Forum godinnen en beeldvorming
 weblog | godinnen | forum home ||

Mani is Chinese boeddha van het licht

Plaats hier alles over jodendom christendom islam en hieraan verwante godsdiensten.

Mani is Chinese boeddha van het licht

Berichtdoor els » vr 18 mei , 2007 14:49



Manicheïsme / ’Boeddha’ Mani is springlevend
Cokky van Limpt

De fine fleur van het internationale onderzoek naar het manicheïsme ontmoet elkaar vandaag in Nederland. Morgen delen de experts op een studiedag hun nieuwste ontdekkingen. Bijvoorbeeld dat de joods-christelijke profeet Mani tot vandaag de dag in China wordt vereerd als de Boeddha van het licht.

Lang heeft de wetenschap de ware aard van het manicheïsme misverstaan. Deze gnostische religie, in de derde eeuw in het huidige Irak gesticht door de profeet Mani (216-277), zou vooral elementen hebben ontleend aan de dualistische religie van het oude Perzië.

Totdat in de vorige eeuw opzienbarende vondsten in Egypte en China van manichese teksten aantoonden dat Mani afkomstig was uit een joods-christelijke doperse groepering uit de buurt van Bagdad. Nu twijfelt niemand er meer aan dat Mani’s gnostische wereldreligie, die zich in haar bloeitijd uitstrekte van de Atlantische tot de Stille Oceaan, vooral joods en christelijk is geïnspireerd.

Onder leiding van de International Association of Manichaean Studies (IAMS), momenteel voorgezeten door de Nijmeegse hoogleraar Hans van Oort (bekend van zijn publicaties over het Judasevangelie), kwam het onderzoek in een stroomversnelling. De vereniging heeft tevens de leiding over de uitgave van – op termijn – alle manichese teksten (het Corpus Fontium Manichaeorum). Het bestuur van de IAMS vergadert vandaag voor het eerst in Nederland. Een aantal kopstukken van de vereniging zal morgen op een studiedag in Driebergen verslag doen van de stand van zaken in het manicheïsme-onderzoek.

Een van hen is professor Samuel Lieu, die sinds 2000 met een Australisch team manichese vondsten uit de omgeving van de Chinese havenstad Quanzhou verzamelt en analyseert. Marco Polo zou in 1292 in Quanzhou (Zayton) zelfs nog manicheëers hebben ontmoet.

Een burgeroorlog, de Tweede Wereldoorlog en de Culturele Revolutie hebben het onderzoek in China lang bemoeilijkt, maar nu volgt de ene ontdekking op de andere.

Zoals de manichese tempel met het nonnenklooster op de Huabiaoheuvel, dat een groot standbeeld van Mani herbergt. Tot op de dag van vandaag wordt hem daar eer bewezen. Niet dat de gelovigen weten wie Mani werkelijk is: onder aanvoering van een boeddhistische monnik ’met ongeremde evangelische ijver’ beschouwen zij hem als Boeddha Sakyamuni en vereren zij hem als Mani de Boeddha van het Licht.

Karakteristiek manichees aan het standbeeld (zie foto) zijn de twee knopen op de kleding. In de Songperiode kregen de manicheëers in deze streek de bijnaam Volgelingen of Zonen van de Twee Knopen. Ook zijn aangezicht verschilt van dat van de doorsnee-boeddha in het Verre Oosten: de wangen van Mani zijn dik en zijn wenkbrauwen opgetrokken.

In 2005 ontdekten Lieu en zijn team in een naburig dorp nog een tweede beeld van Mani. Deze Boeddha Mani heeft een roodgeschilderd gezicht: een teken van goddelijkheid in Chinese volksreligies.

De manichese tempel bij Quan-zhou staat sinds kort op de wereld-erfgoedlijst van de Unesco.

