/caesar_t11.html
(Numidiers zijn ook Libiers/Berbers).

Heb alle topics hier door gelezen en vond wel wat over Pan, maar nergens iets over Tumnus. De naamgeving lijkt bijna verloren te zijn in de tijd waarin er schijnbaar geen interesse meer is voor de oude goden van de mensheid en dat is jammer omdat veel woorden in onze taal gerelateerd zijn aan juist de vele goden van weleer.
Vraag de gemiddelde Nederlander eens naar de grote goden uit het verleden en vrijwel geen hond weet wat de oorsprong is.
Van Tumnus lijkt al helemaal niemand ooit gehoord te hebben.

Ik kreeg eigenlijk de indruk dat Tumnus een verzonnen naam was, en dat hij was gemodelleerd naar Pan. Is dat dan niet zo?

'Tumnus is een fictief personage uit Het betoverde land achter de kleerkast, Het paard en de jongen en Het laatste gevecht van de Kronieken van Narnia door C.S. Lewis.'

Dit heb ik van Wikipedia gehaald.
Evenwel bezit ik het oude boek 'Gods of the World' van Ernest Douglas (1931 - USA) waarin wel degelijk Tumnus staat beschreven als zijnde de oude naam van de godheid Pan.
Er staat bij dat er weinig literatuur over is terug te vinden en dat daarmee de naam Tumnus waarschijnlijk is vergeten alszijnde de oorspronkelijk godheid Pan.

Vandaar dat ik niet begrijp dat Tumnus geassocieerd wordt met een fictief personage bedacht door C.S. Lewis. Dat kan geen toeval zijn.

Er is wel een oude Etruskische god, die ook door de Romeinen werd vereerd. Zijn naam is Vortumnus of Voltumna. De Romeinse naam is Vertumnus. Deze had een rol in de Etruskische stedenbond (een bond van 12 heilige volken of heilige steden).

Hij wordt ook in verband gebracht met de seizoenen, de groei van planten, tuinen etc.

De naam heeft betrekking op 'verandering'. Misschien is dat een associatie met het karakter Tumnus?

Het Fanum Voltumnae, het belangrijkste heiligdom van Voltumna, is toevallig onlangs teruggevonden. Dat is wel leuk nieuws, want het is heel lang een mysterie geweest waar het zich precies zou bevinden.

http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7028330.stm

Fanum betekent trouwens niet Faunus, maar 'heiligdom'. Het zou toch niet zijn dat hierover verwarring was...

Het is overigens nog niet zeker dat het heiligdom echt van Vortumnus was. Maar als je het alvast bekend maakt, heb je wel weer een leuk verhaal, en anders heb je niks... het beproefde recept.

Tsja, is natuurlijk moeilijk als er weinig tot niets over is te vinden en ben lang bezig geweest met de naam 'Tumnus' dat waar dan ook terug te vinden op het net, dan wel de associaties daar over te vinden. Niets dus.
In dat betreffende boek van Ernest Douglas komen meer godennamen voor die ik nergens kan terug vinden en ook niet in mijn andere boeken zijn te traceren.

Op zich niet zo verbazend, want voor alles wat je als mens maar kan bedenken schijnen wel verschillende goden te bestaan. Ik wilde ooit een verzameling van alle godinnen aanleggen, maar ik vind het niet eens interessant meer. Je lijkt gekke henkie wel als je al die goden en godinnen serieus moet nemen. Voor iedere zucht en steun tijdens het proces van conceptie, zwangerschap en geboorte bestaat een aparte godin... pffffft.
Soms is het probleem ook gewoon de spelling. Of het gaat om oude interpretaties die wel zijn herroepen, maar toch een eigen leven zijn gaan leiden.

Dan zijn we in feite met hetzelfde bezig geweest.
In een ver verleden heb ik getracht wat uit te gaan geven over goden en door de mens in het leven geroepen 'heiligen'. Ben dacht ik toentertijd tot iets van 2.400 namen gekomen. Uiteindelijk is het project in de ijskast komen te liggen, waar het in feite nog steeds ligt.

