Godinnen uit de hele wereld

godinnen uit de hele wereld
index alle godinnen | attributen | weblog | forum | contact | boeken | zoek | links: oude pagina | links: nieuw |

Erinyen(Ereshkigal) vorige || volgende (Eris)


Gevleugelde Erinyen op Griekse krater. Vierde eeuw v.o.j.
Gevleugelde Erinyen op Griekse krater. Vierde eeuw v.o.j.

Erinyen. Betekenis: de vertoornden. De Erinyen zijn de Griekse wraakgodinnen. Hun namen waren Alecto (de onnoembare), Tisiphone (de moord wrekende) en Megera of Megaera (wrok). De Romeinen noemden hen Furiën of Dirae. Ze behoorden tot het gevolg van Hekate. In de Ilias worden ze genoemd als 'zij die onder de aarde degenen straffen die een valse eed hebben afgelegd'. Ze zouden zich in de onderwereld bezighouden met het martelen van de verdoemde doden.
De Erinyen waren gevleugeld en waren uitgerust met fakkels en slangen.
De Erinyen zijn een aspect van Demeter in haar functie als Demeter Thesmoforos, de Schenkster van de Wet'. Ze wordt ook wel aangeduid als een enkele godin Erinys, wat ook een naam voor Demeter is.
Volgens sommige verhalen ontstonden de Erinyen toen het bloed van de hemel Uranos in zee viel, nadat hij door Kronos was gecastreerd. Anderen zeiden dat ze ouder waren dan alle andere goden.
Megaera is misschien verwant aan Megara ('grot'), de grot waarin Demeter verbleef toen zij, boos vanwege Poseidons opdringerige gedrag, rouwde om het verlies van haar dochter Kore. Heracles wordt genoemd als de echtgenoot van een Megara.
Als Tisiphones moeder werd soms de pythia Daphne genoemd.
Na de vrijspraak van Orestes zouden de Erinyen de naam Eumeniden (welgezinden) hebben ontvangen. Erinys ('Wreker') is een naam voor Demeter op Kreta en in Arcadia. Demeter werd als Erinys of Erinnys ook Melanippe genoemd, het 'Zwarte paard', zoals ze zich 's nachts manifesteerde. In de gedaante van een nachtmerrie bezocht zij 's nachts de zondaren, en strafte hen in hun slaap.

De Eurinyen ranselen in de onderwereld de koning Sisyphos.
De Eurinyen ranselen in de onderwereld de koning Sisyphos, die gedoemd is eeuwig een steen tegen een berg op te rollen.

De paardengodin Melanippe werd ook vereerd door de Amazones. Penthesileia werd met behulp van Priamos van Troje gereinigd, en zo bevrijd van de achtervolging van de Erinyen, nadat zij per ongeluk haar zus Hippolyte, ook Glauke of Melanippe, had gedood tijdens een jachtpartij.
Het vernietigende aspect staat tegenover Leukippe het 'Witte paard', Demeter zoals ze zich overdag vertoonde. Demeter werd in deze hoedanigheid afgebeeld met een merriehoofd.
Als wreekster komt Demeter of Erinnys overeen met Nemesis de Furie. Erinnys is een naam van een van de dienaressen van de wraakgodin Nemesis. Nemesis werd in een latere tijd ook wel gelijkgesteld aan de essenimf Adrastea ('onontkoombare'). De essenimfen waren volgens de mythologie zusters van de Erinyen; zij werden tegelijk geboren toen het bloed van de gecastreerde hemel Uranos op de aarde viel.
De Furiën wreekten in het bijzonder vermoorde moeders. Volgens de Grieken werd het bloed van de moordenaar van een moeder vergiftigd met miasma, de vloek van een moeder. Hierdoor werden de Furiën aangetrokken. Orestes werd eeuwig door de Erinyen achtervolgd nadat hij zijn moeder Clytemnestra had vermoord.

De Eurinyen achtervolgen Orestes.
De Eurinyen achtervolgen Orestes. Griekse vaas, ca 370 voj.

Op een afbeelding is te zien hoe Klytaemnestra zich tegen Orestes verdedigt met de labrys of dubbele bijl, een wapen of cultusvoorwerp van de Amazones, die de wraakgodinnen vereerden als Melanippe, Erinys of Demeter.
Griekse schrijvers beschrijven de Erinyen als oude vrouwtjes met slangen als haar en hondekoppen. Ze zijn zwart als kool, hebben vleermuisvleugels en bloeddoorlopen ogen. Ze wonen in Erebos en zijn veel ouder dan de Olympiërs. Ze straffen mensen die zich hebben misdragen tegenover hun medemens. In de iconografie zijn ze meestal krachtige vrouwen, vaak gevleugeld. Ze dragen toortsen en gesels, en door hun haar zijn slangen gevlochten zoals dat ook voorkomt bij de gorgonen.
De Romeinse schrijver Vergilius stelt de Furiën gelijk aan de Griekse Harpijen, vanwege enige gemeenschappelijke kenmerken.
De naam van de Ierse godin Erin, Eriu of Eire is wel met de Erinyen in verband gebracht.

© nissaba.nl

Deze pagina is 16317 keer bekeken




Kenmerken

Etymologie: Vertoornden
Andere namen: Furiën, Dirae, Erinys, Eumeniden, Demeter, Nemesis
Verwant: Hekate, Megara, Gorgonen


Functies: wreken, dood
Lexicon: miasma
Attributen: fakkel, hond, slang, slangenhaar, vleugels, zweep
goden: Orestes, Uranos
Mythische plaatsen: Erebos

Landen/volken: Grieken
Streek/gebied:

Oude pagina's


Zoek:
Kijk hier voor uitgebreide zoekmogelijkheden.
lexicon
kalenderdagen
mythische plaatsen
hemellichamen
attributen
functies
goden
archeologische lokaties, tempels etc.
landen
steden