Sharia in Canada

[els]

[url=http://www.nrc.nl/buitenland/artikel/1078811937128.html]http://www.nrc.nl/buitenland/artikel/
1078811937128.html[/url]

Shari'a in Canada

Canada experimenteert 'op een cultuurgevoelige manier' met de shari'a, het islamitisch recht. Het antwoord van Canadese moslims op een overbelast rechtssysteem.

Door onze correspondent Frank Kuin

TORONTO, 9 MAART. Canadese moslims met huwelijksproblemen of andere civiele geschillen kunnen zich binnenkort onderwerpen aan arbitrage door islamitische bemiddelaars volgens principes van de shari'a, het islamitisch recht. Canadese rechters zullen de bindende uitspraken van dergelijke arbiters bekrachtigen, op voorwaarde dat ze in overeenstemming zijn met Canadese wetten en rechtsprincipes, waaronder gelijkheid van man en vrouw.

Een formeel arbitragetribunaal voor de moslimgemeenschap in de Canadese provincie Ontario is dit jaar officieel gevormd, zegt initiatiefnemer Syed Mumtaz Ali, een gepensioneerde islamitische jurist, in Mississauga, een voorstad van Toronto. Het orgaan, het Islamic Institute of Civil Justice, wil met ingang van deze maand geschillen binnen de moslimgemeenschap op een cultuurgevoelige manier beslechten, ondanks kritiek van tegenstanders dat de shari'a niet thuishoort in Canada. Van de 32 miljoen Canadezen zijn 260.000 moslim.

Volgens die tegenstanders overschrijdt het gebruik van islamitische beginselen in de rechtspraak de grens van het toelaatbare in een multiculturele samenleving - zelfs in Canada, waar van het dragen van religieuze hoofdbedekkingen geen punt wordt gemaakt. Maar, zegt Mumtaz Ali, ,,alles is er klaar voor''. De rechtsgeleerde en hoofd van het Canadese Genootschap van Moslims wijst erop dat het initiatief een formalisering is van bemiddeling op het gebied van echtscheidingen en erfenissen door imams en islamitische juristen die nu al informeel geschiedt. ,,We hebben alleen nog geen accommodatie om ons te vestigen en ons werk te doen. Maar we zijn met onmiddellijke ingang in de business van bemiddeling en arbitrage.''

Het Islamitisch Instituut voor Civiel Recht, dat civiele geschillen zal behandelen op basis van vrijwilligheid van alle betrokkenen, speelt in op een algemene trend in het overbelaste Canadese rechtssysteem om zaken te schikken voordat ze door de rechter worden gehoord. Zo kan een echtscheidingszaak sneller en goedkoper worden afgehandeld door een arbiter; de rechtbank hoeft de uitkomst alleen nog maar te ratificeren. In andere geloofsgemeenschappen, zoals de katholieke en de joodse, is het niet ongebruikelijk om een priester of rabbijn te betrekken bij de bemiddeling in zulke zaken, zegt Don Short, een expert op het gebied van zogenoemde 'alternative dispute resolution' in Canada. ,,De arbitragewet bepaalt dat partijen vrijwillig kunnen besluiten om hun geschillen te laten arbitreren door een derde partij met expertise op een bepaald gebied'', aldus Short. ,,Vroeger lieten de rechtbanken dat niet toe, maar het rechtssysteem is te druk geworden en arbitrage is nu aanvaardbaar, met dien verstande dat het proces dient te voldoen aan de Canadese wet.'' Daarom leidt de voorgenomen toepassing van de shari'a tot kritiek.

Tegenstanders wijzen erop dat elementen van de shari'a - vooral ongelijkheid van man en vrouw bij echtscheidingen en erfrecht - niet te verenigen zijn met de rechtswaarden in een westerse democratie.