Zo, 2400. Zoveel heb ik er nog niet. Maar dat komt ook omdat er over godinnen niet veel is, dus je moet heel wat boeken doorploegen om een substantieel stukje te krijgen. Bij goden moet je juist indikken, zoveel is er te vinden.
Ik wil nu alles in een database gaan plaatsen. Ik wil nog wel aan de inhoud werken, maar ik wil me ook even op de databasetechniek storten.
Het moet ook zo worden dat anderen dingen kunnen toevoegen.

Heb een familielid die pastoor is ergens in Limburg en die heeft mij daar in het verleden mee geholpen. Hij vond dat een boeiende bezigheid.
Weet nog niet wat ik met die opgeslagen info ga doen. Heb er voorlopig geen tijd voor het uit te laten geven en is ook heel wat anders dan ik ooit uitgegeven heb.
Maar wie weet, misschien in de toekomst.

els schreef:Er is wel een oude Etruskische god, die ook door de Romeinen werd vereerd. Zijn naam is Vortumnus of Voltumna. De Romeinse naam is Vertumnus. Deze had een rol in de Etruskische stedenbond (een bond van 12 heilige volken of heilige steden).

De betrokkene god is "Faunus" toch. Dit god heb ik tegen gekomen toen ik begon te lezen over "Bu ilmawen" (eerder link).

Wat me opviel is dat het woord "Faunus" op het Berberse woord "Afunas" lijkt. Afunas betekent stier in Berbers. Stieren zouden ook vereerd worden door de Berbers "Gurzil" als voorbeeld.

Stier is vrij overeenstemmig met Pan, en Bu ilmawen.

Ik vraag me nu af of Pan geen verbastering van Faunus is. Het linkt mogelijk als we weten dat de "F" (anus) een P(an) kan worden. Zoals Phonicius en Punicius.

Voor de rest zou het dit zijn:
http://www.nissaba.nl/nisphp/viewtopic.php?t=930

Dat Pan Faunus is klopt wel, Reader. Interessante etymologische toelichting.
Het klinkt mij niet onaannemelijk in de oren dat Pan en Faun inderdaad van oorsprong dezelfde woorden zijn. Ik heb het wel nagekeken in dit etymologisch woordenboek, maar helaas stond hier niets over. Maar er staat eigenlijk niets over de herkomst van het woord faun.

Vertumnus noemde ik omdat het lijkt op de naam Tumnus, die moeilijk terug te vinden is.

Nog bedankt voor dat stukje over etymologie trouwens, wat je elders had geplaatst.

Verbastering van tal van namen die in diverse culturen aangepast lijkt in de voortgaande tijd lijkt mij ook wel zo logisch al waar dan weer over geschreven werd volgens de eigen overlevering met als gevolg dat het spoor een beetje bijster is.

els schreef:Op zich niet zo verbazend, want voor alles wat je als mens maar kan bedenken schijnen wel verschillende goden te bestaan. Ik wilde ooit een verzameling van alle godinnen aanleggen, maar ik vind het niet eens interessant meer. Je lijkt gekke henkie wel als je al die goden en godinnen serieus moet nemen. Voor iedere zucht en steun tijdens het proces van conceptie, zwangerschap en geboorte bestaat een aparte godin... pffffft.
Soms is het probleem ook gewoon de spelling. Of het gaat om oude interpretaties die wel zijn herroepen, maar toch een eigen leven zijn gaan leiden.

Dat zal wel de reden geweest zijn waarom de mensen indertijd voor het monotheïsme gegaan zijn. Of tenminste henotheïsme. Niet alleen het christendom en jodendom, maar ook in de Isisdienst kun je het zien: alle godinnen werden gezien als vormen van die ene godin Isis. Zo een beetje wat moderne Wiccans ook zeggen. Maar ja, het is natuurlijk de vraag in hoeverre de gewone sterveling dat ook zo zag.

