Asjera was de moedergodin en hemelgodin van de Feniciërs en de Israeliten. Ze werd geassocieerd met een heilige boom; in de bijbel wordt met haar naam verwezen naar de boomstammen die in de Semitische godsdienst als de godin werden vereerd. Asjera betekende ook vijgeboom. De naam zou komen van een woord dat 'rechtop' betekent. Het kan ook 'vrouw' of 'heerseres' betekenen. Ook wordt het in verband gebracht met het Oud-Iraanse asja 'Universele wet', te vergelijken met de Romeinse ius naturale.
Het woord 'Asjera' in het Oude Testament wordt vertaald als 'bos' of 'boomstam'. Vrouwen bij de heilige boom van Asjera: de levensboom.
Het heilige bos vertegenwoordigde de geboorteplaats van alles. Volgens Barbara Walker was het een voorstelling van de genitaalstreek van de godin. De Hebreëers vereerden de godin vooral in deze heilige bossen, zoals ook uit de bijbel blijkt. Dit bos heette Athra qaddis, 'heilige plaats'; volgens Walker werd hiermee ook de vulva aangeduid. De letterlijke vertaling is 'goddelijke hoer'. Het woord qadosh of qetesh wordt in de bijbel ook gebruikt voor heilige tempelprostituees. Qadishu was een van de titels van Ashera; onder deze naam is de west-Semitische godin in Egypte gekomen, waar ze als Qetesh werd vereerd. Asjera Yam was de godin van de geboorte, beschermvrouwe van de vissers en schippers en godin van de zee (vooral aan de kust). Ze was ook godin van de wijsheid; in wijsheid was ze 'heerseres der goden'. Ze werd vereerd in Fenicië (Ugarit) door de Kanaänieten, in Palestina en door de Hebreeërs.
Vormen van haar naam waren Athirat (Hebreeuws: Ugarit), Atharat, Athra of Aethra en Athyr. Er is ook naamverwantschap met de Egyptische Hathor. Walker vermeldt dat ze in Egypte ook voorkwam als Asjesj, een oude vorm van Isis; ze had hier de functie van wetgeefster. Asjesj is zowel te vertalen als 'uitgieten' als door 'verschaffen'; dit is de functie van haar borsten. Een heiligdom in Thebe heette Asjer, ook Asjrel[ of Asjrelt.
Namen waaronder zij bekend is zijn Asjera Yam (vrouwe van de zee), Chawwa (Eva = leven; ook in verband gebracht met Aramees Chiwja = slang), Thanit ('vrouwelijke slang'), Dat ba'thani (vrouwe van de slang, Sinai), Labi'atu (leeuwenvrouw), Rabat Chawat ´Elat, (Grote vrouwe Eva de godin), vrouwe van de sterren, hemelkoningin, hemelgodin. Rabat ´Athirat Yam (Grote vrouwe die over de zee loopt); Qnyt. ilm of Qaniyatu ´ilima (voortbrenger van de goden) (Kanaän). ]Rabbatu was de vrouwelijke vorm van Rabbi. Haar titel Elat (Semitisch voor 'godin') ligt aan de basis voor de naam van de Griekse Leto of Leda, de Etruskische Leta en de Romeinse Latona. 'Elat brengt haar ook in verband met de door de eveneens Semitische Arabieren vereerde Allat die Mohammed uit het heiligdom in Mekka verwijderde.
Ashera gaat terug op de Soemerische Asjnan (kracht van alle dingen) of Asjratoem. In Akkad kwam ze voor als Athirat, bij de Amorieten als Ashirta. Verder werd ze nog Turkooizen (hemelsblauwe) Vrouw en Vrouw van het bos genoemd. Patai laat zien hoe in de Hebreeuwse Shekina de gedachte aan Asjera voortleeft.
