Forum godinnen en beeldvorming
 weblog | godinnen | forum home ||

Van matriarchaat naar patriarchaat. - Zwanger van de maan.

Archeologie, geschiedenis, ethiek, filosofie, maatschappelijke discussies, patriarchaat en matriarchaat enz.

Berichtdoor Balance » di 04 jan , 2005 20:41

Voordat ik het verhaal hierna vertel, wil ik nog wel kwijt dat ik heel erg hoop dat door de volgende tekst de tegenstelling man-vrouw niet aangescherpt wordt.

In een andere thread is verteld dat het einde van het matriarchaat veroorzaakt werd door binnenvallende Indo-Europese stammen binnen de matriarchale samenleving(en?) van toen. Ik mis de 'psychologische' component in de overgang van matriarchaat van patriarchaat.

Voor een goed begrip zij nog vermeld dat in oude tijden een magisch denken de wereld beheerste: het geloof dat goden en godinnen in al hun willekeur de wereld regeerden en het lot van de mens bestemden. Immers er was nog geen wetenschap zoals nu, die allerlei zaken verklaarde.

Uit veel onderzoek is gebleken dat voor de invallen van de Indo-Europese volken (v.a. 3000 jaar V Chr.) in Europa-Azie, ongeveer 40.000 jaar lang het matriarchaat heerste. Het was een tijd waarin de vrouw en de familie een dominante rol speelde. Men zag nog geen verband tussen geslachtsgemeenschap en het krijgen van kinderen. De man (en de vrouw) hadden er geen idee van dat de man nodig was bij het verwekken van kinderen. In het magische denken legde men een directe verbinding tussen tussen de maan en de vrouw: beide kenden periodieke cycli: de wassende maan het eerste kwartier enz. die steeds verdween en weer terugkeerde. Bij de vrouw de periodieke menstruatie.

Deze lijn doortrekkend, dacht men dat de vrouw bevrucht werd door het maanlicht! Bloed was heilig bloed, want daar kwam leven uit voort, immers tijdens de zwangerschap bleef de menstruatie uit. Dus het kon niet anders of bloed moest de oorzaak en voorwaarde zijn voor nieuw leven. Niet alleen bijn de vrouw, maar in de hele natuur. Voor vruchtbaarheid was bloed nodig. De man was overbodig. De mens (man en vrouw) hadden beide een heilig ontzag voor deze magische krachten. De man was vol ontzag voor het mysterie dat de vrouw in zich had: uit haar kon leven geboren worden. Zij kon bloeden terwijl ze geen wond had!

De maan werd vereerd, boven de de zon. De hogepriesteres, de incarnatie van de Moedergodin, koos een mannelijke partner. Het huwelijk werd feestelijk gesloten. De 'koning' werd in de midzomernacht, waarna de kracht van de zon af nam, geofferd. Zijn bloed werd over de akkers verspreid om de vruchtbaarheid te vergroten.

Dan wordt ontdekt dat niet de maan, maar (ook) de man de een onmisbare rol speelt bij het krijgen van kinderen. Dit was een ®evolutionaire ontdekking die zijn weerga nog steeds niet kent en die de wereldgeschiedenis zou veranderen. De macht van de magie was voor het eerst gebroken!

Twee dingen zijn dan essentieel: de magie is voor het eerst gebroken en daardoor een groot deel van het ontzag en de dwang die het matriarchaat kon uitoefenen. En daarnaast : de man ontdekt dat een kind (ook) zijn kind is en dat geeft (o.a.) zijn zelfbewustzijn een onvergelijkbare 'push up'!

Het patriarchaat begint zijn kop op te steken. De mensenoffers verdwijnen langzamerhand.(Totdat het Christendom het in zekere zin weer invoert). Het vaderschap en de patriarchale lijn in de afstamming gaan een steeds zwaardere rol spelen.

De maan, symbool voor vrouwengodsdiensten (evenals bvb de slang) worden 'weggeschreven'of in een kwaad daglicht gesteld, de zon wordt de belangrijkste 'god', Godin Moeder Aarde wordt God de Vader, etc. etc.

