Magier. - Mannelijke crone.

[Balance]

Ik geloof dat ik Heidi wel eens gevraagd heb, wie of wat de mannelijke equivalent is van de crone. Ik ben eruit denk ik: de magier.

Bij de Kelten misschien de druide.

[heidi]

Volgens mij is er niet zoiets als een mannelijke crone, omdat crone een term is die te maken heeft met de menustruatie-cyclus van een vrouw, en mannen hebben nou eenmaal geen menustruatie
Hihi, straks krijgen we nog magiers en druiden met menustruatienijd

[Brunetti]

Neemt de vraag niet weg of de man ook zo'n drieleding kent? Jongen, man, oude man! Wij hebben ook een 'penopauze'

En wie is dan die wijze oude man? In stammen, clans en oude groepsstructuren is dit inderdaad nog duidelijk ingevuld. De druïde, de oude wijze indiaan, de magiër,... De eerste Sumerische stadstaten werden weliswaar geregeerd door patesi (priesterkoningen) maar voor grote beslissingen was er een 'raad der ouden'. Ook nog in onze middeleeuwen en in de tijd der ambachtlui werd de oude man geeerd voor zijn vakmanschap en kennis, waar stellig gebruik van gemaakt werd om jongeren op te leiden. Dit is vandaag allemaal verloren gegaan. Pensioengerechtigd en de man mag afdruipen met al zijn kennis!

In het Oude Nabije Oosten was een vrouw pas volwaardig als haar tijd om kinderen te dragen en op te voeden, voorbij was. Ze was dan pas gelijkwaardig aan de man. Je ziet dit ook weerspiegeld in oude rechtteksten. Het zijn vooral de oudere vrouwen die meer rechten toebedeeld krijgen (oa. Code van Hamurabi).

Net zoals de 'vrouwelijke' crone in ere hersteld moet worden, is dit zo voor de 'mannelijke' crone. Misschien een leuke denkoefening om een nieuwe naam te verzinnen voor de mannelijke crone? 'Ouwe pé'?

Dit is en wordt in onze maatschappij een hot item! De carrière van man en vrouw (als moeder, als huisvrouw, als huisman, als arbeider, als arbeidster,...) is niet alleen vlugger afgelopen, onze derde fase duurt tevens steeds langer (is de gemiddelde leeftijd al niet opgevoerd naar 80 ?). Men kan deze steeds groter wordende groep niet blijven wegsteken of negeren. Vaak blijkt dat deze mensen openbloeien, heel nieuwe en andere dingen gaan doen (wat ze al heel hun leven opzij hebben gezet)... Deze energie, creativiteit... zeg maar wijsheid moet terug naar waarde geschat worden. Een verantwoordelijkheid voor ons allemaal maar wat doet de politiek eraan?

Groeten

[Brunetti]

Ik weet niet of velen onder jullie het verhaal van Gilgamesj kennen. Met eigen woorden en heel beknopt komt het er op neer dat een jonge man, heerser van de Sumerische stad Uruk, lelijk huishoudt in zijn eigen streek. Gilgamesj is zo onstuimig dat zowel jonge mannen als jonge vrouwen niet veilig zijn voor hem. Hij zit boordevol energie en is beresterk.

Alle bewoners klagen over zijn onuitputtelijke energie en 'domme' kracht (denkt niet na over wat hij doet, reageert heel impulsief,...) ...

Ik zie hier duidelijk een pracht omschrijving van de jonge man - misschien nog onvolwassen jonge kerel.

De goden (en meer specifiek de stadsgodin Inanna) aanhoren het geklaag van de bevolking en creëeren een waardig opponent voor Gilgamesj, namelijk Enkidu. Enkidu is helemaal niet beschaafd (lees stedelijk) en komt uit de steppe waar hij samenleeft met de wilde dieren. Enkidu wordt verleidt door een prostituée (priesteres van Inanna), die hem meelokt naar de stad.

Na een heroïsch gevecht tussen Enkidu en Gilgamesj zonder een echte overwinnaar, worden deze twee boezemvrienden (sommige onderzoekers suggereren een homofiele relatie). Ze beleven een aantal avonturen om hun onrustige aard te voeden (gevecht met Humbaba oa.).

