Europa. Haar naam tracht men als Grieks woord te vertalen als 'breed gezicht', een verwijzing naar de 'volle maan', maar is waarschijnlijk een verbastering van een oud Semitisch woord, ehreb, dat 'avond' of 'westen' betekent. Op Kreta en in Korynthe heette ze Hellotis. Hellotis is ook een bijnaam voor Athene. Hesychios noemt een Hella die de bijnaam Europia had. In Boeotië is ze dezelfde als Demeter. Een Europa komt voor als zuster van de Kretenzische Klymene; deze Europa is de moeder van Agammemnon, de echtgenoot van Klytaemnestra en Menelaos, echtgenoot van Helena.
Als haar ouders werden genoemd de Fenicische koning Agenor en Telephassa, Phoenix en Perimede, en Agenor en Argiope.
Europa op de witte stier, met op het hoofd een 'Fenicische' muts. De afbeelding herinnert aan bijvoorbeeld Artemis Tauropolos
In de Griekse mythologie komt ze voor als de Fenicische koningsdochter, afkomstig uit de stad Tyros. Haar vader is Agenor, haar moeder Telephassa ('ver schijnend'). Door Zeus werd ze in de gedaante van een sneeuwwitte stier over zee meegevoerd naar Kreta, waar hij haar verleidde. Volgens een variant veranderde hij bij Gortyna op Kreta in een adelaar, en verkrachtte hij haar bij een wilgebosje bij een bron. Haar zonen waren Minos, Radamanthys en Sarpedon, die een functie kregen als rechter in de onderwereld, waar ze trouwde met Asterios. Asterios komt ook voor als een naam voor de Minotaurus, een zoon van Europa's schoondochter Pasiphae.
Haar vader, de Fenicische koning Agenor, stuurde haar broers Kilix, Thasos, Phoenix, Phineus en Kadmos (Semitisch: 'ochtend') erop uit om haar te zoeken. Daar ze geen idee hadden waar ze haar konden vinden, vertrokken ze in de verkeerde richting. Kilix werd genoemd als de stichter van Cilicia in Klein-Azië; Thasos stichtte een stad in Thrakië; Phoenix stichtte de Fenicische nederzettingen in Afrika; Phineus trok naar Thynia, waar hij later werd gekweld door de harpijen. Haar beroemdste broer was Kadmos; deze reisde met hun moeder Thelephassa naar Rhodos, vervolgens naar Thera en ten slotte naar Thrakië, waar Thelephassa stierf. Toen trok Kadmos op advies van het orakel van Delphi naar Boeotië, waar hij de stad Thebe stichtte op de plaats waar de koe die hij volgde ging liggen om te rusten. Hij richtte hier een beeld op voor Athene, die hij, zoals Pausanias vermeldt, haar Fenicische naam gaf, Onga. In deze omgeving werd Europa vereerd als Demeter. Een andere bijnaam van Demeter was Tauropolos ('stierenslachtster'); als Tauropolos werd Demeter op dezelfde manier afgebeeld als Europa, schrijlings zittend op een stier. Ook Artemis had deze titel.
De naam 'Europa' werd vaak opgevat als een Griekse naam, en door Graves bijvoorbeeld vertaald als 'breed gezicht', een verwijzing naar de volle maan. Tegenwoordig wordt het in verband gebracht met een oud Fenicisch of Assyrisch woord, ereb of ehreb, dat avond betekent. Hetzelfde woord is ook te herkennen in het huidige Maghreb, dat te vertalen is als 'avondland', 'westen' of 'land waar de zon ondergaat'. Dit komt overeen met de vertaling van Kadmos, een Semitisch woord dat 'oosten' of 'ochtend' zou kunnen betekenen, en dus kan worden beschouwd als het gebied waar de zon opkomt; dit verklaart waarom Kadmos Europa niet kon vinden.