Ook de Duitse Christiane Reck doet onderzoek naar het Chinese manicheïsme. Zij concentreert zich op teksten van de Sogden, een voor handel rondreizend volk dat het manicheïsme vanuit het huidige Oezbekistan langs de Zijderoute naar China bracht. Een belangrijke vindplaats van manichese fragmenten in Sogdisch schrift is de omgeving van Turfan. Tot het midden van de elfde eeuw was het manicheïsme hier staatsgodsdienst.

Van grote waarde is volgens Reck de manichese hymnencyclus ’Huyadagmân’ geweest, omdat daarvan naast Sogdische ook Oudturkse en Chinese versies zijn. In deze cyclus roept een ziel in verdrukking om de Verlosser. De Verlosser komt en spreekt:

Kom ziel, vrees niet! Ik ben uw geest en blijde boodschap voor uw hoop. Gij zijt het gewaad van mijn lichaam, dat de machten der duisternis verwarden. Ik ben uw licht, stralend, van heel in het begin. Uw hoge bewustzijn en uw volmaakte hoop. Gij zijt mijn woord en mijn rusting. Ik zal u bevrijden uit elke gevangenis en u verre houden van elke smart. Ik zal u verlossen van alle ondergang en u voor eeuwig van alle wonden bevrijden.

Het manicheïsme is het verhaal van de strijd tussen het rijk van het licht en het rijk van de duisternis. Mani zette zich af tegen het strikte monotheïsme van de joods-christelijke groepering waaruit hij voortkwam: van God komt niet én het goede én het kwade, meende hij. Naast de goede God en het rijk van het licht bestond er volgens hem ook een zelfstandig rijk van de duisternis. Die twee tegenover elkaar staande rijken zijn in deze ’wereldtijd’ met elkaar gemengd en zullen in de eindtijd weer gescheiden worden.

Hans van Oort verdiept zich al jaren in de invloed van het manicheïsme op kerkvader Augustinus, die meer dan tien jaar manicheëer is geweest. Op basis van veel recente gegevens, uit onder meer de Keulse Mani Codex, met een levensbeschrijving van Mani, en een Koptisch psalmenboek, komt Van Oort tot de conclusie dat Augustinus’ denken ook na zijn bekering door Mani’s gnosis gestempeld is gebleven. Zowel in zijn leer van de twee steden – symbolen van goed en kwaad – als in zijn Confessiones, die volgens Van Oort één groot gebed vormen, biecht en lofprijs op God ineen. Voorbeelden daarvan zijn gevonden tussen de manichese teksten van Turfan.

Internationale studiedag manicheïsme: 19/5 9.30-16.30u, Antropia Driebergen; www.origenes-instituut.nl .
els
Beheerder
 
Berichten: 3134
Geregistreerd: zo 14 jul , 2002 22:08
Woonplaats: Amsterdam

Re: Mani is Chinese boeddha van het licht

Berichtdoor system » vr 18 mei , 2007 15:35

Manicheïsme / ’Boeddha’ Mani is springlevend
Cokky van Limpt

Deze gnostische religie, in de derde eeuw in het huidige Irak gesticht door de profeet Mani (216-277), zou vooral elementen hebben ontleend aan de dualistische religie van het oude Perzië.


Tot de joods-christelijke gnostiek behoorden de Elchasaïten, een bepaalde strekking van de Ebionieten. Naar het schijnt behoorden Mani en vooral zijn vader oorspronkelijk tot de Elchasaïten. De profeet Elchasaï begon zijn prediking even voor 101. Zijn heilig boek werd samengesteld rond het jaar 106. Rond het jaar 200 vindt de prediking ingang in Rome door Alcibiades van Apamos. Elchasaï hield zich aan de Thora, maar verwierp bloedoffers. De Jezus Christus, die de grote Koning is en de zoon van de grote God, heeft een reeks incarnaties moeten ondergaan. God bood de gelovige een tweede kans om gered te worden door een tweede doop, maar deze doop moet vergezeld worden van de zeven elementen (de hemel, het water, de heilige geesten, de engelen, het gebed, de olie, het zout en de aarde). Daarbij komen er nog kosmogonische speculaties die uitmonden in het onderscheid tussen 'gunstige' en 'ongunstige' dagen. We kennen de Elchasaïten vooral door de werken van Hippolytus (+235) en Epiphanius (+403).
Indien bovenstaande overeenstemt met de waarheid, was Mani vanaf zijn prilste jaren vertrouwd met de gnostiek.
system
 