We zouden dit stadium kunnen omschrijven als nog steeds onstuimig... maar dank zij de vriendenrelatie niet meer zo dom. Ze behalen grote successen en groeien aldus naar het type van volwassen man. De carrière-man, de kostwinnaar, de topsporter, ...

Dit stadium van volwassen man krijgt een serieuze deuk als Enkidu sterft. Gilgamesj is totaal overstuur en na een lange rouwperiode besluit hij op zoek te gaan naar het eeuwig leven. Tijdens deze zoektocht, voorgesteld met een reis naar Utnapishtim (de Sumerische voorloper van Noah) - de enigste mens die van de goden het eeuwig leven heeft gekregen - komt hij tot de eindconclusie dat dit niet is weggelegd voor de mens.

Eens hij hiervan doordrongen is, komt hij terug naar Uruk waar hij wordt verwelkomd en uitgroeid tot een 'goed' heerser en wijs man. Duidelijk het mannelijk equivalent van de crone.

Volledig anders aangekleed maar eigenlijk kan je ook 'De afdaling van Inanna naar de Onderwereld' zo uitleggen. Eens Inanna terug is uit deze Onderwereld, wordt ze de 'volledige' vrouw met het teken van wijsheid (de uil) naast zich. Die wijsheid is ook hier niet meer of niet minder dan het besef dat je de onderwereld niet naast je kunt neerleggen of onderwerpen. Je kan er niet omheen. Dood is eigen aan de mens en eens je dit aanvaardt kan je ten volle 'leven'.

Groeten

[Balance]

Volledig anders aangekleed maar eigenlijk kan je ook 'De afdaling van Inanna naar de Onderwereld' zo uitleggen. Eens Inanna terug is uit deze Onderwereld, wordt ze de 'volledige' vrouw met het teken van wijsheid (de uil) naast zich. Die wijsheid is ook hier niet meer of niet minder dan het besef dat je de onderwereld niet naast je kunt neerleggen of onderwerpen. Je kan er niet omheen. Dood is eigen aan de mens en eens je dit aanvaardt kan je ten volle 'leven'.

Ik denk dat dat zeker een deel van het geheim is, maar dat er meer is. Heb het idee dat de kern van het mysterie het verschil is hoe Inanna is VOOR de afdaling en nadat ze teruggekomen is. Een vrouw (een mens) gaat door diepe dalen in haar leven. Je moet voortdurend en steeds dieper 'bukken/buigen' voor wat het leven je in het gezicht gooit. Maar toch moet je verder. Je kleding wordt stuk voor stuk afgeworpen totdat alleen je naakte kwetsbare ik overblijft. Ontbloot en ontdaan van alles wat je had, blijft alleen je diepste meest wezenlijke 'ik' over. En zelfs dan is het soms nog niet genoeg. Je huid moet er ook af. En je vlees wordt ter rotting aan een spijker gehangen.(Zie je de parallellen met het verhaal van Job?). Ik heb dat zelf ook meegemaakt. Als (als!) je daar doorheen komt, ben je anders. Het hele proces heeft je veranderd en je bent niet meer degene die je voor die tijd was. Je weet en 'ziet' was wezenlijk is en wat wezenlijk is voor jou. Je maakt andere keuzes dan je gemaakt hebt voor de afdaling. De rijkdom die je na terugkomst hebt is van een andere orde dan de rijkdom die je eerst had.

Ik ken het verhaal niet genoeg tot in de details, maar jij zit goed in die materie. Kun jij zien waarin de Inanna na de terugkomst anders is als de Inanna voor de afdaling? Ben benieuwd.


PS Volgens mij heeft 'Jonas in de Walvis' dezelfde lading. Echter net als bij Job, komt er hier een god aan te pas.

[Brunetti]

Dag Balance,
Nogmaals het verhaal van de afdaling van Inanna kan op zoveel verschillende manieren vertaald (geïnterpreteerd) worden. Er zijn dan ook al veel boeken over geschreven.

Maar even kijken zo los uit het hoofd wat ik kan antwoorden op jouw vraag.

Vooreerst moet Inanna op zoek naar een vervanger voor haar in de onderwereld. Ze moet dus de galla (demons vergelijkbaar met Pietje de Dood) naar iemand leiden die haar plaats in de onderwereld moet innemen.

Al degenen die om haar rouwen komen niet in aanmerking: haar dienares, haar kinderen,... maar owee haar man, haar geliefde Dumuzi zit daar op zijn troon schoon weer te maken. Die moet er dus aan geloven.

