Epona
Epona. ('paard'.) Keltische paardengodin. Haar naam komt voor in Romeinse inscripties. In Wales werd Epona Rhiannon; in Ierland werd ze Macha of Etain genoemd. Ze kan worden gelijkgesteld aan de Grieks/Kretenzische Leukippe (Leuca = wit, hippos = paard). Zij werd 'Witte merrie' ('White mare') genoemd, hoewel ze tegenwoordig bekend staat als 'Wit Paard', naar aanleiding van de reusachtige krijtafbeelding van haar op de heuvel van Uffington. Deze is misschien gemaakt door de Belgen, die haar vereerden. Ze werd vaak afgebeeld rijdend op een paard, maar ook met naast haar een kind of veulen. Het is mogelijk dat de middeleeuwse legende van Lady Godivah op haar is terug te voeren.
Epona werd vooral vereerd in het oosten van Gallië en aan het grensgebied met de Germanen. Maar ze werd ook vereerd in Groot-Brittannië, Dalmatië, Noord-Afrika en in Rome, waar ze als enige Keltische god een eigen feestdag had. In Hagondange in Duitsland werd ze voorgesteld als drievoudige godin, op dezelfde manier als de Matres werden afgebeeld. Een heiligdom in Entrans (Nievre) in Bourgondië was aan haar gewijd.
Ze werd in verschillende gebieden om andere aspecten vereerd. Soms was ze bewaakster van de doden, elders was ze genezeres of krijgsgodin. Ze werd waarschijnlijk lang voor de Romeinen Gallië en Brittanië binnenvielen vereerd als aardgodin of aardmoeder.
In Ierland huwde de koning ritueel met de aarde; in de twaalfde eeuw nog bestond een verslag waarin de koning op zijn kroningsdag trouwde met een witte merrie. Soms werd ze als drievoudige godin vereerd, de Drie Epona's genaamd.
reusachtige krijtafbeelding van een paard op de heuvel van Uffington in Engeland.
De hoorn des overvloeds, waarmee ze vaak wordt afgebeeld, was misschien een toevoeging van de Romeinen. Epona zit meestal schrijlings, in Amazonezit, op haar paard, maar niet altijd. Ook werd ze soms vergezeld door een hond. Ook droeg ze soms een mappa, een doek waarmee het startsignaal van paardenrennen werd aangegeven.
Haar naam stamt van het Gallische 'epo' (paard), dat van hetzelfde Indo-Europese woord afstamt als het Latijnse equus. Het paard had betekenis in verband met macht en vruchtbaarheid en met het heilig koningschap.
Epona was de meest geliefde Keltische godin bij de Romeinse cavalerie; ze was de enige die in de stad Rome werd vereerd met een feest.
Uit Romeinse bronnen is bekend dat zich in stallen voor Epona gewoonlijk altaren bevonden. In het oosten van Frankrijk bestond een belangrijke cultus die met Epona in verband wordt gebracht. In de Romeinse tijd werd Epona naar Groot-Brittanië gebracht. Hier bestond al eerder paardenverering waarin Rhiannon en Macha een rol speelden. Inscripties voor Epona zijn tot in Joegoslavië en Roemenië gevonden. Ook in Spanje zijn een aantal inscripties en beelden gevonden.© nissaba.nl Deze pagina is 11258 keer bekeken
|
| Kenmerken
Functies: paard
Attributen: hond, hoorn des overvloeds, paard
Landen/volken: Galliërs, Kelten
Streek/gebied: ,
Oude pagina's
Kijk hier voor uitgebreide zoekmogelijkheden.
lexicon
kalenderdagen
mythische plaatsen
hemellichamen
attributen
functies
goden
archeologische lokaties, tempels etc.
landen
steden
|
Beer (Demeter) Hoi Els mag i k wee
Els (Bellona) Hallo Lou, er zijn n
lou (Bellona) goed uitgelegd :duim
Els (Diana) PS, de achterzijde v
Els (Diana) Hallo Gretha, bedank
Gretha/Beer (Diana) "Haar belangrijkste
Els (Diana) Hee Gretha, zeker ma
Gretha (Diana) Hoi Els Mag ik weer
Marleen (Artemis) Dit heeft mij erg ge