,,Veel Canadese moslims zijn hun thuisland ontvlucht om vrij te zijn van tirannieke regimes met wetten die op extreme en vaak vrouwonvriendelijke wijze kunnen worden geïnterpreteerd'', reageerde de Calgary Herald in een hoofdartikel. ,,De vorming van een vergelijkbaar systeem hier dreigt de gelijkheid te ondermijnen die zij als Canadese burgers zouden moeten genieten.'' Een briefschrijver in de Edmonton Journal sprak van ,,een eerste stap op weg naar juridische apartheid.''

Dat is onzin, zegt Irfan Syed, voorzitter van de Vereniging van Moslimadvocaten in Toronto. Volgens hem is de kritiek overdreven. ,,Mensen verliezen uit het oog dat er zaken zijn waarbij het van belang is om de culturele en juridische context te begrijpen'', zegt hij. ,,De meeste rechters in Canada zijn mannelijk, blank en behoren tot de meerderheidsreligie. Hoe leg je dan de culturele achtergrond van een immigrantengroep uit, met name wanneer het gaat om het afdwingen van een overeenkomst die is gebaseerd op een religieuze plicht?''

De twee voornaamste voorbeelden van zaken in die sfeer zijn echtscheidingen en geschillen over erfenissen. Volgens de shari'a kan daarbij een groter aandeel van de bezittingen worden toegekend aan mannelijke betrokkenen, omdat zij verantwoordelijkheid dragen voor ouders en broers of zussen. ,,Bij een scheiding kan worden besloten dat onder islamitisch recht de vrouw een derde of een kwart van de bezittingen krijgt, in plaats van de helft,'' zegt Syed. ,,Is dat zo buitensporig als de redenering van de arbiter is dat de man ook zijn ouders en ongetrouwde zussen moet onderhouden?''

Jazeker, meent Alia Hogben, voorzitter van de Canadese Raad van Moslimvrouwen en een van de felste tegenstanders van het Islamitisch Instituut voor Civiel Recht. ,,Een Canadese vrouw die naar de rechter stapt krijgt waarschijnlijk de helft van het pensioen van haar echtgenoot bij een scheiding'', zegt zij. ,,Waarom zou een moslimvrouw dat niet moeten krijgen als ze de zaak liet arbitreren volgens de shari'a?''

Voorstanders van het arbitrage-initiatief benadrukken dat beide partijen in een geschil zich volkomen vrijwillig aan het proces onderwerpen, en dat het vrouwen vrijstaat om in plaats daarvan naar de rechter te stappen. Maar dat argument wil er bij Hogben niet in. ,,Een meerderheid van de islamitische vrouwen is religieus,'' zegt ze. ,,Dus als het gepresenteerd wordt als een religieuze plicht om de zaak te laten arbitreren volgens de shari'a, dan zijn wij bang dat vrouwen zich daardoor laten overreden.''

Volgens Mohamed Elmasry, president van het Canadees Islamitisch Congres verdient het arbitrageorgaan een kans, omdat het de gemeenschap geld, tijd en trauma's kan besparen bij de oplossing van geschillen. ,,Als mensen de indruk krijgen dat het instituut vrouwen benadeelt of op een andere manier slordig werk aflevert, dan komt niemand er op af.''

,,Maar waarom moeten we de shari'a naar Canada halen?'', zegt Hogben. ,,De Canadese wet is al genoeg in overeenstemming met islamitische waarden als sociale rechtvaardigheid, gelijkheid en eerlijkheid'', vindt zij. Volgens Hogben probeert het arbitrage-initiatief ,,misbruik'' te maken van het Canadese model van multiculturalisme. ,,De wet moet boven culturele ideeën en gebruiken staan die mensen hier naartoe brengen. Als Canadese moslims hebben we ons te houden aan de wetten van dit land.''

9 maart 2000

[els]

Canadese rechters zullen de bindende uitspraken van dergelijke arbiters bekrachtigen, op voorwaarde dat ze in overeenstemming zijn met Canadese wetten en rechtsprincipes, waaronder gelijkheid van man en vrouw.

Dit is meteen al onmogelijk, want de essentie van de sharia is juist ongelijkheid van man en vrouw. Als je gelijkheid van man en vrouw als eis stelt, heb je geen sharia meer.