Een belangrijke rol speelde ook de ontdekking van het geschreven woord. In matriarchaten werden regels en verhalen doorgegeven dmv gesproken verhalen en beelden. Na de ontdekking van de schrift konden ge- en verboden op schrift gesteld en verspreid worden. Als deze 'gedekt'worden door de toch nog alom aanwezige magische angst voor machtige goden die mensen konden straffen, kon mede daardoor de onderdrukking van de vrouw plaats gaan vinden.







uitroepteken
Balance
 
Berichten: 244
Geregistreerd: za 23 okt , 2004 11:11

Berichtdoor els » vr 07 jan , 2005 12:47

Ik mis de 'psychologische' component in de overgang van matriarchaat van patriarchaat.


Ik weet niet precies wat je bedoel met psychologische component, maar volgens mij wordt het patriarchaat noodzakelijkerwijs door onderdrukking in stand gehouden. In een matriarchaat kan ook wel onderdrukking bestaan, maar wat betreft het moederschap is dit niet noodzakelijk, omdat er nooit een misverstand kan bestaan over wie de moeder van een kind is.

Door de onderdrukking die het patriarchaat moet toepassen om zeker te stellen wie de vader is, worden mensen altijd in een soort onvrijheid en angst opgevoed, vooral vrouwen. Vrouwen moeten altijd bang zijn zwanger te worden, openlijk seks te hebben met mannen van hun keuze, seks te hebben met meer mannen als dat hun keuze is, kinderen lopen altijd de kans te hebben als bastaard uit de maatschappij te worden verstoten.

Mannen moeten hun agressie en jaloezie inzetten om ervoor te zorgen dat de vrouwen niet vrij over hun eigen baarmoeder kunnen beschikken. Dat wordt in het patriarchaat ook nog eens van mannen geëist, omdat mannen belachelijk worden gemaakt als ze hun vrouw niet onder de plak hebben, of als ze een vrouw hebben die meer sexuele partners heeft.

Vrouwen worden in de tang gehouden door geweld en geroddel. Dit heeft natuurlijk impact op de opvoeding van de kinderen. Het gevolg is een schizofrene maatschappij, waarin de kinderen al op jonge leeftijd worden gewend aan de onvrijheid die worden gesteld door tegennatuurlijke eisen. Daardoor is de kans groter dat mensen gewelddadig en agressief worden.

'Matriarchaat' is een minder vastomlijnd begrip, dus daar kun je niet zo snel over zeggen wat de gevolgen voor de hele maatschappij zijn. Maar ieder 'patriarchaat' is in eerste instantie gebaseerd op iets wat niet vanzelfsprekend is, namelijk honderd procent zeker vaderschap. En dat leidt altijd tot onderdrukking en ellende.

De maan, symbool voor vrouwengodsdiensten (evenals bvb de slang) worden 'weggeschreven'of in een kwaad daglicht gesteld, de zon wordt de belangrijkste 'god', Godin Moeder Aarde wordt God de Vader, etc. etc.


Ik dacht toch dat de maan een belangrijk hemellichaam was in de islam, een bij uitstek patriarchale godsdienst. Het jaar wordt zelfs gemeten aan de hand van de maan.

In matriarchaten werden regels en verhalen doorgegeven dmv gesproken verhalen en beelden. Na de ontdekking van de schrift konden ge- en verboden op schrift gesteld en verspreid worden. Als deze 'gedekt'worden door de toch nog alom aanwezige magische angst voor machtige goden die mensen konden straffen, kon mede daardoor de onderdrukking van de vrouw plaats gaan vinden.


