Negatieve vrouwbeelden - In films, op TV, enz.

[Balance]

Zoek je een leuke nieuwe hobbie? Let dan eens op hoe vaak in films en in TV series de vrouw als dom, onhandig, onzelfstandig, emotioneel wordt neergezet. Het gebeurt vaak heel onderhuids, maar daarom niet minder effectief. Rolbevestiging in optima forma.

Ik geef een stel voorbeelden. Wie kijkt ook bewust en vult ze aan?

1. Let bvb. eens op de communicatie: de vrouw heeft heel vaak een vragende stijl en de man een stellende. Zij is onzeker en vraagt hem naar antwoorden en oplossingen en hij geeft ze.

2. Ook als het er aanvankelijk op lijkt dat de vrouw haar eigen boontjes dopt, uiteindelijk lukt het dan toch niet. Zijn 'redding'is nodig.

3. In beeld: vaak worden scenes zo gefilmd: de camara staat verhoogd achter hem en filmt over zijn schouder 'naar beneden', waar zij hoopvol naar hem opkijkt. Een variant: de camera staat laag voor haar en filmt haar van onder naar boven. Ook hier kijkt ze weer bewonderend en smekend op naar hem. Getver. (Herinner je je Nancy Reagan nog, met haar grote kikkerogen opkijkend naar Ronald? Zoiets, alleen dan subtieler. (Overigens was Nancy in werkelijkheid allesbehalve onderhandig hoor - maar ja, het beeld voor de massa he?)

4. Vooral in Duitse series: in zeker de helft van alla afleveringen slaat zij op de vlucht en valt. Klungelig als altijd.

5. Vrouwen worden heel vaak als angstig, schrikkerig en emotioneel in de war neergezet. Hij, de grote held, schrikt zelden en als dat als een voorkomt heeft hij zich meteen weer in de hand en weet wat gedaan moet worden.

6. Ook altijd prijs: er is iets gebeurt en de man wil er iets aan doen. Je kunt erop wachten dat het vrouwtje het te gevaarlijk vindt en hem smeekt dat niet te doen. Natuurlijk gaat hij door het gevaar heen en zegeviert op alle fronten.

7. Aan het eind van de film krijgt hij haar als beloning. Zij werpt zich aan zijn borst, dankbaar dat de grote held haar hebben wil en samen lopen ze gearmd de toekomst tegemoet. Zij 200% blij met haar redder en beschermer.

8. Heel vaak is hij hard op weg om de zaak waar ze (hij) voor staat flink aan te pakken en op te lossen. Maar dan komt 'zij'in beeld en wat gebeurt: ze doet iets doms waardoor zowel zijzelf als de held in gevaar komt. Je kunt er gif op innemen, echt waar. Natuurlijk redt hij de situatie door zijn vastberaden koelbloedigheid.

9. Vrouwen hebben altijd meer angst en wanhoop. Ze schreeuwen en gillen. Mannen niet.

10. In rechtbankfilms: de aangeklaagde is heel vaak een vrouw. Haar motieven zijn bijna altijd iets in de sfeer van jalouzie, rancune, woede, vergissing.

11. Ook: als de aanklaagster een vrouw is, had ze het achteraf vaak bij het verkeerde eind.

12. Als je al zelfstandig vrouwen tegen komt is het vaak in 'films noir' in de vorm van 'femmes fatales'. (Een genre wat ik steeds interessanter begin te vinden). Maar daar is de vrouw dan vaak ook weer zo godvergeten gemeen dat je er weer een hekel aan moet krijgen. Maar hoe dan ook: ze is zelfstandig en autonoom!

13. Het onschudige kwetsbare vrouwtje is vaak blond met blauwe lieve oogjes. De slechte vrouw is bijna altijd donker. (Of een ijskoude blondine)
Je kunt het ook omdraaien en de afloop voorspellen: wedden dat de donkerste vrouw uiteindelijk de daderes is?

14. Wie heeft nog meer van die voorbeelden?

[els]

Hee, cool.

Ik was zelf bezig een lijstje samen te stellen om een 'seksismemeter' te maken. Daarmee gewapend ga ik dan naar de bioscoop, om die punten af te kruisen, en zo te bepalen wat het seksistische gehalte van de film is.