Het is niet duidelijk sinds wanneer de naam van Europa aan een heel werelddeel werd gegeven, maar het zou te maken kunnen hebben met het gebruik om plaatsen aan te duiden door de richting aan te geven, in termen van bijv. oost en west of respectievelijk ochtend en avond. Het gebied dat nu Europa heet, werd misschien door de Feniciërs of anderen, voor zover bekend, aangeduid als 'avondland', of 'land in het westen'; door de Grieken is dit woord uit een hun onbekende taal overgenomen in een vorm die voor de Grieken betekenisvol of uitspreekbaar was. Het Griekse woord voor 'avondland' was Hesperia; dit verwees naar het gebied in de westelijke avondschemering waar de Hesperiden hun mythische tuin verzorgden. De tuin werd ook wel gesitueerd in Noord-Afrika, op de hellingen van het Atlas-gebergte, en heet nu nog steeds 'avondland' (Maghreb). Hera, de eigenares van deze tuin, werd door ondermeer Lucianos van Samosate geïdentificeerd met Europa; beide godinnen zijn volgens hem verschijningsvormen van de beroemde Syrische godin (Dea Syria), waar hij tijdens zijn reis door Syrië onderzoek naar deed. Hera's heiligdom in Argos was in de vroegste tijd een heilig wilgenbos, en ze baadde in een bron; verder werd jaarlijks haar heilige huwelijk met Zeus gevierd. Deze motieven spelen ook een rol in de mythe van Europa.
Herodotus vermeldt dat al in zijn tijd, de vierde eeuw v.o.j., niemand wist waar de namen van de werelddelen vandaan kwamen. De bekende wereld werd in drieën verdeeld en werden elk genoemd naar een vrouw; Europa, Azië (naar Asia), en Lybia, zoals Afrika door de Grieken werd genoemd. Lybië was met name de naam van noord-Afrika, ten westen van Egypte, dus in feite hetzelfde gebied dat als 'avondland' werd aangeduid. Herodotus sprak verder nog zijn verbazing uit over het feit dat Europa zelf nooit het vasteland dat haar naam draagt heeft betreden.
Strabo concludeert uit de vermeldingen van topografische namen in de Ilias en de Odyssee dat in de tijd van Homerus nog geen scheiding tussen Europa en Azië heeft bestaan.
Soms werd de mythe opgevat als de historische roof van een koningsdochter. Graves vermeldt de beschrijving van Ioannes Malalas, die beschrijft hoe de Kretenzische koning Taurus ('stier') Tyrus bestormde tijdens de afwezigheid van koning Agenor, en hoe Europa en vele anderen gevangen werden genomen. Deze zwarte avond zou in Tyrus jaarlijks worden herdacht. In feite betreft het hier nog steeds dezelfde mythe; koning Taurus is nog altijd de Fenicische god El, wiens bijnaam was: thoru ilu, 'stiergod'. Deze koning wordt ook genoemd in de mythe over de minotaurus, het monster dat de liefde opwekte van Pasiphae. Zij was gehuwd met koning Minos, een zoon van Europa. Dezelfde vermenging van mythe en geschiedenis is zichtbaar in de roof van Helena door de Trojanen.
Als ouders van Europa werden Agenor en Telephassa genoemd, maar ook wel Phoenix en Perimede. Phoenix werd door anderen als Europa's broer genoemd. Graves vermeldt dat de naam Agenor de vergrieksing is van de Fenicische held Chnas, die in Genesis Kanaän werd genoemd. In dat geval zou Agenor dezelfde naam zijn als Phoenix, want Phoenix is de Griekse vertaling van Kanaän. De Feniciërs, die hun naam aan Phoenix ontleenden, zijn dezelfde als de bijbelse Kanaänieten. Beide namen betekenen 'rood' of 'bloed'. Dit is een verwijzing naar de oorsprong van het leven of van de mens. De Feniciërs werden ook wel met de kleur rood geassocieerd vanwege de beroemde rode of purperen kleurstof die zij produceerden van het bloed van een bepaalde soort zeeslakken. Met deze kleur werden de kostbare, heilige gewaden van priesters en koningen geverfd. De roodgekleurde kleding van hooggeplaatste personen in het Vaticaan en de Rooms-Katholieke kerk is nog een herinnering aan dit gebruik.
