basiskennis prehistorie & theologie

[vladivostok]

Hallo lezers/lezeressen,

Graag geef ik een kleine cursus prehistorie annex theologie annex psychologie.

De term 'matriarchaat' is fout, 'patriarchaat' ook, beter is 'egalitair' (gelijkwaardig) en hiërarchisch.

Inderdaad deden bij jagers/verzamelaars mannen het jagen, vrouwen en kinderen het verzamelen. Vrouwen begonnen de landbouw dus ook, zo'n 10000 jaar geleden in de heuvels van het Midden-Oosten waar veel eetbare soorten voorkwamen. De landbouw, en wat veeteelt (koeien, geiten, schapen), verspreidde zich naar de Balkan zo'n 8000 jaar geleden. Men leefde in grote dorpen, in grote huizen, op comfortabele plekken die niet te verdedigen waren. Er was ook geen teken van oorlogvoering; niets in die richting opgegraven, wel veel vnl. vrouwelijke poppetjes. Dit was de beschaving van de godin (zie het gelijknamige boek van M. Gimbutas): overerving in vrouwelijke lijn, mannen konden overal heen, het paradijs (zeg ik).

Zo'n 7000 jaar geleden werd het paard getemd op de grasvlakten van Zuid-Rusland (rest van Europa was bos, zonder paarden), door een volkje dat nu Proto-Indoeuropees heet. Met paarden werd het mogelijk met kuddes koeien heen en weer te trekken. Haast onvermijdelijk dat de organisatie daarvan een éénhoofdige leiding kreeg, en dat deze chef zich koning noemde, alles zijn bezit en iedereen zijn ondergeschikte. Eerst ging men collega-veeboeren beroven, toen wat boertjes in de dunbevolkte oostelijke Oekraine, en zo'n 6300 jaar geleden werd een legertje geformeerd, dat richting het oosten van Bulgarije ging. De plaatselijke cultuur werd verwoest. Heuvelforten verschenen, en de typische kegelvormige grafheuvels waarin de helden begraven werden; van de hoge cultuur ter plaatse, met mooi aardewerk, kleine gouden sieraden en een begin van het alfabet, bleef niets over. Het was een klein groepje cowboys, blijkt ook eruit dat het 800 jaar duurde voor een volgende golf uit het oosten over de eerste heen kwam (en over het eerder met rust gelaten West-Oekraine), en dat pas toen de barbaren verder trokken langs Donau en Rijn, 5000 jaar geleden hier, 4000 jaar geleden in Ierland, 3400 jaar geleden Kreta.
Een verklaring voor veel megalithische monumenten is dat het souvenirs waren, voor ons: men wist dat het fout zou gaan en men ging zich er niet tegen organiseren.

Zo kwamen de Indoeuropese talen in Europa: Keltisch, Germaans, Slavisch, Latijn, Grieks, Litouws, Lets, Albanees, en in Zuid-Azië: Hittietisch, Armeens,Koerdisch, Perzisch, Sanskriet. En zo kwam er moord en doodslag, een heersende klasse en een grote rechteloze massa, en een mannelijke oppergod.
Dit is bewezen, zie ook James Mallory's in search of the indoeuropeans. Let niet op de desinformatie die door geschiedenisboekjes, teleac en BBC verspreid wordt.
Andere lectuur: Michael Dames' the Avebury cycle, en Silbury Hill (vlakbij Avebury), met de theorie dat deze kunstmatige heuvel de zwangere buik van de godin is, met water eromheen het lichaam.
Ook Merlin Stone: the paradise papers.

Het is niet zo, dat wij elkaar altijd de hersens hebben ingeslagen, een populaire psychologische misvatting. In Europa zijn we er grotendeels weer vanaf sinds de grootste militaire organisatie, Duitsland, het lid op de neus kreeg. En daarom zijn we weer terug bij sekse-gelijkwaardigheid en is het christendom een aflopende zaak.

De extreem-islamisten hebben een fantasie van één groot islamitisch rijk, geloof ik; de beste therapie daartegen lijkt me als Turkije het imperialisme opgeeft = de Koerden erkent en vrij laat, ook de Koerden in Irak met rust laat, waarna de Arabieren in Irak (zonder de Koerden) democratisch kunnen worden en dan misschien ook de Perzen

[Els_admin]

Hai Vladivostok, bedankt voor het verplaatsen. Het is inderdaad wel een uitgebreid onderwerp, waar je al heel wat over kan zeggen.