Dat is meteen een stok achter de deur om weer eens wat vaker naar de bioscoop te gaan, want tegenwoordig is het armoetroef.

Ik zal jouw punten zeker aan het lijstje toevoegen, Balance. Ik verheug me er nu al op.

Hier komen wat punten die ik tot nu had genoteerd, in samenvatting, want in principe had ik er voorbeelden bij uit films, maar dat kan ik niet meer terug vinden.

1) Ze is passief. Ze is bang en onderneemt niets/ durft niets te ondernemen.
2) Als ze handelt, brengt ze zichzelf en anderen in de problemen. Vervolgens moet ze worden gered door een man.
3) Ze stelt vragen, maar ze geeft nooit antwoorden.
4) Ze is minder aan het woord. [Bv ze geeft nooit uigebreide antwoorden met uitleg, maar haar antwoord is gereduceerd tot één woord.]
4a) Ze geeft nooit de verklaring of de uitleg.
5) Ze zegt niets, de man is aan het woord.
6) Haar borsten moeten in beeld. In het algemeen moet ze naakt. Mannen daarentegencopuleren met hun broek aan. Zie je toch eens even een naakte man, dan is dit een voorteken dat je lang en veel naakte vrouwen gaat krijgen.
7) Ze is voornamelijk seksobject, of zoals je het ook kan zeggen, ze 'wordt bekeken'. De man kijkt.
8) ze gilt en huilt.
9) Ze weet wat er mis is, maar wordt niet geloofd. Er wordt niet naar haar geluisterd. Vervolgens moet een man alsnog iedereen redden. Vgl als een man niet wordt geloofd: dan is hijzelf degene die iedereen redt.
10) Soms heeft ze weliswaar een beroep, maar ze oefent het nooit uit. (Vgl de journaliste in The Killing Fields.)
11) Ze heeft nooit expertise. [Tegenwoordig hebben de bijrollen wel eens expertise. Dan is het weer een kwestie van woorden tellen: ze is wat betreft haar gezag nooit lang aan het woord.]
12) Ze is naakt
16) Ze wordt uitgescholden of mishandeld:
17) Ze krijgt het volgende advies ('bevel'): blijf thuis, blijf jij hier, doe de deur voor niemand open, neem de telefoon niet op, doe niets, zeg niets, houd je mond, ssst.
18) Als er een meisje wordt geboren, is dit een teken dat er van alles mis zal gaan, zoals scheiding, dood en andere ellende. De geboorte van een jongetje kondigt goede tijden aan. Jongetjes worden dan ook meestal aan het einde van de film geboren, rond het tijdstip van 'En ze leefden nog lang en gelukkig'. Meisjesbabies verschijnen dus aan het begin van de film, en mogen zich gelukkig prijzen als ze levend het einde halen.

Ik zal dit alvast uitprinten en meenemen naar de bios, maar er moet eigenlijk ook een mooie versie van gemaakt worden, waar je elk punt kan aankruisen.

De eerste film waar ik nu heen wil is trouwens de Edukators, misschien is deze niet zo representatief.

Hahahaha. Ik heb er nu al zin in. Wat ben ik toch eigenlijk een slachtoffertype.

[els]

Toch wel een favoriete film hoor, maar zeker de poster laat iets zien. Maar het kan erger, kan niet snel iets vinden.

Ze wordt ook niet echt gered, ze gaat zowaar aan het einde haar eigen boontjes doppen. Wordt weliswaar gepresenteerd alsof dit een treurig einde is, maar wij weten wel beter.

[Balance]

Wat kan een beetje humor toch heerlijk zijn. Heb hardop zitten lachen. Dank je.

Het lijkt wel of jij erop afgestudeerd bent. Ik zie het al voor me: zoals anderen een kruiswoordpuzzel invullen heb je als hobbie (hobby?) dan ook nog sexistische scenes afkruisen. Neem je een extra pen mee?

Om de vreugde kompleet te maken heb bik er nog een paar:

1. Als de held gewond raakt (en dat wordt hij met voorspelbare zekerheid want hij moet eerst lijden voor hij overwint, anders is er niets aan), wordt hij bijna altijd liefdevol verpleegd en verzorgd door de vrouw. Meestal wijst hij die verzorging snel af (of ligt hij zijn ziektebed in het ziekenhuis niet uit) want stoere jongens laten zich natuurlijk niet verplegen door een vrouw. Ondanks haar tegensputteren kleedt hij zich gewond en wel aan om weer op het heldenpad te gaan.
Wie kan zich een vrouw herinneren die door een man verzorgd werd?

