Perseus verslaat het zeemonster, met het hoofd van Cetos' dochter Medusa, hier nog in de tas. Op de achtergrond Andromeda.
Ceto. Zeemonster, zeegodin. Ook Ketos of Keto. Keto wordt vertaald als zeemonster. Een andere naam voor Keto was Krataeis. Ketos wordt genoemd als het zeemonster dat in Ethiopië of de stad Joppe Andromeda wilde verslinden, als gevolg van de hybris van haar moeder Cassiopeia. Zij werd bevrijd door Perseus.
In een andere versie van het verhaal was het Heracles, die op weg met Iason om het Gulden Vlies te veroveren het monster Ceto versloeg toen het Hesione wilde verslinden. Ceto was zittend op een vloedgolf door Poseidon gestuurd om de stad Troje te verwoesten, nadat Laomedon de woede van de god over de stad had afgeroepen.
In de Theogonie wordt Keto genoemd als moeder van de drie Graiai, waaronder de oorlogsgodin Enyo, en van de Gorgonen, en van Echidna, die voor de helft een slang en voor de andere helft een vrouw was. Ook is ze de moeder van meerdere slangen, waaronder Ladon, de bewaker van de boom met de gouden appels der Hesperiden. Als vader van dit illustere kindertal werd Phorkys genoemd. Keto en Ketos worden soms als dezelfde opgevat.
Ketos is de zeedraak die Andromeda, de dochter van koningin Cassiopeia van Joppa (Jaffa), zou verslinden; voor het zover kwam werd het monster verslagen door Perseus, kort nadat hij Ceto's dochter Medusa had omgebracht; volgens sommigen versloeg hij Ketos door haar te verstenen met het hoofd van haar eigen gorgoonse dochter.
Pausanias beschrijft de kleur van het water nabij de Hebreeuwse kuststad Joppa, tegenwoordig Jaffa, als 'rood als bloed'. Deze kleur werd door de bewoners van de stad verklaard als het bloed dat Perseus van zijn lichaam waste na zijn gevecht met het zeemonster. Dit verhaal is een variant van de roodgekleurde rivier in Libanon, die werd geassocieerd met het bloed van Adonis, de geliefde van Aphrodite.
De stad Joppa is volgens verschillende Griekse volksverhalen genoemd naar Cassiopeia, de moeder van Andromeda. De naam van de plaats wordt soms vertaald uit het Aramees, en betekent dan schoonheid.
Apollodorus noemt Ethiopië als de plaats waar Andromeda aan de rots werd geketend. Haar moeder zou hebben opgeschept dat haar schoonheid groter was dan die van de zeegodinnen de Nereïden; vanwege deze hybris eiste het zeemonster haar dochter op, nadat Poseidon al een vloedgolf had gestuurd. Perseus huwde Andromeda na haar uit haar boeien te hebben bevrijd.
De Griekse mythe is een variant van het bijbelse verhaal van Jonah, die ook vanuit Joppa werd verslonden door een grote vis, in wier buik hij drie dagen verbleef. Deze gebeurtenis is op te vatten als een rituele wedergeboorte, waarin de vis fungeert als baarmoeder. In Mattheus 12:40 identificeert Jezus zichzelf met Jonah, door te verwijzen naar zijn verblijf van drie dagen in de schoot van de aarde, een ander symbool van de Moeder dat het leven voortbrengt.
De vis Ceto herinnert aan Derceto, de vis-vrouw die wordt genoemd als moeder van Atargatis (Astarte) of Semiramis. De Griekse astronoom Erthosthenes, die leefde rond het begin van onze jaartelling, noemde een Syrische godin met de naam Derke, half vis, half vrouw. In de bijbel is Jaffa de stad waar Jonas vertrekt voor hij wordt opgeslokt door een walvis en weer wordt uitgespuugd. In het Nieuwe Testament komt een weduwe voor met de naam Dorkas, die ook herleeft na dood te zijn geweest.
In een laat-Babylonische mythe, daterend uit de derde eeuw v.o.j., wordt de visgod Oannes genoemd, die uit het water kwam om de mens beschaving bij te brengen. Oannes wordt geïdentificeerd met Jonas, en ook met Johannes de Doper. Oannes komt overeen met de Assyrische visgod Dagan. De stad Nineveh werd ontdekt vanwege de aanwezigheid van een berg met de naam Yunas (nebi Yunas), die volgens de legende het graf van Jonas zou bevatten. Niniveh is de stad van de visgodin Nanshe of Nina. Andere bronnen noemen Atargatis, die leefde aan de rivier de Eufraat. In deze rivier werd zij geboren uit een ei. Haar zoon-minnaar heette Ichtys (vis). Zij namen beide de gedaante aan van vissen, en in haar tempels bevonden zich heilige visvijvers. Ook de Romeinse Venus en Cupido veranderden zich ooit aan vissen, om zo te kunnen ontsnappen aan het monster Typhon.