Berichten: 16
Geregistreerd: za 31 maart , 2007 16:48

Berichtdoor els » za 19 mei , 2007 12:42

Bedankt voor de toelichting, System. [PS, het quoten ging een beetje mis, ik heb het verbeterd, volgens mij is het zo beter.]

Ik weet niet veel over al die sektes, maar ik keek nog even m'n map na met opgeslagen artikelen, o.a. wikipedia, waarin de relatie met boeddha ook al wordt genoemd.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Maniche%C3%AFsme

Het Manicheïsme pakte diverse elementen uit verschillende godsdiensten op en wordt daarom soms als een syncretistische godsdienst gezien. Zo kon het zich goed aanpassen aan zijn omgeving; aan de oostelijke grens van het Romeinse Rijk namen christelijke elementen een grote plaats in terwijl in India deze vrijwel geheel verdwenen en daarvoor in de plaats andere, meer Boeddhistische elementen opdoken.


Het manicheïsme is de eerste grote synthese van de wereldreligies geweest en het is waarschijnlijk daardoor dat het manicheïsme in korte tijd een wereldreligie is geworden van de Atlantische tot aan de Stille Oceaan. Naar gelang de regio waar het Manicheïsme zich ontplooide, kon de plaats van Jezus ook worden ingenomen door Boeddha, Marcion, Zarathoestra of anderen.


Helemaal snappen doe ik dat niet, want volgens mij hangen al die gnostische, profetische en mysteriegodsdiensten van syncretisme aan elkaar. Ze verkondigen allemaal cryptische extra kennis voor ingewijdenen die 'verlossing' kunnen vinden als ze alle stadia van inwijding doorlopen. Ze doen het allemaal zo'n beetje op dezelfde manier, en ze lenen allemaal een beetje van dit en van dat en van hun eigen mores.

Lang heeft de wetenschap de ware aard van het manicheïsme misverstaan. Deze gnostische religie, in de derde eeuw in het huidige Irak gesticht door de profeet Mani (216-277), zou vooral elementen hebben ontleend aan de dualistische religie van het oude Perzië.

Totdat in de vorige eeuw opzienbarende vondsten in Egypte en China van manichese teksten aantoonden dat Mani afkomstig was uit een joods-christelijke doperse groepering uit de buurt van Bagdad. Nu twijfelt niemand er meer aan dat Mani’s gnostische wereldreligie, die zich in haar bloeitijd uitstrekte van de Atlantische tot de Stille Oceaan, vooral joods en christelijk is geïnspireerd.


Dit snap ik dus ook niet. Waarom zou Mani zich niet hebben laten beïnvloeden door het oude dualistische wereldbeeld van de Perzen? Dit dualisme zit ook al in het concept god versus satan, en van het joodse dualisme wordt ook al wel gezegd dat dit komt door Perzische invloed sinds de Babylonische ballingschap, of de verovering door de Perzen van de westelijke wereld waar ook het joodse land deel van uitmaakte.

De ascese waarover in wikipedia wordt gesproken is ook bekend bij de andere godsdiensten, van christendom tot boeddhisme, waarbij de volgelingen afstand doen van wereldse behoeftes en zich zo 'spiritueel' mogelijk aan de godsdienst wijden.