Wat is er nieuw! Wat onmiddellijk opvalt zijn haar twee zonen! Voor zo ver we weten is dit de eerste keer dat er sprake is van Inanna's kinderen. Voor haar reis naar de ondergang was (of leek) ze kinderloos. Was zij ervoor geen moedergodin, eens uit de onderwereld wordt dit aspect wel aangehaald.

Mensen die hun doden eren worden gespaard. Zij die dit niet doen (ook al is het haar grote liefde) zijn de klos. Het is niet Inanna maar de zus Geshtinanna van Dumuzi die ervoor zorgt dat Dumuzi halfjaarlijks terug uit de onderwereld mag.

De liefde voor de man moet wijken voor het mededogen met haar dienares en de liefde voor haar kinderen.

Voor de reis naar de onderwereld was Inanna onstuitbaar. Ze had de 'me' veroverd op Enki en wilde niet alleen de aarde maar ook de onderwereld aan haar voeten. Deze drift om wild en onbezonnen rond zich heen te slaan, geen respect te hebben voor niets of niemand, losbandig te leven, inhalig te zijn,... wordt hardhandig aangepakt. Ze is plotseling een moeder. Is getroffen door het rouwen van haar dienares en haar kinderen. Een gevoel van medeleven en compassie wat ze daarvoor niet kende.

Het strijden lijkt voorbij!

Dit zijn slechts enkele bemerkingen die me te binnen schieten.

Groeten

[Brunetti]

... nog effe tussendoor...

Inanna/Ishtar/... kreeg in de loop van de tijd en binnen de tijdspanne van elke cultuur andere eigenschappen toegedicht of er werden bepaalde eigenschappen dikker in de verf gezet. Dit even terzijde... want het oorspronkelijk verhaal van Inanna en de afdaling naar de Onderwereld blijft natuurlijk wel overeind.

Toch is het volgens mij vermeldenswaard dat bij de Semitische culturen (Akkadisch/Babylonisch/Assyrisch) vooral het oorlogszuchtige (wilde, onvoorspelbare,...) van deze godin naar voren werd geschoven. In Sumer kreeg de seksualiteit nog een belangrijkere rol toebedeeld.

Groeten

[els]

Ik wou eigenlijk niet reageren omdat ik hier toch niet veel vanaf weet. Maar ik wou een link plaatsen naar een vertaling, en nou ja, het bloed kruipt toch waar het niet gaan kan.

Hier is een vertaling van Wolkstein en Kramer.



Hij is niet zo heel recent, maar de grote lijn is duidelijk.

Ik vond de volgende passage wel interessant. De Galatura (galatur) en Kurgara (kurgarra) moeten Ereshkigal vermurwen het lichaam van Inanna mee te geven. Enki adviseert hen om medeleven met Ereshkigal te tonen, die juist bezig is haar 'kleintjes' te baren (uit een andere vertaling). Hun medeleven sprak Ereshkigal zo aan dat ze Inanna's kadaver van de haak liet halen en het meegaf.

Ik vind dat vooral zo fascinerend omdat deze baarscene in de onderwereld helemaal uit het niets komt. Terwijl ik altijd zo graag een verband wil zien.

Iets anders trouwens, wat ik merkwaardig vind, is dat Inanna meedeelt dat ze Ereshkigal komt bezoeken vanwege de begrafenis van haar zusters echtgenoot, de 'hemelstier'. Dit terwijl ik overal lees dat het niet bekend is waarom Inanna naar haar zus in de onderwereld trok. Wat is er mis met Inanna's motivering?

Wat is er nieuw! Wat onmiddellijk opvalt zijn haar twee zonen! Voor zo ver we weten is dit de eerste keer dat er sprake is van Inanna's kinderen.

Uh... heb ik dat gemist, Brunetti? Ik zie het niet staan in mijn vertaling van Vanstiphout. Of heb je het over een nieuwe vertaling? Hoewel het niet onmogelijk is dat ik met mijn neus kijk, dat doe ik wel vaker.

Wel kwam ik een noot tegen over de vermelding van Sara als dienaar van Inanna (regel 335). Daar staat: 'Sara wordt meestal aangetroffen als Inanna's zoon. Hier is hij echter een dienaar, en wel haar schoonheidsspecialist.'