Maar, zegt Mumtaz Ali, ,,alles is er klaar voor''. De rechtsgeleerde en hoofd van het Canadese Genootschap van Moslims wijst erop dat het initiatief een formalisering is van bemiddeling op het gebied van echtscheidingen en erfenissen door imams en islamitische juristen die nu al informeel geschiedt.

Als de sharia 'informeel' al wordt uitgevoerd, moet je daar onmiddellijk wat aan doen, in plaats van deze vorm van discriminatie legaal te maken.

Irfan Syed, voorzitter van de Vereniging van Moslimadvocaten in Toronto:
,,De meeste rechters in Canada zijn mannelijk, blank en behoren tot de meerderheidsreligie. Hoe leg je dan de culturele achtergrond van een immigrantengroep uit, met name wanneer het gaat om het afdwingen van een overeenkomst die is gebaseerd op een religieuze plicht?''

Merkwaardig. Dus het feit dat er ongelijkheid bestaat moet legitimeren dat je een discriminerende wet zou moeten toestaan. Irfan Syed begrijpt blijkbaar niet dat wetten moeten dienen om mensen te beschermen tegen discriminatie, die moeilijk is uit te roeien.

,,Bij een scheiding kan worden besloten dat onder islamitisch recht de vrouw een derde of een kwart van de bezittingen krijgt, in plaats van de helft,'' zegt Syed. ,,Is dat zo buitensporig als de redenering van de arbiter is dat de man ook zijn ouders en ongetrouwde zussen moet onderhouden?''

Het stokpaardje van sharia-verdedigers als zij moeten uitleggen waarom vrouwen nauwelijks iets erven: mannen moeten hun familie onderhouden. De werkelijkheid is dat vrouwen overal ter wereld hun familie onderhouden met al het geld dat ze hebben. Wat mannen doen als zij al het geld hebben, en vooral in de islam is dit vastgelegd, is de vrouw zoveel geld geven als zij nodig heeft om het gezin eten en kleding te verschaffen. De rest mag de man zelf houden.

Het is al zo vaak aangetoond dat vrouwen het meeste van hun geld en bezittingen besteden aan het welzijn van de familie dat deze onzinredenering om vrouwen minder te laten erven naar het land der fabelen kan worden verwezen.

De werkelijke reden om vrouwen minder te laten erven is ervoor te zorgen dat zij zo afhankelijk mogelijk van hun mannelijke familieleden zullen blijven.

Bovendien: deze uitspraak van de heer Syed bewijst dat in de sharia rechtsongelijkheid centraal staat, en dat je dus nooit kan zeggen dat de sharia mag, mits de Canadese rechtsgelijkheid tussen man en vrouw gehandhaafd blijft.

,,Maar waarom moeten we de shari'a naar Canada halen?'', zegt Hogben. ,,De Canadese wet is al genoeg in overeenstemming met islamitische waarden als sociale rechtvaardigheid, gelijkheid en eerlijkheid'', vindt zij.

Nou breekt mijn klomp. Over welke rechtvaardigheid, gelijkheid en eerlijkheid heeft Hogben het nou precies?

= Vrouwen mogen worden verstoten en na hun verstoting drie maanden worden vastgehouden, zelfs opgesloten, opdat de echtgenoot het eventuele kind in de baarmoeder van de verstoten vrouw kan afnemen. Zelf heeft ze geen recht op echtscheiding, hoewel ze in incidentele gevallen, en alleen als haar echtgenoot toestemming geeft, zichzelf mag 'vrijkopen'. Dit is onrechtvaardig.
= Mannen zijn superieur, en de vrouw moet de man gehoorzamen. Mannen zijn de voogd van hun vrouw. 'Rebelleert' de vrouw tegen deze ongelijkheid, dan heeft de man het recht haar te slaan. Dit is oneerlijk. Eigenlijk is 'bizar' een beter woord. Wat voor godsdienst geeft nu een man het recht zijn 'rebellerende' vrouw te slaan?
= Vrouwen erven minder, hun getuigenis is minder waard dan die van de man, als ze al mag getuigen, ze mogen niet vrij reizen of het land verlaten zonder toestemming van hun man, en de man is boven de vrouw geplaatst. Dit is ongelijkheid.