Ook worden Agenor en Argiope wel genoemd als de ouders van Europa.
Deze verhalen zijn verwijzingen van de voorgeschiedenis van de Griekse mythologie in de mythen en verhalen van de Feniciërs, een volk van zeevaarders en handelaars die hun cultuur over de hele bekende wereld verspreidden. Een voorloper van de mythe van Europa werd gevonden op een kleitablet uit de bibliotheek van Oegarit, dat dateert uit de -14e eeuw. Het is een Hittitische tekst; de Hittieten hebben grote invloed uitgeoefend op de Fenicische cultuur. Het verhaal gaat over de god El, die op het strand twee vrouwen ziet baden of de was doen. Hij voert de vrouwen naar zijn huis en stelt ze voor de keuze zijn vrouw of zijn dochter te worden. Zij worden zijn vrouw, en baren later de goddelijke tweeling, de zoons Shaharu en Shalemu, de ochtendhemel en de avondhemel; zij worden door El aan de hemel geplaatst als de planeet Venus, respectievelijk als morgenster en als avondster. Vervolgens baren ze de overige goden.
De vrouwen worden niet bij name genoemd, maar een van hen wordt gewoonlijk geïnterpreteerd als Ashera, die vaak wordt gekoppeld aan El. Haar aanwezigheid op het strand verwijst naar haar rol als 'Vrouwe van de zee" (Asjera Yam), of 'Vrouw die over de zee wandelt', (Rabat 'Athirat Yam). El is de stiergod van de Feniciërs; hij wordt thoru ilu genoemd, de 'stier El', of 'stiergod'. Deze bijnaam herinnert aan die van koning Taurus van Kreta. In de Griekse mythe neemt Zeus zijn gedaante aan. Zeus ziet Europa spelen op het strand, en voert haar mee over de zee naar Kreta.
De stier speelde een rol in de mythen die verwezen naar de pre-Helleense tijd op Kreta. Zo baarde Pasiphae, de vrouw van Europa's zoon Minos, de minotaurus, een monster dat voor de helft mens was en voor de helft stier, nadat zij gemeenschap had gehad met een stier terwijl ze zich verborg in een namaakkoe, om zo de stier te foppen. Dat de stier een rol speelde in de oudere religie blijkt uit de overblijfselen van de Minoïsche cultuur, die eindigde rond het jaar -1450. Een stier speelt een rol in de behendigheidsspelen van de jeugd. Ook is het van belang als offerdier.
Europa was ook een naam voor Hera of Io. In Boeotië was het een bijnaam voor Demeter.© nissaba.nl Deze pagina is 9426 keer bekeken
|
| Kenmerken
Functies: heilig huwelijk, westen
Lexicon: minotaurus
Attributen: adelaar, stier
goden: Agammemnon, Agenor, Asterios, Kadmos, Menelaos, Minos, Zeus
Mythische plaatsen: Hesperia
Lokatie
Stad / steden: Tyros
Landen/volken: Fenicië, Grieken
Streek/gebied: , ,
Oude pagina's
Kijk hier voor uitgebreide zoekmogelijkheden.
lexicon
kalenderdagen
mythische plaatsen
hemellichamen
attributen
functies
goden
archeologische lokaties, tempels etc.
landen
steden
|
Beer (Demeter) Hoi Els mag i k wee
Els (Bellona) Hallo Lou, er zijn n
lou (Bellona) goed uitgelegd :duim
Els (Diana) PS, de achterzijde v
Els (Diana) Hallo Gretha, bedank
Gretha/Beer (Diana) "Haar belangrijkste
Els (Diana) Hee Gretha, zeker ma
Gretha (Diana) Hoi Els Mag ik weer
Marleen (Artemis) Dit heeft mij erg ge