Godinnen uit de hele wereld

godinnen uit de hele wereld
index alle godinnen | attributen | weblog | forum | contact | boeken | zoek | links: oude pagina | links: nieuw |

Concordia(Coatlicue) vorige || volgende (Coyolxauhqui)


Concordia met patera en cornucopeia. Aquilia Severa, 220
Concordia met patera en cornucopeia. (Aquilia Severa, 220).

Romeinse godin van de eendracht. Concordia was een personificatie van de eendracht, die betrekking kon hebben op het bereiken van overeenstemming tussen privé-personen, groepen of leden van de staat. Ze kan worden geïdentificeerd met de Griekse Homonia. Ze is ook te vergelijken met de Griekse huwelijksgodin Harmonia, de dochter van Aphrodite. De tegenhanger van Concordia was Discordia, het conflict, die overeenkomt met de Griekse Eris.
Ze personifeerde ook de harmonie binnen het Romeinse imperium, gelijk aan andere vergoddelijkte waarden die het beeld van de Romeinse heerschappij bepaalden, zoals de overwinning Victoria (in de Griekstalige wereld Nike), de vrede Pax, Gloria, het welzijn Salus, de veiligheid Securitas, de deugd Virtus, of de hoop Spes. Deze ideologische aspecten van de Romeinse heerschappij zijn later opgegaan in het christendom.
Concordia werd afgebeeld met diverse attributen, zoals de cornucopeia (hoorn des overvloeds), caduceus of een patera (offerschaal). Ook werd ze afgebeeld met militaire attributen zoals legioenstandaards, wapens of later het labarum.
In het jaar 304 v.o.j. werd door de aedilis Gnaeus Flavius de Aedicula Concordiae, een bronzen altaar, aan Concordia gewijd. Ten tijde van de Republiek werden tempels voor de Eendracht gebouwd op het Forum Romanum en de Arx, een van de toppen van de Capitolijnse heuvel.

Concordiatempel op het forum. Munt van Tiberius
Concordiatempel op het Forum.

Fratres Arvales), een priestercollege dat door Augustus nieuw leven was ingeblazen, maakten wel gebruik van de tempel. Hier onderhielden zij een deel van de festiviteiten voor Dea Dia of Ceres.
Een overlevering vermeldt dat in 121 v.c. de consul Lucius Opimius een volksopstand onder leiding van Gaius Gracchus neersloeg. Nadat nog eens 3000 aanhangers van Gracchus ter dood waren veroordeeld was de orde hersteld en werd de tempel voor Concordia aan de voet van de Capitolijn gebouwd of herbouwd, een schandelijke daad die de boosheid van de bevolking opwekte.
De tempel was groter dan de curia, het nabijgelegen senaatsgebouw. Daarom werd er regelmatig vergaderd, met name als onrust onder het volk een vergaderonderwerp was. De tempel van Opimius werd in het jaar 9 v.o.j. verwoest door een brand na een blikseminslag.
Tiberius herbouwde de tempel ter gelegenheid van zijn triomftocht na zijn overwinningen op de Germanen, en wijdde hem aan Concordia Augusta, een verwijzing naar de naam of titel die de keizerlijke familie sinds de keizer Augustus had aangenomen. Het maakte deel uit van de propaganda waarmee de alleenheerschappij, de keizerlijke familie en de Romeinse macht werden verheerlijkt na lange periodes van oorlogen en burgeroorlog en de afschaffing van de republiek. Concordia Augusta verwees naar de eenheid van de familie van Augustus. Op de tempel werden de namen van Tiberius en zijn overleden broer Drusus vermeld. De wederopbouw werd gefinancierd uit de oorlogsbuit die werd binnengesleept tijdens zijn campagne in Germanië. In de tempel werd kunst uit de hele wereld geplaatst, ondermeer het standbeeld van Hestia dat Tiberius kocht op het eiland Pharos, tegen de zin van de bewoners. Flavia Domitilla, die later een heilige van het christendom zou worden, schonk de ring van Polycrates van Samos aan de tempel. Deze ring was door de tiran in zee gegooid, maar was op wonderbaarlijke wijze in de maag van een vis weer boven water gekomen en bij hem teruggekeerd.
Ter herinnering aan de restauratie van de tempel sloeg Tiberius in het jaar 37 een munt met de afbeelding van deze tempel. Augustus was Tiberius' stiefvader, nadat Augustus hem had gedwongen te trouwen met zijn dochter Julia.
Jaarlijks werd op 22 juli voor Concordia een feest gevierd, waarschijnlijk de dag waarop Opimius de tempel had gewijd.
In Pompei was het gebouw van Eumachia gewijd aan Concordia Augusta en Piëtas. Eumachia was een priesteres voor Ceres of Venus. Ze was ook bekend als de schutspatroon van de vollers.
De tempel op de Arx op het Capitool was gewijd door L. Manlius in 218 v.o.j. nadat hij een muiterij de kop had weten in te drukken onder zijn troepen in de Cisalpijnse Alpen. De tempel werd ingewijd op 5 februari 216 v.o.j.