[els]

,,Veel Canadese moslims zijn hun thuisland ontvlucht om vrij te zijn van tirannieke regimes met wetten die op extreme en vaak vrouwonvriendelijke wijze kunnen worden geïnterpreteerd'', reageerde de Calgary Herald in een hoofdartikel.

Dit is precies het probleem waarmee veel Marokkaanse vrouwen in Nederland zitten. In Marokko is het familierecht gebaseerd op de sharia, en de echtscheidingswet is dus erg nadelig voor vrouwen. De vrouwen kunnen in Nederland weliswaar scheiden, maar omdat ze hun Marokkaanse paspoort houden, vallen ze ook onder de islamitische wetgeving. Dat levert allerlei problemen op. Volgens de islamitische wet zijn ze bijvoorbeeld helemaal niet gescheiden, dus als ze hertrouwen, worden ze tijdens een familiebezoek opgepakt voor bigamie. Hun man kan intussen gewoon hertrouwen, want polygamie is toegestaan volgens de sharia.

Nu men in Marokko tracht de wet te versoepelen, en de Nederlandse echtscheiding in Marokko misschien zal worden erkend, worden een aantal van deze zaken op een rijtje gezet.

Nog steeds zijn er 6000 Marokkaanse vrouwen in Nederland die wachten op een rechtvaardige juridische afwikkeling en erkenning van hun echtscheiding. Deze vrouwen zitten tussen wal en schip en kunnen nauwelijks door met hun leven, doordat de Marokkaanse wetgeving deze vrouwen grote beperkingen oplegt. Staatsrechtelijk zijn Marokkaanse burgers namelijk wereldwijd, dus ook in Nederland (door het Marokkaanse nationaliteitsbeginsel) onderworpen aan de Marokkaanse wetgeving. Met name Marokkaanse vrouwen zijn hiervan de dupe in vele opzichten.

De Marokkaanse vrouwen Vereniging Nederland (MVVN) vecht al meer dan twintig jaar voor gelijkberechtiging en juridische positieversterking van deze vrouwen.

Terwijl ze hier notabene gelijke rechten hebben. Het probleem is dat ze geen Nederlander willen zijn. Ik weet overigens niet hoe het zit voor vrouwen die hun Marokkaanse paspoort opzeggen.

Maar het is dus bizar om in het westen een discriminerend wetssysteem in te voeren waar zelfs hier vrouwen het slachtoffer van zijn, en waar velen zich hard tegen verzetten.

[els]

[url=http://nation.ittefaq.com/artman/publish/article_12116.shtml]http://nation.ittefaq.com/artman/
publish/article_12116.shtml[/url]

Hoe het recht wordt vertrapt
Door V Radhika
6 september, 2004, 11:51

Onlangs maakte de regering in de Canadese hoofdstad Ontario bekend dat het plannen zou bekijken om de islamitische wet voor het regelen van familiezaken in te voeren. Hoewel dit niet precies was wat Homa Arjamand, Coördinator van de Internationale Campagne tegen de sharia in Canada, en andere vrouwen wilden horen, getuigt het feit dat de regering instemde met het opnieuw bekijken van een kleine overwinning. Activisten als Arjomand en Alia Hogben van de Canadian Council for Muslim Women (CCMS) zagen het plan liever helemaal verdwijnen.

Op 10 juni 2004 zei Attorney-General Michael Bryant: "We bekijken wat de opties zijn, ons bewust zijnd van het feit dat het (een instituut dat de toepassing van de sharia voorbereidt) pas later in dit jaar zal kunnen functioneren..."

