Pagina 1 van 1

Artikel: groeien voorbij man en vrouw

BerichtGeplaatst: ma 30 jul , 2007 10:57
door Tiresias
Groeien voorbij man & vrouw

Verscheidenheid in een gender continuüm


Rolpatronen voor ‘mannelijk’ versus ‘vrouwelijk’ gedrag brengen heel wat mensen in de problemen. Maarten Van Hove, student genderstudies in Nijmegen, bekijkt enkele van deze moeilijkheden en verdedigt een gendercontinuüm om hieraan voorbij te kunnen gaan.

Deze bijdrage verscheen eerder in het juli-nummer van Raffia, tijdschrijft van het Institute for Gender Studies, verbonden aan de Radboud universiteit in Nijmegen, Nederland, en in de Belgische kritische internet nieuwsbrief DIOGENE(S) 92.


De allereerste vraag die de menselijke identiteit vormgeeft en verdeelt is: 'is het een meisje of een jongen?' Terwijl de pasgeborene nog nat is, wordt deze vraag al door derden beantwoord. Deze keuze is bindend én vormend: het kind zal een opvoeding krijgen op basis van wat er zich tussen de benen bevindt. Nog voor we zicht hebben op de ziel van het kind, leren we vermeende jongetjes al om zich sterk te houden, en vermeende meisjes om zich mooi te maken.

Wie zich niet terugvindt in de rolpatronen van man en vrouw, wacht een wereld vol onbegrip en isolement. Er zijn talrijke regelmechanismen voor genderconformisme: roze of blauwe kinderkamers, rokjes of broekjes, groepsdruk van de kleuterklas tot het doodsbed, clichés in de populaire media, en een zeer strikte scheiding tussen alles wat voor jongens is en wat voor meisjes, alsof dit twee verschillende soorten zijn. Je dient telkens te kiezen, bijvoorbeeld wanneer je naar de toiletten gaat of kleren koopt, en ook deze keuzes zijn dwingend.

Er kleven ook hopen waarden aan het ene dan wel het andere opvoedingspatroon. Zeg tegen iemand het woord 'gender' en de kans is groot dat je iets zal horen in de trant van 'mannen zijn jagers, vrouwen zijn pronkers'. Dit betekent dat de machtspositie van mannen en vrouwen ook bij ons vandaag de dag nog zeer ongelijk is. We zijn gelukkig al een eind gekomen: de lezeressen van DIOGENE(S) zouden honderd jaar geleden stikken in hun keurslijf. Ze mochten geen broeken dragen, niet stemmen, geen zaak beginnen, enzovoort. Een vrouw die tegensprak en zich niet klein opstelde was 'niet vrouwelijk'. Het is pas na harde gevechten dat vrouwen voor een deel deze beperkende genderrol hebben kunnen doorbreken. Genderrollen zijn medebepalend voor de manier waarop mensen zich kunnen uitdrukken. Het feminisme toont aan dat voorbij deze rolpatronen een grote vrijheid bevochten én gewonnen kan worden. Hoe kunnen we nu ruimte maken voor een derde gender?

Van kast naar kast

Het valt op hoe de waarden die mensen hechten aan ‘mannelijkheid’ en ‘vrouwelijkheid’ zijn gerangschikt in tegenstellingen. Je kent ze best: mannen zijn gereserveerd, vrouwen emotioneel, mannen zijn competitief, vrouwen zorgzaam… Mensen die hiervan afwijken worden, afhankelijk van de cultuur waarin ze opgroeien, gezien als zeldzame uitzonderingen dan wel als te mijden individuen. De oordelen zijn legio: vrouwelijke mannen zijn mietjes, mannelijke vrouwen zijn manwijven en 'bitches'. Deze kenmerken worden ook gauw verbonden met seksualiteit: ‘verwijfde’ mannen worden verondersteld homoseksueel te zijn, en een vrouw met combat boots en kort geschoren haar noemt men graag een lesbienne.

We kennen allemaal het bestaan van transseksuelen; in de volksmond 'mannen die in een vrouwenlichaam zijn geboren', of omgekeerd. Transseksuelen wekken nog steeds zeer heftige emoties op. De vooroordelen zeggen veel over emancipatie: de reacties zijn minder negatief als een vrouw man wordt, dan als een man vrouw wordt. De waardeoordelen kunnen zelfs dodelijk zijn: wereldwijd werden al vele mensen vermoord omdat ze zichtbaar door hun genderrol heen braken. Zover hoeft het echter niet eens te gaan: de angst van mensen om hun ware ziel te tonen, drijft veel transgenders tot zelfdoding.