Het is op zich natuurlijk wel interessant als er een directe link met Mani wordt gevonden bij een Chinese boeddha, maar ik snap niet helemaal de invalshoek van het artikel dat het om een vernieuwende ontdekking gaat. Maar goed, ik ben er ook niet erg in thuis.

System schreef:Indien bovenstaande overeenstemt met de waarheid, was Mani vanaf zijn prilste jaren vertrouwd met de gnostiek.


Ik ga me steeds meer afvragen wat het onderscheid tussen christendom en gnostiek nu eigenlijk is. Iedereen heeft het wel over gnostiek, maar volgens mij zijn er zoveel gnostische kenmerken in het christendom te vinden dat je amper het onderscheid kan maken. Het hele christendom is er op de een of andere manier mee verweven. Het lijkt mij dat iedere sekte die zich baseert op een profeet of boodschapper die kennis, verlossing en eeuwig leven belooft gnostisch is.
els
Beheerder
 
Berichten: 3134
Geregistreerd: zo 14 jul , 2002 22:08
Woonplaats: Amsterdam

Berichtdoor system » zo 20 mei , 2007 16:33

els schreef:Bed

Dit snap ik dus ook niet. Waarom zou Mani zich niet hebben laten beïnvloeden door het oude dualistische wereldbeeld van de Perzen? Dit dualisme zit ook al in het concept god versus satan, en van het joodse dualisme wordt ook al wel gezegd dat dit komt door Perzische invloed sinds de Babylonische ballingschap, of de verovering door de Perzen van de westelijke wereld waar ook het joodse land deel van uitmaakte.

.



De invloed van het iraans dualisme bestond reeds lang in die streek. Zo weten we dat 'Magiërs' zoals Theudas de Egyptenaar en de Samaritaan Simon de Tovenaar (gedoopt door Filippus maar ergens ook een 'heterodox' discipel van Zoroaster) onder invloed stonden van dit dualisme. De voorzetting van deze stromingen werd dan ook in het orthodoxe en heterodoxe christendom teruggevonden. Welke invloeden Mani nu precies ondergaan heeft weten we niet. We weten wel dat hij uit een gnostisch christelijk milieu kwam. De dualiteit is eigen aan de gnostiek zelf. Het is de demiurg, volgens de gnostici, die de wereld (het materiële) schiep, niet de echte god. De demiurg schiep het vergankelijke. Maar de demiurg kon niet verhinderen dat er in het materiële ook pleroma was was binnengeslopen en was 'blijven hangen' in de materie (ook in de mens), de krachten van het Goede. We zouden zeggen ‘de goede God’ Ook in de mens.is dit aanwezig. Vandaar dat men misschien de gnostiek het best kan samenvatten met de zin : ‘herinner u dat ge een god zijt’. Het teruggaan naar de ware (goddelijke) kennis, diep in onszelf, dat is het opzet van de gnostische bedoening. Indien de mens deze kennis terugvindt behoort hij tot de pneumatici. Hij heeft dan geen leringen of kerk meer nodig en deze laatste werd zo overbodig. Zo’n inzicht was dan ook het gevaar voor de traditionele kerk van Irenaeus en Origines en consoorten. Daarom werden deze gnostische inzichten verbeten bevochten door de gevestigde kerk. De christelijke gnostiek in al zijn aspecten en tendenzen was een 'esoterisch christendom'. Elke gelovige moest zich permanent vervolmaken. Elke christelijke waarheid was dus tijdelijk voor de gnosticus en subjectief want de gnostische gelovige ging zijn eigen Weg naar de Levende Christus. Irenaeus beklaagt zich er dan ook over dat 'de gnosticus elke dag een nieuwe mening er op nahoudt'. Irenaeus werd vooral geconfronteerd met de Valentianen en hij stak er dan ook veel tijd in om dit systeem te ondergraven. Dat Mani een christelijke invloed ondergaan had is duidelijk. Mani noemde zichzelf 'Mani, apostel door de wil van Christus Jezus'. Ook hadden de volgelingen van Mani een vrij identieke organisatie en kloosters zoals de (orthodoxe) christenen. Een ander gegeven is dat vele aanhangers van Marcion later overstapten naar de leer van Mani. Hetgeen ergens impliceert dat de kloof tussen de leer van Marcion en deze van Mani niet zo groot moet zijn geweest, tenminste toch niet onoverbrugbaar groot.
system
 