De controverse rees nadat het Islamitisch Instituut voor Civiel Recht verzocht een islamitisch shariahof op te mogen zetten in Ontario. Deze eis houdt in dat zaken betreffende huwelijk, familie en het zakenleven zouden worden geregeld volgens de sharia, een lichaam van wetten en regels die 'door god zijn neergelegd' in de koran, en niet door de Canadese wetten.
In oktober 2003 diende het instituut, dat wordt voorgezeten door de gepensioneerde advocaat Mumtaz Ali, het verzoek hiertoe in bij de regering. En toestemming werd verleend onder de aegis van de Arbitration Act 1001, dat religieuze groeperingen in Ontario toestaat familiezaken te regelen. Hassidische joden regelden al jaren hun geschillen in overeenstemming met de joodse wet, evenals Katholieken en Ishmaelitische moslims. De enige bepaling hierbij is dat de rechterlijke uitspraken, die bindend zijn, in overeenstemming moeten zijn met de Canadese wet en het Canadese recht.

Ali betoogt dat deze bepaling een einde zou maken aan misverstanden omtrent het lot van de vrouwenrechten. In feite beweert hij dat aangaande onderwerpen als scheiding en erfenissen de islamitische wet vrouwen meer rechten geeft dan de seculiere Canadese wet. "Moslimvrouwen", orakelde hij, "kunnen het beste hebben van beide werelden."

Arjomand en Hogben zijn het hier echter totaal niet mee eens. Dergelijke hoven, zeggen zei, zijn nadelig voor de belangen van vrouwen; en ze zijn niet nodig als vrouwen toegang hebben tot het progressieve Canadese wetssysteem dat de gelijkberechtiging van vrouwen waarborgt. Ook wijzen ze de bewering af van voorstanders van het shariarecht dat het deelnemen door vrouwen aan deze rechtszaken geheel vrijwillig zal zijn. De activisten betogen dat het zeer waarschijnlijk is dat de vrouwen door de gemeenschap en de familie onder druk worden gezet om aan de islamitische gerechtshoven deel te nemen.

Het meeste risico lopen jonge immigranten uit het Middenoosten en Noordafrika, waar de sharia gedurende het hele leven wordt gebruikt hen te onderwerpen. "Als de shariahoven hier (in Canada) zouden functioneren," zegt Arjomand, "zouden vele vrouwen maatschappelijk en psychologisch onder druk worden gezet hieraan deel te nemen. Weigeren zou verstoting door de familie en de gemeenschap inhouden, of erger."

Arjomand gebruikt haar ervaring als tijdelijk raadsvrouw voor vrouwen, met name immigrantenvrouwen en vluchtelingen, van wie er vele uit landen komen waar de sharia wordt toegepast, om haar stelling te ondersteunen. Deze voormalige professor medicijnen in Iran werd gedwongen haar land te ontvluchten. Haar familie kwam in 1989 als vluchteling in Canada aan.

"Vrouwen zijn niet gelijk onder de sharia," zei Arjomand, "en gaat daarom tegen de Canadese wetten en waarden in." Zij en andere activisten ontmoetten vertegenwoordigers van de regering om hun ideeën uiteen te zetten. In een brief van 7 mei, geadresseerd aan Arjomand, erkende John Gregory, algemeen raadsman van het ministerie van Justitie, "de onderdrukking die sommige moslimvrouwen in Canada ervaren. Maar dat was geen reden om het Islamitisch Instituut het recht te ontzeggen gebruik te maken van de Arbitration Act," zei hij.

Voorzitter van de CCMX Alia Hogben, die is geboren in India, ontving een soorgelijk antwoord. Hogben is een toegewijde moslim, in tegenstelling tot Arjomand, die atheïstisch is. Maar de beweging tegen de islamitische gerechtshoven bracht vrouwen uit het hele spectrum bij elkaar. Hogben zei dat er genoeg gedocumenteerd onderzoek bestaat om aan te tonen dat overal waar de sharia wordt toegepast, 'deze niet vóór de vrouwen is'. Als de Canadese wet dezelfde grondslagen heeft als de basisprincipes van de islam, als compassie, maatschappelijk recht, en gelijkheid voor vrouwen, waarom zouden we dan op zoek moeten naar "een ander rechtssysteem dat controversieel is"?