Het transitieproces van transseksuelen verloopt binnen de vaste categorieën 'man' en 'vrouw'. Wie een transitie doorloopt, wordt gevraagd om een bepaalde tijd 'te leven als het andere geslacht'. Daarna komen hormonen en operaties. Een transitie wordt als een succes gezien als een transseksueel niet meer als dusdanig wordt opgemerkt. Dat daarbij aan transseksuelen wordt gevraagd om hun verleden te verbergen of te vervormen ('toen ik een klein meisje was...'), en om een nieuwe genderrol aan te leren, zorgt voor het fenomeen dat sommige transvrouwen normen van vrouwelijkheid aanhangen die sommige geboren vrouwen weigeren te volgen. Dat kan een vertekend populair beeld over transseksuelen scheppen als: ‘een parelketting, een handje omhoog, thee nippen en lief zuchten'. Dit is problematisch omdat deze uiterlijke genderrollen grotendeels zijn aangeleerd. Een transvrouw kan een achterstand van decennia ten opzichte van geboren vrouwen nooit inhalen. Een zoektocht naar meer integriteit kan zo verworden tot een wandeling van de ene kast in de andere.

Wie niet past, bestaat niet

De ‘genderteams’ die transseksuelen behandelen volgen het medische credo dat transseksuelen in het verkeerde lichaam zijn geboren. Als een tegenstelling tussen lichaam en genderidentificatie dus. Maar er zijn ook transgenders die niet zomaar kunnen zeggen dat hun geboortelichaam verkeerd is. Zij voelen zich eerder zowél man als vrouw, of juist geen van beide, en willen ook zo door het leven gaan. Deze mensen werden bij inheemse Amerikanen van Mexico tot Alaska al als ‘two-spirits’ geëerd, maar door westerse missionarissen en ontdekkingsreizigers zeer denigrerend als ‘berdaches’ en sodomieten afgeschreven. In het westers binaire gendersysteem is immers geen ruimte voor deze individuen. ‘Transgenderisten’ krijgen het deksel op de neus als ze de medische teams vragen om gedeeltelijke transities, zoals enkel een kleine hoeveelheid mannelijke of vrouwelijke hormonen, om hun lichaam meer te vormen naar hun dubbele ziel. De reactie van de genderteams: "wij stappen hier niet graag in mee want de samenleving kan er niet mee omgaan." Genderteams zijn zeer aarzelend om te creëren wat geen ruimte vindt in de ogen van de samenleving.

De wereld beweert dat er maar twee geslachten en twee genders zijn, en doet daarna hard haar best om alle variaties op dit binaire systeem gedwongen te conformeren. Het is alsof het bestaan van transgenderisme mensen onzeker maakt over hun eigen identiteit. En in feite is dat ook zo: een systeem van drie of meer genders zet druk op al onze vaste waarden over hoe je man of vrouw dient te zijn. Een transgenderist bedreigt, gewoon door te bestaan, veel heersende gedachten over het erfrecht, het doorgeven van de achternaam, het huwelijk van man en vrouw, kortom, ons ganse heteronormatieve systeem, tot de taal aan toe.

Meer dan een jaar geleden was er iemand in Enschede die met een ongedefinieerd gender door het leven wilde gaan: gewoon een hokje ‘anders’ op het paspoort. Nee, dat kan niet, zei de gemeente, want onze computers aanvaarden alleen 'man' of 'vrouw'. Zonder twijfel is het een eenvoudige programmeertruc om de keuze niet te beperken tot M of V, maar het verdict van Enschede bleef nee. Ondertussen werd de persoon op de website van de Telegraaf, ontmenselijkt en daarna bruut afgekraakt. De algemene teneur van mensen die hemhaar helemaal niet begrepen, was: "men moet HET opsluiten"... Een pijnlijk voorbeeld hoe het met onze tolerantie is gesteld.

Ruimte scheppen

Allemaal goed en wel, maar hoe maak je ruimte voor een derde gender in een wereld waar bijna iedereen zich man of vrouw voelt? En wat zou daar het voordeel van zijn?

De juiste manier lijkt nog eens opnieuw te kijken naar wat ons man of vrouw maakt en te zien waar dit botst met menselijke variatie. Een alternatief kan liggen in het zogenaamde 'gendercontinuüm': in plaats dat we ons twee vaste punten 'man' en 'vrouw' inbeelden met vaste, tegengestelde trekjes, een muur tussen de twee en tegenwind voor zij die anders zijn, beelden we ons een lijn in waarop onze vaste waarden over M en V aan de uiteinden liggen. Op deze lijn kunnen mensen hun eigen plaats kiezen. Zo krijg je ruimte voor mengvormen van mannelijkheid en vrouwelijkheid. Wie zich rond het middelpunt plaatst, is zowel man als vrouw of geen van beide, zogenaamde ‘transgenderisten’, ‘two-spirits’, ‘androgynen’ of ‘derde genders’. Transseksuelen kiezen hun positie ergens aan de andere kant van de middenlijn. Een rok aantrekken wordt voor een man zo geen travestie meer maar een bredere kledingkeuze. Ook al vraagt dit een hoop volksopvoeding, het voordeel is dat mensen niet meer zo strikt dienen te 'passeren' als het ene of het andere (en als ze al passeren, dat ze niet meer krampachtig dienen vast te houden aan wat een ‘ideale man of vrouw’ uit zou maken). Een gendercontinuüm omvat de menselijke soort wellicht beter dan twee losse punten; het biedt een regenboog in plaats van een uniform.