Dat is inderdaad een manier waarop het gegaan zou kunnen zijn: het ene bijgeloof werd gewoon omgebogen in de richting van een ander bijgeloof, bijvoorbeeld door de betekenis van de symbolen te veranderen. Het bekende voorbeeld is natuurlijk de vrouwelijke wijsheid die de slang symboliseert, die in het verhaal over Adam en Eva wordt veranderd in de duivel. Een ander voorbeeld is de godin met als attribuut de vaas met het levenswater, die in de Griekse godsdienst zo wordt veranderd dat er ellende en ziekten voortkomen uit de vaas van Pandora. In de bijbel neemt Jezus haar taak over.
Het vrouwelijke wordt negatief gemaakt, en zo wordt de macht van vrouwen verbroken. Vrouwen hebben geen positieve referenties meer, alleen nog maar belachelijke. Het enige wat hun nog overblijft is het 'heilig huwelijk' en de prachtige taak van het baren van kinderen - voor de man.
els
Beheerder
 
Berichten: 3134
Geregistreerd: zo 14 jul , 2002 22:08
Woonplaats: Amsterdam

Berichtdoor Balance » vr 07 jan , 2005 16:13

els schreef:
Ik mis de 'psychologische' component in de overgang van matriarchaat van patriarchaat.


Ik weet niet precies wat je bedoel met psychologische component, maar volgens mij wordt het patriarchaat noodzakelijkerwijs door onderdrukking in stand gehouden. In een matriarchaat kan ook wel onderdrukking bestaan, maar wat betreft het moederschap is dit niet noodzakelijk, omdat er nooit een misverstand kan bestaan over wie de moeder van een kind is.

**** Vladivostok schreef in zijn bijdrage het bekende verhaal van de Indo-Europese groepen die de op dat moment hier aanwezige matriarchaten overvielen, onderdrukt hielden cq ermee assimileerden. De manier waarop dat gegaan is en de doelen die ze daarbij hadden beschrijf je hier. Wat ik met 'psychologische component'is niet DAT ze dat voor elkaar kregen maar HOE ze dat voor elkaar kregen. Ja, ik weet, met geweld, maar daarnaast werd er ook angst gezet met goden en dergelijke zaken. Ik was me er allang van bewust dat godsdienst een belangrijk middel is geweest om te onderdrukken, maar ik kom meer en meer tot de ontdekking dat mythologie, verhalen, goden en godinnen (de voorloper van godsdienst? - of is dat OOK godsdienst? - in elk geval zit er ontzettend veel mythologie in de godsdienstboeken) minstens zo erg gebruikt zijn om mensen angst aan te jagen en te onderdrukken.

- - - -

Door de onderdrukking die het patriarchaat moet toepassen om zeker te stellen wie de vader is, worden mensen altijd in een soort onvrijheid en angst opgevoed, vooral vrouwen. Vrouwen moeten altijd bang zijn zwanger te worden, openlijk seks te hebben met mannen van hun keuze, seks te hebben met meer mannen als dat hun keuze is, kinderen lopen altijd de kans te hebben als bastaard uit de maatschappij te worden verstoten.

**** Je hebt gelijk. Als je nog verder terugredeneert blijkt de 'ontdekking' en het behoud van 'bezit' en 'eigendom' (en dan de vererving daarvan - matrilineair of patrilineair) daar nog onder te liggen.


- - - -

Mannen moeten hun agressie en jaloezie inzetten om ervoor te zorgen dat de vrouwen niet vrij over hun eigen baarmoeder kunnen beschikken. Dat wordt in het patriarchaat ook nog eens van mannen geëist, omdat mannen belachelijk worden gemaakt als ze hun vrouw niet onder de plak hebben, of als ze een vrouw hebben die meer sexuele partners heeft.

Vrouwen worden in de tang gehouden door geweld en geroddel. Dit heeft natuurlijk impact op de opvoeding van de kinderen. Het gevolg is een schizofrene maatschappij, waarin de kinderen al op jonge leeftijd worden gewend aan de onvrijheid die worden gesteld door tegennatuurlijke eisen. Daardoor is de kans groter dat mensen gewelddadig en agressief worden.