Berichten: 16
Geregistreerd: za 31 maart , 2007 16:48

Berichtdoor els » wo 06 jun , 2007 11:06

Bedankt voor de uitleg, System. Beetje laat, maar toch.

System schreef:Het teruggaan naar de ware (goddelijke) kennis, diep in onszelf, dat is het opzet van de gnostische bedoening.


Misschien is dat ook wel de achtergrond van het woord religie. Dat komt van 'religare', wat 'herverbinden' betekent. Je kan het opvatten als 'herverbinden' van de mens met zijn oorspronkelijke herkomst, het goddelijke dus, waarvan hij is losgeraakt door zijn verblijf in de materiële wereld.

Dat was niet alleen een idee van de gnostiek, maar het was populair in het hele Middellandsezeegebied, en ook verder weg, tot in India toe. In het Mediterrane gebied was het essentieel in de vele mysteriecultussen, waar mensen aan konden deelnemen om te worden 'gereinigd', en na hun reiniging konden 'vrij van zonden' ze hun herverbinding met god tegemoet zien, bijvoorbeeld in de vorm van een plaatsje in de hemel na hun dood.

De reiniging vond bijvoorbeeld plaats door offeren en bidden, maar ook door het leven van een god 'na te doen' tijdens de rituelen. Daarmee werden ze als het ware één met die godheid.

De precieze invulling was heel gevarieerd. Er wordt bijvoorbeeld vaak gezegd dat het boeddhisme geen godsdienst is, omdat er geen god in voorkomt, maar in werkelijkheid is het precies zo'n soort mysteriegodsdienst, waar je door een ascetische levensstijl in navolging van een rolmodel uiteindelijk kan losbreken uit de keten van materiële levens, tot je weer terugkeert tot de eeuwigheid (bij de boeddhisten het nirwana) waar je ooit uit los werd gemaakt.

Ik heb er verder het volgende uit gedestilleerd. Gnostiek is kennis, in feite 'geheime kennis voor ingewijden'. Niet-ingewijden zijn in dat geval de mensen die alleen de verhalen van de mythen kennen. Maar de verhalen zijn symbolisch voor een soort hogere kennis, die ertoe leidt dat je één kan worden met het goddelijke. Wij vinden de mythen al historisch onwaarschijnlijk, maar in de gnostische geschriften gaat het vaak om verklaringen die voor ons totaal zinloze abacadabra zijn.

De inwijdingsrituelen van de mysteriegodsdiensten waren een goede manier van zaken doen. Ze waren vaak gelokaliseerd in tempels, die al dan niet door de staat werden gerund. Dit leverde een enorme berg geld en schatten (offers) op. Maar wat ervoor werd geleverd was in feite een belofte die pas na de dood werd ingelost. In modern Nederlands noem je dat toch echt wel 'bedrog'. Het bedrog kende grenzen, en de cultussen boden enorm tegen elkaar op om maar de meeste bedevaartgangers te trekken. Vandaar dat het leven na de dood steeds aantrekkelijker werd.

Er zijn heel wat overeenkomsten met de gnostiek, maar met gnostiek worden eigenlijk de joods-christelijke mysteriën bedoeld. Toch staan de gnostische geschriften bol van Griekse godenverhalen.

Indien de mens deze kennis terugvindt behoort hij tot de pneumatici. Hij heeft dan geen leringen of kerk meer nodig en deze laatste werd zo overbodig. Zo’n inzicht was dan ook het gevaar voor de traditionele kerk van Irenaeus en Origines en consoorten. Daarom werden deze gnostische inzichten verbeten bevochten door de gevestigde kerk.