In feite kan je vier van deze lijnen trekken, elk met een ander blikveld. Deze zijn: geslacht, genderidentiteit, genderexpressie en seksuele oriëntatie. Individuen kunnen schommelen op elke lijn. Zo kan je interseksueel zijn, en vallen op zowel mannen, vrouwen als anderen. Of je kunt je derde gender voelen maar je uiten als man en vooral vallen op vrouwen. Alles gaat als het juist aanvoelt. Best nuttig voor iedereen, want zoals we onze beeldvorming laten afhangen van clichés, komen we hopeloos in de knoei. De meeste transseksuelen en travestieten zijn immers heteroseksueel, de meeste transgenders zijn onzichtbaar als man of vrouw, niet elke man is een vrouwenonderdrukker, niet elke vrouw is onderdanig…

Psychologisch ligt er nog een groot voordeel in het gendercontinuüm: de manier waarop het menselijke brein de wereld vormgeeft is gediend bij ruimte voor een derde categorie naast man en vrouw. Als je je eigen identiteit bepaalt op basis van verschillen ten opzichte van de ander, verzand je al snel in racisme of seksisme, omdat je de gelijkenissen met anderen niet kunt zien. Zoals onderzoeken bewijzen, breken derde categorieën de menselijke neiging om alles in zwart en wit te omschrijven. Beeld je maar eens twee vrienden in en beschrijf hen voor jezelf. De kans is groot dat je hen beschrijft in termen van hoe ze van elkaar verschillen. Beeld je nu drie vrienden in. Zal je hen niet eerder omschrijven in wat hen typisch maakt?

Bottom line: elk mens is verschillend. Elk mens is het mooiste als zichzelf. Tijd dus om ruimte te scheppen voor wat uniek is in elke mens, in plaats van mensen te proppen in een systeem dat enkel punten geeft aan hen die de wedstrijd ‘om ter best man of vrouw zijn’ winnen. Dat lukt toch maar tien personen en stopt de rest in een krabbenmand die ons afleidt van wat écht waardevol is in het leven.

Maarten Van Hove

Bronnen

:pijl: http://www.gendersanity.com/diagram.shtml
:pijl: http://www.gender.org/remember/
:pijl: http://transsexual.org/What.html
:pijl: http://www.phenomenologycenter.org/course/berdache.htm
:pijl: http://www.telegraaf.nl/binnenland/3311 ... leven.html

BerichtGeplaatst: di 31 jul , 2007 14:32
door PP
Interessant artikel. Ik weet niet met welke reden je het plaatst, maar persoonlijk denk ik dat één extra categorie nooit voldoende kan zijn om de variatie aan genderidentiteiten op te vangen, tenzij die derde categorie 'overige' of 'anders' is. Maar het zou een begin kunnen zijn van mensen de kans geven zichzelf te zijn, in plaats van proberen in een hokje te passen.

Een transvrouw kan een achterstand van decennia ten opzichte van geboren vrouwen nooit inhalen.


Wat voor achterstand? Iemand die met een mannelijk lichaam geboren is en op een gegeven moment uiterlijk vrouw is, heeft een heel ander leven achter de rug dan iemand die als vrouw geboren is en dat gebleven is. Dat heeft niets te maken met achterstand, dat is gewoon een totaal verschil in levensloop. Het lijkt mij normaler dat een transvrouw gewoon kan praten over een jeugd als jongentje, dan wanneer er een nieuw verhaal verzonnen moet worden. Dan dwing je iemand om te leven in een leugen.

BerichtGeplaatst: wo 01 aug , 2007 11:02
door Tiresias
PP schreef:Wat voor achterstand? Iemand die met een mannelijk lichaam geboren is en op een gegeven moment uiterlijk vrouw is, heeft een heel ander leven achter de rug dan iemand die als vrouw geboren is en dat gebleven is. Dat heeft niets te maken met achterstand, dat is gewoon een totaal verschil in levensloop. Het lijkt mij normaler dat een transvrouw gewoon kan praten over een jeugd als jongentje, dan wanneer er een nieuw verhaal verzonnen moet worden. Dan dwing je iemand om te leven in een leugen.


Scherpe realisatie, PP, en één die van inzicht getuigt. Maar in dagdaaglijks leven is dat toch niet zo eenvoudig. In een strikt bipolair gegenderde wereld (het duidelijkst te bemerken in toiletten en kledingwinkels) worden mensen aangespoord eenduidig kant te kiezen en daarin de patronen aan te nemen die zouden passen. Ambiguiteit maakt mensen nl ongemakkelijk en het kan gevaarlijk zijn voor transgender (en andere) individuen om zich zo openlijk te positioneren, omdat er allerhande waardeoordelen actief zijn. Ik zie jou niet meteen deze patronen volgen, maar als je naar de Aldi gaat of op café, wandel je doorheen de publieke opinie. Als je dan eindelijk passeert als vrouw, heb je bv niet de neiging om daar meteen te vertellen over je leven als jongetje, me dunkt.

