keltische pandora ? - bestaat er een keltische pandora?

[marisol]

hallo,
ik ben op zoek naar een keltische variant van het verhaal van Pandora. bestaat er een figuur in de keltische mythologie die te vergelijken is met haar? zoja, wat is haar naam en hoe gaat het verhaal? kan ik dit ook ergens terugvinden in boeken of sites?
alvast bedankt voor jullie reacties...sommeltje@tiscali.nl

[Els_admin]

Hai Marisol,

Ik probeerde een aantal motieven van Pandora op een rijtje te zetten, maar ik kan eigenlijk niets bedenken.
1) De kruik of vaas ('doos')
2) Haar huwelijk met Epimetheus (de 'heer der dieren' en broer van Prometheus)
2) Haar nieuwsgierigheid waardoor er ziekten en dood etc. uit de kruik ontsnapten - of juist weer goede dingen.
3) Een betekenis als 'schenkster'.
4) Ze was in elkaar geknutseld door diverse goden (onder andere Prometheus of Hephaistos de smid en Athene)
5) Een verbod en een leugen in relatie met het (eeuwige) leven.
6) Verder is Pandora nog de moeder van Pyrrha, die met Deucalion als enige mens de zondvloed overleefde.

Dit is wat ik kan verzinnen. Ik kan bij de Kelten niet snel iemand verzinnen die overeenkomt met Pandora. Wel zie ik vaag wat motieven terug. Bijvoorbeeld Blodeuwedd: zij werd speciaal gemaakt van bloemen om te trouwen met de god Lleu. Haar naam wordt gewoonlijk vertaald als 'bloemengezicht'; Barbara Walker vertaalde het als 'bloedbruiloft'. Blodeuwedd werd dan ook verliefd op iemand anders, en met haar geliefde vermoordde ze degene voor wie ze gemaakt was.

Ik weet eigenlijk niet precies waarom Pandora gemaakt werd. Maar ze werd gemaakt van klei, en vervolgens getooid met bloemen, en ook met mooie kleren voor een huwelijk. Blodeuwedd werd verliefd op een jager, Pandora trouwde met Epimetheus, die meester over de dieren was.

Maar verder zijn er wel erg veel verschillen.
Wel moet ik ook denken aan Lilith, die van aarde werd gemaakt voor Adam, maar ze moest hem niet. Zij baarde later een legioen demonen. Samen met Eva heeft Lilith ook wel wat van Blodeuwedd. (Adam komt overeen met Epimetheus.)

Wat de vaas betreft: ik heb een paar boeken doorgebladerd, maar vind geen afbeeldingen van godinnen met kruiken. Of misschien toch, van badende nimfen, misschien met de godin Coventina (een riviergodin) erbij, maar daar zijn bij mijn weten geen verhalen over.

Wel heeft de ketel bij de Kelten een soortgelijke symboliek als de vaas bij Pandora en andere godinnen waar Pandora naar is gemodelleerd. Vaas en ketel symboliseren de bron van het leven, en hebben te maken met baarmoedersymboliek.
Ketels waren zowiezo belangrijk in de Keltische cultuur, er bestaan zelfs een aantal beroemde ketels. De godin die denk ik het meeste wordt geassocieerd met een toverketel is Cerridwen. Maar qua mythologie zie ik niet veel overeenkomst.

Ik zou het dus eigenlijk niet weten. Ik ben ook niet heel erg thuis in Keltische mythologie. Bovendien is het Pandoraverhaal een typische Griekse weergave van wijder verbreide motieven, als het bij de Kelten bestaat, is de vorm vast anders. Misschien weet iemand anders er meer van.

Of misschien is er op dit forum iemand die je meer kan vertellen:



Dit is het oude adres, misschien is daar nog wat te vinden:

[url=http://www.loggia.com/cgi-local/mythforum/UltraBoard.cgi]http://www.loggia.com/cgi-local/
mythforum/UltraBoard.cgi[/url]

[marisol]

Hoi

Bedankt voor je reactie! Ik ben naar die site gegaan en heb eindelijk ook wat afbeeldingen van Pandora gevonden.....
Het gaat mij vooral om het gegeven van eerste vrouw op aarde. Hier zal in de Keltische mythologie toch ook wel ergens een verhaal over bestaan? Sowieso vind ik het heel interessant om dit verhaal in allerlei culturen te achterhalen.
Ik wist ook nog niet van het bestaan van Lilith af! Waar vind je dit soort info?
En je had het over Barbara Walker.Heb je toevallig een titel van het boek waarin zij over Blodeuwedd schrijft?( ik ben wel een erge leek hè?)

[els]

Hai Marisol,

Ik zou eigenlijk geen Keltische scheppingsmythologie weten. Het bestaat vast wel, maar ik weet niet echt waar ik het kan vinden. Ik heb hier wel drie websites met info over de Kelten:






En nog twee linkspagina's over Lilith:





Barbara Walker heeft een soort encyclopedie geschreven, waar ook een stukje over Blodeuwedd in voorkomt. Ik zal het als ik vanavond thuiskom even opzoeken, ze heeft wat alternatieve interpretaties.

Groetjes, Els.

[Endymion]

Hoi,

Ik geloof niet dat je veel vergelijkbaarheden bij de Kelten zult vinden wat Pandora betreft. Ik denk namelijk ook dat het om Pandora voorla om het feit van de eerste vrouw gaat en, wat nog belangrijker is, de veroorzaakster van alle ellende, net als haar collega Eva. Het Middellandse Zeegebied en het Nabije Oosten waren en zijn toch vrij patriarchaal, is het niet? Vandaar dat de vrouw misschien alle schuld krijgt. Misschien waren de Noord-Europese volkeren als de Kelten wel minder misogyn ingesteld? Vandaar dat je geen vergelijkbare eerste-vrouw-heeft-schuld-aan-alles-mythe aantreft.
Persoonlijk heb ik opgegeven om de Keltische en de Griekse mythologie te vergelijken, dat botst gewoon te veel! Ik kom aan de Keltische sowieso niet goed aan uit , en mijn pogingen klassieke en Keltische goden aan elkaar gelijk te stellen lukt haast ook niet, slechts met Gallo-Romaanse goden.
Met de Germaanse/Noorse mythologie lukt het dan wel weer. Hier was de First Lady Ebla, die net als haar man Ask door Wodan/Odin en zijn broers uit een es en een iep werd geschapen. Dat Ebla verantwoordelijk zou zijn voor de ellende in de wereld, wordt nergens verteld. Let wel op de alliteratie tussen de Hebreeuwse en Germaanse namen: Adam en Eva, Ask en Ebla

Hopelijk ben je er wat mee