Als haar metgezel wordt in Kanaän de stiergod El genoemd. Ze is een van de twee vrouwen uit een Oegaritische mythe van de -14e eeuw, die trouwen met de stiergod El. El slaat hen vanuit de verte gade als zij op een dag met haar begeleidster haar kleren wast in de zee, en vraagt hen of ze zijn dochters of zijn vrouw willen worden. Zij worden zijn vrouw. Na het heilig huwelijk tussen El de 'Stier' en Asjera als de 'heilige koe' baart zij zeventig kinderen, allen goden, waaronder de hemelse tweeling Sjaher (ook Sjar of Shachar), de ochtendster, en Sjalem of Shalim ('Vrede' of 'zonsondergang', de avondster). Zij bouwen een heiligdom in de woestein, waar ze gedurende acht jaar wonen. Asjera werd ook zelf geassocieerd met de planeet Venus. De vrouwen worden niet met name genoemd, maar uit de mythe waarin voor Baäl een huis wordt gebouwd wordt Asjera genoemd als moeder van zeventig kinderen.
De mythe is een voorloper van de Griekse mythe over de ontvoering van Europa. In Israël was Yahweh haar wederhelft. Op oude reliefs van de achtste eeuw v.o.j. wordt gesproken over 'Yahweh en zijn Ashera'.
Ivoren deksel uit Minet el-Beida, de haven van Ugarit (Ras Sjamra), 13e eeuw. Asjera (moedergodin) met korenschoven in de handen tussen twee geiten. Myceense invloed.
Haar attributen zijn de slang, de vijgeboom (sycamore), lelie, leeuw, duif, geit, ezel, caduceus (vooral als Thanit), zon en halve maan (ook omgekeerd als hemel).
De vroegste inscriptie waarin Asjera werd genoemd was een Akkadische tekst die dateert van 1750 v.o.j., een Ammoritisch gedenkteken ter ere van Hammoerabi. Hier wordt haar naam gespeld als Ashratoem; ze is de bruid van Anoe, de Akkadische El. De Kanaänitische Asjera wordt wel genoemd als metgezel van El. Bij de Soemerische An of Anu ('hemel') rusten koningschap en kosmische wetten, voor ze door Inanna van hem werden afgenomen. Asja in Asjratoems naam betekent 'Universele wet'. Anu is te vergelijken met de Kanaänitische stiergod El. Asjerah stond in de tempel van Jeruzalem naast Jahweh, die karakteristieken van o.a. El heeft. Haar symbolen waren in deze tempel aanwezig tot de tempel in het jaar 70 AD door de Romeinen werd verwoest. In het Oude Testament staat dat de heilige vrouwen in de tempel doeken weefden waarmee ze een boomstam bekleedden, het symbool van Asjera.
Ammorieten noemden haar ook Asjirta. In het Egyptische Amarna, dat bloeide in de -14e eeuw, is in de briefwisseling met de Kanaänieten sprake van 'Athirat. In de brieven worden Asjera en Astarte veelvuldig met elkaar verwisseld. Ze was tot in Zuid-Arabië bekend, waar haar naam voorkwam als Atharat. In Tel Miqne (de huidige naam van de bijbelse plaat Ekron), nabij Ashdod, komen inscripties voor met de naam Aherah.
In een latere tijd werd Asjera geïdentificeerd met de Egyptische Hathor, die net als Asjera het epitheton 'turkooizen' of 'hemelsblauwe vrouw' droeg. Als Tanit in Fenicië en Carthago werd ze begeleid door dolfijnen en vissen. Als Chawwa (Sinai) is een slang haar metgezel. Chawwa is Hebreeuws voor Eva uit het Oude Testament. De joodse nehusj tan ('bronzen slang') van Mozes is in feite een embleem van Asjera.
Huishoudbeeldje van Asjera. Van dit type, waarschijnlijk gebruikt als bescherming bij de geboorte, zijn er er vele duizenden gevonden.
In het gebied waar Asjera werd vereerd zijn duizenden kleine beeldjes van haar gevonden voor huiselijk gebruik. Asjera wordt hier meestal naakt afgebeeld, met de handen ondersteunend gevouwen onder de borsten. Men gaat ervan uit dat de beeldjes een beschermende rol hadden bij zwangerschap en geboorte.
