...lief breekbaar meisje.
Iedereen kent wel het beeld van de mooie vrouw met een vissestaart, die op een rots aan het water mooi zit te wezen. De Lille Havrue in Kopenhagen is een mooi voorbeeld, maar ook de Lorelei en vele andere figuren, bvb. ook in tekenfilms.
Toch was de voorloopster van de zeemeermin iets minder onschuldig: de sirenen, die zeelieden betoveren en naar de diepte lokken. Onweerstaanbaar, fataal. Bloeddorstig, meedogenloos - lokkend aan de kust of oprijzend uit het water, een zeeman omhelsend en meesleurend in de diepte. Visvrouwen met een mooi lijf, blote borsten doch zonder vagina, waaraan mannen geen weerstand kunnen bieden. (Er is ook een pendant in de vogelvrouw, kompleet met klauwen en scherpe snavel, trouwens).
Wat zou de symboliek kunnen zijn achter dit intrigerende wezen? In mythologie is nooit iets toevallig. Ik doe een gok.
De vogelvrouw: de vogel vliegt waarheen hij wil, net zoals de liefde iedereen kan raken. De klauwen omdat de liefde heel pijn kan doen.
De zeemeermin: beetje hetzelfde, de liefde die je verleidt en ontvoeren kan. Die je te gronde kan richten, mee kan nemen naar de diepste diepten. Die wraakzuchtig en meedogenloos kan zijn als ze gekwetst wordt. Ze laat met haar mooie bovenlichaam de gulzige man toekijken en wekt de schijn dat alles mogelijk is. Maar de koude en geschubde vissestaart, eerst onder water, is niet alleen een anticlimax maar ook een teken dat er niets mogelijk is. Ze is niet eens maagd, sterker - ze is niet eens vrouw van onderen. Ze vertegenwoordigt het lokkende onbereikbare. Ze trekt aan en stoot af. Brengt de man het hoofd op hol, maar vernietigt hem ook als een echte femme fatale avant la lettre. Wie naar haar luistert is verloren.
Ze is thuis in het water. Wordt ze daaruit gehaald, is ze weerloos en sterft ze. Het water is haar veiligheid.
Wie ziet of weet (andere) aanknopingspunten?