Amazone vecht met een griffioen..
Volk van krijgshaftige vrouwen. Volgens een verhaal waren zij de eersten die het paard inzetten voor de strijd. Beschrijvingen van Amazones zijn te vinden van Noord-Afrika tot aan Anatolië en het gebied rond de Zwarte Zee. De Zwarte Zee werd nog in de vijfde eeuw 'Zee van de Amazones' genoemd. Herodotus identificeerde hen met de Lybiërs, die vroeger bijna geheel Noord-Afrika bewoonden, met uitzondering van Egypte. In de beroemde grottekeningen die in de Sahara zijn gevonden, komen ook tekeningen voor van vrouwelijke strijders, die in het getekende perspectief soms maar één borst lijken te hebben, overeenkomstig de folklore. De naam Amazones is wel geïnterpreteerd als het Griekse amazos, wat 'zonder borst' betekent. In de Griekse iconografie komen ze echter niet op deze manier voor. Graves vertaalt de naam als 'maanvrouwen', naar een Armeense naam voor de maangodin.
Volgens een recente theorie is het woord Amazones gerelateerd aan de naam Amazigh, waar de Noord-Afrikaanse Berbers zichzelf mee aanduiden. Diverse overeenkomsten tussen hun leefstijl en geschiedenis met Griekse mythologische verhalen, historische geschriften en klassieke iconografie suggereren een verband. Zo werden de Amazigh aangevoerd door legendarische vrouwelijke strijdsters. De beroemdste aanvoerster van de Amazigh was Dihya of Damia, die zich in de zevende eeuw verzette tegen de aanvallen van de binnenvallende islamieten. Door de Arabieren werd zij Kahina ('priesteres') genoemd.
De naam Amazone werd door Romeinse schrijvers als Diodorus en Strabo pas in een late tijd op de vrouwelijke strijdsters uit Noord-Afrika toegepast. Zij gebruiken het hier net als wij nu nog doen, als verzamelnaam voor vrouwelijke strijdsters, maar hun verklaring van Amazones gaat vervolgens weer over de strijdsters die bekend zijn uit de Griekse mythologie, die rond de Zwarte Zee leefden. Dankzij moderne DNA-technieken worden in Rusland en Iran steeds vaker graven van vrouwelijke strijders ontdekt, hetgeen duidt op een kern van waarheid in deze mythen.
De Grieken noemden de Amazones kinderen van de Naiade Harmonia en Ares, zoon van Aphrodite, of van Otrere, dochter van Ares.
Lysippes zoon Tanaïs verdronk in de rivier Amazone, die vanaf toen Tanaïs heette. Lysippe trok vervolgens met haar dochter naar de Zwarte Zee langs de rivier de Thermodon in de Kaukasus. Hier stichtten zij drie steden. Lysippe bouwde Themiskyra en richtte overal tempels op voor Ares en Artemis Tauropolos. In Themiskyra vereerden zij de godin Themis of Artemis in de vorm van een zwarte steen. Deze godinnen waren de oprichters van het orakel van Delphi. Hun gebied strekte zich uit van Tanaïs tot Thrakië, de Thermodon en Phrygië, het land van Cybele. Kolchis aan de Zwarte Zee was een van de bekendste gebieden waar Amazones leefden. Andere groepen Amazones verbleven in Noord-Afrika; zij zijn te vereenzelvigen met de Lybiërs en de huidige Amazigh (Berbers).
Drie beroemde koninginnen waren Marpesia, Lampado en Hippo. Zij stichtten de steden Ephesos, Smyrna, Kyrene en Myrine. In Ephese bouwden ze de beroemde tempel van Artemis. Artemis was de grote godin van de Amazones. Artemis is de naam voor Cybele die de Grieken aan de godin in Ephese hebben gegeven; Cybele werd ook wel geïdentificeerd met Rhea. Er werd een beeld van Artemis onder een heilige beuk geplaatst, volgens Graves een dadelpalm, waar men tijdens de verering omheen danste met 'rammelende pijlenkokers' en schalmeien. De tempel zou tussen twee rivieren zijn gebouwd, beide Silenos geheten. Artemis werd in deze tempel uitgebeeld behangen met vele borsten; volgens Graves zou het dadels betreffen, een herinnering aan de Lybische oorsprong van de Amazones. De oorsprong van de tempel te Ephese en de Cybele-cultus is ook terug te voeren op de Hettieten.
Koninginnen die Themiskyra en de andere steden bestuurden in de mythologie over Heracles waren Hippolyte, Antiope en Melanippe ('zwarte merrie'). Melanippe was een naam voor Demeter in haar functie als paardengodin met het hoofd van een merrie. Een andere naam voor Demeter of Melanippe was Erinys, een verwijzing naar de Erinyen, de wraakgodinnen. In Themiskyra vereerden de Amazones een zwarte steen, opdezelfde manier zoals Cybele in Anatolië werd vereerd.
De Amazone Atalanta was een beroemde sportster en jageres.