De twee vrouwen gaan een stap verder en vragen om een heronderzoek van de Arbitration Act om familiezaken hier niet langer onder te laten vallen. Ze houden zich bezig met het belichten van de tekortkomingen van deze wet, en betogen dat zaken waarin vrouwen en kinderen partij zijn onder het familierecht zouden moeten vallen, en niet onder Arbitration Act. Vrouwen hebben de mogelijkheid in een beroep te gaan tegen een uitspraak van een arbitragehof. "Maar in dat geval", aldus Arjomand, "moeten ze dit doen binnen een korte, vastgestelde tijd. En de meeste vrouwen, die nog in trauma zijn, zijn fysiek, emotioneel noch financeel in een positie om hierop een beroep te doen."

Arjomand gaat zover te zeggen dat de regering in Ontario het ermee eens is de rechten van Canadese moslimvrouwen te laten vertrappen uit angst om de mannelijke leiders van de gemeenschap te beledigen. Ze is ook sceptisch vanwege de veronderstelling dat besluiten die ingaan tegen de Canadese wet door deze hoven zullen gaan voorkomen.

Activiteiten die door de sharia worden goedgekeurd maar illegaal zijn komen voor in Toronto, zegt ze. Moslimvrouwen worden mishandeld, maar ze durven dit niet te rapporteren, en ook komt bigamie voor. Bovendien heeft ze onder haar cliënten twee 14-jarige meisjes, die in 2003 werden uitgehuwelijkt aan oudere mannen, in weerwil van de Canadese wet, die trouwen verbiedt voor de leeftijd van 16 jaar.

Dus wat is eigenlijk het belang van de sharia? Ali zegt, "Het leven volgens de religieuze wet is ons hele leven." In het toestaan van de sharia laat de regering in Ontario zich zien als de meest verlichte van de hele wereld. "Dit is de multicultuur van mijn vriend Pierre Trudeau", voegt hij hieraan toe.

Een drogredenering, reageert Hogben. "De multicultuur was nooit bedoeld om de gelijke rechten van een groep weg te nemen, in dit geval van moslimvrouwen." En Arjomand gaat nog een stap verder en betoogt dat het spook van multicultuur vaak leidt tot afzondering van gemeenschappen, en hen weerhoudt deel te nemen aan de hoofdstroom.

"Godsdienst en staat moeten gescheiden blijven", zegt Arjomand. "Je geloof moet je voor jezelf houden, in je moskee, in je kerk of je tempel. Wij (Canada) moeten een seculier land blijven, zonder aparte regels voor sommige groepen, niet als deze vrouwen discrimineren."

Terwijl de recente bekendmaking van het herzien optimisme bij de activisten teweeg bracht, voelen ze zich niet voldaan. Zowel de Campaign en de CCMW houden zich op dit moment bezig met het voorbereiden van activiteiten om de druk te verhogen deze maatregel tegen te houden. Een internetcampagne om een einde te maken aan de islamitische gerechtshoven heeft al de steun van meer dan 3000 mensen.

© Copyright 2003 by The New Nation

[els]

Ook in Europa wordt de sharia clandestien toegepast. Tijdens een bijeenkomst van moslimvrouwen in Frankrijk vertelde een vrouw over imams die jonge meisjes aan oudere mannen uithuwelijkten. Zij zeiden, zoek maar een leuk meisje uit, wij regelen het huwelijk wel, en als ze niet bevalt, neem je er nog eentje bij. Steeds duiken er verhalen op van vrouwen en meisjes die door hun familie of man in hun huizen worden opgesloten. Meestal treedt dit aan het licht als er iets misging tijdens een ontsnappingspoging, of als de vrouw door ernstige mishandeling in het ziekenhuis terecht kwam. Volledige opsluiting van vrouwen in hun huizen wordt aanbevolen in de koran.