De term ‘matriarchaat’ is fout, ‘patriarchaat’ ook, beter is ‘egalitair’ (gelijkwaardig) en hiërarchisch.

Ik zie deze termen eigenlijk als de lijn via welke de familiebanden worden vastgesteld en het erfrecht wordt geregeld.
Ik weet wel dat er mensen zijn die het interpreteren als 'overheerst door vrouwen' resp. 'overheerst door mannen'. Dat is inderdaad geen goede voorstelling van zaken.

Ik denk in elk geval wel dat een patriarchaat per definitie onderdrukkend is, want het vaststellen van familieband en erfrecht via de mannelijke lijn is tegennatuurlijk. Vrouwen moeten dus in gevangenschap worden gehouden, om zeker te stellen wie de vader van de kinderen is.

Volgens mij is dat heel frustrerend voor vrouwen en het heeft dus gevolgen voor de manier waarop kinderen worden grootgebracht en dus voor de conditie van de hele samenleving.

Of een 'matriarchaat' per definitie niet hiërarchisch is, zou ik niet zo durven zeggen. Het heeft meer mogelijkheden om mensen evenwichtig en vrij te laten opgroeien, dus dat zal je in elk geval terugzien in de verhoudingen in de samenleving.

Inderdaad deden bij jagers/verzamelaars mannen het jagen, vrouwen en kinderen het verzamelen.

Ik dacht dat dat nou juist zo'n negentiende-eeuws verzinsel was, waarin het mannetje trouwde met het vrouwtje, en dan het vrouwtje thuis een potje bessen en noten kookte en mannie met zijn kornuiten mammoeten ging uitroeien.

Nou zie ik niet zo gauw voor me hoe vrouwen de mammoeten uitmoorden. Ik denk dat vrouwen ook wel tevreden zijn met een konijntje, als het moet. Maar ik zou niet weten waarom vrouwen niet zouden jagen.

Maar ja, je weet het niet, stereotiepe, starre rollenpatronen kunnen ook best uit het denkraam van het matriarchaat zijn gekomen.

Vrouwen begonnen de landbouw dus ook, zo’n 10000 jaar geleden in de heuvels van het Midden-Oosten waar veel eetbare soorten voorkwamen.

Dat heb ik altijd wel een logisch gevolg gevonden van de gedachte dat vrouwen de verzamelaars waren: dat zij dan ook de landbouw hebben uitgevonden. Merkwaardig genoeg zie je dat nooit terug in de geschiedenisboekjes, de vrouw als uitvinder en ontwikkelaar van de beschaving.

Riane Eisler gaf ook een samenvatting van de archeologie waaruit blijkt dat oude beschavingen uit de steentijd onder de voet werden gelopen en verwoest door barbaarse volkeren, die zelf niets konden, maar leefden van het uitmoorden en stelen van vreedzame mensen die succesvolle gemeenschappen hadden opgebouwd.

Ik vind het zelf ook een logische gedachte dat deze barbaarse roofvolkeren profiteerden van de vakkennis van de mensen die ze overmeesterden, en hen vervolgens als slaven voor ze lieten werken. Daarom vormen boeren altijd zo'n lage kaste; zelfs tot in onze tijd behoren boeren nog tot de mensen met de meeste financiële problemen.
Helaas was het roven en vervolgens mensen in een soort slavernij laten werken kennelijk wel succesvol, want deze maatschappijen veroverden uiteindelijk de hele wereld, en ze heersen tot de dag van vandaag. Vrouwen werden in de loop van de tijd steeds meer gereduceerd tot broedkip, wat ook nog eens heeft geleid tot de mondiale overbevolking van nu.

Vroeger, zo schreef Riane Eisler ook nog, vluchtten de mensen voor de barbaarse rovers. De wereld was groot genoeg. Maar nu kunnen we letterlijk nergens meer heen, want overal zijn mensen. Zucht.

Let niet op de desinformatie die door geschiedenisboekjes, teleac en BBC verspreid wordt.