Ik weet niet waar Sara wordt vermeld als zoon van Inanna. Ik vroeg me wel af of of de naam te maken heeft met Dushara, maar misschien is dat verband te ruim. 'Du' wordt in die samenstelling (door sommigen?) vertaald als 'zoon', ik dacht dat men het in het Soemerisch ook zo vertaalde, maar misschien wordt alles gewoon op de grote hoop gegooid.

Okee, ik kwam er dus even tussendoor.

[Brunetti]

Een kort antwoord Els.
Wat de zonen van Inanna betreft... als je jouw Engelse vertaling door Wolkstein en Kramer leest, zul je ze daar al aantreffen!

Er zijn verschillende versies van dit verhaal. Vooral het laatste deel kan nogal eens verschillen. Er bestaan zelfs losstaande verhalen over de gevangenneming van Dumuzi door de galla.

De galla zegden:
'Ga verder, Inanna,
Wij nemen Ninshubur wel in jouw plaats.'
Inanna schreeuwde:
'Nee! Ninshubur is mijn trouwe steun.
Zij is mijn sukkal die mij wijze raad geeft.
Zij is de strijdster die aan mijn zijde vecht.
Zij is mijn woorden niet vergeten.

Zij hief een klaagzang voor mij aan bij de ruïnes.
Zij sloeg de trom voor mij in de vergaderplaatsen.
Zij ging rond het huis van de goden.
Zij rukte aan haar oren, aan haar mond, aan haar dijen.
Zij kleedde zichzelf in een enkel gewaad als een bedelaar.

Alleen trok zij op naar Nippur en de tempel van Enlil.
Zij ging naar Ur en de tempel van Nanna.
Zij ging naar Eridu en de tempel van Enki.
Door haar is mijn leven gered.
Ik zal jullie Ninshubur nooit geven.'

Ninshubur is een kleine godin die functioneerde als dienares van Inanna (of zoals men dat ook noemt, minister van Inanna).

De galla zegden:
'Ga verder, Inanna.
We zullen je vergezellen naar Umma.'

In Umma, in het heiligdom,
was Shara, de zoon van Inanna, gekleed in vuil zaklinnen.
Toen hij Inanna zag
omringd door de galla,
wierp hij zichzelf in het stof voor haar voeten.

De galla zegden:
'Ga voort naar je stad, Inanna,
We nemen Shara wel in jouw plaats.'

Inanna schreeuwde:
'Nee! Niet Shara!
Hij is mijn zoon die hymnen zingt voor mij.
Hij is mijn zoon die mijn nagels knipt en mijn haar gladstrijkt.
Ik zal jullie Shara nooit geven.'

Shara was de plaatselijke god van de Sumerische stad Umma. Het epithet 'held van An' suggereert dat Shara een krijger, een oorlogsgod zou zijn. In een ander verhaal waar de goden vragen wie er ten strijde wil trekken tegen Imdugud, is Shara één van de goden die dit weigert (Ninurta zal uiteindelijk gaan). In 'Inanna's afdaling naar de Onderwereld' wordt hij voorgesteld als haar zoon. Er is een inscriptie in het Ur van de derde dynastie waar hier ook sprake van is.

De galla zegden:
'Ga verder, Inanna,
we zullen je vergezellen naar Badhibira.'

In Badhibira, in het heiligdom,
was Lulal, de zoon van Inanna, gekleed in vuil zaklinnen.
Toen hij Inanna zag
omgeven door de galla,
wierp hij zich in het stof voor haar voeten.

De galla zegden:
'Ga voort naar je stad, Inanna,
we nemen Lulal wel in jouw plaats.'

Inanna schreeuwde:
'Niet Lulal! Hij is mijn zoon.
Hij is een leider voor de mensen.
Hij is mijn rechterarm. Hij is mijn linkerarm.
Ik zal jullie Lulal nooit geven.'

Lulal is verbonden met de Sumerische stad Bad-tibira. Ook hij is een krijger, oorlogsgod, maar ook gelinkt met gedomesticeerde dieren.

En dan kwam Dumuzi. Hij was helemaal niet in de rouw, integendeel.

Dumuzi gekleed in zijn schitterende me-gewaden.
Hij zat op zijn prachtige troon en bewoog niet.

De motivatie van Inanna (machtswellust) wordt ettelijke keren herhaald door zowel Enlil als Nanna.