2. De vrouw is vaak blond en snapt er allemaal niet zoveel van. Mocht ze toch intelligent blijken te zijn ( ) dan toch dient ze uiteindelijk de man.

3. De heilige opdracht gaat bij de man altijd voor de liefde. Die kan wel wachten.

4. Zij huilt soms heel wat af. Hij zelden of nooit. Echte mannen huilen niet.

5. Zij moet voor beslissingen altijd bij andere vrouwen te rade (vriendin of nog erger: haar moeder). Hij vraagt nooit om raad.

6. Aan het eind krijgt hij haar meestal als beloning voor zijn inspanningen. De vrouw als beloning.

7. Let op: vaak gaat het lang 'goed', dan denk je: 'Dit keer slaat ze zich er alleen door of is ze niet afhankelijk van de man.' Maar aan het eind komt alles toch weer 'goed': Hij neemt de leiding over en redt de zaak.

:huil:

[Balance]

Even op een ander niveau.

Ongeveer 90% van alle Amerikaanse films is tot vervelends toe opgebouwd aan de hand van het Jungiaanse archetype van de held. Amerika geilt op 'hero's ', in een aantal varianten. Clint Eastwood en die kwal van Bronson de eenzame held (zo hoort het eigenlijk ook), maar vaak heeft hij een hulpie die sneuvelen zal of een maatje (die er vaak ook aan gaat). De held kan fysiek sterk zijn (Bruce Tralala, die Schot of onze Zeeheld - weet ik veel hoe ze allemaal heten) of het in zijn eentje in het kader van de gerechtigheid opnemen tegen allerlei onrecht (eenzame advocaat of zo).

Dat is kennelijk een typisch mannelijke invulling van het archetype van de held. Ik heb in een andere bijdrage al eerder iets over de structuur van zo'n verhaallijn gezegd. Dit is een echt universeel gegeven vind ik: zelfs Jezus van Nazareth past precies in het patroon, de populariteit van Fortuyn ook. Daar zie je ook aan hoe diep het gaat. Het helpt natuurlijk een handje als je eraan dood gaat, maar het hoeft niet. Prins Claus was ook een held op een bepaalde manier.

Mijn vraag is: wat zou een vrouwelijke invulling van het held-archetype zijn?

Of: is het held-archetype voor de vrouw helemaal niet zo 'eigen' en ligt haar een ander archetype veel beter, zoja welke?

Wie gaat hier aan staan?

[Brunetti]