Beslist niet! Die moet eigenlijk stelselmatig worden gedeconstrueerd. De vinger aan de pols houden dus.

Het is niet zo, dat wij elkaar altijd de hersens hebben ingeslagen, een populaire psychologische misvatting. In Europa zijn we er grotendeels weer vanaf sinds de grootste militaire organisatie, Duitsland, het lid op de neus kreeg. En daarom zijn we weer terug bij sekse-gelijkwaardigheid en is het christendom een aflopende zaak.

Ik ben het er helemaal mee eens dat wij niet altijd elkaar de hersens insloegen. Maar het geweld regeert wel al enige millennia onze wereld. Dat moeten we een keer doorbreken. Het afbreken van het patriarchaat zal daar beslist bij helpen. Maar pas op, een van de grote krachten van het patriarchaat is dat ze vrouwen inzetten om zoveel mogelijk kinderen te baren, en die kinderen verspreiden allemaal de patriarchale ideologie. Voor je het weet ben je met je mooie woorden in de minderheid.

Ook de patriarchale godsdienst moet worden doorgeprikt en ontmanteld.



Edited By Els on 1103663125

[Balance]

Hai Vladivostok.

Welkom bij de club en meteen bedankt voor je bijdrage. Ik zal zien of ik van het weekend nog iets kan toevoegen over de 'psychologie' achter dit soort gebeurtenissen.

Ik heb een paar vragen nav je stuk.

1. Je schrijft dat de termen 'matriarchaat'(overigens Nederlandse uitvinding geloof ik - Zuid Afrika) en 'patriarchaat'fout zijn. Waarom? Is dat wetenschappelijk algemeen aanvaard of is dat jouw mening?

2. Zijn 'matriarchaten' werkelijk zo 'egalitair' of lijkt dat maar zo. Ik ken geen groepen waarin geen statusverschillen zijn tussen de groepsleden. Ook geen vrouwengroepen. Dat het formeel niet beschreven is, wil mi nog lang niet zeggen dat het niet aanwezig is.

3. Was het temmen van het paard inderdaad zo wezenlijk dat dit de basis was van de hele omslag daarna? Ik meen me ook te herinneren ergens gelezen te hebben dat zij de ijzersmeedkunst beheersten en dus ijzeren voorwerpen en wapens hadden en de anderen nog alles in keramiek hadden en dat dit (ook?) wezenlijk was.

4. Wat was de rol van 'schaarste' bij de expansiedrift van de paardenvolken, of had dat er niets mee te maken? Waren het gewoon nomaden tegen boeren? Ik bedoel: ging het gewoon om rijkdom of hebzucht of was men op zoek naar voedsel voor de achterbannen (vrouwen, kinderen) vanwege gebrek.

5. En dan nog iets fundamenteels: ik kom er steeds meer achter dat we nooit mogen vergeten dat een aantal zaken die voor ons heden ten dage zeer vanzelfsprekend en logisch zijn, dat dat vroeger niet zo was en dat we door deze bril naar het verleden moeten kijken om goed te begrijpen wat er aan de hand was. Bijvoorbeeld: voor ons is het zeer vanzelfsprekend en normaal dat kinderen ontstaan door geslachtsgemeenschap tussen man en vrouw. Ik begrijp dat dat vroeger helemaal niet bekend was!! De idee was dat de vrouw kinderen kreeg en dat het een volkomen raadsel was hoe en wanneer dat kwam. M.a.w.: de man (en de vrouw) hadden er geen idee van dat de man een rol speelde bij het verwekken van kinderen. Dat kun je je haast niet voorstellen, maar toch schijnt het heel essentieel te zijn geweest. Dat had ook enorme conaequenties. Ook was het 'verbod'aan inteelt nog niet normaal: een man wist niet eens dat een jonge vrouw zijn dochter was (!) Er konden maar zo (in kleine stamverbanden) vrij veel misgeboorten ontstaan als gevolg van inteelt. Dat verzwakte de groep natuurlijk enorm en dat was levensgevaarlijk voor het voortbestaan. Het patriarchale balletje begon pas te rollen toen men doorkreeg (en dan vooral de man) dat hij een onmisbare rol speelde bij de voortplanting! En dus dat het 'zijn' kind (ook) was. Weet je daar iets van?

