Tweelingmotieven.

[Balance]

Als je erop let, zie je hoe onwaarschijnlijk vaak tweelingen in de mythologie voorkomen: als broer en zus, broers, zussen, godenparen, als echte tweeling, enz.

Kain en Abel, Inanna en Ereshkigal, Quetzalcoatl en Xolotl, Isis en Osiris, Gilgamesh en Enkidu, enz. enz.

Is die 'andere helft' onze 'schaduw'? Dat deel van onze persoonlijkheid dat we (nog) niet kennen. Of dat we verdrongen hebben? Dat wat echter nog in ons sluimert en soms zijn kop opsteekt, uitgerekend op de momenten dat we het niet kunnen gebruiken?

Het motief van Quetzalcoatl die in de spiegel kijkt, van Inanna die de reis naar de onderwereld aangaat, van Dorian Grey (Gray?) die zijn ziel in een schilderij terugplaatst, van Kain en Abel - die we beide in ons hebben?

[els]

Het is inderdaad een veel voorkomend motief. Ik vind het vaak zo natuurlijk dat het helemaal niet opvalt, alleen het feit dat het overal opduikt zet je aan het denken.

Er zijn wel een paar 'tweelingen' die in een bepaald verband opduiken. De morgenster en de avondster worden bijvoorbeeld vaak opgevat als een tweeling, of als twee aspecten van een eenheid. Dat zijn dus Quetzalcoatl en Xolotl (de planeet Venus). Er zijn vele andere te vinden. Ishtar heeft bijvoorbeeld de namen Dilbah (morgenster) en Zib (avondster).

Uit Ugarit en van de Syriërs en Feniciërs is het tweelingpaar Shar en Shalim (Shaher en Shalem) bekend, ook de planeet Venus. Shalim kwam in de bijbel trouwens terecht als Salomo, altijd prettig te weten waar die zijn roem vandaan haalde.

Vaak is het zo dat de morgenster kenmerken heeft van een oorlogsgod(in), de avondster van een liefdesgodin.

Doet me eraan denken dat ik al heel lang bezig ben met een stukje over de relatie tussen goden en getallen. Daarbij kwam ik tegen dat het getal 'twee' iets te maken heeft met een positie tussen licht en donker, of misschien kun je het beter andersom zetten: omdat het de schemering is, is het op de een of andere manier verwant aan 'twee'. Het is verwant aan het Engelse woord voor schemering 'twilight'. Het Engelse woord voor tweeling is 'twin', en veel mythische tweelingen verhouden zich tot elkaar als licht en donker.

Barbara Walker noemt ook nog Dylan en Lleu als tweelingmachten van licht en donker, maar die betekenis kan ik nou weer niet terugvinden. Ze noemt nog een reeks van die tweelingen die allemaal licht-donker vertegenwoordigen, zoals natuurlijk Ahriman en Ahura Mazda, en zelfs een Witte Manitoe en een Zwarte Manitoe.
De bijbel kent trouwens een Ada en een Zilla, wat respectievelijk 'dag' en 'schaduw' betekent.

Deze tegenstelling, die je min of meer letterlijk waarneemt in de morgen- en avondster (dag en nacht), wordt vaak symbolisch uitgewerkt in een dualistische denktrant, bijvoorbeeld een ethisch systeem dat onderscheid maakt tussen goed en kwaad.

Een ander tweelingtype dat je vaak tegenkomt is die van het sterrenbeeld Gemini, zoals natuurlijk Castor en Pollux (de dioscuren).
De Maya's kennen ook zo'n type 'heldentweeling', Hun Hunapuh en Ixbalanque. Een van de twee verloor zijn/haar hoofd, moet wel haast Ixbalanque zijn, want die heeft ooit een geslachtsverandering doorgemaakt, dus daar was iets raars mee. 'Ix' betekent trouwens ook vrouw, beetje merkwaardig voor een man. Maar het was een man.

Een kenmerk dat je vaak tegenkomt is dat een helft van de tweeling goddelijk is, de andere menselijk en dus sterfelijk. Dat was ook bij Castor en Pollux het geval. Hun tweelingzusters waren Helena en Clytaemnestra, ze kwamen allemaal samen uit een ei.

Dat doet weer denken aan een andere soort tweelingen, namelijk een oertweeling, mannelijk en vrouwelijk, die de eerste mensen waren. In de islamitische traditie had je zelfs zo'n reeks tweelingkinderen, ik weet niet meer of het nou broers en zusters waren van Adam en Eva, of hun kinderen.