Pan, heerser over alle heidense goden? Zeus zal't graag horen

Wat is een afgod? ('k hou me 's van den domme)

Wat was dat met die religieuze tamtam rond narnia?

Kzelf was vorig jaar begonnen met het opsporen van de Keltische goden. Er zouden 360 in inscripties teruggevonden zijn. Ik denk dat ik ergens aan de 200 zit. Maar ja... geen wonder dat Caesar zich beperkte tot Mercurius, Mars, Minerva, Apollo en Jupiter als goden vereerd bij de Galliërs

els schreef:Het klinkt mij niet onaannemelijk in de oren dat Pan en Faun inderdaad van oorsprong dezelfde woorden zijn. Ik heb het wel nagekeken in dit etymologisch woordenboek, maar helaas stond hier niets over. Maar er staat eigenlijk niets over de herkomst van het woord faun.
.

Dat zou wel interessant zijn. Maar in geval van onduidelijkheden/speculaties neigen de woordenboeken om te zwijgen tenzij dat het wereldbekend wordt of gesteld is als feit.

Sommigen denken dat het woord "Oliphant" van Berberse oorsprong zou zijn. Het zou overgenomen zijn door de Romeinen.
Het wordt gekoppeld met het Berbers woord "Ilef" (varken) of eerder "Ilef amaqran" (De grote varken). De varken wordt ook "Ahelluf" genoemd genoemd.
(Ik dit een google books gelezen).
Toch, denk ik niet dat een woordenboek zich als scheidrechter zou verklaren. Dat is een speculatie die niet bewezen kan worden.

Endymion schreef:......maar ook in de Isisdienst kun je het zien: alle godinnen werden gezien als vormen van die ene godin Isis. Zo een beetje wat moderne Wiccans ook zeggen. Maar ja, het is natuurlijk de vraag in hoeverre de gewone sterveling dat ook zo zag.

In het Eyptisch pantheon had Isis vele namen/karaktertrekken/functies. Doch b.v. Sekhmet bleef gewoon Sekhmet en had geen connectie met Isis. Het was een opzichzelf staande deity.
En óók wicca's hebben de klok horen luiden: en praten een mening na van "wicca's die het "wéten kunnen" omdat ze tig boeken hebben geschreven"?
De term alle godinnen zijn één godin en alle goden zijn één god -"All goddesses are one goddess and all gods are one god..."- is oorspronkelijk van Dione Fortune een kabbaliste met magische aspiraties. En in het kabbalistisch gegeven heeft het zijn weg. Want het vervolg van bovenstaande zin is: "and there is but one Creator!" Dit verwijst naar de 3 bovenstaande sephirah van de boom des Levens oftewel de kabbalah-boom, Binah, Chochmah en Kether.

Reader schreef:

Sommigen denken dat het woord "Oliphant" van Berberse oorsprong zou zijn. Het zou overgenomen zijn door de Romeinen.
Het wordt gekoppeld met het Berbers woord "Ilef" (varken) of eerder "Ilef amaqran" (De grote varken). De varken wordt ook "Ahelluf" genoemd genoemd.
(Ik dit een google books gelezen).

Het woord olifant stamt via het Griekse eléphas/-antos waarschijnlijk van de Phoeniciërs, die ivoor verhandelden en in de slagtanden de enorme hoorns van een rund zagen. Zij noemden het dier elef Hindi, 'Indische stier'. De Phoeniciërs stichtten koloniën in noordwest Afrika, en zo kwam het woord elef bij de Berbers terecht. Elef is overigens hetzelfde woord als het Hebreeuwse alef en het Griekse alpha, omdat de eerste letter van het alfabet oorspronkelijk een stierenkop voorstelt.

Dank u Selma, dat is interessanter!