6. Je hebt het aan het eind van je stuk over de menhirs, die als souvernir achtergelaten werden en schrijft dat 'men' wist dat het fout zou gaan en dat 'men' zich er niet tegen ging organiseren. Bedoel je dat ze niet eens de moeite namen om, nadat ze verder getrokken waren, het gebied 'onder controle'te houden?

7. En tenslotte ben ik eigenlijk best nieuwsgierig naar de achtergrond van je naam: 'Vladivostok'. Weet natuurlijk wel dat het een stad is, maar de betekenis ervan intrigeert me. Misschien wil je daar iets over zeggen?

Ik zet je geloof ik wel aan het werk he? Ik geloof dat mijn vragen een beetje uit de hand zijn gelopen. Als het je teveel van het goede is, hoor ik het wel. Ben benieuwd naar je antwoord.

Groet,

[vladivostok]

Hoi Balance en Els,

Dit is wat laat geef ik toe, hoop dat het aankomt.

Vladivostok (Russisch) betekent 'heerser van het oosten', beetje flauw ok.

Het temmen van het paard was nog niet direct de zondeval, dat was toen de organisatie van (trekken met) kuddes paarden en koeien tot eenhoofdige leiding voerde, en een chef zei dat alles zijn bezit was, en anderen in dienst. Dat is dan tot in de vorige eeuw niet meer te stoppen.

In Varna, Bulgaarse Zwarte-Zeekust, zijn van kort voor de cowboy-invasie graven gevonden van enkele heren die veel kleine gouden sieraden verzameld hadden. Ik veronderstel dat er mee gehandeld werd, ook met de veedrijvers in Zuid-Rusland (er was scheepvaart). Die wisten dus a) dat er goud was in Bulgarije, b) dat het een hoge cultuur was. Ze waren al enige tijd gewend om te roven, moorden en verkrachten, en besloten dat hier een rijke buit was. Ze gingen niet richting West-Oekraine, dat ook vrij dicht bevolkt was en dichterbij, maar direct naar Bulgarije. Het was geen kwestie van schaarste of bevolkingsdruk in Zuid-Rusland. Ze hadden ook geen superieure technologie, zeker geen ijzer (dat was pas vanaf 4000 jaar geleden), het ging met stenen bijlen en hellebaarden.

Hoe zag het paradijs eruit? Vrouwen deden de landbouw (en vingen wel eens een konijntje of een vis), bleven meestal waar ze waren; mannen konden overal terecht, hoefden zich niet in bendes te bewegen. Natuurlijk wist men waar de kinderen vandaan kwamen, maar mannen gingen niet controleren en bewaken (want dan zou er strijd en klasseverschil geweest zijn en daarvan is er geen spoor). Geen vaderheerschappij (patriarchaat) en ook geen moederheerschappij; de term voor erven in vrouwelijke lijn is matriliniaal.

Groet v V.

[els]

Hi Vladivlostok, bedankt voor je reactie, al is het ook een beetje laat.

Ik zit op het moment een boek te lezen over de herkomst van Indo-Europeanen. Ik heb juist een boek uit over mitochondrisch DNA-onderzoek over volkeren in Europa. Hiermee probeerde de onderzoeker na te gaan hoe lang mensen ononderbroken in Europa woonden, en wat voor 'vreemde' invloeden zijn waar te nemen.

De belangrijkste mutatie aan het mitochondrisch DNA vond waarschijnlijk plaats ca. 10.000 jaar geleden, dus het neolithicum, rond de tijd dat de landbouw werd geïntroduceerd.

Ik probeer deze dingen een beetje bij elkaar te leggen, en ook nog naast ander archeologisch onderzoek.

Ik kom er niet uit, zeker niet wat betreft de verspreiding van het patriarchaat. De Indo-Europeanen waren in elk geval patriarchaal (wordt gesteld), maar ik zou al die volken die daartoe behoren toch wel eens op een rijtje willen zetten voor ik precies begrijp wat dat dan betekent.