Mensen passen zich in. De vraag is echter, waarin ze zich passen. Zie bv het verwijderen van beenhaar en okselhaar bij vrouwen. Da's een vroeg 20e eeuwse marketingstunt om bij vrouwen deze behoefte aan te praten. Toen genoeg kritische massa deze vraag ondersteunde, werd deze plots waarheid en 'natuurlijk' - voor vrouwen, niet voor mannen. Zelfde met lang haar. In de 18e eeuw liepen alle musketiers zo. Vandaag mag je, als je een gekostumeerd beroep ambieert, je lange haar knippen. Als je zegt dat je transseksueel bent, mag je, als je de job hebt, wellicht meteen ook je haar houden. Maar moet je er dan niet ook de andere vormen van vrouwelijkheid bijnemen, de keuze duidelijk maken, de processen volgen?

Jazeker, 't is codering. Maar het is de moedige persoon die deze naast zich legt. En daarom lopen we over straat in een wereld waar vooral mannen angstvallig hetgeen in zich als vrouwelijk gecodeerd is, uit groepsdruk kleiner maken dan wat ze ervaren. Mij lijkt dus de tendensen die mensen aanzetten te leven in een leugen, veel groter te zijn dan enkel mijn hier geschetste gender continuüm. Er zou anders een pak minder geld te verdienen zijn met plastische chirurgie, borstvergrotingen en steroïden, denk ik.

BerichtGeplaatst: wo 01 aug , 2007 11:39
door els
Bedankt voor dit stuk, Tiresias, en vooral de slotconclusie doet mij heel erg goed.

Een zinnetje uit het Telegraafartikel waarnaar werd verwezen:

Volgens woordvoerder Roelink van de gemeente is dat onmogelijk. „Wat die meneer of mevrouw, of hoe je het ook moet noemen, wil, kan gewoon niet. We kennen maar twee soorten mensen, mannen en vrouwen. Daar moet een keuze uit worden gemaakt.


Het idee m/v met rolmodellen en stereotypen is een klassieke maar ook rigide kijk op de geslachten. Wat de oorsprong man of vrouw evolutionair gezien precies betekent wordt niet in aanmerking genomen. Misschien is de belangrijkste norm bij deze indeling wel de voortplanting. Er wordt vanuit gegaan dat er twee geslachten bestaan, waarvan de ene de functie heeft te bevruchten en de andere een kind te baren.

Wat het voortbestaan van de soort betreft is dat natuurlijk ook zo, maar dat wil niet zeggen dat iedereen die wordt geboren een aandeel krijgt in dat voortbestaan. Er zijn ook mensen die alleen in het nu leven omdat ze helemaal geen kinderen kunnen krijgen. Een oorzaak kan zijn dat ze genetisch niet in die m/v indeling passen. Anderen zoals ik willen geen kinderen, dus die hebben ook geen boodschap aan deze indeling.

De voortplanting is gebaseerd op een zwart/wit-indeling, maar het wezen van een individu houdt meer in, of staat er zelfs los van. Het culturele m/v-gevoel is veel te star, en heeft volgens mij zelfs in veel gevallen geen enkele basis, behalve dogmatiek en vooroordelen.

BerichtGeplaatst: wo 01 aug , 2007 11:49
door els
PS, Tiresias, ik vraag het voor de zekerheid toch maar, maar kan ik dit stuk op de portal zetten?

BerichtGeplaatst: wo 01 aug , 2007 13:10
door Tiresias
Natuurlijk mag je dat stuk in de portal plaatsen, Els!

els schreef:Het idee m/v met rolmodellen en stereotypen is een klassieke maar ook rigide kijk op de geslachten. Wat de oorsprong man of vrouw evolutionair gezien precies betekent wordt niet in aanmerking genomen. Misschien is de belangrijkste norm bij deze indeling wel de voortplanting. Er wordt vanuit gegaan dat er twee geslachten bestaan, waarvan de ene de functie heeft te bevruchten en de andere een kind te baren.

Wat het voortbestaan van de soort betreft is dat natuurlijk ook zo, maar dat wil niet zeggen dat iedereen die wordt geboren een aandeel krijgt in dat voortbestaan. Er zijn ook mensen die alleen in het nu leven omdat ze helemaal geen kinderen kunnen krijgen. Een oorzaak kan zijn dat ze genetisch niet in die m/v indeling passen. Anderen zoals ik willen geen kinderen, dus die hebben ook geen boodschap aan deze indeling.

De voortplanting is gebaseerd op een zwart/wit-indeling, maar het wezen van een individu houdt meer in, of staat er zelfs los van. Het culturele m/v-gevoel is veel te star, en heeft volgens mij zelfs in veel gevallen geen enkele basis, behalve dogmatiek en vooroordelen.


Méér nog: het is niet omdat we vooral man en vrouw kennen qua geslachten, met intersekse condities als variaties of afwijkingen daarop, dat er daarom zoveel extra waarde schuilt in de genderrollen die erop worden gekleefd. Jazeker, er zijn twee geslachten. Maar waarom zijn er maar twee genders toegelaten? Om het anders te stellen: wat met die ene vrouw bij de holbewoners die al dat bessen zoeken beu was en met de speer op everzwijnen ging jagen? Was zij geen vrouw meer???