**** Pfff. Ik weet, in een samenvatting vallen de nuances vaak weg, maar dit is jouw 'geloofsbelijdenis' geloof ik he?
(Smile)

- - - -

'Matriarchaat' is een minder vastomlijnd begrip, dus daar kun je niet zo snel over zeggen wat de gevolgen voor de hele maatschappij zijn. Maar ieder 'patriarchaat' is in eerste instantie gebaseerd op iets wat niet vanzelfsprekend is, namelijk honderd procent zeker vaderschap. En dat leidt altijd tot onderdrukking en ellende.


**** Heb jij er een verklaring voor waarom het matriarchaat, wat waarschijnlijk een stuk vredelievender, milieubewuster en vrolijker is, zo beperkt is gebleven tot een paar gemeenschappen in de hele wereld? M.a.w. de levensvatbaarheid van deze samenlevingsvorm (klinkt raar, maar je begrijpt wel wat ik bedoel denk ik) is kennelijk niet groot genoeg geweest. Het patriarchaat is in de 'survival of the fittest' (ook hier) kennelijk sterker geweest - maar is dat de enige factor denk je?

- - - -

De maan, symbool voor vrouwengodsdiensten (evenals bvb de slang) worden 'weggeschreven'of in een kwaad daglicht gesteld, de zon wordt de belangrijkste 'god', Godin Moeder Aarde wordt God de Vader, etc. etc.


Ik dacht toch dat de maan een belangrijk hemellichaam was in de islam, een bij uitstek patriarchale godsdienst. Het jaar wordt zelfs gemeten aan de hand van de maan.

**** Ja klopt. Kijk maar eens naar de nationale vlaggen van veel van die landen. (Overigens hebben ze een fout gemaakt heb ik gelezen - wat ze afbeelden is een zwarte maanschaduw die de zon gedeeltelijk verduistert). Of zou dat Freudiaans geweest zijn? Haha.

**** Het mooie daaraan vind ik dat het ze kennelijk nooit gelukt is de vrouwelijke component helemaal uit de 'Grote verhalen' weg te halen. Kennelijk is het vrouwen/godinnen-verhaal dan toch zo sterk dat het in de onderstroom toch altijd aanwezig is gebleven en al dan niet stiekum her en der toch steeds weer zijn kop op steekt, zodra het maar even kan. Op den duur komt het goed, de ontwikkelingen in het Westen zijn in elk geval al een stuk verder dan die in bvb het Nabij-Midden- en Verre Oosten en Afrika.


- - - -

In matriarchaten werden regels en verhalen doorgegeven dmv gesproken verhalen en beelden. Na de ontdekking van de schrift konden ge- en verboden op schrift gesteld en verspreid worden. Als deze 'gedekt'worden door de toch nog alom aanwezige magische angst voor machtige goden die mensen konden straffen, kon mede daardoor de onderdrukking van de vrouw plaats gaan vinden.


Dat is inderdaad een manier waarop het gegaan zou kunnen zijn: het ene bijgeloof werd gewoon omgebogen in de richting van een ander bijgeloof, bijvoorbeeld door de betekenis van de symbolen te veranderen. Het bekende voorbeeld is natuurlijk de vrouwelijke wijsheid die de slang symboliseert, die in het verhaal over Adam en Eva wordt veranderd in de duivel. Een ander voorbeeld is de godin met als attribuut de vaas met het levenswater, die in de Griekse godsdienst zo wordt veranderd dat er ellende en ziekten voortkomen uit de vaas van Pandora. In de bijbel neemt Jezus haar taak over.
Het vrouwelijke wordt negatief gemaakt, en zo wordt de macht van vrouwen verbroken. Vrouwen hebben geen positieve referenties meer, alleen nog maar belachelijke. Het enige wat hun nog overblijft is het 'heilig huwelijk' en de prachtige taak van het baren van kinderen - voor de man.