De eerste vermelding van Andromeda en het zeemonster, afkomstig van Pseudo-Scylax, dateert van rond de vierde eeuw v.o.j.
Op Java in Indonesië komt de verwante Ratoe Kidoel voor, de Javaanse koningin van de Zuidzee.
Een van Ceto's dochters de Graiai was Enyo, die verwant is aan Anat. Het mythische gevecht van de Hittitische-Semitische maagd Anat tegen het zeemonster Yam ligt ten grondslag aan de mythe over Andromeda, het zeemonster en Perseus. In de Oegaritische mythe, die dateert uit de veertiende eeuw v.o.j., nam Anat het op tegen Yam ('zee') om haar broer en geliefde Baäl te redden. Anats Griekse alter ego vecht nog in stijl van de eeuwen oudere Anat, maar in de mythe over Andromeda wordt de rol van de overwinnaar overgenomen door Perseus. De mythe van zeemonster kan ook worden teruggevoerd op de Babylonische Tiamat; zij werd verslagen door Mardoek, een voorloper van Perseus.
Homerus en Diodorus Siculus noemden ook nog het gevecht van Hercules met een zeemonster, om Hesione te redden. Hercules verbleef net als de bijbelse Jonas drie dagen in de buik van het monster. De vroeg-christelijke afbeeldingen van Jonas lijken te zijn geïnspireerd door deze geschiedenis met Hercules.
Andromeda komt overeen met de stadsgodin van Jaffa, Astarte. Ze komt ook overeen met de Carthaagse zeegodin Tanit, die als attribuut ondermeer de tritons en dolfijnen heeft die in de legende een rol spelen als het monster. Cepheus, de vader, vraagt het orakel Ammon om raad; deze kan mogelijk worden geïdentificeerd met Baäl Hammon, de metgezel van Tanit in Carthago. Tanit heeft ook betekenis als hemelgodin. De hemellichamen spelen voor de zeevaart ook een belangrijke rol als wegwijzer. Andromeda, Cassiopeia en Cepheus hebben alledrie een plaats aan de hemel als polair sterrenbeeld aan de noordelijke sterrenhemel, waar zij het hele jaar door waarneembaar zijn. Cetus zelf neemt een uitgestrekt gebied aan de sterrenhemel in beslag, temidden van meerdere sterrenbeelden die met water te maken hebben, zoals Vissen en Aquarius in de dierenriem, en vlakbij de rivier Eridanus.
De zeegodin Amphitrite met haar dolfijn kan ook met Cetos worden geassocieerd.
Dagim ('vissen') is de Hebreeuwse naam voor het sterrenbeeld vis; in het Syrisch heet dit Nuno (vis); deze naam is verwant aan de naam Noach (Nun) en herinnert aan het vissymbool waarmee Nanshe wordt geschreven.© nissaba.nl Deze pagina is 8472 keer bekeken
|
| KenmerkenEtymologie: vis, zeemonster Andere namen: Krataeis Verwant: Cassiopeia, Andromeda, Graeae, Gorgonen, Echidna, Hesione, Medusa, Derketo, Atargatis, Anat
Lexicon: hybris
hemellichamen: Cetus
goden: Dagon, Ladon, Phorkys
Lokatie
Stad / steden: Joppe
Landen/volken: Ethiopië, Fenicië, Grieken
Streek/gebied: , ,
Oude pagina's
Kijk hier voor uitgebreide zoekmogelijkheden.
lexicon
kalenderdagen
mythische plaatsen
hemellichamen
attributen
functies
goden
archeologische lokaties, tempels etc.
landen
steden
|
Beer (Demeter) Hoi Els mag i k wee
Els (Bellona) Hallo Lou, er zijn n
lou (Bellona) goed uitgelegd :duim
Els (Diana) PS, de achterzijde v
Els (Diana) Hallo Gretha, bedank
Gretha/Beer (Diana) "Haar belangrijkste
Els (Diana) Hee Gretha, zeker ma
Gretha (Diana) Hoi Els Mag ik weer
Marleen (Artemis) Dit heeft mij erg ge