Het citaat dat je hier naar boven haalt is misschien goed om op verder te bouwen: waarom precies is deze persoon zo scherp in 'daar moet een keuze uit worden gemaakt'? Wat is daar nu eigenlijk precies de plus van? Ik bedoel maar, als iemand in een vrouwenlichaam is geboren, betekent niet dat deze moeder diént te worden. Meer nog, als deze toch moeder wordt, betekent het daarom nog niet dat ze zich een klassieke vrouw voelt, of zich zo uit. En omgekeerd ook voor mannen. Biologische achtergrond bepaalt de mogelijkheden deels, en het gevoel vaak, maar niet in die aard dat dat in twee rigide tegenstellingen past. Maar toch is daar de éis dat mensen zich erin passen. En kan de persoon van hierboven één argument opbrengen waarom deze eis wordt gemaakt? Orde? Stabiliteit? Traditie? Gewoonte? God?

Als we kijken naar hoe het komt dat we toch een dergelijke tweedeling hebben, komen we al gauw uit bij het onderzoeksgebied van onder andere deze website. Tenminste, zo zie ik het toch: 'gevechtsstationnen' voor mannen en vrouwen, aangeleerde patronen. Goed voor wie de race wint of er niet in verliest, een onnodige bron van miserie voor diegenen die zich er niet zo in thuis voelen, die niet mooi zijn als vrouw of niet competitief als man, of mooi als man of competitief als vrouw.

BerichtGeplaatst: wo 01 aug , 2007 20:08
door casapapusilor
Ik dacht dat we nu juist van die hokjes en stempeltjesmentaliteit af wilden. Moet er een nieuw hokje bijkomen? Mannetje, vrouwtje, en dan wat? Bij zoogdieren heb je de kweeën, dieren die de geslachtskenmerken van beiderlei kunnen vertonen. Dat bestaat bij mensen ook, maar is weer iets anders als transsexueel. En binnen de groep die je misschien dan allemaal transsexuelen zou gaan noemen bestaan ook weer heel veel verschillen. Dus aan één nieuw hokje hebben we waarschijnlijk niet genoeg.

En als dat hokje er dan is, wat koppelen we daar dan weer allemaal aan, nog een derde toilet? voorkeursbehandeling bij sollicitatie, "onze voorkeur gaat uit naar een ........."? Of moeten er urinoirs in het damestoilet en tamponautomaten in het herentoilet komen?

Zou het niet beter zijn wanneer we elkaar gewoon als mens leren behandelen en eindelijk eens NIET in een bepaald hokje proberen te plaatsen.

BerichtGeplaatst: wo 01 aug , 2007 23:36
door Tiresias
casapapusilor schreef:Zou het niet beter zijn wanneer we elkaar gewoon als mens leren behandelen en eindelijk eens NIET in een bepaald hokje proberen te plaatsen.


Jazeker dat is mogelijk...

... maar test dit eens: is er één persoon die je ooit bent tegengekomen waarvan je het geslacht niét herinnert?

Zo een derde toilet is trouwens de wens van velen, zo word je niet herinnerd meteen te moeten kiezen in je gendervragen telkens je wenst te plassen.

BerichtGeplaatst: do 02 aug , 2007 12:14
door PP
:lach2: Maar ik herinner me wel mensen van wie dat geslacht niet specifiek mannelijk of vrouwelijk was.

Ik ga als vrouw trouwens regelmatig naar mannentoiletten als de voor vrouwen bedoelde variant bezet is. Dat gezeur altijd met twee aparte toiletten. En omdat de helft van de mannen het blijkbaar toch liever tegen een boom doet, zijn de vrouwentoiletten altijd drukker. Ik ben dus wel voor toiletten waar iedereen naar toe mag :knipoog:

BerichtGeplaatst: do 02 aug , 2007 13:15
door els
Mijn geslacht is vrouwelijk, daar word ik maandelijks aan herinnerd. Vind ik ook een redelijke definitie. Maar wie mij in het cultureel bepaalde hokje 'vrouwelijk' probeerde te proppen, heeft het altijd bij het verkeerde eind gehad, en bij mij de grootst mogelijk weerstand losgemaakt.

Ik heb er geen moeite mee om een vrouw te zijn, maar ik ben er allergisch voor dat mensen menen te kunnen invullen wie ik ben op basis van een standaard vastgestelde vrouwelijkheid. Het procrustesbed van mijn identiteit, noem ik dat. Er worden net zolang stukjes afgezaagd en bijgespijkerd tot ik 'vrouwelijk' ben volgens de maatschappelijke norm. Maar dat 'vrouwelijk' bestaat niet, het is gewoon een maatschappelijke mythe, een niet bestaand gemiddelde, waar we allemaal aan dienen te voldoen, goedschiks of kwaadschiks.

Voor 'mannelijk' geldt wat mij betreft hetzelfde.

BerichtGeplaatst: do 02 aug , 2007 19:21
door casapapusilor
Uit de laatste reacties blijkt al dat de een het zus wil en de ander zo. De één wil een derde toilet en de ander gewoon één toilet voor iedereen.

Citaat:.........maar test dit eens: is er één persoon die je ooit bent tegengekomen waarvan je het geslacht niet herinnert?