Ik vind het lastig. Het belang van tweelingen was me ook opgevallen, maar ik kan er nooit veel mee. Het meest voor de hand liggend vind ik nog zo'n oertweeling, die de eerste man en de eerste vrouw zouden zijn geweest. Maar dat is dan puur praktisch, want waar kwamen al die mensen anders vandaan?
De 'eerste mensen' worden trouwens ook wel verklaard uit tweeslachtigheid. Daar zullen Adam en Eva ook wel in thuishoren, op een ingewikkelde (of seksistische?) manier.

Ook vanuit een dualistische gedachte vind ik het idee van een tweeling die tegenstelde aspecten van een fenomeen vertegenwoordigen voor de hand liggend. Maar dat dualisme vind ik toch niet altijd terug in al die tweelingen. Misschien moet ik toch eens dieper gaan graven. Of meer op een rijtje zetten, misschien komt er dan vanzelf een idee?

[Brunetti]

Hallo iedereen,

Ishtar heeft bijvoorbeeld de namen Dilbah (morgenster) en Zib (avondster).

Die kende ik nog niet Els. Waar heb je dit vandaan? 'k Zou blij zijn met die informatie!

Ook ik worstel al lang met dit tweeling-motief!? En ben er ook nog niet uit. Logisch denkend heeft het vaak te maken met het samenbrengen van twee elementen met een bepaalde reden. Astronomisch bij voorbeeld? Utu (zonnegod) is in sommige verhalen de tweelingsbroer van Inanna (Venus) en de kinderen van de maangod Nanna. Gemini (het sterrenbeeld) werd vertegenwoordigd door de Grote Tweeling Lugal-irra en Meslamta-ea. Lugal-irra werd in Mesopotamië soms geïdentificeerd met Nergal (god van de onderwereld, man van Eresjkigal). Oorspronkelijk waren deze twee poortwachters in de onderwereld, die de doden van hun geheugen beroofden. In latere tijden worden ze toutcourt als poortwachters gebruikt, steeds afgebeeld met een bijl en een knots.

Dat zijn de enige tweelingen die ik ken in Mesopotamië. Koppels daarentegen zijn er legio.

Zoals Els aanhaalt de oer-koppels: Uit de Abzu en Tiamat (zoet en zoutwater) kwam het koppel Lahmu en Lahamu (soort dragers of stutten tussen hemel en aarde) waaruit dan weer Ansjar en Kinsjar voortkwamen (hemel en aarde)...

Andere opvallende koppels zijn natuurlijk het liefdeskoppel Inanna-Dumuzi (ontzettend veel liefdesgedichten teruggevonden over die twee), en in mindere mate de zus van Inanna, Eresjkigal (godin van de onderwereld) en haar man Nergal.

En voor de liefhebbers Bilgames (Sumerische Gilgamesj) en Enkidu.... Vrienden voor het leven, homofiele relatie,...

Maar nogmaals ik weet niet goed wat aan te vangen met dit onderwerp? Welke richting gaan we het geven? Iemand een idee?

Groeten

[els]

Het gaat om Babylonische namen, Brunetti. Dilbah zal wel een andere spelling zijn voor Dilbat, maar ik weet niet goed meer waar ik die namen vandaan heb. Ik zal later kijken, ik moet er nu vandoor, kaasfonduen.

[Xapphire]

Dag Beste mensjes, hier zijn nog zo'n goden-tweelingen. Uit de Kl. Ouddheid, Griekenland, nl:Artemis en Apollo
Deze tweeling zijn mekaars tegenpolen
1) Zij is vrouwelijk, hij mannelijk
2) Zij is een maangodin, hij een zonnegod (of dit is hun symboliek)
3) Zij is een van de 3 maagdgodinnen (Artemis, Athena en Hestia),
hij is bekend voor zijn liefdesaffaires
Ik denk dat de mensen van vroeger hiermee wilden aantonen dat het ene niet zonder het andere kan: net zoals goed niet zonder kwaad kan en omgekeerd

Ik heb echter ook een gelijkenis gevonden:
1)Ze hebben beiden een (mytisch) gevolg:
2)Artemis heeft haar nymphen, Apollo zijn muzes.
3) dezelfde protectieve houding tegenover hun moeder (vb: het doden van Niobe's kinderen)
Wat zouden dan de gelijkenissen betekenen? Want ik zie eerlijk gezegd geen gelijkenis tussen goed en kwaad (uit mijn voorbeeld)

[els]

Wat zouden dan de gelijkenissen betekenen?