Bij gebrek aan testosteron, is de vrouwelijke tegenhanger van de mannelijke held niet direct zichtbaar spectaculair maar misschien wel veel sterker. Ook al kunnen we – voor zover ik weet – in de geschiedenis niet direct een maatschappij aanduiden waar de vrouw overheerst (zie bijdrages rond matriarchaat/patriarchaat). De vrouw heeft andere krachten. De doorsnee vrouw moet niet in de ‘testosteron’-ring gaan staan om het op te nemen tegen de doorsnee man. Fysieke kracht is nu eenmaal een mannelijke eigenschap waar de vrouw niet tegen op kan. Aan dit spierrollen wordt in onze maatschappijen veel te veel aandacht gegeven. Maar achter elke sterke man staat een sterke vrouw?! Of beter gezegd, man-lief kan vaak niet zo aan spierrollen doen als de vrouw niet voor de voorwaardes zorgt. Veel mannen, zijn hulpeloos verloren, als de vrouw hen laat zitten. Het is in scheidingen steeds de vrouw die het initiatief neemt om een slechtlopende relatie te verbreken omwille van de slechtlopende relatie. De man zal dit enkel doen als hij voor een ‘nieuw vrouwtje’ heeft gezorgd. (voor degenen die zich aangesproken voelen, dit is niet autobiografisch). En niet alleen omdat de vrouw in staat voor de huishoudelijke taken – meneer voorziet van zijn natje en droogje – maar ook omdat zij de eigenlijke touwtjes in handen heeft. Om het lelijk te zeggen, de vrouw kan haar ‘vrouwelijkheid ‘ (hier kom ik nog op terug) aanwenden om de man naar haar hand te zetten. Dit ‘de touwtjes in handen hebben’ moet op een verfijnde manier gebeuren anders slaan de stoppen door bij manlief die er dan maar op slaat. Kijk naar onze maatschappij pakweg 60 jaar geleden of de moslimlanden nu. De vrouwenrechten worden daar zeker nog geschonden… laat ik daar geen polemiek rond opstarten, maar het is verbazend om te zien hoe officieel dit toch mannenmaatschappijen zijn, binnenshuis de vrouw ‘de broek draagt’. Weliswaar volgens door mannen afgesproken regeltjes maar die worden handig bespeeld en soms omzeild. Ik herinner mij het verhaal van de geregelde huwelijken in de bergdorpen van Anatolië. De familie spreekt af en komt overeen dat het meisje wordt uitgehuwelijkt. Het meisje moet gekeurd worden en een groot feest wordt in elkaar gestoken. Officieel is de bedoeling van dit feest, een soort keuring van de toekomstige bruid. Zij vraagt aan iedereen hoe ze hun koffie willen drinken (niet aan de bruidegom). Een test of ze een goed geheugen heeft, of ze goed koffie kan zetten, of ze een goede gastvrouw kan worden,… Iedereen krijgt uit de handen van de bruid de alleen door haar gemaakte koffie. Ook de bruidegom krijgt een tas koffie. Als deze koffie lekker mierzoet is, krijgt de bruidegom alzo de boodschap dat de bruid hem wil ziet zitten. Geen vuiltje aan de lucht – het feest gaat door – het huwelijk is geklonken. Is deze koffie daarentegen bitter, weet de bruidegom hoe laat het is. Hij kan zijn gezicht redden – want niemand weet immers of de koffie echt bitter is – en zelf oordelen dat hij deze bruid toch niet ziet zitten. Natuurlijk kan de bruidegom (omwille van de rijkdommen van de toekomstige schoonfamilie) zijn koffie uitdrinken en de bitterheid doorslikken en negeren. Maar ik vind het een mooi voorbeeld hoe de vrouw binnen deze ogenschijnlijke vrouwonvriendelijke handelingen, haar manier heeft gevonden om hiertegen in te gaan.

Vaak doet het mij denken aan een boek dat ik ooit heb gelezen over ‘bezettingsgedrag’. Het volk van een bezet land gaat met de overheerser ogenschijnlijk mee, maar eigenlijk vertoont het misleidend gedrag. De bezetter wordt om de tuin geleid, zodat de autochtoon eigenlijk de touwtjes in handen blijft houden. Als voorbeelden werden in het boek ‘België’ en ‘Andalousië’ gegeven; twee landen die al heel wat vreemden over de vloer hebben gekregen. Ook hier herinner ik me een anekdote over de verkeersborden in België. Heel vaak kom je als vreemdeling aan kruispunten waar je niet weet of het verkeersbord nu rechtdoor of links aanduidt. Dit is bewust verwarring zaaien. Enkel de plaatselijke bevolking kent zijn weg. De bezetter wordt bewust in het bos gestuurd.

Onderdrukking op zich kan je leven in een negatieve spiraal brengen, leidt tot destructief gedrag. Het was de Soemerische godin Inanna (Akkadische Isjtar) die zich liet onderdrukken. Ze liet haar creatieve krachten vlieden, door de hulp in van haar broer ‘Gilgamesj’ om de huluppuboom te vellen. Ze gaf toe aan het patriarchaat. Ze leek verloren. Maar haar reis naar haar zus Eresjkigal in de onderwereld, die haar tot op het bot uitkleedde, haar rottend lijk tegen de muur liet spijkeren, berouwvol het leven terug gaf,… gaf Inanna/Isjtar terug kennis en macht. Ze liet ook haar geliefde Dumuzi de helft van het jaar opdraaien voor deze heropleving. Dumuzi kan hier gezien worden als ‘de man’, net als in het verhaal van de huluppuboom Gilgamesj ‘de man’ vertegenwoordigd.