In de eerste plaats ben ik in mijn leven duizende mensen tegen gekomen die ik me helemaal niet herinner. Daarnaast ben ik ook wel eens mensen tegen gekomen waarvan ik niet direct wist of het vrouwen of mannen waren. Oninteressante personene, want wanneer je je voor iemand interesseerd merk je al snel wat voor vlees je in de kuip hebt. Het gebeurd me wel regelmatig dat ik in mijn gedachten bijv. een schrijver of een zanger als man beschouw, die dan later een vrouw blijkt te zijn of omgekeerd. Dat feit verandert dan niets aan het idee dat ik heb van die persoon.

Voor wat betreft mezelf: Ik doe vaak dingen die vrouwen niet (horen) te doen en dat leidt tot allerlei reacties van vrienden, familie, collega's, enz. Zowel positief als negatief. Ik trek me daar weinig van aan en dat helpt. Ik was ooit de eerste vrouw op een cursus houtbewerking met grote machienes en draaibanken. Heel veel leuke reacties van de mannen en nu zijn er meer vrouwen die de cursus volgen. Biljarten was ook not done (voor vrouwen) in het dorp waar ik ooit woonde en nu staan er even vel meiden te poolen als jongens. Het is ook gewoon een kwestie van tijd.

In een artikel over sjamanen las ik dat die vaak opzettelijk een periode in de rol van het andere geslacht leven om ook die manier van leven te ervaren. Bij andere stammen neemt de sjamaan vaak het gedrag en de kleding van het tegenovergestelde geslacht over. En bij al deze stammen worden de sjamanen met groot respect behandeld. het is dus maar net waar en wanneer je leeft.


Ik denk dat een deel van het probleem dat mensen met 'het derde geslacht' hebben te wijten is aan het gedrag van een klein deel van de mensen die van geslacht veranderd zijn. Namelijk die groep die een beetje doorslaat en zich als een karikatuur van (voornamelijk) vrouwen gaat gedragen. Ik sta open voor alles, maar ik raak ook de weg kwijt als het gaat om homosexuele of lesbische travestieten die wel/niet of half 'omgebouwd' zijn. Ben er ooit een één tegengekomen op het dames-toilet van een discotheek aan de wasbak zijn geslachtsdeel stond te wassen. Ik hoefde gelijk niet meer te plassen.

Roelie

BerichtGeplaatst: do 02 aug , 2007 19:49
door els
Ja, nou hoeft PP ook gelijk geen gemengde toiletten meer. :cool:

Ik had ook vaak akkefietjes in mijn tijd als filmoperateur, of toen ik in een band speelde en mijn eigen spullen wilde dragen en mijn eigen pluggen wilde solderen en dat soort grappen. Ik vind het toch wel jammer dat ik er zoveel nutteloze energie in moest steken om gewoon mijn eigen werk te kunnen doen. Voortdurend je spullen uit de handen van mannen terugpakken die het terwijl je aan het werk bent uit handen nemen en zeggen 'laat mij maar even kijken'. Pfffft.... Gelukkig kan ik er wel mee omgaan, maar ik wilde er toch altijd wel wat van zeggen. Mijn streven was in elk geval dat de generatie na mij minder last had, dus de mannen die het ongeluk hadden tegen mij op te lopen heb ik toch altijd wel de oren gewassen.

De minste problemen had ik nog als pianostemmer. Dat is solitair werk, en je komt altijd bij mensen thuis die nog niet eens weten hoe ze een piano open moeten krijgen, dus eindelijk heb je eens niet iemand om je heen die het beter weet. :lach2:

BerichtGeplaatst: do 02 aug , 2007 20:26
door casapapusilor
Helemaal gelijk Els. Maar aan de andere kant erger ik me ook de blubbers aan vrouwen die dat zelfde doen als hun mannen eens de handen uit de mouwen steken in het huishouden of met de kinders aan de gang gaan. "Laat mij maar, je doet dat zo onhandig" of "Hij doet dat wel voor mij, maar bij mij gaat het veel netter/sneller/beter/schoner, enz.

Echtgenoot nummer twee was opgegroeid als oudste in een groot gezin en dus gewend de handen uit de mouwen te steken. Bovendien was hij tot zijn veertigste vrijgezel geweest en had altijd voor zichzelf gezorgd. Hij was militair en volgens zijn collega's werd hij vaak voor homo aangezien omdat hij niet mee deed aan allerlei macho-gedrag. Hij waste de baby terwijl ik in het kraambed lag, verschoonde poepluiers, gaf flesjes, enz. Wanneer ik een paar dagen weg wilde verzorgde hij het hele huishouden. Aan de andere kant belde hij ook rustig op of ik even naar zijn werk te komen om hem te helpen in de garage. Vrouwenhandjes zijn nu eenmaal kleiner en kunnen makkelijker boutjes en moertjes op lastige plaatsen vastdraaien. Wij hebben er geen van beiden ooit problemen mee gehad, maar de familie wel. Nog niet eens zozeer met ons gedrag op zich, maar meer met de gedachten die zij daar aan koppelden "Als je vrouw alleen met vakantie gaat en jou met de kinderen laat zitten is er iets mis met je huwelijk"

BerichtGeplaatst: do 02 aug , 2007 21:22
door Tiresias
Als ik dat zo allemaal samen lees denk ik: eigenlijk zeggen we vanuit andere hoeken allemaal hetzelfde. Mijn zus bv is schrijnwerkster van opleiding. Wat ze allemaal niet diende te doen vooraleer ze werd aanvaard als een evenwaardige kandidaat, voor ze een job vond!