Ook wil ik dan wel eens weten welke volken niet patriarchaal waren, en hoe het patriarchaat dan de overhand kreeg. De verspreiding van het christendom geeft natuurlijk wel een idee van hoe dat zou kunnen zijn gegaan, wat volledigheid betreft. Maar tot nu toe lukt het mij niet om er een beeld van te krijgen, ondanks mijn pogingen. Misschien komt het wel omdat je in de geschiedbeschrijving alleen maar leest dat een groep 'patriarchaal' was, maar je ziet zelden dat volken als matriarchaal werden aangeduid, wat dit dan aanduidde, en op wat voor manier die volken dan zijn verdwenen.

Nou ja, ik heb weinig verhelderends toe te voegen, maar ik kom hopelijk nog met een paar samenvattingen.

Maar tot zover: heeft iemand een idee waar en wanneer het 'patriarchaat' ontstond, of en hoe het zich geleidelijk ontwikkelde, of het zich ergens ontwikkelde en van daaruit de wereld 'veroverde'?

Als het zo is dat in het neolithicum de bevolkingsstructuur egalitair leek te zijn, zou dat dan willen zeggen dat er nog geen patriarchaat was?

Mij lukt het niet die vragen te beantwoorden. Het lijkt mij dat het patriarchaat wel wat ouder is dan het neolithicum.
Maar misschien ontbreekt het aan onderzoek of aan definities hierover?

[vladivostok]

Hoi Els,

Ik dacht dat ik had uitgelegd waar 'het patriarchaat' begonnen was, bij de eerste chef van cowboys die zei dat alles van hem was, zo ongeveer 7000 jaar geleden.

DNA is misleidend, oud-Iers is indoeuropees maar niet meer dan 2% van de genen van het volk komt van de zuidrussische graslanden.

Welk boek heb je over de indoeuropese volken? Het standaardwerk is James Mallory's in search of the indoeuropeans.

groeten van V.

[els]

Ik dacht dat ik had uitgelegd waar 'het patriarchaat' begonnen was, bij de eerste chef van cowboys die zei dat alles van hem was, zo ongeveer 7000 jaar geleden.

Dat is natuurlijk zo, maar ik krijg nogal eens tegenstrijdige informatie te verwerken, waardoor ik steeds de 'feiten' opnieuw moet rangschikken.

Een paar voorbeelden: bepaalde aboriginal-culturen in Australië zijn patriarchaal, en behoorlijk vrouwonvriendelijk. Meisjes worden al bij de geboorte uitgehuwelijkt, en leven dan vaak al bij hun man, die dus veel ouder is. Vanaf de menstruatie heeft de man seks met haar. Er komt polygamie voor, vrouwen worden seksueel onderdrukt, en op overtreding van de seksregels staan zware straffen. Natuurlijk mogen vrouwen niet meer mannen hebben.
De aboriginals leven al lang gescheiden van andere culturen, dus ze zullen het niet van die Russische stepperovers hebben.

Ander voorbeeld: de paardentemmers van de Russische steppes worden ook vaak geassocieerd met 'Amazones'. Amazones worden altijd als een paradigma voor het matriarchaat genoemd. Nou is hun bestaan zelfs niet zeker, maar in elk geval blijkt uit de graven dat vrouwelijke strijders voorkwamen en status hadden.

Op deze website wordt hier toevallig iets over gezegd:

M. Gimbutas sah in der Tatsache, dass in den Kurganen auf alt-europäischem Boden fast ausschließlich Männer bzw. Fürsten bestattet waren, im Gegensatz zu den gleichberechtigten Bestattungen der Urbevölkerung, den Beleg für ihre These.

Diese These ist jedoch umstritten. Natalia Polosmak vom Institut für Archäologie und Ethnologie der Akademie der Wissenschaften in Moskau sieht in dem 1996 in Sibirien gefunden Kurgan-Grab einer Schamanin der Pazyryk-Kultur den Gegenbeweis dafür. Die etwa 23-jährige Frau war geschmückt mit Tätowierungen in ‚Sonnenhirsch-Symbolik‘. Sechs goldbelegte Pferdegerippe und reiche Grabbeigaben weisen sie als ‚Priesterin der Sippe mit königlichem Status‘ aus. Dieses Kurgan-Grab zusammen mit einem anderen eines Kriegers, der mit gleicher Symbolik bestattet war, sprächen für eine Ausgewogenheit der Geschlechterrollen mit einer ‚frauenzentrierten Religion‘.