[/quote]De afdaling van Isjtar in de onderwereld
Een heel mooi verhaal, jammer genoeg incompleet, over hoe (maar niet waarom) de godin Isjtar afdaalde naar de onderwereld Kurnugi, het land vanwaar men niet terugkeert. Eenmaal daar aangekomen werd ze gevangen gezet totdat Ea haar vrijlating bewerkstelligde. De onderwereld is een donkere, treurige en vreselijk stoffige plaats waar de zuster van Isjtar, Eresjkigal, vorstin is.
Isjtar komt bij de poort van Kurnugi en is vastbesloten er binnen te gaan:

De poortwachter gaat direct naar Eresjkigal:

Zij vraagt zich af waarom Isjtar naar haar koninkrijk gekomen is en geeft onheilspellende instructies aan de poortwachter:

Er volgt een rituele en steeds herhaalde scène in zeven stadia – karakteristiek voor de Mesopotamische mythen – waarin de mooie en prachtig geklede Isjtar systematisch van haar versieringen beroofd wordt. Bij de eerste poort wordt Isjtar haar grote kroon afgenomen.

Bij de derde poort wordt de halsketting van Isjtar afgenomen, bij de vierde de touwsluitingen op haar borst, bij de vijfde de gordel van geboortestenen rond haar middel, bij de zesde de armbanden aan haar polsen en enkels, en bij de zevende poort wordt ze beroofd van haar trotse lichaamskleed. Ze is dus naakt wanneer ze uiteindelijk voor haar zuster verschijnt, maar dan nog is het Eresjkigal die beeft. De koningin van de onderwereld ontbiedt haar vizier Namtar en beveelt hem zestig ziekten naar Isjtar te zenden: naar haar ogen, haar armen, haar voeten, haar hart, haar hoofd, naar ieder lichaamsdeel.
Ondertussen komt op aarde aan alle seksuele activiteit een eind.

Papsukkal, de vizier van de grote goden, weent bij Ea en deze komt als gewoonlijk met een oplossing. Hij schept een mooie jongen wiens schoonheid het hart van Eresjkigal zo zal verblijden dat ze zal ontspannen en ‘haar stemming zal klaren’. De jongen moet dan vragen om een waterzak, alsof hij eruit wil drinken, en de inhoud over Isjtar sprenkelen zodat zij weer tot leven komt.
Maar deze list mislukt. Hoewel Eresjkigal eerst blij is hem te zien, vervloekt ze de mooie jongen dan plotseling met een zware vloek:


Maar terwijl ze de mooie jongen van Ea vervloekt, spaart ze Isjtar. Ze draag Namtar op om haar te besprenkelen met het water des levens en in een heel mooie symmetrische passage, die het spiegelbeeld is van haar eerdere intrede, gaat Isjtar terug door de zeven poorten waardoor ze is binnengekomen. Bij iedere poort krijgt ze, in de juiste volgorde, de symbolen van haar goddelijkheid weer terug, te beginnen met het trotse kleed van haar lichaam en eindigend met de grote kroon op haar hoofd. Het epos eindigt wanneer Isjtar voor haar vrijlating betaald heeft met Dumuzi, de ‘minnaar van haar jeugd’, die voortaan in de onderwereld zal wonen. Elk jaar zal hij één dag naar de aarde terugkeren en op die dag zullen er bepaalde rituelen worden uitgevoerd. Hier wordt waarschijnlijk het taklimtu-ritueel bedoeld dat gehouden werd in de maand Dumuzi (juni/juli). Een beeld van Dumuzi werd dan gebaad, gezalfd en opgebaard in Ninevé.

Het verhaal van Inanna en de Huluppu boom is een verhaal op de grens van het patriarchaat. Het is meer dan waarschijnlijk ontstaan toen het patriarchaal systeem zich begon te vestigen. “Inanna barst in tranen uit wanneer ze zich bewust wordt van haar eigen donkerte”. Slang, vogel en Lilith (Ardat-lilî) waren essentiële elementen van haar onafhankelijkheid als vrouw. Nu zou ze er niet meer mee om kunnen gaan? Nu heeft ze een man nodig om haar ‘troon’ en ‘bed’ te verdienen. Bilgames hier als verpersoonlijking van het patriarchaat. Bilgames, Inanna’s broer, gaat haar tuin binnen en met zijn bronzen bijl, wapen van beschaving, verslaat hij de ontembare slang en jaagt Imdudgud (Anzu) en Ardat-lilî op de vlucht. Een beeld voor de ontmaagding en ketening van Inanna.[quote]

