Hai Âanti,
Om te beginnen heel erg bedankt voor het kritische lezen. Ik ben nu ook bezig alles te lezen waar je naar verwees, het is inmiddels alweer veel, dus daarom duurt het even voor ik met een reactie kwam. Hier alvast een stukje.
Bedankt dat je erop wees dat Tinnit een Berbers woord is, en dat het gesproken betekent. Ik zal dat er zeker even bijzeten. Ook dat Poseidon niet helemaal vreemd is in het Tamazight, is wel interessant. Ik weet trouwens niet waar de Griekse naam vandaan komt, ik neem maar aan dat het van oorsprong geen grieks woord is.
ik hoop dat ik nog meer artikels over berberse godinnen zou lezen. zoals neith, want jij hebt ergens in geschreven "de lybische neith" maar als ik het artikel neith lees, dan vind ik geen verwijzing naar neith als lybische godin.
De naam 'Neith' klopt ook gewoon niet. Het heeft te maken met de gelijkstelling aan Athene, door de Grieken. En Athene is weer gelijkgesteld aan de Egyptische Neith. Daarom spreken veel mensen tegenwoordig ook over Lybische Neith, maar dat is net zo vaag als 'Athene' of 'Pallas'.
Het probleem is eigenlijk dat er geen naam is, en het is moeilijk om een godheid zonder naam in een alfabetische lijst te plaatsen. Daarom dacht ik aan aparte pagina's voor iets met afbeeldingen, die je dan bijvoorbeeld kan sorteren op lokatie.
Er is ook niet echt een verhaal, behalve wat de Grieken en Romeinen vertellen, en die gooien alles door elkaar.
Herodotus heeft het vaak over Athene in Lybië. Hij noemt allerlei gebruiken, en vergelijkt die dan met de Griekse Pallas of Athene, of zelfs Medusa of Gorgo (allemaal in verband met Athene). Wel is zeker dat Herodotus Neith van het Egyptische Sais Athene noemde.
Als je gaat zoeken naar verwantschap, vind je die ook altijd, omdat die er is. Maar hoe, dat is moeilijk te zeggen.
Hathor schijnt bijvoorbeeld deze titel te hebben: tanetu. Die titel wordt natuurlijk met 'Tanit' in verband gebracht, maar ook met Neith.
De verwarring komt ook omdat je met lokale tradities te maken hebt, en met allerlei deelaspecten. In de mondelinge overlevering veranderde dat allemaal nogal eens.
Wat een Lybische godin Neith betreft: Herodotus (de enige van wie ik wat meer uit het hoofd weet) beschrijft uitgebreid dat volgens zijn bronnen Athene in Lybië (bij het Tritonismeer) is geboren. Haar vader was Poseidon, haar moeder was Tritonis.
De mensen daar offerden volgens hem voornamelijk aan Athene, en verder aan Triton en aan Poseidon. Tsja. Daar moeten we het mee doen.
Het is trouwens wel zo dat tritons bij de Romeinen heel bekend waren als mensen die half vis half mens waren. Die worden weer geassocieerd met Venus etc. Maar die wezens waren in Afrika ook bekend. Er plaatste toevallig pas iemand een verzoek op het forum om 'Mami Wata' op te nemen, die een beroemde Afrikaanse godin zou zijn, en die een zeemeermin is. Ook Yemanja is zo iemand.
Ik denk dat die mythen wel allemaal met elkaar te maken kunnen hebben, maar het is mij een raadsel waarom Herodotus die Lybische godin Athene noemt. Gekker nog: het is Herodotus ook een raadsel! Hij spreekt zelf zijn verbazing erover uit. Dus ik neem dat hij de naam Athene ter plaatse heeft opgepikt, want anders zou hij die nooit genoemd hebben. Misschien was het wel een vorm van Tanit. Ik heb alleen geen idee waar je dat Tritonismeer moet zoeken. Tanit wordt in elk geval geassocieerd met dolfijnen, en die weer met tritons.
