Forum godinnen en beeldvorming
 weblog | godinnen | forum home ||

Meisjes en wiskunde

Archeologie, geschiedenis, ethiek, filosofie, maatschappelijke discussies, patriarchaat en matriarchaat enz.

Meisjes en wiskunde

Berichtdoor els » ma 07 jul , 2008 20:58

http://breinlogs.scilogs.be//index.php? ... 6#comments

from Kris Hardies, 29. Juni 2008, 18:12

Vrouwen zijn niet geïnteresseerd in wiskunde

Vrouwen zijn slecht in wiskunde

Vrouwen zijn niet geïnteresseerd in wiskunde omdat ze er slecht in zijn

Rudi Penne vroeg zich vorige maand op zijn Eos-blog Wiskunde is sexy af of het niet zo is dat 'de minderheidspositie van meisjes in de exacte wetenschappen eerder onnatuurlijk is en geforceerd door sociale en culturele normen'. Ik wil met dit blogbericht dieper ingaan op die bedenking.

'Natuurlijk' zijn er verschillen

Er bestaat een lange rij aan onderzoeken (e.g. Penner & Paret, 2008) waaruit blijkt dat mannen (lichtjes) beter scoren op testen die wiskundige vaardigheden trachten te meten. Al te vaak is echter (zeker in de niet-wetenschappelijke literatuur) verondersteld dat die teruggevonden verschillen het gevolg waren van het ene of andere 'natuurlijke voordeel'. Dat er met andere woorden een sekseverschil bestaat. Nog maar in december 2004 veroorzaakte de toenmalige rector van Harvard, Lawrence H. Summers, een kleine academische rel toen hij suggereerde dat de achterstand van vrouwen in de wetenschappen en wiskunde (deels) te wijten zou zijn aan een aangeboren verschil tussen de geslachten. Zijn uitlating veroorzaakte zo een storm aan boze reacties dat hij zich al snel nuanceerde en verontschuldigde, maar 'heeft hij misschien geen ongelijk' vroegen en vragen velen zich af.

Wat een feit is, is de minderheidspositie van vrouwen in het wiskundige en wetenschappelijke veld. Tijdens het schooljaar 2006-2007 volgde 48% van de jongens uit het laatste jaar ASO een wiskundige studierichting (bijvoorbeeld Economie-Wiskunde) tegenover slechts 31% van de meisjes. De verschillen kwamen het meest frappant tot uiting in de studierichting Wetenschappen-Wiskunde: die werd door 28% van de jongens uit het laatste jaar van het ASO gevolgd terwijl amper 14% van de meisjes deze richting volgde. Die trend zet zich uiteraard door in het hoger onderwijs waar tijdens het schooljaar 2007-2008 in Vlaanderen van de bachelorstudenten wiskunde er 182 mannen en 130 vrouwen waren terwijl er 32 mannelijke en 26 vrouwelijke masterstudenten waren (onder statistici was de verhouding 110 tegenover 38).

Betekent dat nu dat mannen beter in wiskunde zijn dan vrouwen? Wie al te voortvarend is, beantwoordt die vraag al gauw positief. Is het immers niet zo dat er een positieve relatie bestaat tussen intelligentie en schoolprestaties en is het niet zo dat studiekeuzes beïnvloed worden door interesses en voorkeuren. Dat is inderdaad zo. Is het dan ook niet zo dat, met de woorden van computerwetenschapper David Gelernter (1999), they [women] must be choosing not to enter, presumably because they don't want to; presumably because (by and large) they don't like these fields or (on average) don't tend to excel in them, which is nearly the same thing.