Volgens de verhalen zouden de Amazones leven zonder mannen. Ze leefden tijdelijk met een man om zwanger te worden en verlieten hem dan weer. In Azië woonden de Amazones twee maanden per jaar samen met de Gagarensiërs. Hun vrouwelijke nakomelingen werden door hen opgevoed, de jongens werden teruggestuurd naar hun vaders, waar ze door de gemeenschap werden opgevoed, omdat niemand wist wie hun vader precies was. Volgens een ander verhaal verrichtten de mannen bij de Amazones de huishoudelijke taken.
Amazones in gevecht met Grieken. Vaas, ca. -460.
In de Griekse mythologie komen vele verhalen voor waarin de Amazones fungeren als strijdsters, die meestal worden verslagen door Griekse helden. Zo streden Lybische Amazone-koninginnen met de god Dionysos tegen de Titanen; later keerde hij zich tegen hen. Ook streden ze tegen Theseus.
De Amazone-koningin Hippolyte ('Bevrijdster van paarden') werd geconfronteerd met de Griekse held Heracles, wiens negende werk bestond uit het veroveren van haar gordel. Hippolyte had haar gordel gekregen van Ares, de zoon van Aphrodite, die zelf ook een beroemde gordel bezat. Admete ('ontembare') uit het Griekse Mykene had belangstelling voor de gordel, en Heracles bezocht de Amazones in Pontos aan de zuidkust van de Zwarte Zee. Er zijn diverse varianten over hoe Heracles uiteindelijk in het bezit kwam van de gordel. Soms wordt gezegd dat ze de gordel uit haar eigen wil aan Heracles schonk, maar ook wordt wel gezegd dat er een strijd aan te pas kwam. Een andere variant zegt dat Melanippe werd ontvoerd, en de losprijs was de gordel.
Amazones te paard en te voet in gevecht met Grieken. Ze zijn gewapend met schild, speer en labrys, de dubbele bijl, die later een attribuut van Zeus zou worden.
Heracles kwam ook in het bezit van de bijl van Hippolyte, die in Karië aan het beeld van Zeus zou worden gegeven. Dit was de beroemde dubbelbladige bijl, de labrys, de ceremoniële scepter die in Kreta de naam had gegeven aan het labyrint ('Huis van de dubbele bijl'). Hippolyte werd ook genoemd als de Amazone waarmee Theseus huwde; haar zoon was Hippolytos. Hippolytos huwde na zijn wederopstanding met de Italische Egeria, die kan worden geassocieerd met het Romeinse equivalent van Artemis, Diana.
Maar ook Antiope wordt wel als moeder van Hippolytos genoemd. Ook wordt Hippolyte wel Glauke (uil) of Melanippe genoemd. Zij werd per ongeluk doodgeschoten door haar zus Penthesileia, tijdens de jacht of tijdens het gevecht voor het huwelijk van Theseus met Phaidra. Penthesileia werd van de schuld gereinigd door Priamos.
Penthesileia komt voor in Homerus' Ilias, omdat ze meevocht met koning Priamos, tijdens de belegering van Troje. Zij werd gedood door Achilles. Volgens diverse mythen doodde zij eerst Achilles, maar deze werd door Zeus, op verzoek van Themis, weer tot leven gebracht. Na de dood van Penthesileia pleegde hij necrofilie en doorboorde haar lichaam. Vervolgens doodde hij Thersites, die deze daad bekritiseerde. Penthesileia werd begraven aan de rivier de Skamander.
Penthesileia's voedster was Klete, de stichtster van de stad Klete in Italië.
Volgens Graves is de zgn. Phrygische zegen, die wordt gegeven door Rooms-Katholieke priesters in naam van de christelijke drie-eenheid, oorspronkelijk afkomstig van de koningin Myrine. De zegen wordt gevormd met de ringvinger, middelvinger en duim.© nissaba.nl Deze pagina is 17746 keer bekeken
|
| KenmerkenVerwant: Harmonia, Artemis, Demeter, Themis, Deianira, Hippolyte
Functies: dans, oorlog, stichtingsmythe
Attributen: gordel, labrys, paard, pijl, schild
Lokatie
Stad / steden: Ephese (Turkije), Kyrene (Cyrenaica), Miryne, Smyrna (Grieken), Themiskyra
Landen/volken: Kolchis, Thracië
Streek/gebied: ,
Oude pagina's
Kijk hier voor uitgebreide zoekmogelijkheden.
lexicon
kalenderdagen
mythische plaatsen
hemellichamen
attributen
functies
goden
archeologische lokaties, tempels etc.
landen
steden
|
Beer (Demeter) Hoi Els mag i k wee
Els (Bellona) Hallo Lou, er zijn n
lou (Bellona) goed uitgelegd :duim
Els (Diana) PS, de achterzijde v
Els (Diana) Hallo Gretha, bedank
Gretha/Beer (Diana) "Haar belangrijkste
Els (Diana) Hee Gretha, zeker ma
Gretha (Diana) Hoi Els Mag ik weer
Marleen (Artemis) Dit heeft mij erg ge