Vader Enlil antwoordde toornig:
'Mijn dochter begeerde het Grote Daarboven.
Inanna begeerde het Grote Daaronder.

...

Vader Nanna antwoordde toornig:
'Mijn dochter begeerde het Grote Daarboven.
Inanna begeerde het Grote Daaronder.

Eresjkigal was niet aan het baren. Ze leed veel pijn omwille van de dood van haar man. Er wordt een vergelijking getrokken met een vrouw die kreten slaakt in barensnood. Maar Eresjkigal was in rouw en tevens pisnijdig op Inanna. Want het was door toedoen van Inanna dat haar man de Hemelstier was gestorven.

Omdat Gilgamesj haar aanzoek had geweigerd had ze op verzoek van Enlil de Hemelstier op hem afgestuurd. Met vereende krachten (Gilgamesj en Enkidu) versloegen de Hemelstier en gooide de resten naar Inanna.

Dus Eresjkigal was in eerste instantie belust op wraak.

't Is maar weer een andere verklaring aan dit rijke verhaal.

Groeten

[els]

Nog even voor ik naar mijn werk ga over die zoon. Volgens mij heb ik hier dezelfde versie als die jij hierboven plaatste, alleen daar staat niet 'Sara is mijn zoon', maar 'Sara is mijn kapper'.
Dan staat er dus die nooit bij die ik al vermeldde, dat Sara meestal wordt aangetroffen als Inanna's zoon, maar hier is hij haar dienaar.

?

Afijn, ik moet de maatschappij gaan dienen.

[els]

Okee, nog effe:

Goed! Dan zullen wij met jou naar Umaa gaan, naar het Sigkursaga!

In Umma, uit het Sigkursaga,
kwam Sara tevoorschijn en wierp zich aan haar voeten.
Hij zat onder het stof en droeg een vuil kleed.

De demonen zeiden tot Inanna, de heilige:
'Ga nu maar naar jouw stad, Inanna; deze zullen wij meenemen!'

Inanna, de heilige, antwoordde de demonen:
'Neen! Dit is Sara, mijn zanger,
mijn handverzorgen en kapper!
Hoe zou ik hem aan jullie kunnen geven?'

Dezelfde versie volgens mij, maar anders vertaald. Toch?

[Brunetti]

The galla said:
'Walk on, Inanna,
We will accompany you to Umma.'
In Umma, at the holy shrine,
Shara the son of Inanna, was dressed in a soiled sackcloth.
When he saw Inanna
Surrounded by the galla,
He threw himself in the dust at her feet.

The galla said:
'Walk on to your city, Innana,
We will take Shara in your place.'
Inanna cried:
'No! Not Shara!
He is my son who sings hymns to me.
He is my son who cuts my nails and smooths my hair.
I will never give Shara to you.'

The galla said:
'Walk on, Inanna,
We will accompany you to Badtibira.'
In Badtibira, at the holy shrine,
Lulal, the son of Inanna, was dressed in a soiled sackcloth.
When he saw Inanna
Surrounded by the galla,
He threw himself in the dust at her feet.

The galla said:
'Walk on, Inanna,
We will take Lulal in your place.'
Inanna cried:
'No, not Lulal. he is my son.
He is a leader among men.
He is my right arm. He is my left arm.
I will never give Lulal to you.'

Dit komt echt wel uit de versie van Wolkstein en Kramer

just is just

[Brunetti]

Els,
Nogmaals er bestaan heel veel versies. Je hebt de oorspronkelijke (schriftelijk toch) Sumerische. Je hebt de tweetalige (Sumerisch/Akkadische). Er bestaat een Oud-Babylonische en veel later een Neo-Babylonische. Elke versie geeft wel ergens een andere draai.

Wolkstein en Kramer, maar zeker ook Vanstiphout zijn zeer betrouwbaar. De twee eerste hebben een Engelse vertaling (die ik hier en jij ook aangaf) van de Sumerische versie. Van Vanstiphout weet ik niet welke versie hij heeft gebruikt? Maar dat valt wel op te zoeken...

Groeten

[els]

Tsja, juist is juist, natuurlijk.

Ik heb ook nog even in Vanstiphout gekeken, en die noemt Lulal 'kapitein' in plaats van zoon.

Misschien is het toch een andere versie dan.

Bedankt voor de supersnelle reactie trouwens. Goed dat ik toch nog even keek.