Dieser Fund reicht meines Erachtens nicht aus, Marija Gimbutas‘ These zu widerlegen, da hier eine Verallgemeinerung eines für ein einzelnes Volk belegten Gesellschaftssystems vorliegt. Allerdings haben nachweislich auch die späteren Skythen und Sarmaten eine weiblich dominierte Religion gehabt, und das Volk der Amazonen, ebenfalls ein skythisches Reitervolk aus dem Osten, ist rein matriarchal gewesen.

Die Amazones even daargelaten ben ik kennelijk niet de enige voor wie de geschiedenis nog niet helemaal helder is.

Verder: Je associeert de 'cowboys' zelf met de Indo-Europeërs, maar niet-Indo-Europese culturen waren natuurlijk ook patriarchaal.
De Semieten en Soemeriërs hadden gebruiken die niet patriarchaal waren, hoewel zeker de Semitische volken patriarchaal waren, maar ik ken geen theorieën die zeggen dat dit patriarchaat hier door de Russische steppevolken is gebracht.

Als het Russische steppevolk de verbreider van het patriarchaat is, dan zouden zij toch een gemeenschappelijke voorloper zijn van ons en van de culturen van het Midden-Oosten?

Of waren zij zelf beïnvloed door deze culturen? Dan waren ze vast niet de enige.

Misschien zie ik het allemaal niet goed. Maar hoe dan ook, voorlopig blijf ik vragen hebben.

Welk boek heb je over de indoeuropese volken? Het standaardwerk is James Mallory's in search of the indoeuropeans.

Dat is het, inderdaad. Helaas heb ik het nog niet uit, maar ik heb dankzij deze topic al een beetje een beeld wat de conclusie zal zijn.

[vladivostok]

Hai Els,

Ik weet niet hoe het zit in Australië, Nieuw-Guinea, China, Japan en Amerika. In het Midden-Oosten waren het Semieten die de kameel temden en daarmee op rooftocht gingen (Akkad het eerste semietische rijkje in Mesopotamië).

Ik wilde uitzoeken hoe het zat met Ierland. Ik was op een van de Aran-eilanden voor de westkust, daar heb je kliffen en ik zat bovenop, 70 meter hoog, in wat een fort genoemd wordt, Dun Aengus, een halve cirkel op de rand van een muur zo 4 of 5 meter hoog, doorsnee zo 45 meter, en ik dacht, dat is begonnen als windscherm, kon je lekker zitten over de oceaan kijken, theater en muziek erbij.
En na lang zoeken kwam ik via Mallory op Gimbutas, tenslotte the civilization of the goddess waar het laatste hoofdstuk beschrijft hoe de Ariërs vanuit Rusland de zaak verwoesten. In Ierland zijn de monumenten als Newgrange en steencirkels van voor, en de forten van na de Arische (Keltische) overname. In een boekje 'the oldest Irish tradition', naast Gimbutas in de bib theologie van de UvA, las ik dat de heersers het gebruik hadden om per dag minstens een man te doden; het volk rechteloos, 'bij de grond horend'. Duidelijk dat het daarvoor niet zo was. Ik vond de mensen in Ierland een stuk vriendelijker dan in Engeland, dat ligt dan denk ik eraan dat Engeland 500 jaar eerder werd ingenomen. En het ligt niet aan de mystieke druides etc.

Gisteren weer eens een stukje desinformatie op Discovery, sex in de stone age: (ik weet al van tevoren dat de Ariërs niet ter sprake komen): ja, het ligt aan de landbouw, toen ze in vaste nederzettingen gingen wonen moesten er regels zijn en er waren kinderen nodig en zo werd de vrouw broedkip, ach ik zag niet alles, ik zapte erlangs toen er een pauze was in de voetbalwedstrijd van AZ.

In Europa en Anatolië was de overgang naar 'patriarchaat' met de Ariërs, steeds dus een bovenklasse. Nooit direct een homogeen volk, wat men zou kunnen denken bij 'Hittieten' 'Myceners' etc. Neigt tot elkaar 'heroisch' bestrijdende clubjes, wat verklaart dat Kreta het nog zo lang heeft uitgehouden.

Groeten v V.