.... (ik kom terug maar ik word weggeroepen...)...
Groetjes

[heidi]

Gelukkig is het echte leven geen film, en is mijn man een echte held die ook wel eens huilt en mij verzorgt als ik ziek ben

[els]

Hai Balance, volgens mij klopt het lijstje niet meer helemaal, want de films die ik de afgelopen tijd zijn schitteren door het ontzenuwen van alles wat we hebben vergaard. Het lijkt wel alsof ze het punt voor punt hadden bestudeerd en het dan lekker andersom deden. Ik denk trouwens dat dat ook zo is, want het waren allemaal punten waar de boze feministen al een tijdje over klagen, dus dan is het tijd om het eens precies anders te doen.
Veel actrices pikken het trouwens ook niet meer.

Wat ik bijvoorbeeld heb gezien: Mulan, Hitch (niet helemaal), Miss Congeniality 2 (ook niet helemaal), The ring. Allemaal leuke vrouwen én leuke mannen, het is bijna te schijnheilig voor woorden. Behalve in The ring dan, dat ging nou eens gelukkig niet over het huwelijk. Maar veel omdraaiing van die punten.

In The ring bijvoorbeeld heeft de moeder een zoontje, die roept tegen z'n moeder: 'Don't stop here, go, drive'. Dus ik dacht al, daar gaan we weer. Maar nee hoor, ze ging niet, ze keek hem verbaasd aan. Toen dacht ik: o nee, daar gaan we weer, de ongehoorzame vrouw brengt iedereen in gevaar en moet gered worden. Maar nee, ook niet, het loste op een gegeven moment vanzelf op. Het was wel een hele rare scene, ik snap tot op dit moment niet wat hij in de film deed.
Voor de rest deed ze weinig verkeerd, naar mijn smaak. Wel was er een andere vrouw die haar best deed minpunten te krijgen, door gek te zijn geworden. Typisch geval van vrouw die weet hoe het zit, maar door niemand wordt geloofd. Maar het was geen man die vervolgens het initiatief nam, maar de hoofdrolspeelster.

Ze past trouwens wel in één klassiek scenario: een vrouw wordt pas actief en trotseert alle gevaren als haar kind in gevaar is. Maar dat was verder niet clichématig.
Wel jammer dat ik deel 1 niet heb gezien.

Misschien heb ik later nog tijd voor een serieuzere analyse.

Miss Congeniality tartte ook de oude clichés. Er bestaat eigenlijk een heel simpel concept: als je de oude vooroordelen te lijf wil, dan schrijf je gewoon een traditioneel mannelijk karakter, en vervolgens geef je de rol aan een vrouw. Zo ging het volgens mij met de body guard (Sam Fuller), ze zijn zelfs vergeten om haar Samantha te noemen om het minder te laten opvallen. Maar grappig was het wel, vooral toen Sandra Bullock iedereen had gered, maar zelf met haar staart ergens achter bleef haken terwijl ze onder water zat, en vervolgens gered moest worden... door Sam Fuller.

In Hollywood-films is dit een echte trend. Volgens mij was de eerste in dit 'genre' The River Wild, met Meryl Streep, een op veel punten mislukte film, maar waarin Meryl Streep in haar eentje de hele familie wild water varend door een levensgevaarlijke rivier heen loodst, en ze ook nog behoed voor de aanval van een stelletje schurken. En aan het einde bedankt het jongetje zijn vader, die hij aanbidt als een held, nooit gezien dat zijn moeder het zaakje eigenlijk had opgeknapt. De zaal barstte op dat moment in hilarisch gelacht uit, maar eigenlijk vond ik het wel interessant, omdat het er wel heel dik opgesmeerd was. Het leek er dus op dat de kijker even goed op zijn bevooroordeelde blik moest worden gewezen.

Ik keek net even naar de score op imdb.com, en hij haalde 6.1, wat ik echt niet gek vind voor een film die eigenlijk zo slecht is, de seksecodes in alle opzichten tart en dan afsluit alsof alles was zoals we gewend zijn.
Volgens een commentaar is het een 'must' voor Streep-fans; zelf vond ik hem leuk omdat het als een gegeven werd gebracht dat een vrouw de moed, de kracht en het initiatief heeft om zo'n situatie op te lossen.