Maar de dingen blijven: meer vrouwen in schrijnwerk en biljart, ja. Maar omgekeerd gebeurt deze doorbraak amper. Integendeel: toen ik een cursus pedagogie deed, bleken daar plots 95% meisjes in de klas te zitten. Deze ooit typische mannenjob is vervrouwelijkt en nu zijn de mannen er weg. De veelzijdige man die hierboven wordt omschreven is een witte raaf.

Hou je vast aan je bretellen dat deze eenzijdige doorbraken tot groeiende rolconflicten zullen leiden zolang de waardering van vrouwelijk gecodeerde dingen voor mannen laag blijft. Dit zeg ik in naam van de blinde ziener die ik als pseudoniem gebruik.

BerichtGeplaatst: do 02 aug , 2007 21:29
door els
Nou, mij klinkt het wel als een gezellig huwelijk hoor. Dat de familie commentaar heeft is niet zo uitzonderlijk. Je kan het maar het beste zo regelen dat je zelf tevreden bent, want dat commentaar komt volgens mij toch wel. Het is in elk geval een levenslesje dat ik heb geleerd: als je probeert je aan te passen, doe je het eigenlijk toch net nooit helemaal precies goed, dus je kan net zo goed je eigen keuzes maken, en dan blijkt dat er eigenlijk niets verandert. Het gebabbel wordt er niet meer of minder van.

Vrouwen kunnen er inderdaad ook wat van, negatief stimuleren. Het werkt meestal erg destimulerend. Volgens mij merk je daaraan hoe zwaar de maatschappelijke impact is op hoe mensen zichzelf zien, en wat voor keuzes ze maken. Het is een van de dingen waardoor zulke culturele kenmerken blijven bestaan. Het kost je gewoon energie om hier doorheen te breken zodat mensen ervan bewust worden dat het geen natuurwetten betreft maar gewoon door de cultuur vastgestelde normen die evengoed anders kunnen zijn.

Ik heb altijd wel een beetje de neiging om dat te forceren. Je zelf in een keurslijf laten proppen is ook niet altijd prettig, dus je kan evengoed bij jezelf te rade gaan wat je nou eigenlijk wil van het leven, en wat je ambities zijn, en dan proberen daar wat van te maken.

Het probleem is dat je dan zelf je leven moet invullen. Geen kant en klare hokjes waarbij je niet hoeft na te denken, waarvoor je gratis wordt klaargestoomd. Zelf denken over hoe je je leven zou willen vormgeven wordt nooit duidelijk aangemoedigd, het lijkt wel of er binnen de bestaande patronen geen schema voor bestaat. Misschien lijkt het teveel omvattend. Toch moet je het volgens mij wel zo compact kunnen uitleggen dat je het kinderen al kan bijbrengen, in plaats van dat je ze aan een mythisch man-vrouw-schema probeert te laten voldoen.

BerichtGeplaatst: do 02 aug , 2007 21:42
door els
Tiresias schreef:Integendeel: toen ik een cursus pedagogie deed, bleken daar plots 95% meisjes in de klas te zitten.


Dat is inderdaad ook een fenomeen, zodra vrouwen ergens hun intrede doen wordt zo'n sector 'ontmythologiseerd' en 'gedevalueerd'. De grap daarbij is dat mannen altijd de pegels en de macht in handen hebben, en daarvoor is een mythe nodig. De mythe is dat hun werk veel belangrijker, moeilijker en verantwoordelijker is. Zodra vrouwen ditzelfde werk gaan doen, krijgen ze door dat het werk helemaal niet zo belangrijk, moeilijk en verantwoordelijk is. Maar het kliekje dat de pegels heeft wil het wel graag in handen houden, dus ontstaat er voor hun een nieuwe mythe met een nieuw bolwerk.

Nou zijn er twee tendenzen: ten eerste dringen vrouwen op steeds meer plekken door, dus er zijn steeds minder mogelijkheden voor mannen om hun mythische geweldigheid met hoge betaling in stand te houden. Je ziet dan ook dat de inkomensverschillen tussen mannen en vrouwen steeds kleiner worden.

De andere tendens is dat glazen plafond waar vrouwen maar niet doorheen kunnen breken. De enkele vrouw die er wel doorheen breekt, wordt 'een van hen', een van die figuren die door hebzucht en gezwendel tot de rijke en machtige mannelijke elite behoort. Voor mij zijn dit eigenlijk criminelen. Vrouwen hoeven er echt niet naar te streven door dat glazen plafond te breken, en mannen ook niet, want wat daarboven zit heeft niets met gelijkheid of emancipatie te maken, maar alles met ongelijkheid en scheve machtsverhoudingen.