Ook de vijgeboom is een van haar emblemen. Dit woord komt van dezelfde wortel als het woord 'rechtop'. Asjera is in het gebied dat nu Israel heet het woord voor vijgeboom: de levensboom. Ze staat evenals de boom 'rechtop'. In de bijbel wordt de levensboom of boom der kennis asjera genoemd. In Noord-Babylonië wordt ze 'de Godin van de levensboom' of 'goddelijke vrouw van Eden' genoemd.
In de mythe 'Baäl krijgt een huis' komt de heilige Qadesj Wa-Amrur voor, een bediende van de Kanaänitische Asjera. Hij werd de 'visser van Vrouwe Asjera van de zee' genoemd. Hij zadelde haar ezel en hielp haar opstijgen toen zij op weg toog naar El om zijn toestemming te vragen voor Baäl een godenhuis te bouwen. Ashera had een bemiddelende functie, omdat zij de enige was die de stiergod kon benaderen. Zij bemiddelde gewoonlijk ook tussen de mensen en El; smeekbeden aan El werden vaak tot haar gericht.
Asjera beschermde de vruchtbaarheid van land en mensen. Ze was beschermster van de kudden, bosjes met bomen en het vruchtbaarmakende water. Haar macht werd vooral aangeroepen om bij te staan bij de geboorte en in de zaaitijd. Ze is de hemelkoningin die in de bijbel wordt genoemd, voor wie het vuur wordt gestookt en brood wordt gebakken (Jeremia 7:18-19, 44:15). Als ze werd vereerd, bracht zij de mensen vrede en overvloed. Wie de hulp van El wil, zoekt liever contact via Asjera (hoewel ook Anat wel als bemiddelaar fungeert).
Als 'Leeuwenvrouw', Labi 'atu, wordt ze afgebeeld terwijl ze een leeuw berijdt; ze houdt lelies en slangen in haar hand. In de Sinai werd ze voorgesteld met het hoofd van een leeuw. Ook in de Punische tempel bij Siagu heeft ze een leeuwenhoofd. Als Qadasja, 'Heilige vrouw', staat ze op een leeuw. Als Qetesh is ze bekend in Egypte. Hier werd ze begeleid door de fallische god Min.
Afbeeldingen van deze soort zijn gevonden in de Levant, Egypte en Noord-Afrika. In de teksten van Oegarit wordt naar haar zoons verwezen als 'leeuwen'. Haar priesters hadden de functie van orakel.
Als 'Hemelkoningin' of 'Vrouwe van de sterren in de hemel' wordt ze begeleid door zon, maan en hemel.
Bij de zeevarende volken had Asjera een rol als beschermster en gids van de scheepslieden. Dit blijkt onder andere uit haar titel op inscripties uit Oegarit, 'Grote Vrouwe die de zee bewandelt', Rabat ´Athirat Yam, of 'Vrouwe van de zee', Asjera Yam. Als Tanit werd ze begeleid door dolfijnen en vissen.© nissaba.nl Deze pagina is 16150 keer bekeken
|
| KenmerkenAndere namen: Athirat, Asratum
Titels: Qadishu, Asjera Yam, Chawwa, Voortbrengster van de goden, Labiatu
Verwant: Aphrodite, Hathor, Leto, Eva
Functies: zeevaart, geboorte, moeder, zee
hemellichamen: Venus
Attributen: boom, duif, koe, leeuw, levensboom, slang, vijg
goden: Anu, El, Yahweh
Lokatie
Stad / steden: Akkad (Mesopotamië), Ugarit
Landen/volken: Amorieten, Fenicië, Kanaän, Syrië
Streek/gebied: , ,
Oude pagina's
Kijk hier voor uitgebreide zoekmogelijkheden.
lexicon
kalenderdagen
mythische plaatsen
hemellichamen
attributen
functies
goden
archeologische lokaties, tempels etc.
landen
steden
|
Beer (Demeter) Hoi Els mag i k wee
Els (Bellona) Hallo Lou, er zijn n
lou (Bellona) goed uitgelegd :duim
Els (Diana) PS, de achterzijde v
Els (Diana) Hallo Gretha, bedank
Gretha/Beer (Diana) "Haar belangrijkste
Els (Diana) Hee Gretha, zeker ma
Gretha (Diana) Hoi Els Mag ik weer
Marleen (Artemis) Dit heeft mij erg ge