Of toch niet 'natuurlijk'

Reeds bij het minder presteren van meisjes in wiskundige en wetenschappelijke aangelegenheden kunnen ernstige vraagtekens geplaatst worden. Meta-analyses geven immers aan dat de verschillen tussen jongens en meisjes quasi zonder uitzondering een omvang hebben die ergens gelegen is tussen onbestaande en quasi onbestaande (Hyde, 2005). En dat geldt ook voor de verschillen in wiskundige prestaties (Hyde & Linn, 2006). Gelernter heeft inderdaad gelijk dat meisjes wiskunde niet leuk vinden. Meisjes hebben inderdaad negatievere attitudes ten aanzien van wiskunde: ze vinden het minder belangrijk, minder bruikbaar en minder aangenaam dan jongens (Hamilton, 2008). Hoe komt dat echter? Is dat inderdaad omdat ze er minder goed in zijn en omdat iets niet leuk vinden quasi hetzelfde is als er niet goed in zijn?

Neen. Het feit dat jongens en wetenschap tot op heden een geslaagdere combinatie is gebleken dan meisjes en wiskunde heeft andere dan 'natuurlijke' oorzaken. De oorzaak is niet sekse, maar gender. Het is in de eerste plaats het gevolg van het stereotiepe geloof dat meisjes en wiskunde geen geslaagde combinatie vormen. Een geloof dat zowel bij henzelf aanwezig is als bij anderen.

Wiskunde = man dus vrouw ≠ wiskunde

Vrouwen blijken volgens tal van onderzoeken (e.g. O'Laughlin & Brubaker, 1998; Miller & Bichsel, 2004) een relatief negatieve kijk te hebben op hun eigen prestaties in vergelijking met mannen, niettegenstaande hun prestaties niet verschillen. Dergelijke attitudes veroorzaken angstreacties. Een bijzondere variant hiervan is de zogenaamde 'stereotiepe bedreiging'. Het bestaan van een stereotype leidt tot verhoogde prestatieangst bij diegenen die een taak dienen uit te voeren waarvan gedacht wordt dat hun groep er niet gekwalificeerd voor is (bijv. vrouwen en wiskunde). De meta-analyse van Signorella en Jamison (1986) concludeerde dat er bij vrouwen een consistent en significant verband bestaat tussen hun zelfbeeld en cognitieve prestaties. Zelfidentificatie als vrouw ondermijnt de wiskundige verlangens, verwachtingen en vermogens omdat wiskunde mannelijk is (Nosek; Banaji & Greenwald, 2002). Het is daarom niet verwonderlijk dat de onderschatting van wiskundige prestaties en wiskundige vermogens door vrouwen welgedocumenteerd is (Spencer; Steele & Quinn, 1999). Het verklaart ook waarom Aziatische vrouwen beter scoren op wiskundige testen wanneer ze zich in de eerste plaats als Aziaat identificeren dan wanneer ze zich in de eerste plaats als vrouw identificeren (Shih; Pittinsky & Ambady, 1999). Stereotiepen beïnvloeden het zelfbeeld en het gedrag van de gestereotypeerde individuen. De wiskundige verwachtingen, voorkeuren en prestaties van vrouwen worden daardoor beïnvloedt door hun impliciete stereotypering als vrouw ('ik ben vrouw dus wiskunde is niets voor mij'). Samengevat, het bestaan van het stereotiepe beeld dat vrouwen en wiskunde niet goed samen gaan ondermijnt (onbewust) hun verlangen om wiskundige prestaties na te jagen (Kiefer & Sekaquaptewa, 2007).

Vrouwen zien die opvattingen en vooroordelen bovendien bevestigd, gedragen en gestimuleerd worden door hun omgeving want ook die gelooft dat meisjes en wiskunde een weinig geslaagde combinatie vormen. Zo schrijven leerkrachten bijvoorbeeld de wiskundige prestaties van meisjes eerder toe aan moeite/inspanning terwijl ze de wiskundige prestaties van jongens eerder toeschrijven aan hun aanleg/talent (Hamilton, 2008). Die verschillende benadering is belangrijk omdat de inspanningen die men kan leveren per definitie een natuurlijke limiet kennen, in tegenstelling tot talent. Jongens worden daarom meer gestimuleerd tot het ontplooien van hun wiskundige capaciteiten en zien interesse in wiskundige bezigheden daarom gestimuleerd wat resulteert in een vicieuze cirkel van stimuli en respons.