Hai Xapphire, welkom op het forum hier!

Wat zouden dan de gelijkenissen betekenen?

Artemis en Apollo zijn inderdaad een ingewikkeld stel. Ze zijn een tweeling, maar heel vaak worden ze onafhankelijk van elkaar vereerd.

3) Zijn is een van de 3 maagdgodinnen (Artemis, Athena en Hestia),
hij is bekend voor zijn liefdesaffaires

Toch schiet me nu ook een overeenkomst te binnen. De manier waarop Apollo wordt afgebeeld is heel vaak die van een 'kouros'-beeld. Dat is de mannelijke tegenhanger van de vrouwelijke Kore. Letterlijk betekent kouros-kore spruit of kiem, maar er wordt ook een maagd mee bedoeld. Kore is natuurlijk een maagdelijke godin, maar een kouros is een jongen, dus zeg maar een soort maagdelijke jongen. Van Apollo zou je niet zeggen dat hij maagdelijk is, maar hij ziet er toch uit als een 'kouros'.

Nog een andere, indirecte overeenkomst. Ik ken Apollo niet zo heel goed, maar misschien is hij ook een soort berggod. Ik zou het eens moeten opzoeken. Wel wordt hij geassocieerd met Orestes, wiens naam 'bergman' schijnt te betekenen. Ik weet niet of dat klopt, maar in elk geval is hij iemand die in het gebergte leeft. Dat is een overeenkomst met Artemis de jachtgodin, die ook in het gebergte leeft.

Er is veel info over Artemis te vinden waarbij Apollo helemaal niet wordt genoemd. Dan denk je, hoezo tweeling?

Misschien heeft het ook te maken met een oudere oorsprong van deze goden, die niet meer zo goed te herkennen is.

[Pallas Athena]

Er zijn inderdaad veel tweelingen in de mythologie meestal zijn die steeds het tegenovergestelde kwaad en goed worden al als tweelingen gezien. al denk ik niet dat tweelingen als onze eigen schaduw zijn een tweeling in de mythologie ziet zijn of haar evenbeeld in elkaar maar vind elkaar toch heel verschillen de hedendaagse tweelingen hebben dit mystieke niet ze mogen elkaar wel of niet ook kwam het vaak voor in de mythologie dat er een goede en een slechte is dit beeld halen we uit verschillende mythen

[Cinnamon]

Meestal zijn tweelingen in de mythologie toch tegenovergestelden van elkaar? Want meestal is het zeg maar een broer en zus. Neem maar als voorbeeld Artemis en Apollo; de maan en de zon, vrouw en man, maagdelijk en een beetje, euh... je weet wat ik bedoel . Is dit niet een beetje de westerse Yin/Yang? Zo zie ik het tenminste, lijkt mij eigenlijk wel een beetje logisch.

[clue]

Koning Amphion en Zethus, de een speelde op de Harp de ander bouwde stenen tempels zij waren zonen van Generaal Nyctheus en Dirce, uit Hyperia.

[clue]

Meestal zijn tweelingen in de mythologie toch tegenovergestelden van elkaar? lijkt mij eigenlijk wel een beetje logisch.

Mozes en Aahron, >Kamose en Amose, Kaiin en Abel, ( twee Grieken die hetzelfde offer van het Vet en de Beenderewnaan Zeus brachten even vergeten wie dat waren.)Rama en halfbroer Ravana, Egyptos en Danaos, Saul en David, Dektes en Polidektes( verloofden van Danae de moeder van perseus.)
En de broers van Helena van Troje: 2 vuistvechters die in Sterrebeelden vereeuwigd zijn( sinds 855 vC.)"Castor en Pollux."
en Polineikes en Eteokles( die voor Thebe vochten, in 820 vC.)

En natuurlijk niet te vergeten Abraham, die eerst Ismael en daarna Izaak kreeg waardoor het grote Godsdienst schizma ontstond.

Maar wat, als "Abraham"de egyptiese Farao "Sagen-en-Re"was, dan waren die "Ishmael en Izaak" niet anders dan Mozes en Aahron en "Hagar"die naar Ethiopië naar de Woesternij van Paran, verbannen was.( De Hoofdstad AXUM heet daar ook "Hagar-el">)
zou dan Meriamme/ =Amose Neferti-Meri-Amun zijn.)