**** Je weet waarschijnlijk wel dat het verhaal dat Eva geschapen werd uit een rib van Adam uit een oudere mythe komt. (Enki?) Men heeft zich lang afgevraagd, waarom een rib Heb er talloze verklaringen voor gelezen. Een zegt bvb. dat een rib uit de 'zij' van Adam kwam en dat de vrouw dus aan de zijde van de man zou staan - en op gelijke hoogte. Dus bewust niet uit de voet of het hoofd van Adam, want dat zij betekenen dat zij onder of boven Adam zou staan.
Een andere verklaring vond ik ook treffend: bewust werd een rib genomen, omdat je je haast geen onbenulliger en misbaarder deel van het lichaam voor kunt stellen. En dat werd dan de vrouw.
Nu hoef ik jou zeker niet te vragen welke versie jij het aannemelijkst acht? Lol.

- - - -

Overigens wil ik meer 'werk'gaan maken (en me wat gaan toeleggen) op de Wijze Vrouwen Godinnen (Witte Wieven, Sophia, Athene, Crones, enz.), misschien een 'redelijk alternatief' voor de mannen-verhalen. Dan valt er wat te kiezen, nietwaar? (En ik ben niet eens een D66er!)
Balance
 
Berichten: 244
Geregistreerd: za 23 okt , 2004 11:11

Berichtdoor els » vr 07 jan , 2005 19:17

Ja, ik weet, met geweld, maar daarnaast werd er ook angst gezet met goden en dergelijke zaken. Ik was me er allang van bewust dat godsdienst een belangrijk middel is geweest om te onderdrukken,


Aahhh... daar had ik dus al op gereageerd.

**** Je hebt gelijk. Als je nog verder terugredeneert blijkt de 'ontdekking' en het behoud van 'bezit' en 'eigendom' (en dan de vererving daarvan - matrilineair of patrilineair) daar nog onder te liggen.


Gelukkig dat je mij gelijk geeft. Je moest eens weten hoeveel mensen ik al op de kast heb gejaagd met deze stelling. :D

Wat het erfrecht betreft: patrilineair erfrecht wil zeggen dat het bezit via de mannelijke lijn wordt doorgegeven, met alle ellende dus voor de vrouw die mannen moet baren.

Maar matrilineair erfrecht is mij minder duidelijk: gaat dit van moeder op dochter of van moeder op kind, of misschien van moeder op zoon? Ik heb wel eens gedacht dat het patriarchale erfrecht juist voortkwam vanuit de kift jegens vrouwen die de erflijn bepalen. Maar waarom zouden mannen zich daar erg druk over maken als het bezit gewoon werd doorgegeven naar alle kinderen?
Ook in matriarchaten kan 'vrouwenonderdrukking' bestaan, waarbij vrouwen onder de plak zitten van broers en ooms.

Ik begrijp niet precies hoe het patrilineair erfrecht is ontstaan, maar ik kan me ook voorstellen dat het een grote rol speelde bij het onstaan van het patriarchaat.

**** Pfff. Ik weet, in een samenvatting vallen de nuances vaak weg, maar dit is jouw 'geloofsbelijdenis' geloof ik he?


Nee, ik probeer de negatieve gevolgen van het patriarchaat ter discussie te stellen. Je moet ergens beginnen, dus ik poneer dit. :knipoog:

**** Heb jij er een verklaring voor waarom het matriarchaat, wat waarschijnlijk een stuk vredelievender, milieubewuster en vrolijker is, zo beperkt is gebleven tot een paar gemeenschappen in de hele wereld?


Daar heb ik ergens anders al iets over gezegd, ik weet niet meer waar. Het heeft er volgens mij mee te maken dat het patriarchaat vrouwen inzet om kinderen te baren tot ze er dood bij neervallen, zodat het patriarchaat zich snel verspreidt. Alle kinderen die tenslotte worden opgevoed binnen een patriarchale familie verspreiden die ideologie, of ze het ermee eens zijn of niet. Ook staat het patriarchaat polygamie alleen aan mannen toe. Dat werkt helemaal als een bevolkingsbom.