BerichtGeplaatst: vr 03 aug , 2007 9:06
door PP
els schreef:Ja, nou hoeft PP ook gelijk geen gemengde toiletten meer. :cool:


Dat valt best mee hoor: als ik vanwege de drukte in de vrouwentoiletten naar een mannentoilet ga, zijn het de mannen, die zich daar ongemakkelijk bij voelen, niet ik. Vooral de mannen bij de urinoirs.

BerichtGeplaatst: vr 03 aug , 2007 22:11
door Tiresias
PP schreef:
els schreef:Ja, nou hoeft PP ook gelijk geen gemengde toiletten meer. :cool:


Dat valt best mee hoor: als ik vanwege de drukte in de vrouwentoiletten naar een mannentoilet ga, zijn het de mannen, die zich daar ongemakkelijk bij voelen, niet ik. Vooral de mannen bij de urinoirs.


Vooral als je je ook zelf aan die urinoirs stelt :-)

Een interessante gedachte die ik heb opgedaan aan genderstudies: voor vrouwen is hun gender identiteit 'ik ben vrouw' veel makkelijker te bereiken dan voor mannen. Ze hebben nooit zo intens afstand dienen te doen van de identificatie met hun moeder (Nancy Chodorow) en daarnaast is de vrouw verzekerd van bestaansreden dankzij de capaciteit om leven te baren, waar de man deze apart moet opbouwen en invullen, vandaar de grotere geldingsdrang en de neiging zich bedreigd te voelen (idee vrouwelijke collega van Freud, ben haar naam even kwijt). Dat op de borst slaan 'ik ben man' en dat bewijzen door 'typische mannendingen' wordt zo belangrijk maar ook bedreigd als vrouwen in die sectoren doorbreken, wat ze doen en met trots ook.

Waarom ik dit nu precies wenste toe te voegen, weet ik niet precies. Ben moe van te werken in een magazijn.

BerichtGeplaatst: za 29 sep , 2007 23:54
door casapapusilor
Citaat
Een interessante gedachte die ik heb opgedaan aan genderstudies: voor vrouwen is hun gender identiteit 'ik ben vrouw' veel makkelijker te bereiken dan voor mannen.

Helemaal mee eens. Ik heb de laatste tijd bij verschillende onderwerpen veel negatiefs gelezen over mannen, maar ik denk dat ze het nog steeds niet zo heel erg makkelijk hebben. Aan de ene kant moeten ze voldoen aan het oude beeld van de macho, de persoon die de beslissingen neemt, die de centen op tafel brengt. Aan de andere kant wordt van hen verwacht dat ze een deel van de huishoudelijke taken en het opvoeden van de kinderen op zich nemen. Iets dat ze nog helemaal moeten leren, want in wat ze van thuis hebben mee gekregen kwam dat maar mondjesmaat voor. Soms komt dat ook tot uiting in simpele dingen. De hoogte van een aanrecht is afgestemd op de gemiddelde lengte van een vrouw. Het zelfde verhaal met de steel van de stofzuiger of de hoogte van de strijkplank. De laatste jaren wordt er bij het produceren van auto's ook rekening gehouden met de verhoudingen van een vrouwenlichaam, maar dat is ook iets nieuws. Toen ongeveer 20 jaar geleden met echtgenoot nummer twee een bezoekje bracht aan de Fordfabriek en even plaats mocht nemen in het nieuwste model, bleek de bestuurdersstoel op geen enkele manier zo in te stellen te zijn, dat ik daar een beetje normaal in kon zitten en toch verantwoord autorijden.

Eerlijkheids halve moet ik ook toe geven dat ik in de tijd dat ik een voorzittersfunctie had bij de gemeente waar ik werkte, vaak de hik kreeg van vrouwen die de vergaderstukken niet hadden gelezen, hen opgelegde taken niet hadden vervuld of te laat op de vergaderingen kwamen omdat de kinderen niet wilden slapen of de bof hadden. Om maar te zwijgen over vrouwen die helemaal niet op een belangrijke vergadering verschijnen omdat de zich niet lekker voelen omdat ze 'je weet wel op bezoek hebben" Alleen de uitdrukking al!!!!

Ik vind het een beetje makkelijk om mannen maar van alles de schuld te geven en af te schilderen als een soort hyena's die zitten te wachten tot de vrouw even weg is en dan haar buit in te pikken. In veel banen wordt nu eenmaal 100% inzet verwacht van zowel vrouwen als mannen. Vrouwen die denken dat je je 100% voor je werk en 100% voor je gezin en daarnaast ook nog een aantal procenten voor jezelf in kan zetten zouden toch eens een bijscholingscursus rekenen moeten gaan volgen. Ik zie in mijn kennissenkring te veel vrouwen die in eerste instantie voor hun baan gekozen hebben, op het laatste moment toch nog even snel één of meer kinderen gekregen hebben en nu, zelf met de overgang worstelend, proberen een mid-life-crisis-echtgenoot en hevig puberende kinders te combineren met een super stressige top-job. Ze hebben het misschien voor de buitenwereld helemaal gemaakt, maar of ze er ook happy mee zijn????