Interessant. Van de mysteriecultussen is wel duidelijk wie eraan verdienden, want ze waren verbonden aan vaste tempels en plaatsen. Maar van de gnostiek heb ik eigenlijk geen idee. Misschien kwam de gnostiek ook voor in dit soort elkaar beconcurrerende cultussen, waar mensen tegen betaling konden worden verlost. De informatie die ik vind is altijd 'religieus-inhoudelijk', maar het gaat eigenlijk nooit over de economische betekenis ervan.

Door zich het alleenrecht toe te eigenen het bieden van verlossing werd de kerk in elk geval 'alleenheerser' met grote financiële macht. In de islamitische wereld is dit principe ook heel strikt doorgevoerd. Daar is elke moslim verplicht een keer naar Mekka te gaan, met als gevolg dat Saoedi-Arabië een enorm rijke centrale macht is. Het is verboden om tegenbiedingen te doen, dus er is geen gevaar voor concurrentie.

Tegenwoordig zie je weer hoe de kerk zich bezighoudt met het demoniseren van de New Age, waar ze hun macht aan verliezen. De kerk is niet gebaat bij individualisering en zelfbeschikking.
els
Beheerder
 
Berichten: 3134
Geregistreerd: zo 14 jul , 2002 22:08
Woonplaats: Amsterdam

Re: Mani is Chinese boeddha van het licht

Berichtdoor system » vr 15 jun , 2007 14:52

els schreef:

Manicheïsme / ’Boeddha’ Mani is springlevend
Cokky van Limpt

De fine fleur van het internationale onderzoek naar het manicheïsme ontmoet elkaar vandaag in Nederland. Morgen delen de experts op een studiedag hun nieuwste ontdekkingen. Bijvoorbeeld dat de joods-christelijke profeet Mani tot vandaag de dag in China wordt vereerd als de Boeddha van het licht.



Wat we in ieder geval niet mogen uitsluiten is het feit dat het christendom India zeer vroeg bereikte. Tenminste indien we Eusebius mogen geloven.

Zo zegt Eusebius in zijn kerkgeschiedenis Boek V, Hoofdstuk 10 (Over de filosoof Pantaenus) het volgende:

...Men zegt dat hij zulke geestdriftige ijver toonde voor het woord Gods dat hij als verkondiger van het Evangelie van Christus optrad voor de volkeren van het Oosten en tot in India is gereisd...

En verder preciseert hij:

Een van deze was ook Pantaenus, die naar Indië moet gekomen zijn en daar bij enige bewoners, die Christus reeds kenden, het Evangelie van Mattheus moet gevonden hebben, dat daar reeds vóór zijn bezoek was aangekomen. Bartholomeus, één der apostelen, zou hun gepredikt hebben en hun het werk van Mattheus in het hebreeuws schrift hebben achtergelaten en dat zou tot op die tijd bewaard zijn gebleven....

Nu deze Pantaenus was een joods-christelijk missionaris uit Egypte en leraar van Clemens van Alexandrië.

Dus, indien Eusebius de waarheid vertelt, bestond een joodse variant van christendom zeer vroeg in India en zal Mani (die rond 240 naar India reist en die zelf kwam uit een joodse ascetische christelijke gnostische sekte) en zijn latere volgelingen, het manicheïsme aldaar met succes hebben hebben verspreid. Via de zijderoute of andere karavaanwegen zou het Manicheïsme in China verzeild zijn geraakt.

Dit natuurlijk voorzover het Indië van Eusebius ongeveer hetzelfde is als het Indië van nu of wijst naar diezelfde streek.
system
 
Berichten: 16
Geregistreerd: za 31 maart , 2007 16:48


Keer terug naar jodendom christendom islam



Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers. en 6 gasten

cron