Concordia met twee standaards op munt van de keizer Constantijn, 310.
Concordia met twee standaards, 310.

Ovidius noemt een verder onbekende tempel voor Concordia die is opgericht door Livia, de echtenote van Augustus en de moeder van de keizer Tiberius. Cassius Dio noemde een tempel voor Concordia Nova ter gelegenheid van de door Julius Caesar beëindigde burgeroorlog, nadat zijn medetriumvir Pompeius de Grote door hem was verslagen. De senaat stemde in het jaar 44 voor deze tempel, het jaar waarin Caesar werd vermoord, maar het is niet zeker dat deze werkelijk is gebouwd.

Concordia Militum: eendracht van de soldaten
Concordia Militum: eendracht van de soldaten. Vetranio, 350.

Concordia kwam voor op Romeinse munten in Rome en in het latere Byzantijnse rijk in het oosten. Nadat in het Byzantijnse rijk geleidelijk de oude godsdiensten plaatsmaken voor het christendom worden op munten geen goden meer afgebeeld, maar nog uitsluitend de gepersonifieerde idealen van het militaristische, imperialistische keizerrijk. Op de hierboven afgebeelde munt van de keizer Constantijn komt ze voor met twee legionaire standaards in haar handen, symbolen van de militaire overwinning. Daaruit blijkt dat het Imperium de eendracht vooral zag als bedwinging van de overwonnen volken. De munt dateert uit 310, en is dus nog van voor de verplaatsing van de hoofdstad naar Byzantium, de stad die Constantijn naar zichzelf Constantinopel noemde. Het bewaren van de eenheid en onderdrukken van conflicten waren vormen van gezag. In deze gedaante kwam ook de tekst Concordia Militum voor, verwijzend naar de eendracht de soldaten. Op een munt van de keizer Vetranio, een opvolger van Constantijn, komt ze voor met twee militaire standaards waarin een labarum is opgenomen, het chi-rho-teken dat verwijst naar het christendom. Het teken is verbonden met een overlevering over de keizer Constantijn, die dankzij dit teken zijn strijd bij de Milvische brug tegen Maxentius zou winnen. Dit zou hebben geleid tot Constantijns bekering tot het christendom. Het christendom is dus net als Concordia opgenomen in de militaire symboliek van het keizerrijk.

© nissaba.nl

Deze pagina is 7903 keer bekeken




Kenmerken

Etymologie: eendracht, harmonie
Verwant: Harmonia, Homonia


Functies: eendracht, personificatie
Lexicon: Fratres Arvales
Feesten en rituelen: Concordia (22 juli)
Attributen: caduceus, hoorn des overvloeds, labarum, patera
Archeologie: Capitool, concordiatempel, Forum Romanum

Landen/volken: geen, Romeinen
Streek/gebied: ,

Oude pagina's


Zoek:
Kijk hier voor uitgebreide zoekmogelijkheden.
lexicon
kalenderdagen
mythische plaatsen
hemellichamen
attributen
functies
goden
archeologische lokaties, tempels etc.
landen
steden