Vanwege het sektarische karakter van de islam komen dergelijke verhalen maar moeizaam naar buiten. Als het niet meer te ontkennen is, luidt het betoog dat het om niet-islamitisch gedrag gaat. Net maakte bijvoorbeeld de beweging Milli Görüs bekend dat zij het slaan van vrouwen zal gaan verbieden. In plaats van te zeggen dat dit een van misstanden is van de islam, en het bewijs van vrouwenonderdrukking, werd er gezegd dat de koran alleen 'corrigerende tikken' toelaat. Nergens staat er echter in de koran 'tik', er staat gewoon 'slaan'. De hadiths lichten verder toe hoe extreem deze mishandeling mag zijn, en het woord moet inderdaad mishandeling zijn, zowel fysiek als geestelijk.

Maar het bewijs van vrouwenonderdrukking zit hem niet alleen in het slaan, zelfs al zou er ook 'tikje' staan. De belediging schuilt in het woord 'corrigerend'. Een vrouw staat onder voogdij van haar familie of man, en is volgens de islamitische wet dus nooit 'meerderjarig'. Zij wordt dus gelijkgesteld aan een mentaal onvolgroeid kind, en wordt door een 'corrigerend pak slaag' op haar plaats gehouden.

Verder zei Milli Görüs dat slaan niet islamitisch was omdat de profeet zijn vrouwen nooit geslagen zou hebben. Dit klopt echter niet. Iedereen die de hadiths heeft bestudeerd weet dat Mohammed dit wel degelijk heeft gedaan, naast de beter bekende vormen van psychische mishandeling jegens zijn vrouwen.

Ik vind het merkwaardig dat ik wel weet dat Mohammed wel degelijk sloeg, en het ook tolereerde dat anderen vrouwen sloegen, en dat islamkenners het tegendeel beweren. Ik herken hierin dan ook een beproefd mechanisme, waardoor intolerente en gewelddadige godsdiensten al eeuwen te lang hebben kunnen overleven: als de publieke opinie zich tegen je keert, neem hem dan over, en vorm hem net zolang om tot hij past in jouw denkwereld. Maar het nadeel is: de intolerante, gewelddadige godsdienst blijft buiten schot, en woekert in schaapskleren verder over de wereld. En zo gauw de kans er weer is worden de oude vertrouwde patriarchale wetten weer uit de mottenballen gehaald.

Het is een goed teken dat een Turkse organisatie publiekelijk aangeeft dat het slaan van vrouwen ontoelaatbaar is. Dat bewijst dat het bekritiseren van deze vorm van onderdrukking toch vruchten afwerpt, en in elk geval de publieke opinie beïnvloedt. Een onderzoek in het verleden bijvoorbeeld wees uit dat zestig procent van de Turkse vrouwen van mening was dat vrouwen het aan hun eigen gedrag te wijten hebben als ze worden geslagen.

Maar zolang de oorzaak van het probleem niet kan worden aangewezen, zal het niet kunnen worden opgelost. De oorzaak is dat de islam vrouwen beperkingen oplegt, en dat de man ervoor zorg moet dragen dat de vrouw zich aan de voorschriften houdt. Permitteert de vrouw zich teveel vrijheid, dan verliezen de mannen en de familie hun eer. De schrijvers van de islam begrepen heel goed dat vrouwen zich niet vrijwillig zouden laten onderdrukken, en daarom geeft deze godsdienst een arsenaal aan regels die het bij elkaar onmogelijk moeten maken dat de vrouw zich kan verzetten.

''Rebelleren' is ook precies het woord dat wordt gebruikt in het vers dat het slaan van vrouwen als maatregel aanprijst. Dat zou een 'laatste maatregel' zijn, na 'vermanend toespreken' en verplichte seksuele onthouding. Maar waar het om gaat is dat alle mogelijke maatregelen worden genomen om te voorkomen dat vrouwen zelfstandig hun leven kunnen invullen, zonder aangewezen te zijn op mannen die hun vertellen wat ze wel of niet mogen. Ik ben benieuwd wat Milli Görüs zal zeggen als vrouwen hun eigen pad gaan uitstippelen zodra een einde is gemaakt aan de gewelddadige onderdrukking. Angst voor de hel alleen is nooit dreigend genoeg geweest.