Man = vrouw = wiskunde

Het werd reeds gesuggereerd door Dawkins (1976) dat de verbluffende variëteit in de menselijke levenswijze aangeeft dat deze grotendeels bepaald wordt door culturele factoren (eerder dan door genetische). Er is geen reden om aan te nemen dat dit niet zou gelden voor wiskundige prestaties. Integendeel, het feit dat in samenlevingen met grotere gender-gelijkheid verschillen in wiskundige prestaties tussen jongens en meisjes geëlimineerd blijken te worden (Guiso, 2008) laat weinig heel van de veronderstelling van een 'natuurlijk verschil'.

Vrouwen hebben 'vanuit nature' evenveel potentie om briljante wiskundigen te worden als mannen, zolang wij en zij dat maar willen geloven: Hos successus alit possunt quia posse videntur (Vergilius, Aeneis, vol. 5, 231).


Referenties bij het stuk:

Dawkins, Richard (1978) The Selfish Gene

Gelernter, David (1999) Women and science at Yale. In: The Weekly Standard, June 21, pp. 11-12

Guiso, Luigi et al. (2008) Culture, Gender, and Math. In: Science, 320, 5880, pp. 1164-1165

Miller, H. & J. Bichsel (2004) Anxiety, working memory, gender, and math performance. In: Personality and Individual Differences, 37, 3, pp. 591-606

Hamilton, Colin (2008) Cognition and sex differences. Basingstoke, Palgrave Macmilla, 282 pp.
Hyde, Janet Shibley (2005) The Gender Similarities Hypothesis. In: American Psychologist, 60, 6, pp. 581-592

Hyde, Janet Shibley & Marcia C. Linn (2006) Gender Similarities in Mathematics and Science. In: Science, 314, 5799, pp. 599 - 600

Kiefer, Amy K. & Denise Sekaquaptewa (2007) Implicit stereotypes and women's math performance: How implicit gender-math stereotypes influence women's susceptibility to stereotype threat. In: Journal of Experimental Social Psychology, 43, pp. 825–832

Miller, Heather & Jacqueline Bichsel (2004) Anxiety, working memory, gender, and math performance. In: Personality and Individual Differences, 37, 3, pp. 591–606

Nosek, Brian A.; Mahzarin R. Banaji & Anthony G. Greenwald (2002) Math = Male, Me = Female, Therefore Math ≠ Me. In: Journal of Personality and Social Psychology, 83, 1, pp. 44-59

O'Laughlin, E.M. & B.S. Brubaker (1998) Use of landmarks in cognitive mapping: Gender differences in self report versus performance. In: Personality and Individual Differences, 24, 5, pp. 595-601

Penner, Andrew M. & Marcel Paret (2008) Gender differences in mathematics achievement: Exploring the early grades and the extremes. In: Social Science Research, 37, 1, pp. 239–253

Shih, Margaret; Todd L. Pittinsky & Nalini Ambady (1999) Stereotype Susceptibility: Identity Salience and Shifts in Quantitative Performance. In: Psychological Science, 10, 1, pp. 80-83

Signorella, M.L. & W. Jamison (1986) Masculinity, Femininity, Androgyny, and Cognitive Performance: A Meta-Analysis. In: Psychological Bulletin, 100, 2, pp. 207-228
Spencer, Stephen; Claude Steele, & Diane Quinn (1999) Stereotype Threat and Women's Math Performance. In: Journal of Experimental Social Psychology, 35, 1, pp. 4-28
els
Beheerder
 
Berichten: 3134
Geregistreerd: zo 14 jul , 2002 22:08
Woonplaats: Amsterdam

Berichtdoor els » ma 07 jul , 2008 21:01

Blij te zien dat er ook nog mensen zijn die tegen alle stereotiepen en vooroordelen oproeien, ondanks de druk om mensen te blijven beoordelen volgens de opgelegde rolpatronen. :hartje:
els
Beheerder
 
Berichten: 3134
Geregistreerd: zo 14 jul , 2002 22:08
Woonplaats: Amsterdam


Keer terug naar Wetenschap, filosofie en maatschappij



Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers. en 2 gasten

cron