Op dit moment worden er in Amsterdam polygame islamitische huwelijken gesloten door moslims die het Nederlandse huwelijk niet erkennen, en die de islam hier willen uitbreiden. Ze voeren hier gewoon de islamitische wet uit, compleet met het uithuwelijken van meerdere (jonge) meisjes aan één man, en het opsluiten van vrouwen. We zullen daardoor snel gaan uitvinden waarom het patriarchaat zo succesvol is. Niet alleen omdat het zo werkt, maar ook omdat het een methode is: deze mensen doen het expres, met als doel de islam hier te verspreiden.

Heel fijn dat je dit niet ter discussie mag stellen. Bah. Wat mij betreft wordt het islamitische huwelijk hier niet alleen verboden, maar ook strafbaar gesteld.

Laatste punt waarom het patriarchaat zo 'succesvol' is: omdat vrouwen zich volledig aan het baren kunnen wijden. Ze mogen niets anders leren, ze mogen zich niet aan andere interesses overgeven. Vrouwen die niet in patriarchaal verband zijn opgegroeid ontwikkelen zich ook in andere dingen. Zij hebben helemaal geen tijd om vijf of tien kinderen te baren en groot te brengen.
Volgens de wet van het getal leggen zij het dus af zodra ergens een strikt patriarchale groep gaat werken aan zijn bevolkingsbom.

Ze verbieden dan ook voorbehoedsmiddelen, zorgen ervoor dat vrouwen jong trouwen en zo jong mogelijk beginnen met het krijgen van kinderen.

En natuurlijk wordt er haat gezaaid tegen de 'hoererij' van de niet-patriarchale, vrije vrouwen. Zolang die in de meerderheid zijn halen ze hierover hun schouders op, maar als ze in de minderheid raken is het afgelopen met de vrijheid.

Dit is in het kort mijn gedachte hierover. Ik wil er wel eens een stuk over schrijven, met voorbeelden uit de geschiedenis (denk bijv. aan de Griekse hetairen, die wel opleidingen konden volgen; zij kregen niet genoeg kinderen om hun opvattingen te verspreiden).

Op den duur komt het goed, de ontwikkelingen in het Westen zijn in elk geval al een stuk verder dan die in bvb het Nabij-Midden- en Verre Oosten en Afrika.


Het komt wel goed, maar dan moet je je er wel voor inzetten. Als je niets doet, verlies je het pleit gegarandeerd.

Bedankt voor je verklaringen van de rib-controverse. Ze hebben wel niets met de mythe van Enki en Ninhursaga te maken, want daar heeft het verhaal een heel ander verband. Ninhoersag baarde een dochter (Ninti) uit haar rib om Enki van de pijn aan zijn rib te helpen; zo baarde zij een reeks dochters. Ti betekent rib, maar ook leven; Eva betekent ook leven, dus er is wel een verband. Maar in de bijbel is dit toch heel anders geworden. Ik zag trouwens dat ik dit nog helemaal niet heb uitgewerkt. Het zit ergens in mijn hoofd, maar ik heb het nog niet opgeschreven. :O

Wat de mogelijkheid van het hoofd betreft: Athene kwam uit het hoofd van Zeus, maar Zeus werd er niet minder eigenwijs van. :hihi:
(En de vrouwen in Athene zaten zwaar onder de plak.)

Overigens wil ik meer 'werk'gaan maken (en me wat gaan toeleggen) op de Wijze Vrouwen Godinnen (Witte Wieven, Sophia, Athene, Crones, enz.), misschien een 'redelijk alternatief' voor de mannen-verhalen. Dan valt er wat te kiezen, nietwaar? (En ik ben niet eens een D66er!)


Helemaal mee eens! Daarom begon ik ook met deze website; zodat er iets te kiezen viel. (En ik ben niet eens gelovig. :p )
els
Beheerder
 
Berichten: 3134
Geregistreerd: zo 14 jul , 2002 22:08
Woonplaats: Amsterdam


Keer terug naar Wetenschap, filosofie en maatschappij



Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers. en 2 gasten

cron