Hier is nog een stuk over Apuleius, waarin ook de namen door elkaar worden gegooid. Ik wou dat ook nog zeggen in mijn reactie over Aisha Qandisha, maar dat komt maar morgen, want ik ga toch maar eens naar bed. In dit stuk, dat er over gaat dat Apuleius een Berber was, worden de namen Neith, Tanit en Isis door elkaar gebruikt. Al met al weet ik daardoor niet of Apuleius nu was ingewijd in een cultus voor Tanit. Ik ken ook geen mysteriecultus van Tanit, wel van Neith, maar dat is weer in Egypte. Heel verwarrend allemaal. Maar het komt erop neer dat ik van Lybische goden en godinnen geen andere namen ken dan de Griekse, Egyptische of Romeinse, en Tanit en Hammon uit Carthago dan.
sommigen verklaren Amazigh als verbastering van het woord "Massyl".
Hmm, Herodotus heeft het wel een keer over Maxyen. Maar dat zal wel toeval zijn. Hij noemt heel wat volkeren in deze regio, en vertelt er de eigenaardigste dingen over.
((ik heb niets voor herodotus gelezen, het zijn alleen verwijzingen naar herorotus wat ik schrijf, of navertel)).
Nou, als je van (Nederlandstalig) lezen houdt, kun je jezelf een plezier doen, en de vertaling van Hein L. van Dolen aanschaffen.
Het is heel leuk om te lezen, en er zit een woordindex in, zodat je heel veel op lokaties en namen kan zoeken.
Ik geef voor de zekerheid maar de titel en het ISBN-nummer van de paperback:
'Het verslag van mijn onderzoek', ISBN 90-6168-442-0
Niet opdringerig bedoeld hoor, maar als je hierin bent geïnteresseerd, is Herodotus toch wel erg leuk.
deze opmerking, heb ik in een orale documentairsband. het ging over de "aslili" wat "iets zoals "aliloya" bij de joden, misschien is de laatste de verbastering van de eerste is.
er werd over de godsdienstige muziek gesproken, en daarom verwezen ernaar dat hereodotus zei:
"de godsdienstige muziek is allereerst bij de lybiers (imazighen -berber ) verschenen, en daarna hebben de grieken die muziek van hen overgenomen zoals ze andere goden namen zoals :"athena" en "poseidon".
Bedankt voor de woorden ook. In mijn Herodotus-vertaling is het een keer vertaald als halleluja, en ook komt een keer de Griekse weergave ololu voor. In de christelijke liturgische zang is dat als een 'halleluja-troop' opgenomen, dat is een hele lange melodie die op één klinker wordt gezongen, bijvoorbeeld midden in een woord. Ik weet niet of die Afrikaanse zang echt de herkomst van het halleluja of van het troperen is, maar sommigen maken in elk geval wel die associatie.
Wat Herodotus zegt moeten we trouwens wel een beetje met een korreltje zout nemen, omdat hij vaak dingen inschat die hij helemaal niet kan weten. Hij heeft er gelijk in als hij zegt dat veel Griekse goden en gebruiken ergens anders vandaan komen, maar hij weet niet waarvandaan.
We waren trouwens al eens bezig met het uitzoeken waar bepaalde Tanit-symbolen nou vandaan kwamen, dat is misschien ook nog wel eens leuk om naar te kijken.
Nog even over dat de Feniciërs als vluchtelingen in Noord-Afrika aankwamen: zoiets wordt ook wel gezegd in een mythe over het onstaan van Karthago, namelijk over Elissa of Dido, de stichtster van Karthago. Maar dat is wel een mythe. De lokatie die de Feniciërs uitzochten is weer typerend voor dit zeevarende handelsvolk, namelijk aan een baai. Dat deden ze juist weer vanwege de voordelen die dit heeft als je zeevaart bedrijft. In elk geval, ik was ook bezig met een stukje over Elissa, en daarin staat waarom zij vluchtte uit Tyrus. De bedoeling is dat er dan ook weer een link komt van Tanit, dus dan komt die info vanzelf bij elkaar.
Ik moet echt weer eens wat vlijtiger worden.
Maar in plaats daarvan ga ik slapen.
Ik kom morgen met de rest. PS ook Willy bedankt voor de links.
Ik heb wat Tamazight bekeken, en het lijkt een totaal andere taal dan Nederlands. Het lijkt me moeilijk om te leren, omdat alle woorden anders zijn.
Misschien is het niet belangrijk, maar ik ben toch nieuwsgierig. 