Ik zal nog eens over je vraag van een vrouwelijk heldenarchetype nadenken. Volgens mij bestaat het niet, maar het lijkt wel in de maak te zijn.

Ik vond net dit, op een website over antropologie (onderzoek van Jane Goodale over de Kaulong uit Papoea Nieuw Guinea):

"The courtship and marriage ritual among the Kaulong is viewed as adversarial to the man. The females in the tribe begin the courting ritual, and many men feel as if marriage will ruin them. The male's identity, as seen in the list of attributed above, is based on traveling, hunting, fighting, and being an individual with great knowledge. A marriage relationship hinders men from freely pursuing many of these traits. For these reasons the women chase the men, at times pursuing them with sticks and whips. Men are beaten by an interested female. Some men put off marriage until late in life. Others, who are caught unwillingly, will spend their first weeks in a marriage hut surrounded by brothers of the new bride. These brothers will not leave until the man pays them off, and assures them that he will not desert his new bride in favor of roaming the jungle."

Dit is nou een klassiek Hollywood-scenario! Ik zal eens een boekje uit de kast trekken (van Erik de Kuiper als ik me goed herinner), en de kenmerken op een rijtje zetten. De Hollywood-vrouwen jagen natuurlijk niet met zweepjes, maar toch zijn zij het wel die de mannen willen binden.
Ik vond het wel erg opmerkelijk. Het lijkt erop dat deze clichés wel erg oud en wijd verbreid zijn.

[Balance]

Bij gebrek aan testosteron, is de vrouwelijke tegenhanger van de mannelijke held niet direct zichtbaar

Annemarie van Buuren is in januari gepromoveerd op een onderzoek naar de vraag waarom vrouwen zo graag streekromans lezen. Deze boeken zijn ver- en veruit de meest uitgeleende boeken in bibliotheken en worden alleen door vrouwen gelezen. De verwachting was dat het vooral om de mierzoete romantiek zou gaan. De uitkomst was verassend: de reden waarom vrouwen deze boeken lezen is de oudere wijze vrouw op de achtergrond! Zij handelt niet zoals de held die ten strijde trekt, maar trekt op de achtergrond aan de touwtjes!

Wie denkt dat dit slechts in romannetjes aan de orde is, moet zich misschien eens bedenken hoe Beatrix functioneert: op de achtergrond alles weten en aan de touwtjes trekken! Mijn fascineert nog steeds de vraag of de vrouwelijke equivalent van de mannelijke held de wijze (oudere) vrouw is. Ik heb in de bijdrage over Camilla hier ook over geschreven.

Hier hebben we het over archetypen. Ik zal in een andere bijdrage iets uitleggen over archetypen, want daar bestaan veel misverstanden over.

Ik vind deze materie daarom zo essentieel omdat ik denk dat de wereld zoals die is, gebouwd is door en op basis van het archetype van de (mannelijke) held. Daarom is die zo populair is films. Ik zie zelden films over de wijze vrouw. Is dat niet veelzeggend?

De vraag is ook of 'de held' een Leitmotiv is voor de vrouw. (Mn gezien de populariteit van de oudere wijze vrouw bij 'gewone mensen', zal ik maar zeggen).

Meer weten over het onderzoek? Google: streekromans populair vanwege alwetende moeder.
of www.rug.nl (Universiteit Groningen)

[Balance]

Hai Balance, volgens mij klopt het lijstje niet meer helemaal, want de films die ik de afgelopen tijd zijn schitteren door het ontzenuwen van alles wat we hebben vergaard. Het lijkt wel alsof ze het punt voor punt hadden bestudeerd en het dan lekker andersom deden. Ik denk trouwens dat dat ook zo is, want het waren allemaal punten waar de boze feministen al een tijdje over klagen, dus dan is het tijd om het eens precies anders te doen.

Een andere ingang: het kan wel eens zo zijn dat de hele omkering in gang is gezet door.... computerspelletjes. Ik ben er niet in thuis, maar ik zag op een gegeven moment overal van de jonge slanke digi-vrouwen - Bruce Lee heldinnen opduiken en slaan en schoppen naar alles wat beweegt. Lara Croft en wat al niet meer. Zelfs zo dat naar aanleiding daarvan films zijn gemaakt, meen ik.