[els]

Dat is onzin, zegt Irfan Syed, voorzitter van de Vereniging van Moslimadvocaten in Toronto. Volgens hem is de kritiek overdreven. ,,Mensen verliezen uit het oog dat er zaken zijn waarbij het van belang is om de culturele en juridische context te begrijpen'', zegt hij. ,,De meeste rechters in Canada zijn mannelijk, blank en behoren tot de meerderheidsreligie. Hoe leg je dan de culturele achtergrond van een immigrantengroep uit, met name wanneer het gaat om het afdwingen van een overeenkomst die is gebaseerd op een religieuze plicht?''

Ik wou toch nog even iets duidelijkers zeggen over wat Irfan Syed zegt in het NRC-artikel. Zoals ik al zei, wetten moeten er juist voor dienen om mensen te beschermen tegen discriminatie. Je kan niet het feit dat er wordt gediscrimineerd aanvoeren om te legitimeren dat er een discriminerende wet kan worden ingevoerd.

Dat de meeste rechters in Canada blank zijn valt natuurlijk prima aan de immigranten uit te leggen, want de Canadese bevolking is blank. Dat ze behoren tot de 'meerderheidsreligie' is mogelijk, ik weet er niets van, misschien zijn het wel allemaal atheïsten. Maar het is best mogelijk dat het niet een hele goede afspiegeling is van de Canadese bevolking; dat soort dingen is altijd het onderzoeken waard, want daarmee kunnen scheve verhoudingen aan het licht komen, waar je vervolgens indien nodig iets aan kan doen.

Dat ze mannelijk zijn is natuurlijk te wijten aan de eeuwenoude christelijke traditie, die net als de islam vrouwen discrimineert en onderdrukt. Dat de macht van het christendom nu naar de achtergrond is verschoven wil natuurlijk niet zeggen dat je in één klap van de machtsverhoudingen verlost bent.

Daarom moeten we niet toelaten dat naar discriminatie in onze samenleving wordt gewezen om de discriminerende sharia te verexcuseren. We hebben hier nu een strijd van meer dan anderhalve eeuw achter de rug, en nog altijd hebben we last van de verhoudingen uit het verleden. Gelukkig zijn we verlost van heel veel bespottelijke vooroordelen jegens vrouwen én mannen, en nog veel gelukkiger is dat de christelijke seksuele moraal terug onder de steen is gekropen waar ze hem vandaan hadden gevist. Vrouwen zijn baas in eigen buik, en worden niet langer uit de gemeenschap gestoten, mishandeld, vermoord of gevangengezet omdat ze buiten een huwelijk kinderen krijgen of seks hebben. Maar wat de verdeling van macht en geld betreft is er nog wel een en ander te verbeteren.

Het laatste wat we willen is via de achterdeur de patriarchale discriminatie weer binnen halen. Als we een beetje waarde hechten aan de resultaten die onze langdurige strijd heeft opgeleverd, moeten we néé zeggen tegen de islamitische wet. Rechten zijn er niet alleen voor ons, ook voor moslimvrouwen. Niet alleen westerse vrouwen hebben recht op bescherming door de wet, ook moslimvrouwen. Of ze dat nou willen of niet!

Wetten moeten dienen om burgers te beschérmen tegen discriminatie. Wetten horen niet discriminerend te zijn om zo de vrouwen onder de duim van de mannen te houden!

[els]

dubbel.

[els]

Er komt nu kennelijk officieel geen sharia in Canada. Ik kan alleen geen krantenbericht vinden. Maar de protesten hebben hun vruchten afgeworpen. Hier is nog een website waar alle protesten en kritiek werden bijgehouden.



Alle andere religieuze arbitrage wordt in Canada ook afgeschaft. Voor alle Canadezen gaat dezelfde wet gelden. En zo hoort het. Het kan niet dat voor mannen andere wetten gelden dan voor vrouwen. Het is wel voor iedereen mogelijk religieus advies in te winnen, maar mensen moeten het doen met het Canadese recht, dat mannen en vrouwen gelijk beoordeelt.